Iшкi су көлiгi туралы
2004 жылғы 6 шілдедегі № 574-II Қазақстан Республикасының Заңы
(2024.08.06. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
Осы редакция 2024 жылғы 5 шілдеде енгізілген өзгерістеріне дейін қолданылды
1-тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
2-бап. Қазақстан Республикасының iшкi су көлiгi туралы заңдары
3-бап. Осы Заңның қолданылу аясы
4-бап. Iшкi су көлiгi саласындағы қызметтi жүзеге асырудың негiзгi принциптерi
5-бап. Iшкi су көлiгiнiң жұмылдыру дайындығын қамтамасыз ету және оны төтенше жағдайларды жоюға тарту
5-1-бап. Құқық қорғау органдары мен арнаулы мемлекеттік органдарға ішкі су көлігін беру міндеті
2-тарау. Iшкi су көлiгi саласындағы мемлекеттік реттеу және бақылау және қадағалау
6-бап. Iшкi су көлiгi саласындағы мемлекеттік реттеудің, бақылау мен қадағалаудың негiзгi мiндеттерi
7-бап. Iшкi су көлiгi саласындағы мемлекеттік реттеу, бақылау мен қадағалау
7-1-бап. Жедел ден қою шаралары жəне оларды қолдану тəртібі
8-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінiң құзыретi
9-бап. Уәкiлеттi органның және оның аумақтық бөлiмшелерiнiң құзыретi
9-1-бап. Жергілікті атқарушы органдардың құзыреті
10-бап. Алып тасталды
3-тарау. Iшкі су жолдары
11-бап. Жалпы ережелер
12-бап. Iшкi су жолдарын күтiп ұстау
13-бап. Iшкi су жолдарындағы акваторияларды, жағалау белдеулерін және жер учаскелерiн пайдалану
14-бап. Iшкi су жолдарында құрылыстар салу және оларды пайдалану
4-тарау. Кеме қатынасының қауіпсіздігі
15-бап. Жалпы ережелер
15-1-бап. Ішкі су көлігі саласындағы техникалық реттеу және стандарттау
15-2-бап. Алып тасталды
15-3-бап. Ішкі су жолдарындағы ішкі су көлігі кемелерін жасау, порттарды, жағалаудағы объектілер мен құрылыстарды салу (құрылыс жүргізу, жөндеу, қайта жаңарту) кезінде қойылатын қауіпсіздік талаптары
15-4-бап. Iшкi су көлiгi жолдарындағы iшкi су көлiгi кемелерiн, порттарды, жағалаудағы объектiлер мен құрылыстарды пайдалану кезіндегі қауiпсiздiк талаптары
16-бап. Кемелерді сыныптау және олардың техникалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету
17-бап. Ішкі су көлігі саласындағы бақылау мен қадағалау
17-1-бап. Аумақтық бөлімшелердің кемелерді (оның ішінде шағын көлемді кемелерді) қарап-тексеруді жүргізуі
17-2-бап. Бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау жүргізу тәртібі
18-бап. Алып тасталды
19-бап. Экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуді бақылау және санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылық саласындағы қадағалау
20-бап. Кеменi лоцмандық алып өту
21-бап. Кемелер қозғалысын шектеу немесе оған тыйым салу
5-тарау. Кеме
22-бап. Кеменi бірдейлендiру құралдары
23-бап. Кеме құжаттары
24-бап. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығы
6-тарау. Кемеге меншік құқығы. Кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу. Кеме кепілі. Кеме ипотекасы
25-бап. Кемеге меншiк құқығы
26-бап. Кеменi, оның ішінде шағын көлемді кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тiркеу
27-бап. Кеменi, оның ішінде шағын көлемді кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тiркеудiң негiздерi
28-бап. Кеменi, оның ішінде шағын көлемді кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тiркеу үшiн қажеттi құжаттардың тiзбесi
29-бап. Кеменi Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кеме тiзiлiмiнен немесе кеме кiтабынан шығару
30-бап. Кеменi және оған құқықтарды мемлекеттік тiркеу ережелерiн бұзғаны үшiн жауаптылық
31-бап. Кемеге тыйым салу және оны мәжбүрлеп сату
32-бап. Кеме кепiлi, кеме, оның ішінде шағын көлемді кеме ипотекасы
32-1-бап. Кеме ипотекасын мемлекеттік тiркеу
32-2-бап. Шағын көлемді кеменің ипотекасын мемлекеттік тiркеу
7-тарау. Кеме экипажы
33-бап. Кеме экипажының құрамы
34-бап. Кеме экипажының мүшелерiне қойылатын талаптар
35-бап. Кеме капитаны
36-бап. Кеме капитанының құқықтары мен мiндеттерi
37-бап. Кемедегi еңбек қатынастары
38-бап. Кеме экипажы мүшесiнiң ол жұмысқа қабылданған жерге қайта оралуы
8-тарау. Кемені жалға алу
39-бап. Жалпы ережелер
40-бап. Кеменi экипажымен жалға беру кезіндегі жалға берушiнiң құқықтары мен мiндеттерi
41-бап. Кеменi экипажымен жалға алу және кеменi коммерциялық пайдалануды жүзеге асыру кезіндегі жалға алушының құқықтары мен мiндеттерi
42-бап. Кеменi экипажсыз жалға беру кезіндегі жалға берушiнiң және жалға алушының құқықтары мен мiндеттерi
43-бап. Кеменi жалға алғаны үшiн есеп айырысу
9-тарау. Порттар
44-бап. Порттың құқықтық мәртебесi, оның аумағы мен акваториясы
45-бап. Алып тасталды
46-бап. Порттарды пайдалануға қойылатын негiзгi талаптар
47-бап. Кемелердiң портқа кіру және порттан шығу тәртібі
48-бап. Портта көрсетiлетiн қызметтер
10-тарау. Жолаушыларды, багажды және почта жөнелтілімдерін тасымалдау
49-бап. Жолаушыны және багажды тасымалдау шарты
50-бап. Жолаушылар мен багажды тасымалдау тәртібі және түрлерi
51-бап. Тасымалдаушының құқықтары мен мiндеттерi
51-1-бап. Әлеуметтік маңызы бар тасымалдауды ұйымдастыру
51-2-бап. Ішкі су көлігі саласындағы көрсетілетін қызметтердің мүгедектігі бар адамдар үшін қолжетімділігі
52-бап. Жолаушының құқықтары мен мiндеттерi
53-бап. Жолаушы тасымалдау шартының тасымалдаушы бастамасымен тоқтатылуы немесе өзгертiлуi
54-бап. Талап етiлмеген багаж
55-бап. Пошта жөнелтiлімдерiн тасымалдау
11-тарау. Жүктерді тасымалдау
56-бап. Жалпы ережелер
56-1-бап. Жүктерді аралас тасымалдау
57-бап. Жүк тасымалдауды ұйымдастыру туралы шарт
58-бап. Жүк тасымалдау шарты
59-бап. Қауiптi жүктердi тасымалдау
60-бап. Жүктi жеткiзу мүмкiндiгi болмауының салдары
61-бап. Жүктердi сату тәртібі
62-бап. Көлiк экспедициясы шарты
12-тарау. Кемелердi, салдарды және өзге де жүзу объектілерін тiркеп сүйреу
63-бап. Кемелердi, салдарды және өзге де жүзу объектілерін тiркеп сүйреу шарты
64-бап. Кемелердi, салдарды және өзге де жүзу объектілерін тiркеп сүйреу кезіндегі жауапкершiлiк
13-тарау. Жалпы авария. Кемелердi және басқа да мүлiктердi құтқару
65-бап. Жалпы авария, кемелердi және басқа да мүлiктердi құтқару кезiнде туындайтын қатынастарды реттеу
66-бап. Мүлiктiң контрибуциялық құны
67-бап. Диспаша және диспашерлер
68-бап. Дәлелдеу ауыртпалығы
69-бап. Кемелер керуенi
70-бап. Паналау орны
71-бап. Машиналардың зақымдануынан, әдейi қайраңға отырғызудан, суға батып кеткен кеменi көтеруден және кемедегi өрттен туындаған жалпы авария
72-бап. Тасымалдау ақысының ысырабынан келтiрiлген залалдар
73-бап. Жалпы аварияны бөлу тәртібімен өтелетiн залалдарға есептелетiн проценттер
74-бап. Жүктi бір кемеден iшiнара түсiру және оны басқа кемеге тиеу
75-бап. Жанама залалдарды қоспау
14-тарау. Суға батқан мүлік
76-бап. Суға батқан мүлiк
77-бап. Меншiк иесiнiң суға батқан мүлiктi көтеру мiндетi
78-бап. Суға батқан мүлiктi оның меншiк иесiнiң көтеруi
79-бап. Уәкiлеттi орган кәсiпорындарының суға батқан мүлiктi көтеруi, аластауы немесе жоюы
80-бап. Уәкiлеттi орган кәсiпорнының өзiне келтiрiлген шығыстарды толық өтеттiру құқығы
81-бап. Кездейсоқ көтерiлген суға батқан мүлiк
15-тарау. Тасымалдаулардан туындайтын міндеттемелер бойынша жауаптылық
82-бап. Тасымалдау жөніндегі мiндеттемелердi бұзғаны үшiн жауаптылық
83-бап. Тұрақсыздық айыбы
84-бап. Жолаушының өмiрi мен денсаулығына зиян келтiргенi үшiн тасымалдаушының жауапкершiлiгi
85-бап. Жолаушыны және багажды жеткiзу мерзiмдерiн бұзғаны үшiн жауапкершiлiк
86-бап. Жолаушылардың билетсiз жол жүруi және оларды билетсiз тасымалдағаны, қол жүгi мен багажды ақысыз тасымалдағаны үшiн жауаптылық
87-бап. Жүктiң, багаждың жоғалғаны, кем шыққаны немесе зақымданғаны (бүлiнгенi) үшiн тасымалдаушының жауапкершiлiгi
88-бап. Жүк тасымалдау немесе тiркеп сүйретiлетiн объектiлердiң кемелерiн тiркеп сүйрету жоспары бойынша тапсырысты орындамағаны үшiн жауапкершiлiк
89-бап. Жүк жөнелтушiнiң, жүк алушының жауапкершiлiгi
90-бап. Тiркеп сүйретiлетiн объектiнiң жоғалғаны немесе зақымданғаны (бүлiнгенi) үшiн тiркеп сүйретушiнiң жауапкершiлiгi
91-бап. Жүктi немесе тiркеп сүйретiлетiн объектiнi жеткiзу мерзiмдерiн бұзғаны үшiн жауаптылық
92-бап. Алып тасталды
93-бап. Жауапкершiлiктен босату
16-тарау. Iшкі су көлігіндегі қызметті жүзеге асыру кезінде келтірілген зиянды өтеу
94-бап. Iшкi су жолдары мен порттарда кеме қатынасы мен өзге де қызметтi жүзеге асыру кезiнде келтiрiлген зиян үшiн жауаптылық
95-бап. Кемелер соқтығысуының салдарынан келтiрiлген
96-бап. Кемелер соқтығысуының салдарынан келтiрiлген зиян үшiн жауапкершiлiктен босатудың негiздерi
17-тарау. Актілер, кінә қою, талап қою және талап қою мерзімі
97-бап. Актiлер
98-бап. Кiнә қою және талап қою құқығы
99-бап. Кiнә қоюдың шарттары мен тәртібі
100-бап. Кiнә қоюларды қарау мерзiмi
101-бап. Талап қою мерзiмдерi
18-тарау. Қорытынды ережелер
102-бап. Дауларды қарау
103-бап. Қазақстан Республикасының ішкі су көлігі туралы заңнамасын бұзғаны үшін жауаптылық
2010.28.12. № 369-IV ҚР Заңымен бүкіл мәтін бойынша «кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу ережелеріне», «кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу ережелерін», «кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу ережелеріне», «кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу ережелерімен», «кемелерді және оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу ережелерінде», «Кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу ережелерін» деген сөздер тиісінше «Кемені, оның ішінде шағын көлемді кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидасына», «Кемені, оның ішінде шағын көлемді кемені жән оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидасын», «Кемені, оның ішінде шағын көлемді кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидасында», «Кемені, оның ішінде шағын көлемді кемені жән оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидасымен» деген сөздермен ауыстырылды (бұр.ред.қара)
2013.04.07. № 132-V ҚР Заңымен кірспе жаңа редакцияда (бұр.ред.қара)
Осы Заң кеме қатынасын жүзеге асыру, жолаушыларды, багажды және жүктерді тасымалдау, шағын көлемді кемелерді пайдалану, оның ішінде ішкі су жолдары мен теңіз суларына жатпайтын су айдындарында пайдалану кезінде ішкі су көлiгi саласында мемлекеттік органдар, жеке және заңды тұлғалар арасында туындайтын қоғамдық қатынастарды реттейдi, сондай-ақ олардың құқықтарын, мiндеттерi мен жауапкершiлiгiн айқындайды.
1-тарау. Жалпы ережелер
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 1-бап өзгертілді; 2006.29.12. № 209-III ҚР Заңымен 1-бап жаңа редакцияда (бұр.ред.қара); 2010.28.12. № 369-IV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2013.04.07. № 132-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 1-бап өзгертілді
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) айлақ - кемелердің қауіпсіз кіруіне арналған құрылғылары бар және кемелердің қауіпсіз тоқтап тұруына, оларға жүк тиеуге, жүк түсіруге және қызмет көрсетуге, сондай-ақ жолаушыларды кемеге отырғызуға және кемеден түсіруге арналған гидротехникалық құрылыс;
2) арқандап байлау - кеменің айлаққа, пирске немесе басқа кемеге жақындап келуі және кемені осыларға бекіту жөніндегі іс-қимылдар;
2-1) әлеуметтік мәні бар тасымалдаулар - халықтың тасымалдауларға сұранымын қанағатандыратын және жергілікті атқарушы органдар айқындайтын жолаушыларды тұрақты қатынаста ішкі су көлігімен тасымалдау;
3) дебаркадер - жолаушылар кемелерін немесе жүк кемелерін арқандап байлауға және оларға қызмет көрсетуге арналған жүзбелі айлақ;
4) диспаша - тасымалдауға қатысатын тараптар арасында жалпы авария бойынша бөлінетін шығындарының есебі;
5) диспашерлер - ішкі су көлігі саласында білімі мен тәжірибесі бар, диспашаны айқындау жөніндегі есепті жасайтын адамдар;
6) жағалау белдеуі - экологиялық талаптарды сақтай отырып, навигациялық белгілер мен жабдықтарды орнатуға арналған, жағалау сызығынан бастап ені жиырма метрге тең, су объектiлері жағалауы бойындағы құрлық белдеуі;
6-1) жалға алынған шетелдiк кемелер тiзiлiмi - осы Заңның 24-бабының 11-тармағында және 26-бабының 5-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес келетін шетелдік кемелер тіркелетін құжат;
7) жол жұмыстары - iшкi су жолдарындағы су түбiн тереңдету, түзеп-жөндеу, тральдау, су түбiн тазарту, iздестiру жұмыстары және навигациялық құрал-жабдықтарды орналастыру мен күтiп ұстау жөніндегі басқа да жұмыстар;
8) жолаушы - тасымалдаушымен шарттық қатынастарда тұрған және билетте немесе оның жол жүру құқығын растайтын өзге де құжатта көрсетiлген не жүк тасымалдау шарты бойынша тасымалдаушының келісімiмен автокөлiк құралын, жануарларды және өзге де жүктi алып жүруге оның құқығы расталған адам;
8-1) жолаушы куәлiгі - кемедегі жолаушылардың рұқсат етілген ең көп саны туралы мәлiметтерді қамтитын кеме құжаты;
8-2) жолаушылар кемесі - он екiден артық жолаушыны тасымалдауға арналған кеме;
9) жүзуге жарамдылығы туралы куәлік - Кеме қатынасы тіркелімінің ережелеріне сәйкес берілетін Кеме қатынасы тіркелімінің негізгі құжаттарының бірі;
2018.24.05. № 156-VI ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2019.19.04. № 249-VІ ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 10) тармақша жаңа редакцияда
10) кеме - шағын көлемді кеме болып табылмайтын ішкі суларда жүзетін кеме, кеме қатынасы мақсатында пайдаланылатын өздігінен жүзетін немесе өздігінен жүзбейтін жүзбелі құрылғы, оның ішінде «өзен-теңізде» жүзетін кеме, паром, техникалық флот кемесі (су түбін тереңдетуші және су түбін тазартушы снарядтар, жүзбелі кран және осы сияқты басқа да техникалық құрылғылар);
11) кеме жолы - белгілі бір көлемдегі кемелердің кедергісіз жүзуіне жол берілетін шектерде жолдың бағыты мен шекараларын көрсететін навигациялық жағдайдың белгілері қойылған ішкі су жолдарындағы су беті;
12) кеме жүргізу - ішкі су жолдарымен жүзуді жүзеге асыратын кемені басқаруға байланысты қызмет;
13) кеме иесі - Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес кемені өз атынан иелену және пайдалану құқығымен пайдаланатын тұлға;
2012.10.07. № 36-V ҚР Заңымен 13-1) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара)
13-1) кеме ипотекасы - мемлекеттiк тiркеуге жататын ішкі суда жүзетiн кеменiң, шағын көлемдi кеменің, «өзен-теңiзде» жүзетiн кеменiң тиiстi тiзiлiмде тiркелген шарт негiзiнде туындайтын ипотекасы;
14) кеме кiтабы - шағын көлемді кемелер және оларға құқықтар тiркелетiн құжат;
2011.06.01. № 378-IV ҚР Заңымен 15) тармақша өзгертілді (бұр.ред.қара)
15) кеме қатынасы - шағын көлемді кемелерді пайдалана отырып атқарылатын қызметті қоспағанда, жүктерді, жолаушылар мен олардың багажын, почта жөнелтілімдерін тасымалдау, сүйретіп жүзу, пайдалы қазбаларды іздеуді, барлауды және өндіруді, балық аулауды және өзге де кәсіпшіліктерді, құрылыс, жол, гидротехникалық, су асты-техникалық және басқа да осыған ұқсас жұмыстарды, лоцмандық алып өтуді, құтқару операцияларын жүргізу, су объектілерін қорғау, оларды ластану мен қоқыстанудан қорғау жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру, суға батқан мүлікті көтеру, мемлекеттік бақылау мен қадағалау, ғылыми зерттеулер жүргізу үшін кемелерді пайдалануға байланысты қызмет;
16) кеме қатынасы шлюзi - кемелердi судың бір деңгейiнен екiншi деңгейiне көтеруге немесе түсiруге арналған гидротехникалық құрылыс;
2012.10.07. № 34-V ҚР Заңымен 17) тармақша өзгертілді (бұр.ред.қара); 2018.24.05. № 156-VI ҚР Заңымен 17) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара)
17) Кеме қатынасы тiркелiмi - кемелердi, палубалы шағын көлемді кемелерді сыныптайтын және олардың техникалық қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететін, Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімімен құрылған республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорын;
18) кемелерді лоцмандық алып өту - кемелердің ішкі су жолдарының аса күрделі учаскелері бойынша қауіпсіз өтуін қамтамасыз ететін қызмет;
19) кеменің меншік иесі - Кемені, оның ішінде шағын көлемді кемені және оған құқықтарды мемлекеттік тіркеу қағидасына сәйкес кеменің меншік иесі ретінде тіркелген тұлға;
20) киль - кеменің негізгі ұзына бойы созылған элемент, ол кеменің түбін бойлай оның тұмсығынан артқы жағына дейін тартылып, оны екі симметриялы бөлікке бөледі;
2015.27.10. № 363-V ҚР Заңымен 21) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара)
21) көлiк жүкқұжаты - тiкелей су қатынастарында жүк тасымалдау кезiнде ресiмделетiн тасымалдау құжаты;
22) куәландыру - кеменің арналуы мен жіктелімінің расталуын есепке ала отырып, оның жүзу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған, техникалық регламенттерде және Кеме қатынасы тіркелімінің ережелерінде белгіленген талаптарға сәйкес кеменің техникалық жай-күйін анықтау мақсатында кемені қарап шығу;
23) Қазақстан Республикасының ішкі су жолдары (бұдан әрі - ішкі су жолдары) - кеме қатынасы мақсатында пайдалануға болатын табиғи немесе қолдан жасалған қатынас жолдары;
24) Қазақстан Республикасының ішкі су көлігі (бұдан әрі - ішкі су көлігі) - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында тіркелген және ішкі су жолдарында кеме қатынасы мен кеме қатынасына байланысты өзге де қызметті жүзеге асыратын көлік түрі;
2011.05.07. № 452-IV ҚР Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара); 2017.05.05. № 59-VI ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 25) тармақша жаңа редакцияда
25) қарап тексеру - Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің объектiнi қауiпсiз пайдалануды қамтамасыз етуге бағытталған талаптарына сәйкестiгi тұрғысынан уәкiлеттi органның тексеруi;
26) қауіпті жүк - өзінің қасиеттері мен ерекшеліктеріне қарай тасымалдау, тиеу-түсіру жұмыстарын жүргізу және сақтау кезінде жарылыстың болуына, өрттің шығуына немесе техникалық құралдардың, құрылғылардың, үйлердің, құрылыстардың және ғимараттардың зақымдануына, сондай-ақ адамдардың, жануарлардың өліміне, жарақаттануына немесе ауруға шалдығуына себеп болуы, қоршаған ортаға зиян келтіруі мүмкін жүк;
27) лоцман - кемені арқандап байлау, зәкірге қою және оларды портта қайта орналастыру орнына қауіпсіз алып жүру саласындағы белгілі бір білімі мен дағдысы бар маман;
28) Мемлекеттік кеме тізілімі - осы Заңның 26-бабының 5-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес кемелер мен оларға құқықтар тіркелетін құжат;
2011.06.01. № 378-IV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2011.05.07. № 452-IV ҚР Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін үш ай өткен соң қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара) 29) тармақша өзгертілді; 2017.05.05. № 59-VI ҚР Заңымен 29) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара)
29) мемлекеттiк көлiктiк бақылау және қадағалау (бұдан әрi - көлiктiк бақылау және қадағалау) - жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің талаптарын сақтауын тексеру мақсатында уәкiлеттi орган жүргізетiн iс-шаралар жиынтығы;
30) навигация - кеме қатынасын жасау мүмкін болатын уақыт кезеңі;
31) «өзен-теңіз» суларында жүзетін кеме - техникалық сипаттамалары бойынша теңіз және ішкі су жолдарында кеме қатынасы мақсатында жарамды әрі белгіленген тәртіппен пайдалануға жіберілген кеме;
2018.24.05. № 156-VI ҚР Заңымен 31-1) тармақшамен толықтырылды
31-1) палубалы шағын көлемді кеме - бортқа, арақабырға мен тіреуіш бағандарға сүйенетін кеме корпусында тұмсығынан артқы бөлігіне дейін төсемнен және жинақтан тұратын, су өткізбейтін көлденең жабыны бар шағын көлемді кеме;
32) порт - жолаушылар мен кемелерге қызмет көрсету, жүктерді тиеу, түсіру, қабылдау, сақтау және беру, көліктің басқа да түрлерімен өзара іс-қимыл жасасу мақсатында жайластырылған және жабдықталған жер учаскесінде және ішкі су жолдары акваториясында орналасқан құрылыстар кешені;
33) порт акваториясы - кемелер мен құрамдар жүгінің өңделуін немесе рейске жөнелтуді күтіп тұратын, сондай-ақ қажетті операциялар орындалатын айлаққа және рейдтер құрылғысына кемелердің келуі мен онда тұруы үшін қызмет ететін су бетінің шектеулі учаскесі;
34) рейдтер - кемелердің зәкір салып тұруына, маневр жасауына немесе жүктерді қайта тиеуге арналған кеме жолы шегінен тыс порт акваториясының бөлігі;
35) рейс - белгілі бір уақыт аралығында географиялық пункттер немесе аудандар арасында жолаушыларды немесе жүктерді тасымалдаудың көліктік процесі;
35-1) судың жобалық деңгейі - кеме қатынасы қарқындылығының белгісі бойынша су жолдары тобына қарай көпжылдық қамтамасыз етудің белгіленген шамасы бар төменгі навигация деңгейлерінің бірі, оның негізінде кеме қатынасы өзендерінде кепілдік берілген кеме жүрісі габариттері белгіленеді;
36) такелаж - жүк көтеру жұмыстарына, тулар мен белгілерді көтеруге және түсіруге арналған кеме жабдықтарының жиынтығы;
37) тасымалдаушы - кемені меншік құқығымен немесе өзге де заңды негіздермен иеленуші, жолаушыларды, багаж бен жүктерді тасымалдау жөнінде қызметтер көрсететін және тасымал құжаттарында көрсетілген тұлға;
38) тез бүлінетін жүк - жарамдылық мерзімі шектеулі және тасымалдау мен сақтаудың ерекше шарттарын қажет ететін жүк;
2011.06.01. № 378-IV ҚР Заңымен 39) тармақша өзгертілді (бұр.ред.қара)
39) тексеру - кәсіпкерлік субъектілерінің Қазақстан Республикасының ішкі су көлігі туралы заңнамасының талаптарын сақтауын айқындау мақсатында жасайтын бақылау және қадағалау функцияларын жүзеге асыратын мемлекеттік органдардың іс-әрекеті;
40) 2012.10.07. № 36-V ҚР Заңымен алып тасталды (бұр.ред.қара)
2018.24.05. № 156-VI ҚР Заңымен 41) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара)
41) техникалық байқау - Қазақстан Республикасының сауда мақсатында теңiзде жүзу туралы және iшкi су көлiгi туралы заңнамасының сақталуын кезең-кезеңмен тексерудi қамтитын, кемелердiң, палубалы шағын көлемді кемелердің техникалық қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге бағытталған сыныптау қызметiнiң құрамдас бөлiгi;
42) тұру пункті - кемелерді, салдарды және өзге де жүзу объектілерін жөндеу, олардың жылдың жазғы және қысқы мезгілінде тұруы, оларды техникалық байқаудан өткізу мақсатында жайластырылған және жабдықталған жер учаскесі мен су беті объектісінің акваториясы;
42-1) тіркеу нөмірі - кеменің, оның ішінде шағын көлемді кеменің мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыру кезінде оған берілетін нөмірі;
43) уәкiлеттi орган - iшкi су көлiгi саласындағы басшылықты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шекте салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;
44) уәкілетті органның кәсіпорны - қызмет көрсететін шекаралар шегінде кемелердің қауіпсіз жүзуін қамтамасыз ету мақсатында ішкі су жолдарын және кеме қатынасының гидротехникалық құрылыстарын (шлюздерін) тиісінше күтіп ұстау мен дамыту үшін өндірістік қызметті жүзеге асыру негізгі міндеті болып табылатын ішкі су көлігінің мемлекеттік кәсіпорны;
45) шағын көлемді кеме - балық аулау, жүктерді тасымалдау, сүйретіп жүзу, пайдалы қазбаларды іздеуді, барлауды және өндіруді, құрылыс, жол, гидротехникалық және басқа да осыған ұқсас жұмыстарды, лоцмандық және мұзжарғышқа ілестіріп алып өтуді жүргізу, сондай-ақ су объектілерін ластану мен қоқыстанудан қорғау жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру үшін жасалған немесе жабдықталған кемелерді қоспағанда, ұзындығы жиырма метрден аспайтын, бортына алуға болатын адамдар саны он екі адамнан аспайтын кеме.
2-бап. Қазақстан Республикасының iшкi су көлiгi туралы заңдары
1. Қазақстан Республикасының iшкi су көлiгi туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актілерінен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленген болса, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.
2010.28.12. № 369-IV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2013.04.07. № 132-V ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 3-бап өзгертілді
3-бап. Осы Заңның қолданылу аясы
1. Осы Заң:
1) кемелерде;
2) iшкi су жолдарында орналасқан гидротехникалық құрылыстарда;
3) iшкi су жолдарында орналасқан порттарда;
4) iшкi су жолдарында және iшкi су жолдары мен теңіз суларына жатпайтын су айдындарында пайдаланылатын шағын көлемді кемелерде қызметін жүзеге асыратын барлық жеке және заңды тұлғаларға қолданылады.
2020.16.11. № 375-VІ ҚР Заңымен 2-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
2. Осы Заң Қазақстан Республикасы Әскери-теңiз күштерiнiң және Қазақстан Республикасының Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң туын көтеріп жүзушi корабльдерге, катерлерге және басқа да кемелерге қолданылмайды.
3. Теңiз портына кiрген жағдайларда, құтқару операциясы кезiнде және теңiз кемесiмен iшкi суларда жүзетiн кемелердiң, сондай-ақ «өзен-теңiз» суларында жүзетiн кемелердің соқтығысуы кезінде туындайтын қатынастар Қазақстан Республикасының сауда мақсатында теңiзде жүзу туралы заңнамасымен реттеледi.
4-бап. Iшкi су көлiгi саласындағы қызметтi жүзеге асырудың негiзгi принциптерi
Iшкi су көлiгi саласындағы қызмет мынадай негiзгi принциптер:
1) кеме қатынасы қауiпсiздiгiнiң басымдығы, адамның өмiрi мен денсаулығын қорғау, табиғатты және экологиялық қауiпсiздiктi қорғау;
2) iшкi су көлiгiнде жұмыстар атқару мен қызметтер көрсету кезiнде жеке және заңды тұлғалар құқықтарының теңдiгі;
