Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексі
(2011.09.11. берілген өзгерістер мен толықтыруларымен)
Осы редакция 2011 жылғы 29 қарашада енгізілген өзгерістеріне дейін қолданылды
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢДАР ЖИНАҒЫНЫҢ III ТОМЫНА ЕНГІЗІЛГЕН ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ҚЫЛМЫСТЫҚ-АТҚАРУ КОДЕКСIНІҢ МӘТІНІН ҚАРАҢЫЗ
ҚР 1997 ж. 13 желтоқсандағы № 209-I Заңын қараңыз
2011.09.11. № 490-ІV ҚР Заңымен мазмұнмен толықтырылды
Мазмұны
Жалпы бөлім
1-бөлім. Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңнамасы
1-тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңнамасы
2-бап. Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңнамасының мақсаттары мен мiндеттерi
3-бап. Қазақстан Республикасы қылмыстық-атқару заңнамасының сотталған әскери қызметшiлерге қатысты қолданылуы
4-бап. Қазақстан Республикасы қылмыстық-атқару заңнамасының кеңiстiк пен уақыт тұрғысында қолданылуы
5-бап. Жазаны атқару негiздемесi
6-бап. Қылмыстық-атқару заңнамасының принциптерi
7-бап. Сотталғандарды түзеудiң негiзгi құралдары
2-тарау. Сотталғандардың құқықтық жағдайы
8-бап. Сотталғандардың құқықтық жағдайының негiздерi
9-бап. Сотталғандардың негiзгi мiндеттерi
10-бап. Сотталғандардың негiзгi құқықтары
11-бап. Сотталғандардың жеке басының қауiпсiздiгiне құқығы
12-бап. Сотталғандардың ар-ождан бостандығын қамтамасыз ету
13-бап. Сотталғандардың өтiнiштерiн қарау тәртiбi
3-тарау. Жазаны атқарушы мекемелер мен органдар және олардың қызметіне бақылау жасау
14-бап. Жазаны атқарушы мекемелер мен органдар
15-бап. Жазаны өтеу орны туралы хабарлау
16-бап. Сотталғандарға медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану
17-бап. Жергiлiктi атқарушы органдардың бақылауы
18-бап. Сот бақылауы
19-бап. Ведомстволық бақылау
19-1-бап. Қоғамдық бақылау
19-2-бап. Қоғамдық байқау комиссиясының өкiлеттiгi
20-бап. Қылмыстық-атқару iсiн жүргiзудегi қадағалау
21-бап. Қылмыстық-атқару жүйесiнiң мекемелерiнде болу
Ерекше бөлім
2-бөлім. Сотталушыны қоғамнан оқшаулауға байланысты емес жазаларды орындау
4-тарау. Айыппұл түріндегі жазаны атқару
22-бап. Айыппұл түрiндегi жазаны атқару тәртiбi
23-бап. Айыппұл төлеуден қасақана жалтару
5-тарау. Белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан айыру түріндегі жазаны атқару
24-бап. Белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру түрiндегi жазаның атқарылуын ұйымдастыру
25-бап. Ұйымдар әкiмшiлiгiнiң сот үкiмiн атқару жөнiндегi мiндеттерi
26-бап. Белгiлi бiр қызметпен айналысуға берiлген рұқсатты қайтып алуға құқылы органдардың мiндеттерi
27-бап. Белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру түрiндегi жазаны атқару мерзiмдерiнiң есептелуi
28-бап. Белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру түрiндегi жазаға сотталғанның мiндеттерi
29-бап. Белгiлi бiр лауазымды атқару немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру туралы сот үкiмiн орындамаудың салдары
6-тарау. Қоғамдық жұмыстарға тарту түріндегі жазаны атқару
30-бап. Қоғамдық жұмыстарға тарту түрiндегi жазаны атқару тәртiбi
31-бап. Қоғамдық жұмыстарға тарту түрiндегi жазаны атқару жағдайлары
32-бап. Қоғамдық жұмыстарға тарту түрiндегi жаза мерзiмiнiң есептелуi
33-бап. Сотталғандардың қоғамдық жұмыстарға тарту түрiндегi жазаны өтеу орны бойынша ұйымдар әкiмшiлiгiнiң мiндеттерi
34-бап. Қоғамдық жұмыстарға тарту түрiндегi жазаны өтеуден қасақана жалтару
35-бап. Қоғамдық жұмыстарға тарту түрiндегi жазаны өтеушi адамдардың жауаптылығы
7-тарау. Түзеу жұмыстары түріндегі жазаны атқару
36-бап. Түзеу жұмыстары түрiндегi жазаны атқару тәртiбi
37-бап. Түзеу жұмыстары түрiндегi жазаны өтеу жағдайлары
38-бап. Түзеу жұмыстары түрiндегi жаза мерзiмiнiң есептелуi
39-бап. Сотталғандардың түзеу жұмыстарын өтеу орны бойынша ұйымдар әкiмшiлiгiнiң мiндеттерi
40-бап. Түзеу жұмыстарына сотталғандардың жалақысынан ұстап қалуды жүргiзу тәртiбi
41-бап. Түзеу жұмыстары түріндегі жазаны өтеушi адамдарға қолданылатын көтермелеу шаралары
42-бап. Түзеу жұмыстары түрiндегi жазаны өтеудiң тәртiбi мен шарттарын бұзғаны үшiн және жазаны өтеуден қасақана жалтарғаны үшiн жауаптылық
8-тарау. Бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны атқарудың тәртібі мен шарттары
43-бап. Бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны өтеу орны
44-бап. Бас бостандығын шектеуге сотталғандарды жазасын өтеу орнына жіберу
45-бап. Бас бостандығын шектеу түріндегі жазаның мерзімін есептеу
46-бап. Бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны өтеу тәртібі
47-бап. Бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны өтеуші адамдардың еңбек жағдайлары
48-бап. Бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны өтеуші адамдармен тәрбие жұмысы
49-бап. Бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны өтеуші адамдарға қолданылатын көтермелеу шаралары
50-бап. Бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны өтеуші адамдарға қолданылатын жазалау шаралары
51-бап. Бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны өтеуші адамдарға көтермелеу және жазалау шараларын қолдану тәртібі
52-бап. Бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны өтеуден қасақана жалтару және бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны өтеудің тәртібі мен шарттарын бұзу
53-бап. Сотталғандарды қадағалау және бас бостандығын шектеу түріндегі жазаны өтеу тәртібін бұзушылықтың алдын алу шаралары
9-тарау. Қосымша жазаларды атқару
56-бап. Арнаулы, әскери немесе құрметтi атақтан, сыныптық шеннен, дипломатиялық дәрежеден, бiлiктiлiк сыныбынан және мемлекеттік наградалардан айыру туралы сот үкiмiн орындау
57-бап. Мүлiктi тәркiлеу туралы сот үкiмiн орындау тәртiбi
58-бап. Тәркiлеуге жататын мүлiк
59-бап. Мемлекеттік сот орындаушысының мүлiктi тәркiлеу туралы сот үкiмiн атқару жөнiндегi iс-әрекетi
60-бап. Тәркiленген мүлiктi уәкiлеттi мемлекеттік органға беру
61-бап. Тәркiленуге жататын мүлiкке байланысты үшiншi тұлғалардың мiндеттерi
62-бап. Үкiмдi атқарудан кейiн анықталған мүлiктi тәркiлеу
3-бөлім. 2011 жылғы 18 қаңтардағы № 393-IV ҚР Заңымен алып тасталды (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз)
4-бөлім. Бас бостандығынан айыру түріндегі жазаны атқару
11-тарау. Бас бостандығынан айыру түріндегі жазаны атқарудың жалпы ережелері
68-бап. Бас бостандығынан айыру түрiндегi жазаны атқару орындары
69-бап. Түзеу мекемелерiнiң түрлерi
70-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды жазасын өтеуге жiберу
71-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың орнын ауыстыру
72-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды тергеушiлiк оқшаулау орнында немесе түрмеде қалдыру
73-бап. Түзеу мекемесiнiң түрiн өзгерту
74-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды түзеу мекемелерiне қабылдау
75-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды түзеу мекемелерiнде бөлек ұстау
76-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың бүкiл жаза мерзiмiн бiр түзеу мекемесiнде өтеуi
12-тарау. Түзеу мекемелеріндегі режим және оны қамтамасыз ету құралдары
77-бап. Түзеу мекемелерiндегi режимнiң негiзгi талаптары
78-бап. Қадағалау мен бақылаудың техникалық құралдары
79-бап. Түзеу мекемелерiндегi жедел-iздестiру қызметi
80-бап. Түзеу мекемелерiндегi айрықша жағдайлар режимi
81-бап. Қауiпсiздiк шаралары және оларды қолдану негiздерi
13-тарау. Түзеу мекемелерінде жазаны өтеу жағдайлары
82-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың жазасын өтеу жағдайлары
83-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажет заттарды сатып алуы
84-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың кездесулерi
85-бап. Сотталғандардың посылкалар, сәлемдемелер мен бандерольдер алуы
86-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың хат алысуы, ақша аударымдарын жiберуi мен алуы
87-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың телефон арқылы сөйлесуi
88-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың әдебиеттер және жазу керек-жарағын сатып алуы мен сақтауы
89-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың сейiлдеуi
90-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың кинофильмдер мен телехабарлар көруi, радиохабарлар тыңдауы
91-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың айдауылсыз немесе қосып ертпей жүруi
92-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға айдауылсыз немесе қосып ертпей жүру құқығын беру тәртiбi
93-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың түзеу мекемелерiнiң шегiнен тысқары жол жүруi
94-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды мемлекеттік әлеуметтiк сақтандыру, әлеуметтiк қамсыздандыру және зейнетақымен қамтамасыз ету
95-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды материалдық-тұрмыстық жағынан қамтамасыз ету
96-бап. Сотталған жүктi әйелдердi, емізулі баласы бар сотталған аналарды және балалары бар сотталған әйелдердi материалдық-тұрмыстық жағынан қамтамасыз етудiң ерекшелiктерi
97-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды медициналық-санитариялық жағынан қамтамасыз ету
98-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың материалдық жауаптылығы
14-тарау. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың еңбегі, кәсіптік білімі және кәсіптік даярлығы
99-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың еңбегi
100-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандар еңбегiнiң жағдайлары
101-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың еңбегiне ақы төлеу
102-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды еңбегiне ақы төленбейтiн жұмыстарға тарту
103-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталған адамдардың табысынан ұстап қалу
104-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға кәсiптiк бiлiм беру және оларды кәсiптiк даярлау
15-тарау. Бас бостандығына айыруға сотталғандарға тәрбиелік ықпал ету
105-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандармен тәрбие жұмысы
106-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандармен тәрбие жұмысының негiзгi бағыттары, нысандары мен әдiстерi
107-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың өздiгiнен қызмет ету ұйымдары
108-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың бастауыш, негізгі орта, жалпы орта бiлiм алуын ұйымдастыру
109-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға қолданылатын көтермелеу шаралары
110-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға көтермелеу шараларын қолдану тәртiбi
111-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға қолданылатын жазалау шаралары
112-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың жазаны өтеудiң белгiленген тәртiбiн қасақана бұзуы
113-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға жазалау шараларын қолдану тәртiбi
114-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды айыптық оқшаулау орындарында, камералық үлгiдегi үй-жайларда және жалғыз адамдық камераларда ұстау ережелерi
115-бап. Түзеу мекемелерiнiң бас бостандығынан айыруға сотталғандарға көтермелеу және жазалау шараларын қолданатын лауазымды адамдары
16-тарау. Алуан түрлі түзеу мекемелеріндегі жазаларды атқарудың ерекшеліктері
116-бап. Жалпы режимдегi түзеу колониялары
117-бап. Жалпы режимдегi түзеу колонияларында жазаны өтеудiң жағдайлары
118-бап. Қатаң режимдегi түзеу колониялары
119-бап. Қатаң режимдегi түзеу колонияларындағы жазаны өтеудiң жағдайлары
120-бап. Айрықша режимдегi түзеу колониялары
121-бап. Айрықша режимдегi түзеу колонияларында жазаны өтеудiң жағдайлары
122-бап. Өмiр бойы бас бостандығынан айыруды өтеп жатқан сотталғандарға арналған айрықша режимдегi түзеу колониялары
123-бап. Өмiр бойы бас бостандығынан айыруды өтеп жатқан сотталғандарға арналған айрықша режимдегi түзеу колонияларында бас бостандығынан айыруды өтеудiң жағдайлары
124-бап. Колония-қоныстар
125-бап. Колония-қоныстарда бас бостандығынан айыруды өтеудiң жағдайлары
126-бап. Түрмелер
127-бап. Түрмелерде бас бостандығынан айыруды өтеудiң жағдайлары
17-тарау. Кәмелетке толмаған сотталғандардың бас бостандығынан айыру түріндегі жазаны өтеу ерекшеліктері
128-бап. Тәрбиелеу колонияларында жазаны өтеу тәртiбi
129-бап. Тәрбиелеу колонияларында жазаны өтеудiң жағдайлары
130-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға тәрбиелеу колонияларында қолданылатын көтермелеу шаралары
131-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға тәрбиелеу колонияларында көтермелеу шараларын қолданудың ерекшелiктерi
132-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға тәрбиелеу колонияларында қолданылатын жазалау шаралары
133-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға тәрбиелеу колонияларында жазалау шараларын қолдану тәртiбi
134-бап. Сотталғандарға көтермелеу және жазалау шараларын қолданатын тәрбиелеу колониясының лауазымды адамдары
135-бап. Кәмелетке толған, бас бостандығынан айыруға сотталғандарды тәрбиелеу колонияларында қалдыру
136-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды тәрбиелеу колонияларынан түзеу колонияларына ауыстыру
137-бап. Оқу-тәрбие процесiн ұйымдастыру
138-бап. Қоғамдық бiрлестiктердiң тәрбиелеу колонияларының жұмысына қатысуы
5-бөлім. Сотталған әскери қызметшілерге қатысты әскери қызмет бойынша шектеу, гаупвахтада ұстау түріндегі жазаларды атқару
18-тарау. Әскери қызмет бойынша шектеу түріндегі жазаны атқару
139-бап. Әскери қызмет бойынша шектеу түрiндегi жазаны атқарудың тәртiбi мен ережелерi
140-бап. Сотталған әскери қызметшiнiң ақшалай үлесiнен ұстап қалу
141-бап. Сотталған әскери қызметшiнiң қызметiн ауыстыру
142-бап. Сотталған әскери қызметшiлермен тәрбие жұмысы
143-бап. Әскери қызмет бойынша шектеу түрiндегi жазаны атқарудың тоқтатылуы
144-бап. Әскери қызметтен босатылатын сотталған әскери қызметшiнi әскери қызмет бойынша шектеу түрiндегi жазадан босату немесе жазасын ауыстыру
19-тарау. Сотталған әскери қызметшілерге қатысты гаупвахтада ұстауды атқару
145-бап. Әскери қызметшiлердiң гаупвахтада ұстауды өтеу орындары
146-бап. Сотталғандарды гаупвахтаға жiберу тәртiбi
147-бап. Сотталғандарды гаупвахтада ұстау тәртібі мен жағдайлары
148-бап. Сотталғандарға қолданылатын көтермелеу және жазалау шаралары
149-бап. Сотталған әскери қызметшiлердiң құқықтық жағдайының ерекшелiктерi
20-тарау. 2009 жылғы 10 шілдедегі № 177-IV ҚР Заңымен алып тасталды (қолданысқа енгізілу тәртібін 2-баптан қараңыз)
6-бөлім. Өлім жазасы түріндегі жазаны орындау
21-тарау. Өлім жазасы түріндегі жазаны орындаудың тәртібі мен жағдайлары
165-бап. Жалпы ережелер
166-бап. Өлiм жазасына сотталған адамның құқықтық жағдайы
167-бап. Өлiм жазасын орындау тәртiбi
7-бөлім. Жазаны өтеуден босату. Жазасын өтеуден босатылған сотталғандарға көмек және оларға бақылау жасау
22-тарау. Жазаны өтеуден босату
168-бап. Жазаны өтеуден босатудың негiздерi
169-бап. Жазаны өтеуден мерзiмiнен бұрын босатуға ұсыну тәртiбi
170-бап. Өмiр бойы бас бостандығынан айыруға сотталғандарды шартты түрде мерзiмiнен бұрын босатуға ұсынудың ерекшелiктерi
171-бап. Жүктi әйелдер мен жас балалары бар әйелдерге және жас балаларды жалғыз өзі тәрбиелейтін еркектерге қатысты жазаның атқарылу мерзiмiн кейiнге қалдыру
172-бап. Жазасын атқаруды кейiнге қалдыру шарттарын сақтамаудың салдары
173-бап. Жазаны өтеудiң тоқтатылуы және босату тәртiбi
174-бап. Сотталған әскери қызметшiлердi жазасын өтеуден босату
175-бап. Жазасын өтеген адамдардың құқықтық жағдайы
23-тарау. Жазаны өтеуден босатылатын сотталғандарға көмек және оларды бақылау
176-бап. Жазаны атқарушы мекемелер әкiмшiлiгiнiң босатылатын сотталғандарды жұмысқа орналасу және тұрмысын жайластыру жөнiндегi мiндеттерi
177-бап. Жазаны өтеуден босатылатын сотталғандарға көмек көрсету
178-бап. Жазаны өтеуден босатылған адамдарға жұмысқа орналасуда және тұрмысын жайластыруда, әлеуметтiк көмектiң басқа түрлерiн көрсетуде жәрдемдесу
178-1-бап. Шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамның жүріс-тұрысын бақылау
178-2-бап. Жазасын өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамдардың міндеттерi
179-бап. Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды әкiмшiлiк қадағалау
180-бап. Iшкi iстер органдарының әкiмшiлiк қадағалауын белгiлеу қажет адамдар жөнiндегi материалдарды әзiрлеу және ресiмдеу
180-1-бап. Туберкулездің төңірегіндегілерге қауіп туғызатын, жұқпалы түрімен ауыратын адамдарды қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінен босату
8-бөлім. Шартты түрде сотталған адамдарға бақылау жасау
24-тарау. Шартты түрде сотталғандардың жүріс-тұрысын бақылауды жүзеге асыру
181-бап. Шартты түрде сотталғандардың жүрiс-тұрысын бақылауды жүзеге асыратын органдар
182-бап. Шартты түрде сотталғандардың жүрiс-тұрысын бақылауды жүзеге асыру тәртiбi
183-бап. Сынақ мерзiмiнiң есептелуi
184-бап. Шартты түрде сотталғандардың жауаптылығы
Қосымша. Сот үкiмi бойынша тәркiленуге жатпайтын мүлiктің тізбесі
2007.22.05. № 255-III ҚР Заңымен бүкіл мәтін бойынша «әскери комиссариатқа» деген сөздер «жергілікті әскери басқару органына» деген сөздермен ауыстырылды (бұр. ред. қара)
2007.15.05. № 253-III ҚР Заңымен мәтін өзгертілді (бұр.ред.қара)
Жалпы бөлім
1-Бөлім. Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңдары
1-тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңдары
Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңдары осы Кодекстен және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарынан, сондай-ақ жазаны және сотталғандарға қылмыстық-құқықтық ықпал етудiң өзге де шараларын атқару мен өтеудiң тәртібін және жағдайларын белгiлейтiн нормативтiк құқықтық актiлерден тұрады.
2-бап. Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңдарының мақсаттары мен мiндеттерi
1. Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңдарының мақсаттары әлеуметтiк әдiлеттіліктi қалпына келтiру, сотталғандарды түзеу, сотталғандардың да, өзге адамдардың да жаңа қылмыстар жасауының алдын алу болып табылады.
2. Аталған мақсаттарға сәйкес қылмыстық-атқару заңдарының мiндетi жазаларды өтеудiң тәртібі мен жағдайларын реттеу, сотталғандарды түзеу құралдарын анықтау, олардың құқықтарын, бостандығы мен заңды мүдделерiн қорғау, оларға әлеуметтiк бейiмделуге көмек көрсету деп саналады.
3-бап. Қазақстан Республикасы қылмыстық-атқару заңдарының сотталған әскери қызметшiлерге қатысты қолданылуы
1. Сотталған әскери қызметшiлердi жазалау осы Кодекске, өзге де заңдар мен нормативтiк құқықтық актiлерге, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі бекiткен сотталған әскери қызметшiлердiң қылмыстық жазаларды өтеу ережелерiне сәйкес атқарылады.
2. Сотталған әскери қызметшiлер Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жазасын өтейдi және әскери қызметтен өтедi. Оларға осы баптың 1-тармағында аталған нормативтiк құқықтық актiлерде көзделген шектеулер қолданылады.
4-бап. Қазақстан Республикасы қылмыстық-атқару заңдарының кеңiстiк пен уақыт тұрғысында қолданылуы
1. Қазақстан Республикасының аумағында жазасын өтеушi сотталғандарға Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңдары қолданылады.
2. Сотталғандардың қылмыстық жазаларды атқаруы, сондай-ақ оларға түзеу амалдарын қолдану мен босатылатындарға көмек көрсету жазаның осы түрiн атқару кезiнде қолданылып жүрген заңдарға сәйкес жүзеге асырылады.
5-бап. Жазаны атқару негiздемесi
Соттың заңды күшiне енген үкімі немесе қаулысы, сондай-ақ рақымшылық немесе кешiрiм жасау актiсi жазаны атқару негiздемесi болып табылады.
6-бап. Қылмыстық-атқару заңдарының принциптерi
Қылмыстық-атқару заңдары заңдылық, баршаның заң алдындағы теңдiгi, гуманизм, демократизм және жариялылық, жазаларды атқарудың саралануы мен жеке-даралығын, жазаны түзеу ықпалымен бiрiктiрудi қамтамасыз ететiн принциптерге негiзделедi.
7-бап. Сотталғандарды түзеудiң негiзгi құралдары
1. Сотталғанды түзеу - оның бойында құқық ұстанушылық мiнез-құлықты, жеке адамға, қоғамға, еңбекке, адамзат қоғамының нормаларына, ережелерi мен дәстүрлерiне оң көзқарастарды қалыптастыру.
2007.27.07. № 320-III ҚР Заңымен 2-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
2. Сотталғандарды түзеудiң негiзгi құралдары мыналар: жазаны атқару мен өтеудiң белгiленген тәртібі (режимi), тәрбие жұмысы, қоғамдық-пайдалы еңбек, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім алу, кәсiптiк даярлық пен қоғамдық ықпал ету.
3. Түзеу құралдары жазаның түрiн, жасалған қылмыстың сипатын, қоғамдық қауiптілік дәрежесiн, кiнә нысаны мен себептерiн, сотталушының жеке басы мен мiнез-құлқын ескере отырып қолданылады.
2-тарау. Сотталғандардың құқықтық жағдайы
8-бап. Сотталғандардың құқықтық жағдайының негiздерi
1. Қазақстан Республикасы сотталғандардың құқықтарын, бостандығы мен заңды мүдделерiн құрметтейдi және қорғайды, олардың түзелуiне қажеттi жағдайларды, әлеуметтiк әдiлеттілік кепiлдiгiн, олардың жазаларды атқару кезiнде жеке басының әлеуметтiк, құқықтық және өзге де қорғалуын қамтамасыз етедi.
2. Сотталғандар жазаның нақты түрiн атқарудың тәртібі мен жағдайларын негiзге ала отырып, Республика Конституциясында, Қылмыстық, қылмыстық-атқару кодекстерiнде және өзге де заңдарында белгiленген шектеулермен Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтары болады және солардың мiндеттерiн атқарады.
3. Сотталған шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдардың жазаның нақты түрiн атқарудың тәртібі мен жағдайларын негiзге ала отырып, шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдардың жағдайы туралы Конституцияға, халықаралық шарттарға, заңдарға сәйкес Қазақстан Республикасының Конституциясында қылмыстық, қылмыстық-атқару кодекстерiнде және өзге де заңдарында көзделген шектеулерi бар құқықтары болады және олар сондай мiндеттер атқарады.
9-бап. Сотталғандардың негiзгi мiндеттерi
1. Сотталғандар осы Кодекспен, өзге де нормативтiк құқықтық актiлермен және үкiммен белгiленген құқықтық шектеулерден туындайтын талаптарды сақтауға мiндеттi.
2. Сотталғандар жазаларды атқарушы мекемелер мен органдар әкiмшiлiктерiнiң өздерiнiң мiнез-құлқына арнап белгiлеген заңды талаптарын орындауға мiндеттi.
3. Сотталғандардың өздерiне жүктелген мiндеттердi, сондай-ақ жазаларды атқарушы мекемелер мен органдар әкiмшiлiгiнiң заңды талаптарын орындамауы Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген жауаптылыққа әкеп соғады.
2007.26.03. № 240-III ҚР Заңымен (бұр. ред. қара); 2011.18.01. № 393-IV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 10-бап өзгертілді
10-бап. Сотталғандардың негiзгi құқықтары
1. Сотталғандардың сот тағайындаған жаза түрiн өтеудiң тәртібі мен жағдайлары, өздерiнiң құқықтары мен мiндеттерi туралы ақпарат алуға құқығы бар. Ақпаратты жазаны атқарушы мекеме немесе орган бередi.
2. Сотталғандар жазаны атқарушы мекеменiң немесе органның әкiмшiлiгiне, жазаны атқарушы мекемелер мен органдардан жоғары тұрған басқару органдарына, сотқа, прокуратура органдарына, мемлекеттік өкiмет органдарына, қоғамдық бiрлестiктерге, сондай-ақ адам құқығы мен бостандығын қорғау жөніндегі халықаралық ұйымдарға ауызша және жазбаша ұсыныстар, өтiнiштер жасауға және шағымдануға құқылы.
3. Сотталғандар түсiнiктеме беруге және хат алысуға, сондай-ақ осы баптың 2-тармағында аталғанындай ана тілінде немесе өзi бiлетiн кез келген басқа тiлде ұсыныстар, өтiнiштер жасауға және шағымдануға, қажет болған жағдайларда аудармашының қызметiн пайдалануға құқылы. Сотталғандарға жауап өтiнiш жасаған тілінде қайтарылады. Өтiнiш жасаған тiлде жауап қайтаруға мүмкiндiк болмаған жағдайда ол Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілінде немесе ресми қолданылатын орыс тілінде берiледi. Жауапты өтiнiш жасаған тiлге аударуды жазаны атқарушы мекеме немесе орган қамтамасыз етедi.
4. Сотталғандар адвокаттардың, сондай-ақ осындай көмек беруге уәкiлеттi басқа адамдардың заң көмегiн пайдалануға құқылы.
5. Сотталғандардың әлеуметтiк қамтамасыз етiлуге, оның iшiнде Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес зейнетақы алуға құқығы бар.
6. Гауптвахтада ұстауға немесе бас бостандығынан айыруға сотталғандар өздерiнiң денсаулығын сақтау үшiн қажеттi материалдық-тұрмыстық және медициналық-санитариялық қамсыздандыру құқығын пайдаланады.
7. Соттың үкімі бойынша бас бостандығынан айыру орындарында ұсталатын адамдарды қоспағанда, сотталғандардың мемлекеттік органдарды және жергiлiктi өзiн-өзi басқару органдарын сайлауға және оларға сайлануға, сондай-ақ республикалық референдумға қатысуға құқығы бар.
