357. Шасси және оның бөлшектері шассидің өздігінен түсіп қалуы мен рұқсат етілетін пайдалану жүктемесі кезінде бөлшектерді ашу немесе жабу және жерде, ұшақтың қозғалысы, оның ішінде, оны сүйреу кезінде жинақтау мүмкіндігін болдырмайтындай шығарылған және жиналған жағдайларда автоматты түрде сенімді бекітілуі тиіс.
358. Шасси жасанды жамылғы немесе рұқсат етілгеннен кем емес қаттылықтағы груша (аэродромный, сыныбына байланысты) бойынша ҰПБ келісілген ең көп рұқсат етілген рөлдік массамен ұшақты сүйреуді жүргізуге мүмкіндік беретін құрылғысы болуы тиіс.
359. Шассиді жинау жүйесінде жерде шассиді жинау мүмкіндігін болдырмайтын бұғаттау болуы тиіс.
360. Жинауды және шассидің барлық тіректерін шығаруды басқару қарапайым және барлық жағдайда тіркеуі бар бір басқарушы орган жүзеге асыруы тиic. Басқарушы органның тіркеу құрылғысының конструкциясы шассиді қасақана шығару және жинау мүмкіндігін болдырмауы тиіс. Шассиді шығару немесе жинауды орындау үшін талап етпейтін қарапайым операцияларының саны сақтау құрылғысының жылжуын қоса, екіден астам болмауы тиic.
361. Шассидің доңғалақтарының, тежегіштерінің және шиптерінің сипаттамасы ұшақтың ұшу-қону сипаттамаларына сәйкес келуі және пайдаланудың мынадай күтілетін жағдайларында қамтамасыз етуі тиіс:
1) кідіртілген доңғалақтармен ұзақ тұру және ең көп рұқсат етілген рөлдік массамен ұшақты жүргізу;
2) ең көп рұқсат етілген ұшу массасымен және жылдамдығымен ұшу;
3) температуралық шектеулері бар доңғалақтардың, тежегіштердің және шиналардың элементтерін қыздырусыз интенсивті тежеу кезінде ең көп рұқсат етілген қону массасымен және жылдамдығымен қону;
4) үздіксіз ұшу процесінде олардың бұзылуы және жануынсыз доңғалақтардың жедел тежеуі кезінде ең көп рұқсат етілген ұшу массасымен тоқтатылған ұшулар;
5) қозғалысты орындау процесінде олардың бұзылуы мен жануынсыз доңғалақтардың жедел тежеуі кезінде ҰПБ көзделген қанаттың бас тартқан механизациясымен қону.
362. Доңғалақтар мен тежегіштердің конструкциясы тежегішке судың, кірдің және майдың түсуі кезінде олардың жұмыс қабілетін қамтамасыз етуі (немесе олардың тусуінен сенімді қорғаныс болуы тиic) тиic.
363. Тежегіш пен доңғалақтың барлық белгіленген тағайындалған ресурсы ішінде тежегіштердің сипаттамасы талаптарды орындауды қамтамасыз eтуі тиіс.
364. Тежегіштердегі фрикциялық күш-жігерлер шамасының ауытқуы және доңғалақтар мен шиналардың пайдалану дисбалансы экипаж жұмысының жағдайын нашарлатуға алып келетін ұшақ конструкциясының дірілін тудыруы тиіс емес.
365. Барлық тежегіш доңғалақтары шекті температураның асу дабыл бергіштерімен жабдықталуы тиіс. Камерасыз шиналармен доңғалақтардың температуралық бұзылудан шинаны сақтайтын құрылғысы болуы тиіс.
366. Пайдаланудың күтілетін жағдайларында ҰПБ көрсетілген шиналардың рұқсат етілген тозуы кезінде осы Нормада көрсетілген жердегі ұшақтың басқарылуы мен тұрақтылығының сипаттамасы қамтамасыз етілуі тиіс.
367. Ұшақ шассидің апатты шығару жүйесімен және толық шығарылған жағдайда оны тіркеумен жабдықталуы тиic. Бұл жүйе оның электрқоректендіру көздерінің немесе шығарудың негізгі жүйесінің бас тартуынан кейін өз функциясын сенімді орындайтындай жасалуы тиic.
368. Ұшақ шассиді шығару қажеттілігі, шасси тіректерінің жағдайы мен шығарылған жағдайдағы шассидің, кем дегенде біреуінің тіркемеуі туралы дабылмен жабдықталуы тиic.
369. Егер, олар шығарылмаса, шассиді шығару қажеттілігі туралы дабыл бір біріне жұмыс істейтін екі арна бойынша жүзеге асырылуы тиіс:
Тапсырылған ұшу жылдамдығына жету және аз кезінде және тапсырылғаннан төмен барлық қозғалтқыштардың РУД жағдайы кезінде жұмыс істейтін жылдам арна бойынша.
Ескерту. Тапсырылған аспаптық жылдамдықтың шамасы ұшақтың әрбір нақты түріне қолданылатындай орнатылуы және пилоттау техникасындағы ауытқулар мен жылдамдық датчигінің кемшіліктері, қону массасының мүмкін болатын вариацияларын ескере отырып, ауытқымаған қону механизациясымен ұшақта қону кезінде кіру уақытында дабылдың жұмыс icтеуі қамтамасыз етілуі тиіс. Тапсырылған жылдамдықтың жоғары шегі шеңбер бойынша ұшуда дабылдың жалған жұмыс icтеуі мүмкіндігін болдырмайтындай айқындалуы тиіс. Ұшақтың әpбip нақты типі үшін РУД тапсырылған жағдайы ұшу және екінші шеңберге кету процесінде дабылдың жұмыс icтеуін болдырмауы тиic, сонымен бірге бұл уақытта, бұл жағдай екі және үш (төрт) қозғалтқыштары бар ұшақтарда сәйкесінше бір (екі) жұмыс істемейтін қозғалтқышымен қонуға кіру кезінде дабылдың жұмыс icтеуін қамтамасыз eтуі тиіс;
қону тетігінің ауытқу процесінде жұмыс істейтін қону тетігінің арнасы бойынша (қону тетігін шығару арнасындағы басқарушы дабылдың болуы кезінде).
370. Шассиді шығару қажеттілігі және шығарылған жағдайдағы шасси тірегінің кем дегенде біреуін тіркемеу туралы жарық дабылы жұмыстың жылтыр режиміндегі "Шассиді босат" жарық таблосының (ескерту дабылдарының санаты) жануымен жүзеге асырылады. Ұшақта дабылдың орталықтандырылған жүйесінің болуы кезінде «Шассиді босат» жарық таблосы тұрақты режимде жұмыс icтеуі және ескертетін дабылдардың жалпы панелінде орналасуы тиіс. Ұшақты сөйлеу командалары жабдығымен жабдықтау кезінде дыбыс дабылы ретінде «Шассиді босат» командасын көздеуге ұсыныс беріледі.
371. Шассидің жағдайы туралы жарық дабылы әpбip шасси тірегінің шығарылған жағдайының (хабарландыратын дабылдардың санаты) және әрбір шасси тірегінің аралық жағдайының (ескертетін дабылдардың санаты) жарық дабыл бергіштері жүзеге асыруы тиіс. Жиналған жағдайдағы әрбір тірек шассиін тіркеу кезінде шасси жағдайы туралы жарық дабылы болмауы тиіс (жарық дабылдары жарықтанбауы тиіс).
372. Жарық дабылдарының түсі мен анықтығы талаптарға сәйкес келуі тиіс.
373. «Шассиді босат» жарық таблосының және жарық дабыл бергіштерінің шамдарын бақылау мүмкіндігі, сондай-ақ жанып кеткен шамдарды және ұшудағы сақтағышты ауыстыру мүмкіндігі көзделуі тиіс.
374. Борттық апатты көзден шасси дабылының электр қоректендірілуі қамтамасыз етілуі тиіс.
61. Дөңгелектерді тежеуіш жүйелері
375. Ұшақтың доңғалақтарын тежеу жүйелері пайдаланудың жағдайларында мыналарды қамтамасыз eтуі тиіс:
1) тұру, жүргізу, маневрлеу, қозғалу, тоқталған ұшу, тіркеу кезінде және қозғалар алдында доңғалақты сенімді тежеу;
2) шассидің негізгі тіректерінің тежегіш доңғалақтарын бір мезгілде, сондай-ақ дифференциалды тежеу мүмкіндігі;
3) ұшқаннан кейін шассидің барлық тіректерінің доңғалақтарын тоқтату (қажеттілік кезінде);
4) тұрақтағы ұшақты кесімді тежеу.
376. Доңғалақтардың бip немесе бірнеше тежегіштерінің құбыр өткізгіштері бұзылған жағдайда гидрожүйеден жұмыс сұйықтығының ағып кету шамасы қалған доңғалақтар тeжeгіштepiнің жұмыс қабілетін сақтауды қамтамасыз ете алатындай шектелуі тиic.
377. Доңғалақтар тежегіштерін басқару қарапайым, ыңғайлы және ұшақтарды басқару жөніндегі басқа операцияларды орындауға кедергі келтірмеуі тиіс.
378. Доңғалақтарды тежеу жүйесі бip қосымша операцияға рұқсат берілетін жылдам тежеу режиміне көшуді қоспағанда қандай-да бip дайындық немесе бақылау операцияларынсыз басқарушы органдарды (педальдер, гашеткалар) жылжытумен ғана жұмыс icтеуге кірісуі тиіс.
379. Бip ұшқыштан екінші ұшқышқа тежегіштерді басқаруды беру қарапайым болуы және ешқандай-да қолмен ауысуларды талап етпеуі тиіс.
380. Тежегіш доңғалақтармен ұшақты қондыру мүмкіндігін болдырмайтындай шаралар көзделуі тиіс немесе тежегіш доңғалақтармен қону күрделіден нашар жағдайға алып келмеуі көрсетілуі тиіс.
381. Доңғалақтарды тежеу жүйесі пайдаланудың күтілетін жағдайында барлық ұсынылған ҰПБ-ның тежегіш құралдарын пайдалану кезінде оның электрқоректендіру жүйесі мен көздерінің кез келген элементін бұзу немесе бip жолғы бас тарту тежегіштерді қосуға жол беретіндей кез келген жылдамдықта бас тарту кезінде 1,5 есе астамға тежегіш жолын ұлғайтуға алып келмейтіндей резервтелуі тиіс.
Резервтеу электрқоректендірудің оқшауланған (автономды) көздері бар апатты жүйемен немесе қатар жұмыс істейтін тәуелсіз жүйені қолданумен жүзеге асырылуы мүмкін.
382. Егер, тежеудің резервтік жүйесі электрқоректендіру көздері шектелген болған жағдайда, ҰПБ ұсынған ШҰЖ-мен оны жүргізу және қозғалу кезінде ұшақты тоқтату үшін жеткілікті толық тежеулер санымен қамтамасыз етілуі тиic.
383. Резервтік және апатты жүйелерді пайдалану жүргізу, қону және тоқталған ұшуда ұшақ жылдамдығының барлық пайдалану диапазонында шиналарды бұзуға алып келетін "юза" доңғалағын тудырмауы тиic.
384. Жұмыс істемейтін газға қарсы автоматика кезінде негізгі және резервтік жүйелерден тежеу кезінде доңғалақтардың тежегіштеріндегі қалыптасқан қысым оған ұсынылып отырған күш-жігерге және басқарушы органдардың жұмыс барысына шамамен тең болуы тиіс.
Оның жұмысының барлық көзделген режимдерінде басқарушы органдардың тежеу жүйесін пайдалану шамадан тыс күш-жігерлерді ұшқыштан талап етпеуі тиic.
385. Негізгі және резервтік жүйелерден доңғалақтарды кідірту және жылдамдату уақытында барлық типтердегі ұшақтар үшін жүргізу және қозғалуда ұшақтың тежегіші мен басқарушылығының қолайлы сипаттамаларын қамтамасыз ету жағдайларынан, басқарылмайтын алдыңғы тірекпен ұшақтар үшін - қозғалу кезінде айқындалуы тиic. Бұл ретте, доңғалақтарды толық кідірту және жылдамдату пайдаланудың күтілетін жағдайында 1,5 секундтан аспауы тиic.
Ескерту. Тежегіш жүйесінің талап етілетін жедел әсер етуін қамтамасыз ету үшін сырттағы ауаның минус 30о-тан төмен температурасы кезінде жүргізу алдындағы ұзақ тоқтаулар кейін тежегішті қосумен оны қозғалтуға жол беріледі.
386. Тежегіш жүйелерінің басқарушы органдарындағы бос жүріс жалпы жүрістен 25% астам болмауы және бастапқы жұмыс жүрісіндегіге қарағанда аз күшеюмен таңдалуы тиic.
387. Негізгі тежегіш жүйесіндегі газға қарсы құрылғының болуы егер, пайдаланудың күтілетін жағдайында жер бойынша қозғалу кезінде ұшақтың басқарушылық сипаттамасының нашарлауы мен шиптің бұзылуы болмаған кезде көз жеткізілмесе, міндетті.
388. Тежегіштермен басқару жүйесінде бас тартулардың туындауы туралы экипажды құлақтандыратын және жүйенің ақаусыздығына көз жеткізуге мүмкіндік беретін бақылау аспаптары мен дабыл болуы тиіс.
Егер, басқарудың арнайы тетіктерін немесе сатылы жүктеулерді енгізумен байланысты емес жүйе жұмыстары режимдерінің автоматты өзгеруі көзделмесе, аталған өзгерістің жарықтық дабылы көзделуі тиіс.
62. Гидравликалық және пневматикалық жүйелер
389. ГПЖ көрсетілген жетектердің жұмысы көзделетін барлық режимдерде ұшақтың басқа жүйелеріне кіретін жетектердің қоректендіру функциясын сенімді орындауды қамтамасыз етілетін пайдаланудың күтілетін жағдайларында құрастырылуы тиіс.
390. ППЖ қысымы көздерінің қуаты Ұшуды пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес олардың бір мезгілдегі жұмысымен неғұрлым қолайсыз үйлесімдігі кезінде пайдаланушы жүйелердің жұмыс қабілетін қамтамасыз ету үшін жеткілікті болуы тиіс. Осы қуаттың бөлігі аккумулятордан алынған кезде, оның энергия сыйымдылығы олардың арасындағы уақыттың қажетті интервалдарымен жұмыс циклдарының (операцияларының) тұтынатын санын орындау үшін жеткілікті болуы тиіс.
391. Экипаждың кабинасында мыналар көзделуі тиіс:
әрбір жүйедегі қысымды бақылау жүйесі;
гидробактағы жұмыс сұйықтығының саны мен үрлеу қысымын бақылау дабылы немесе құралдары;
әрбір жүйенің бас тартуы туралы дабыл;
апатты көздерді қосу дабылы (бақылау).
392. Жүйе элементтерінің нығыздау қысымынан жоғары жұмыстың әртүрлі режимдеріндегі (оның ішінде, өтпелі процестер кезінде, сұйықтық пен газдың жылулық көлемді ұлғаюы кезінде, жүйе элементтерінің кез келгенінің бас тартуы кезінде, сондай-ақ оны тексеру процесінде) жүйедегі қысымның артуын болдырмайтын шаралар көзделуі тиіс.
393. ГПЖ ұшақта өртті немесе жарылысты тудырмауы және оларға қолданылатын өрт қауіпсіздігіне талаптарын қанағаттандыруы тиіс.
394. Жүйенің сұйықтықпен (газбен) ластануы себебі бойынша бас тартулар мен ақаулықтардан жүйелердің агрегаттарын қорғау үшін өткізбейтін және қайта өткізетін құрылғылармен тазарту сүзгілерімен жабдықталуы тиіс. Бұдан өзге, компрессорлардан қоректендіру көздерімен пневможүйеде су мен майды газдан алып тастау үшін қалдықсақтауыш көзделуі тиіс.
395. ГПЖ жүйелері ағып кету жағдайында мынадай жолмен орындалуы, орнатылуы немесе (және) қорғалуы тиіс:
1) белгіленген концентрацияға улы гидросұйықтық немесе оның буы экипаж бен жолаушылардың кабиналарына өте алмауы тиіс;
2) улы емес сұйықтықтың экипаж бен жолаушылардың кабинасына түсуі ұшу жағдайларын күрделілендіруден нашар жағдайға алып келмеуі тиіс.
396. Егер гидросораптың ұшақ қозғалтқышынан жетегі бар болатын болса, онда жұмыс сұйықтығының болмауынан бас тартуды қоса, гидросораптың кез келген мүмкін болатын бас тартуы қозғалтқыштың жұмыс қабілетінің бұзылуына алып келмеуі тиіс.
397. ГПЖ резервтеу қағидаты бойынша орындалуы тиіс. ГПЖ-ны резервтеудің қысқалығы талаптарды орындауды қамтамасыз ету мақсатымен (тұтынушыларды тамақтандыру бөлігінде) олар қызмет көрсететін тұтынушыларға қойылатын талаптармен айқындалуы тиіс.
398. Герметикалыққа, беріктікке және тығыздыққа (нығыздыққа) және бұзылуға агрегаттардың, қосылу арматурасының және құбыр өткізгіштердің сынақтары, сондай-ақ герметикалыққа жүйенің сынағы жүргізілуі тиіс.
Ескерту: Сыртқы жүктемелерден және жұмыс денесінің қысымынан шоғырландырылған жүктемеге ұшыраған жүйелердің агрегаттары соңғыларын ескере отырып, сыналуы тиіс.
63. Ұшақтардың жолаушылар кабиналары, багаж-жүк бөліктері және жүк кабиналары
399. Осы талаптар жолаушылар кабиналарына, багаж-жүк және жүк жабдығына қолданылады.
400. Багаж-жүк бөлімдері мен жүк кабиналары талаптарға жауап беретін багаж бен жүкті бекіту (швартовка) құралдарымен жабдықталуы тиіс.
401. Жолаушыларға қол жетімді жолаушылар кабинасындағы технологиялық люктер арнайы құрылғылармен (құралмен) ғана ашылуы тиіс.
402. Буфеттердегі, асханалардағы, туалеттердегі және вестибюльдердегі едендердің конструкциясы (кіреберіс есіктері маңында) ылғал өткізбейтін болуы тиіс.
403. Ұшақта орнатылған саумен жабдықтау және кәріз жүйесі коррозиялы-тұрақты материалдардан дайындалуы және ұшақтың конструкциясына, агрегаттары мен коммуникацияларға ылғалдың түсуін болдырмауы тиіс. Сумен жабдықтау жүйесі судың (құйылған) сапасын нашарлатпауы тиіс.
404. Ұшақтың багаж-жүк бөліктері мен жүк кабиналары осы бөліктер мен кабиналардан ұшақтың басқа бөліктеріне сұйықтықтың енуінің мүмкіндігін ең азға алып келетін қорғау құралдарымен жабдықталуы тиіс.
Ұшақтың конструкциясына олардың кездейсоқ түсуі кезінде сұйықтық пен ылғалды бақылау мен алып тастау мүмкіндігі көзделуі тиіс. Багаж-жүк бөліктерінің аумағындағы агрегаттар мен коммуникациялар сұйықтық пен ылғалдықтың түсуінен қорғалуы тиіс.
405. Кіру есіктері, апатты шығулар және салатын люктер өздігінен, сондай-ақ оларды қасақана ашуды болдырмайтын бекіту құрылғыларымен жабдықталуы тиіс.
406. Кіру есіктері, апатты шығулар мен салатын есіктер жабық (ашық) жағдайдағы дабылмен, сондай-ақ бекітетін құрылғылардың жағдайын индикациялаумен жабдықталуы тиіс.
64. Герметикалық кабиналар, ауа қысымын кондиционерлеу және реттеу жүйелері
407. Ауаны кондиционерлеу жүйесі 3 жердегі пайдаланудың күтілетін жағдайларында, сондай-ақ ұшудың барлық кезеңдері мен режимдерінде кабинадағы оның өзгерістерінің, температурасының, ылғалдылығының, газ құрамының және ауа қозғалысының жылдамдығы бойынша талаптарға сәйкес келуі тиіс.
Талаптар герметикалық және герметикалық емес кабиналардағы ұшақтарға қолданылады.
408. Ұшақ кабинасындағы, оның ішінде, ауаны кондиционерлеу жүйесінен шығуға ауа мынадай санитарлық-гигиеналық талаптарға жауап беруі тиіс. Көміртегінің тотығы 20 мг/м3-дан, азоттың тотығы - 5 мг/м3-дан, отынның буы (көміртегіне қайта есептегенде) - 300 мг/м3- дан, ароматикалық көмірсутегілер - 5 мг/м3-дан, синтетикалық майлау майларының булары мен аэрозольдары - 2 мг/м3-дан, минералдық майлау майларының булары мен аэрозольдары - 5 мг/м3-дан, фторорганикалық қосылыстар 0,5 мг/м3-дан (фторлы сутегіне қайта қайта есепте), формальдегид - 0,5 мг/м3-дан, альдегид (жиынтықты) - 0,6 мг/м3-дан аспауы тиіс. Биіктеу мен төмендеудің уақытын қоса, үш сағатқа дейін ұшу ұзақтығымен 7000 м астам биіктіктің ауа қабатындағы кабинаның орташа өлшемді озоны 0,2 мг/м3-нен аспауы тиіс.
Үш сағаттан артық ұшу ұзақтығы кезінде кабинаның әуе кеңістігіндегі озонның орташа өлшемді шоғырлану ұшудың барлық уақытында 0,1 мг/м3-дан аспауы тиіс.
Кабинаның ауасында екі немесе бірнеше бір бағытты биологиялық әсер ету заттарының болуы кезінде олардың рұқсат етілген шекті шоғырлануы бойынша олардан нақты шоғырланулар қарым-қатынастар сомасы бірліктен жоғары болмауы тиіс. Экипаж бен жолаушылардың жұмыс қабілеті мен денсаулығына әсер ететін басқа да зиянды заттардың болуына жол берілмейді.
409. Кабинаны үрлеу сығымдалған ауаның екі көзінен кем еместе жүзеге асырылуы тиіс. Бұл ретте, СКВ кем дегенде екі тәуелсіз кіші жүйелерден тұруы тиіс. Олардың біреуінің қатардан шығуы кезінде және сығымдалған ауа көздерінің 50%-нан ауаны беруді тоқтату кезінде кабинадағы температура +5оС төмендемеуі тиіс және (21-суреті) кестеде келтірілген бас тартулар туындағаннан кейін жүйе жұмысының уақытына байланысты мәндерден аспауы тиіс. Сығымдалған ауа көздерінің 50% бас тартқан кезде барлық тұтынушыларға оның қалған көздерінен беру қамтамасыз етілуі тиіс.
21-сурет.
410. Экипаждың кабинасындағы және жолаушылар кабинасындағы ауаның температурасы бірқалыпты болуы тиіс. Олардың біреуіне берілетін ауа өлшемдерінің өзгеруі басқасындағы ауа өлшемдерінің өзгеруіне алып келмеуі тиіс. Аталған талап мынадай жағдайларды бірмезгілде орындау кезінде міндетті болып табылады:
1) экипаждың кабинасы мен жолаушылар кабинасының жалпы көлемі 23 м3 аспайды;
2) кабинаға ауаны беру және олардың арасындағы ауа алмасу жүйесі 3оС аспайтын айырмамен экипаж бен жолаушылардың кабинасында температураны қамтамасыз етеді;
3) экипажға кабинадағы температураны реттеу мүмкіндігі қамтамасыз етілген.
411. Кондиционерлеу жүйесі сығымдалған газдан көздерінен оны үзу және қосудың бекіту құрылғылары болуы тиіс. Сығымдалған ауа көздерінен кондиционерлеу жүйесін апатты үзу уақыты 10 секундтан аспауы тиіс.
412. Температуралық режим мен кабинаға ауаны беруді реттейтін қысым мен таратушыларды реттеу жүйесінің агрегаттары, СКВ бекіту құрылғыларының электрлік жетектерін қоректендіру.
413. СКВ құбыр өткізгіштері мен агрегаттарын орналастыру ұшақ конструкциясының элементтері мен басқа да жүйелеріне 200оС астам температурадағы ыстық ауаның әсер етуінің олардың мүмкін болатын бұзуы кезінде күрделіден нашар жағдайға алып келмейтіндей болуы тиіс.
414. Ұшақ кабинасының жылу оқшаулау конструкциясы онда ылғалды барынша қысқартатындай жолмен орындалуы тиіс. Фюзеляждағы ылғалдың жиналуының алдын алу үшін шаралар қабылдануы тиіс.
415. Қысымды кондиционерлеу және реттеу жүйесінің барлық агрегаттары мынадай жағдайларда:
1) оларды орнату жерлеріндегі барынша мүмкін болатын дірілдер жағдайында (87-88 Т-қосымшасы);
2) оларды орнату жерлеріндегі жұмыс ортасындағы температураның шеткі мәндері кезінде (87-88 Т-қосымшасы);
3) пайдаланудың күтілетін жағдайларында және 87-88 Т-қосымшасында көрсетілген қоршаған ауаның температурасы мен ылғалдылығы кезінде жұмысқа қабілетті болуы тиіс.
416. Соңғысының бас тартуы жағдайында сығымдалған (үрленген) ауа көздерінің жартысынан ауаны беруді тоқтату кезінде немесе кондиционерлеу жүйесі кіші жүйесінің жартысы қатардан шыққан кезде әрбір жолаушыға берілетін ауаның саны 12 кг/сағ кем болмауы, ал экипаждың әрбір мүшесі үшін 24 кг/сағ кем болмауы тиіс.
417. Кабинадағы ауаның салыстырмалы ылғалдылығының төмендеуі экипажға зиянды әсер көрсетуі тиіс емес.
418. Ұшудың барлық кезеңдерінде 17 - 25оС шегінде ұшақтың кабинасында қалыптасқан ауаның температурасын қолдау қамтамасыз етілуі тиіс.
Ауа температурасының аталған мәндері жер үсті дайындығы шартымен ұшудан кейін 20 минуттан кейін қол жеткізілуі тиіс.
419. СКВ-ның сыртқы ауасының төмендеген температурасы кезінде пайдаланудың күтілетін жағдайларындағы жерде кабиналарда ауаның температурасы +10оС қамтамасыз етілуі тиіс; сыртқы ауаның (33оС астам) жоғары температурасы кезінде жүйе сыртқымен салыстырғанда
8оС-қа кабинадағы температураның төмендеуін қамтамасыз етуі тиіс. Кабинаға ауаны орташа өлшемді беруге жол берілмейді.
420. Оған дейін экипаждың жолаушылары мен мүшелері қол жеткізуі мүмкін интерьердің жекелеген үстерінің температурасы +50оС аспауы немесе +5оС төмен болмауы тиіс.
421. Кабинаны жылытуға берілетін ыстық ауаның температурасы тарату құрылғыларынан шығуы кезінде 100оС (ұсынылатын мән 80оС) аспауы тиіс. Осы мақсатпен жүйеде неғұрлым ыстық ауаны беруге жол бермейтін құрылғылар көзделуі тиіс.
422. СКВ-ның пайдалану шектеулерінің жақындауы немесе жетуі туралы экипажды ескертетін дабыл құралдары болуы тиіс.
423. Герметикалық кабина үшін барынша артық қысым (оң және теріс), құрылғы кез келген шектеушіге жол берген қысым, барынша артық пайдалану (жұмыс) қысымы және ұшудың барынша биіктігі мәлімделуі тиіс. Бұл шектеулер пайдалану құжаттамасында көрсетілуі тиіс.
Ескерту. Герметикалық кабина деп онда артық, яғни, сыртқы атмосфераға қатысты жоғары және белгілі бір бағдарлама бойынша реттелетін ауа қысымы ұсталатын ұшақ фюзеляжының үрмелі көлемі түсіндіріледі.
424. Пайдаланудың күтілетін жағдайларында гермокабинадағы барометрлік биіктік ұшу биіктігінің барлық диапазонында 2400 м астам болуы тиіс емес.
425. Герметикалық кабина, ауаны беру құрылғысы және қысымды реттеу жүйесі олардың бас тартуы немесе ақаулығы жағдайында жолаушылар қауіп-қатерге ұшырамайтындай құрастырылуы тиіс, бұл ретте:
1) кабинадағы биіктік кез келген орынды бас тартудан кейін 3000 м аспауы тиіс;
2) кабинадағы биіктік кез келген болмауы мүмкін бас тартудан кейін 4500 м аспауы тиіс.
Бұл ретте, ҰПБ көзделген рәсімдерді қолдана отырып, мыналар көрсетілуі тиіс, мыналар мүмкін:
Ұшудың қалған бөлігіне 2400 м дейін кабинадағы биіктікті азайту немесе борттағы тұлғалар үшін оттегімен тыныстандыруды қамтамасыз ету және ұшуды аяқтау.
426. СКВ мен СРД-ның кез келген орынды мүмкін болатын бас тартулары кезінде гермокабинадағы ауа қысымы өзгеруінің жылдамдығы қысымның жоғарылауына 5 мм сынап бағанасынан аспауы және қысымның төмендеуіне 10 мм сынап бағанасынан аспауы тиіс.
427. ҰПБ-да көзделген ұшудың барлық режимдерінде гермокабинадағы ауа қысымын реттеу жүйесі (бұдан әрі - АҚРЖ) кабинаға ауаны барынша көп беру және берудің қысымның ең көп кері ауытқушылықтар кезінде ең көп оң артық қысымды автоматты шектеуі тиіс.
428. СРД ерекше жағдайларда кіру есіктерін, апатты люктерді және желдеткіштерді қауіпсіз ашуды қамтамасыз ететін шамаға дейін герметикалық кабинадағы артық қысымды төмендетуге мүмкіндікті экипажға қамтамасыз етуі тиіс. Кері герметизацияны қасақана қосудан қорғау көзделуі тиіс.
429. СРД егер, олар ватерлиниядан төмен орналасса, шығу клапандары арқылы ұшақтың суға апатты қонуы жағдайында оның гермокабинасының ішіне түсуінің алдын алуы тиіс.
430. СРД-де кабинадағы артық қысым мен ондағы биіктік бойынша пайдалану шектеулеріне жақындау туралы экипажды ескертетін дабыл құралы болуы тиіс.
65. Оттегі жүйелері
431. Герметикалық емес кабинамен ұшақтар.
Герметикалық кабинамен ұшақ үшін оттегінің саны мен оттегі жабдығының сипаттамасы кабинадағы барометрлік биіктік ұшу биіктігіне теңдігіне байланысты белгіленеді.
432. Герметикалық кабинамен ұшақтар.
Герметикалық кабинамен ұшақ үшін оттегінің саны мен оттегі жабдығының сипаттамасы кабинаны кері герметизацияландыру қауіпсіз биіктікке дейін оның пайдалану шектеулерінен аспаусыз төмендейтін және отын қалдығын ескере отырып, қауіпсіз қонудың жеріне қол жеткізуге мүмкіндік беретін ҰПБ-ға сәйкес ұшуды жалғастыратын ұшақтың кабинасында кері герметизацияландырудан кейін оттегіне қажеттілігі көзқарасынан ең сындарлы болып табылатын ұшудың биіктігі мен пунктінде болады деген болжамның негізінде орнатылады.
Кабинаны герметизациялаудан кейін кабинадағы барометрлік биіктік егер, іс жүзінде мүмкін болмайтынға жатқызылған бас тарту жай-күйіне көз жеткізілсе ғана ұшу биіктігімен кабинадағы биіктікті теңестіруге алып келмейтін ұшудың тең биіктігі қабылданады. Бұл ретте, 12000 м аспауы тиіс кабинадағы ең жоғары биіктік оттегінің қорын айқындау және сертификаттау үшін негіз ретінде қабылданады.
Ескерту: Ұшу биіктігімен кабинадағы биіктікті теңестірудің мүмкін еместігінің айғағы ретінде дайындаушы ұсынатын есептердің, стенділік және ұшу материалдары қабылданады.
