7) қарамағындағы аумақтағы мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылау органдарының жұмысына, мемлекеттік сараптама жобаларына жәрдем көрсету;
8) аумақта жоспарланып отырған құрылыс салу не өзге де қала құрылысының өзгерістері туралы халыққа хабарлап отыру;
9) қаланың және қала маңындағы аймақтың бекiтiлген бас жоспарын (қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемасын, жоспарлау жобаларын) дамыту үшiн әзiрленiп жатқан қала құрылысы жобаларын бекiту және iске асыру;
10) қалалық бюджет қаражаты есебiнен не оның қатысуымен объектiлердiң құрылысы үшiн әзiрленген жобаларды бекiту және iске асыру;
11) қарамағындағы аумақта құрылыс салуға немесе өзге де қала құрылысын игеруге арналған жер учаскелерiн таңдау, беру, ал заң актiлерiнде көзделген жағдайларда мемлекеттiк қажеттерге алып қою жөнінде шешiмдер қабылдау;
12) қалалық бюджеттен қаржыландыру көзделген құрылыстарды, үйлердi, ғимараттарды, инженерлiк және көлiк коммуникацияларын салу, кеңейту, техникамен қайта жарақтандыру, жаңғырту, реконструкциялау, қалпына келтiру және күрделi жөндеу туралы, сондай-ақ аумақты инженерлiк жағынан дайындау, абаттандыру және көгалдандыру, құрылысты (объектiнi) тоқтатып қою, объектiлердi кейiннен кәдеге жарату жөнiнде жұмыстар кешенiн жүргiзу туралы шешiмдер қабылдау;
13) қалалық сәулет, қала құрылысы және құрылыс органдарына басшылық жасау;
14) пайдалануға берiлетiн объектiлердi (кешендердi) заңдарда белгiленген тәртiппен қабылдау және тiркеу жөнiндегi жұмыстарды ұйымдастыру;
15) тұрғын үй қорын, коммуникацияларды, тарих және мәдениет ескерткiштерiн, мемлекеттiк табиғи-қорық қорының объектiлерiн сақтауды және олардың нормативпен күтiп ұсталуына (қолданылуына, пайдаланылуына) бақылау жүргiзудi ұйымдастыру;
16) Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген өкiлеттiктерi шегiнде сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы басқа да мәселелердi шешу жатады.
26-бап. Аудан (қала аудандарын қоспағанда) әкiмдерiнiң сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретi
1. Аудан (қала аудандарын қоспағанда) әкiмдерiнiң қарамағындағы аумақта жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы құзыретiне:
1) заңдарда белгiленген тәртiппен бекiтiлген аудан аумағының қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемасын (аудандық жоспарлау жобасын), селолық елдi мекендердiң бас жоспарларын iске асыру жөніндегi қызметтi үйлестiру;
2) ауданның әлеуметтiк-экономикалық даму бағдарламаларының құрамындағы қала құрылысы құжаттамасын, қарамағындағы аумақта құрылыс салудың, оны абаттандыру мен инженерлiк жағынан қамтамасыз етудiң ережелерiн аудандық мәслихаттың бекiтуiне ұсыну;
3) аудандық мәслихатқа қарамағындағы аумақта орналасқан тарих және мәдениет ескерткiштерiн қорғау комиссияларын құру, тарих және мәдениет ескерткiштерiн, мемлекеттiк табиғи-қорық қорының объектiлерiн қорғау мен күтiп ұстау ережелерiн белгiлеу жөнiнде ұсыныстар енгiзу;
4) аудан аумағындағы мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылау органдарының жұмысына, мемлекеттiк сараптама жобаларына жәрдемдесу;
5) аумақта жоспарланып отырған құрылыс салу не өзге де қала құрылысының өзгерiстерi туралы халыққа хабарлап отыру;
6) аудан бюджетiнiң қаражаты есебiнен не оның қатысуымен заңдарда белгiленген тәртiппен бекiтiлген қала құрылысы және өзге де объектiлердiң құрылыс жобаларын iске асыру;
7) аудан бюджетiнен қаржыландыру көзделген құрылыс, аумақты инженерлiк жағынан дайындау, абаттандыру және көгалдандыру, аяқталмаған объектiлер құрылысын тоқтатып қою, объектiлердi кейiннен кәдеге жарату жөнiнде жұмыстар кешенiн жүргiзу туралы шешiмдер қабылдау;
8) жергiлiктi сәулет және қала құрылысы органына, мемлекеттiк қала құрылысы кадастрының аудандық қызметiне басшылық жасау;
9) пайдалануға берiлетiн объектiлердi (кешендердi) заңдарда белгiленген тәртiппен қабылдау және тiркеу жөнiндегi жұмыстарды ұйымдастыру;
10) тұрғын үй қорын, коммуникацияларды, тарих және мәдениет ескерткiштерiн, мемлекеттiк табиғи-қорық қорының объектiлерiн сақтауды және олардың күтiп ұсталуына (қолданылуына, пайдаланылуына) бақылау жүргiзудi ұйымдастыру;
11) Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген өкiлеттiктерi шегiнде сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы басқа да мәселелердi шешу жатады.
27-бап. Жергiлiктi сәулет және қала құрылысы органдарының құзыретi
1. Жергiлiктi сәулет және қала құрылысы органдары (қызметтерi) қарамағындағы аумақта сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн мемлекеттiк реттеудi өз құзыретi шегiнде жүзеге асыратын тиiстi жергілiктi атқарушы органдардың құрылымдық бөлімшелерi болып табылады.
2. Облыстық сәулет және қала құрылысы органдарының құзыретiне:
1) қарамағындағы аумақта мемлекеттiк сәулет, қала құрылысы және құрылыс саясатын жүргiзу;
2) төмен тұрған сәулет және қала құрылысы органдарының қызметiн үйлестiру;
3) облыс аумағында қала құрылысын игеру кезiнде сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдар нормаларының, мемлекеттiк нормативтердiң және белгiленген тәртiппен бекiтiлген сәулет, қала құрылысы, құрылыс құжаттамасы мен өзге де жобалау құжаттамасының сақталуына мемлекеттiк бақылауды қамтамасыз ету;
4) бекiтiлген қала құрылысы құжаттамасына сәйкес құрылыс жобаларын, қала құрылысы тәртiбiн, құрылыс салудың аумақтық ережелерiн сақтай отырып iске асыруды қадағалауды жүзеге асыру;
5) жергiлiктi атқарушы органдарға объектiлер мен кешендердi орналастыру жөнінде ұсыныстар дайындау;
6) қарамағындағы аумақта сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк, қоғамдық және жеке мүдделердi қорғау мәселелерi бойынша жобаларға мемлекеттiк сараптама жүргiзудiң, мемлекеттiк сәулет-құрылыс инспекциясының республикалық және аумақтық бөлiмшелерiмен және лицензиялау органдарымен өзара iс-қимыл жасау;
7) облыстық деңгейде мемлекеттiк қала құрылысы кадастрын жүргізу;
8) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдарға қайшы келмейтiн, осы органдар туралы ережелерде белгiленген өзге де мiндеттердi атқару жатады.
3. Республикалық маңызы бар қалалардың, облыстық маңызы бар қалалардың сәулет және қала құрылысы органдарының, сондай-ақ аудандық және өзге де жергілiктi сәулет және қала құрылысы органдарының (қызметтерiнiң) құзыретiне:
1) тиiстi аумақта мемлекеттiк сәулет, қала құрылысы және құрылыс саясатын жүргiзу;
2) қала аумағы мен қала маңы аймағында қала құрылысын игеру кезiнде сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдар нормаларының, мемлекеттiк нормативтердiң және заңдарда белгiленген тәртiппен бекiтiлген сәулет, қала құрылысы, құрылыс құжаттамасы мен өзге де жобалау құжаттамасының сақталуына мемлекеттiк бақылауды қамтамасыз ету;
3) бекiтiлген қала құрылысы құжаттамасына сәйкес құрылыс жобаларын, қала құрылысы тәртiбiн, құрылыс салудың қалалық ережелерiн iске асыруды қадағалауды жүзеге асыру;
4) қала әкiмiне объектiлер мен кешендердi орналастыру, қала құрылысы мақсатына арналған жер учаскелерiн беру және оларды Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде көзделген жағдайларда мемлекет қажеттерi үшiн алып қою жөнінде ұсыныстар дайындау;
5) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы мемлекеттiк, қоғамдық және жеке мүдделердi қорғау мәселелерi бойынша жобаларға мемлекеттiк сараптау жүргiзудiң, мемлекеттiк сәулет-құрылыс инспекциясының республикалық және аумақтық бөлiмшелерiмен және лицензиялау органдарымен өзара iс-қимыл жасау;
6) тиiстi деңгейде мемлекеттiк қала құрылысы кадастрын жүргiзу;
7) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдарға қайшы келмейтiн, осы органдар туралы ережелерде белгiленген мiндеттердi атқару жатады.
4. Облыстық және республикалық маңызы бар қалалық сәулет және қала құрылысы органдары, облыстық (республикалық маңызы бар қалалық) деңгейдегі мемлекеттiк қала құрылысы кадастры қызметiн қоса алғанда, өздерiнiң құзыретiне жатқызылған мемлекеттiк реттеу мәселелерi жөніндегi қызметiнде сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөніндегi уәкiлеттi мемлекеттiк органның алдында есеп бередi және оған әдiстемелiк тұрғыдан бағыныста болады.
5. Аудандық және қалалық (республикалық маңызы бар қалаларды қоспағанда) сәулет және қала құрылысы органдары, базалық деңгейдегі мемлекеттік қала құрылысы кадастры қызметін қоса алғанда, өздерiнiң құзыретiне жатқызылған мемлекеттiк басқару мәселелерi жөнiндегi қызметiнде жоғары тұрған сәулет және қала құрылысы органдарының алдында есеп бередi.
6. Селолық елдi мекендердiң сәулет және қала құрылысы қызметтерi облыстық сәулет және қала құрылысы органының келiсiмi бойынша аталған қоныстар орналасқан аумақтағы аудан әкiмiнiң шешiмiмен құрылады.
7. Облыстық және республикалық маңызы бар қалалық сәулет және қала құрылысы органының басшылары лауазымы бойынша тиiсiнше облыстың және республикалық маңызы бар қаланың бас сәулетшiсi болып табылады.
8. Аудандық, қалалық немесе өзге де жергiлiктi сәулет және қала құрылысы органдарын (қызметтерiн) тиiсiнше аудандардың, қалалардың немесе өзге де елдi мекендердiң бас сәулетшiлерi (сәулетшiлер) басқарады.
5-тарау. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс
саласындағы мемлекеттік нормативтер
28-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтiк құжаттардың мемлекеттiк жүйесi
1. Қазақстан Республикасының аумағында жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн мемлекеттiк реттеу сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi туралы заңдардың, сондай-ақ сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтiк құжаттар жүйесiнiң қолданылуымен қамтамасыз етiледi.
Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтер (мемлекеттiк нормативтiк құжаттар) Қазақстан Республикасы заңдарының құрамдас бөлiгi болып табылады.
2. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтiк құжаттар жүйесi:
1) мемлекеттiк қала құрылысы нормативтерi мен регламенттерiн;
2) мемлекеттiк құрылыс нормалары мен ережелерiн, құрылыс нормаларын, жобалау және құрылыс жөнiндегi ережелер жинағын, технологиялық жобалау нормаларын;
3) құрылыстағы мемлекеттiк стандарттарды және техникалық талаптарды;
4) құрылыста басшылыққа алынатын республикалық құжаттарды;
5) мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылау нормативтерiн;
6) құрылыстағы өзге де мемлекеттiк қадағалау органдарының нормативтерiн қамтиды.
3. Халықаралық шарттарға сәйкес Қазақстан Республикасының аумағында қолданысқа енгiзiлген мемлекеттiк нормативтiк құжаттар жүйесi, сондай-ақ:
1) мемлекетаралық құрылыс нормалары мен ережелерін;
2) құрылыстағы мемлекетаралық стандарттарды;
3) жобалау және құрылыс жөнiндегi мемлекетаралық ережелер жинағын қамтиды.
4. Мыналар мемлекеттiк нормалау объектiлерi болып табылады:
1) қоныстандыру жүйелерi, елдi мекендер мен олардың бөлiктерi;
2) үйлердiң, ғимараттардың және өзге де құрылыстардың, сондай-ақ жекелеген үй-жайлардың сәулеттiк, технологиялық, инженерлiк және құрылыстық бөлiгi;
3) үйлердiң, ғимараттардың және өзге де құрылыстардың инженерлiк және (немесе) технологиялық жабдықтары;
4) құрылыс материалдары, бұйымдары мен конструкциялары;
5) қала құрылысы, сәулет-құрылыс және өзге де жобалау-сметалық, құжаттамасы.
5. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтердi сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң барлық субъектiлерiнiң, сондай-ақ жылжымайтын мүлiк объектiлерiнiң оларды пайдалану және күтiп ұстау бөлігiнде меншiк иелерi мен пайдаланушыларының (жалдаушылардың, жалға алушылардың) сақтауы мiндеттi болып табылады.
6. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтер сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi субъектiлерiнiң құқықтары, мiндеттерi мен жауапкершiлiгi мәселелерi жөнiнде орталық және жергiлiктi атқарушы органдардың, өзге де мемлекеттiк басқару және бақылау органдарының заңдарда белгiленген тәртiппен шешiмдер шығаруына негiз болып табылады.
7. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы нормативтiк құжаттарды бекiткен мемлекеттiк басқару органдары нормативтiк талаптардың техникалық, экономикалық және әлеуметтiк жағынан негiздiлiгi мен олардың Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкестiгi үшiн заңдарда белгiленген тәртiппен жауапты болады.
8. Мемлекеттiк нормативтердi әзiрлеу, келiсу, бекiту, тiркеу және қолданысқа енгiзу (қолданылуын тоқтата тұру, күшiн жою) тәртiбiн аталған мәселелер құзыретiне кiретiн басқа орталық атқарушы органдармен келiсiм бойынша, егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше көзделмесе, сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлейдi.
29-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтiк құжаттардың түрлерi
Сәулет, қала құрылысы және құрылыс саласындағы мемлекеттiк нормативтер:
1) құрылыс өнімдерiн стандарттау және сертификаттау, геодезиялық жұмыс, жобалау мен құрылыс салуға арналған инженерлiк iздену, құрылыс жүргiзудi ұйымдастыру, пайдалануға қабылдау, құрылыстағы қауiпсiздiк техникасы нормативтерiн қамтитын ұйымдастыру-әдiстемелiк нормативтiк құжаттарға;
2) ғимараттар берiктiгiнiң, өрт және жарылыс қауiпсiздiгiнiң негiзгi ережелерiн, табиғи, антропогендiк және техногендiк сипаттағы қауiптi (зиянды) әсерлерден қорғауды, құрылыс материалдарының, бұйымдары мен конструкцияларының технологиялық рұқсат шегiн және өзара ауыстыруға біркелкілігі мен сәйкестігін қамтитын жалпы нормативтік-техникалық құжаттарға;
3) елдi мекендердiң аумағын және азаматтардың бағбандық бiрлестiктер аумақтарын ұйымдастыру, жоспарлау, құрылыс салу және абаттандыру, өнеркәсiптiк және ауыл шаруашылық кәсiпорындарының бас жоспарларын әзiрлеу жөнiндегi талаптарды, ережелер мен шектеулерді қамтитын қала құрылысы нормативтерiне;
4) тұрғын үй-азаматтық және өндiрiстiк мақсаттағы үйлер мен ғимараттарды, көлiктiк, гидротехникалық, мелиорациялық құрылыстарды, сондай-ақ магистральдық және кәсiпшiлiк труба құбырлары мен коммуникацияларды қоса алғанда, жобалау және салу жөніндегі нормативтiк-техникалық құжаттарға;
5) елдi мекендердi немесе олардың бөліктерiн, жеке үйлердi, ғимараттарды және олардың кешендерiн инженерлiк жағынан қамтамасыз етуге арналған нормативтiк құжаттарға;
6) құрылыс материалдарына, бұйымдары мен конструкцияларына арналған нормативтiк-техникалық құжаттарға;
7) құрылыс және құрылыс-монтаж ұйымдарын жарақтандыруға, уақытша және оңтайлы құрылыстар салу мен оларды жабдықтауға арналған нормативтiк-техникалық құжаттарға;
8) баға белгiлеу және смета жөнiндегi нормативтiк құжаттарға;
9) мемлекеттiк қала құрылысы кадастрын жүргiзу жөнiндегi нормативтiк құжаттарға;
10) сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi (мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылау, мемлекеттiк өртке қарсы қызмет, мемлекеттiк санитариялық-эпидемиологиялық қызмет, мемлекеттiк экологиялық сараптама, өнеркәсiп және кен қадағалау жұмыстарын жүргiзу қауiпсiздiгi жөнiндегi мемлекеттiк қызмет) саласындағы мемлекеттiк қадағалау органдарының нормативтiк құжаттарына;
11) құрылыстағы мердiгерлiк жұмыстарға конкурстар (тендерлер) ұйымдастыру мен өткiзу тәртiбi туралы нормативтiк құжаттарға бөлінедi.
30-бап. Құрылыс салу ережелерi
1. Елдi мекендердiң аумақтарында сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiн жергiлiктi жерде реттейтiн аумақтық (облыстық, аудандық, қалалық) құрылыс салу ережелерi қолданылады.
2. Құрылыс салу ережелерi аумақтардың қала құрылысын жоспарлаудың кешендi схемалары және елдi мекендердiң бас жоспарлары негiзiнде әзiрленедi.
3. Құрылыс салу ережелерi сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi субъектiлерiнiң жер учаскелерiн пайдалану, елдi мекендер аумағы мен қала маңындағы аймақтарды жобалау мен оларға құрылыс салу жағдайлары мен талаптарын анықтайды, сондай-ақ жылжымайтын мүлiктiң жаңа объектiлерiн орналастыруға және салуға немесе қолда барын өзгертуге (қайта бейiндеуге, қайта жабдықтауға, қайта жоспарлауға, реконструкциялауға, кеңейтуге, күрделi жөндеуге) рұқсат етiлетiн рәсiмдердi өткізу тәртiбiн белгiлейдi.
Ерекше қала құрылысын реттейтiн аумақтарда жылжымайтын мүлiк объектiлерiн орналастырудың, салудың немесе өзгертудiң қосымша талаптары белгiленуi мүмкiн.
4. Құрылыс салудың аумақтық ережелерiн әзiрлеу тәртiбiн сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган белгiлейдi.
5. Аумақтарда құрылыс салу ережелерiн бекiту және оларды қолданысқа енгiзу немесе оларға өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу тәртiбi Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленедi.
Аумақтық құрылыс салу ережелерi экологиялық сараптамадан өткізiлуге тиiс.
6. Жобаларды келiсу және құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргiзуге (құрылысты бастауға) құрылыс салу ережелерi немесе оларға енгiзiлген өзгерiстер қолданысқа енгенге дейiн заңдарда белгiленген тәртiппен берiлген рұқсат бұрын берiлген рұқсат құжаттарында көрсетiлген мерзiм iшiнде қолданылады.
Бұл ереже жаңа талаптарды енгiзуге байланысты осының алдындағы ережелердiң қолданылуы адамдардың денсаулығы мен өмiрiне қауiп төндiрудi жоймайтын жағдайларда қолданылмайды.
7. Құрылыс салу ережелерiне осы ережелердiң қолданылуы салдарынан заңды мүдделерi бұзылған жеке және заңды тұлғалар сот тәртiбiмен шағымдануы мүмкiн.
6-тарау. Сәулет-құрылыс бақылауы
31-бап. Сәулет-құрылыс бақылауын ұйымдастыру
1. Сәулет-құрылыс бақылауын:
1) сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган мен оның аумақтық бөлiмшелерi;
2) өздерiнiң бақылау-қадағалау өкiлеттiктерi шегiнде жергiлiктi сәулет және қала құрылысы органдары;
3) құрылысты техникалық қадағалауды және объектiнi пайдалануға қабылдауды ұйымдастыру жолымен тапсырысшы;
4) құрылысқа авторлық қадағалау енгiзу жолымен жобалық құжаттаманы әзiрлеушiлер;
5) жұмысшылар, қабылдау және мемлекеттiк қабылдау комиссиялары жүзеге асырады.
2. Сәулет-құрылыс бақылауымен қоса:
1) құрылыс өнімдерiн стандарттау және сертификаттау бөлігiнде - стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган;
2) өнеркәсiп және кен қадағалау жұмыстарын қауiпсiз жүргiзу, объектiлердiң пайдаланылуы мен нормативтiк күтiп ұсталуына бақылау жүргiзу бөлігiнде - табиғи және техногендiк сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы уәкiлеттi мемлекеттiк орган;
3) аумақтар мен объектiлердiң санитариялық-эпидемиологиялық жай-күйіне бақылау жүргізу бөлігінде - азаматтардың денсаулығын сақтау саласындағы уәкілетті орталық атқарушы орган;
4) объектiлердi немесе олардың бөліктерiн салу және (немесе) пайдалану салдарынан аумақтың экологиялық жай-күйіне олардың әсер етуіне бақылау жүргізу бөлігінде - қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы орган қадағалау қызметін жүргізеді.
3. Мемлекеттiк сәулет-құрылыс бақылау органдарының, сондай-ақ осы баптың 2-тармағында аталған мемлекеттiк органдардың заңдарда белгiленген тәртiппен берiлген ұйғарымдары, нұсқаулары мен өзге де шешiмдерi Қазақстан Республикасы аумағында жүзеге асырылатын сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң барлық субъектiлерi үшiн мiндеттi.
4. Сәулет-құрылыс бақылауын жүзеге асыру тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.
5. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметiнiң субъектiлерi мен сәулет-құрылыс бақылауы органдарының (қызметтерiнiң, лауазымды адамдарының) арасындағы өзара талаптар мен даулы мәселелер Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен шешiледi.
32-бап. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы лицензиялау
1. Жеке және заңды тұлғалардың жобалау-iздену, сараптама, құрылыс-монтаж жұмыстарын, құрылыс материалдарын, бұйымдары мен конструкцияларын өндiру жөнiндегi жұмыстарды орындауға оларда сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметінің аталған түрлерін жүзеге асыруға құқық беретiн лицензия болғанда ғана жол берiледi.
Лицензиялауға жататын жобалау-iздену, сараптама, құрылыс-монтаж жұмыстарын, құрылыс материалдарын, бұйымдары мен конструкцияларын өндiру жөнiндегi жұмыстар түрлерiнiң тiзбесiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.
2. Сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметi саласындағы жобалау-iздену, сараптама, құрылыс-монтаж жұмыстарын, құрылыс материалдарын, бұйымдары мен конструкцияларын өндiру жөнiндегi жұмыстарды лицензиялауды сәулет, қала құрылысы және құрылыс iстерi жөнiндегi уәкiлеттi мемлекеттiк орган жүзеге асырады.
3. Техникалық аудит жүргiзу, өтiнiш берушiлердiң (лицензияға талапкерлердiң) мамандандырылған және ерекше күрделi жұмыстар (қызмет көрсетулер) түрлерiн жүзеге асыру кезiнде заңдарда белгiленген тәртiппен талаптар мен ережелерге сәйкестiгiн растайтын құжаттарды (материалдарды) қарау және оларға сараптама жүргiзу, сондай-ақ лицензиаттардың оларды сақтау жөніндегi қызметiн бағалау үшiн лицензиар заңдарда белгiленген тәртiппен сараптаманы жүзеге асыруға құқық беретiн лицензиясы бар тiркелген жеке немесе заңды тұлғалар тартуы мүмкін.
4. Бас лицензияны иеленушiге қойылатын бiлiктілiк талаптарына лицензиаттардың сәйкестiгiн растайтын құжаттарды (материалдарды, ақпаратты) лицензиарға:
1) құрылыс-монтаж жұмыстарын және құрылыс материалдарын, бұйымдары мен конструкцияларын өндіру жөніндегi жұмыстарды жүзеге асыратын заңды тұлғалар - жыл сайын;
2) жобалау-іздену және сараптама жұмыстарын жүзеге асыратын заңды тұлғалар - үш жылда кемiнде бiр рет;
3) жеке тұлғалар - бес жылда кемiнде бiр рет табыс етiп отырады.
33-бап. Мемлекеттiк сәулет-құрылыс инспекциясы
1. Мемлекеттiк сәулет-құрылыс инспекциясы Қазақстан Республикасының аумағында өндiрiстiк және өндірiстiк емес мақсаттағы объектiлер құрылысының сапасын бақылауды жүзеге асырады.
Мемлекеттiк сәулет-құрылыс инспекциясы тарапынан мыналар бақылау жасауға жатпайды:
1) сейсмикалық қауiптiлiгi жоғары аймақта немесе iске асыру кезiнде арнаулы жобалық шешiмдер мен iс-шараларды талап ететiн өзге де ерекше геологиялық (гидрогеологиялық) және геотехникалық жағдайларда салынған құрылысты қоспағанда, жеке тұрғын үйлер құрылысы;
2) жеке үй жанындағы учаскелерде немесе бау-бақша серiктестiктерiнiң учаскелерiнде орналастырылатын уақытша құрылыстар, сондай-ақ маусымдық жұмыстар мен шалғайдағы мал шаруашылығы үшiн тұрғын және (немесе) шаруашылық-тұрмыстық үй-жайлар тұрғызу;
3) қосымша жер учаскесiн (аумақтың телiмiн) бөлiп берудi талап етпейтiн, тiреу конструкциялары, инженерлiк жүйелер мен коммуникациялар келтiретiн өзгерiстерге байланысы жоқ, сәулеттiк-эстетикалық, өртке қарсы, жарылысқа қарсы және санитариялық сапаны нашарлатпайтын, пайдаланылған кезде қоршаған ортаға зиянды әсер етпейтiн тұрғын және тұрғындық емес үй-жайларды тұрғын ғимараттар (үйлер) етiп реконструкциялау (қайта жоспарлау, қайта жабдықтау);
4) азаматтардың жеке пайдалануына арналған техникалық жағынан күрделi емес басқа да құрылыстардың өзгерiстерi.