заттай мүлікті босатуға кезектен тыс өтінімдерді ұсынуға тек алдын ала жоспармен көзделген ұйымдық іс-шараларды қамтамасыз ету үшін, сондай-ақ дүлей зілзалалар нәтижесінде жоғалған мүлікті өтеу үшін ғана жол беріледі.
6-тарау. Жоғары кәсіптік білім беру ұйымдарында запастағы
офицерлер бағдарламасы бойынша әскери даярлық
36. Азаматтарды запастағы офицерлер бағдарламасы бойынша әскери даярлау мемлекеттік тапсырысқа сәйкес әскери кафедраларда алған жоғары кәсіптік білімі негізінде жүргізіледі.
37. Қазақстан Республикасының азаматтарын - жоғары оқу орындарының (бұдан әрі - ЖОО) күндізгі оқу бөлімі студенттерін запастағы офицерлер бағдарламасы бойынша әскери даярлау (бұдан әрі - студенттердің әскери даярлығы) Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да әскерлері мен әскери құралымдары үшін запастағы офицерлерді даярлау мақсатында ұйымдастырылады.
Жекелеген жоғары оқу орындарының жанынан Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі мен Білім және ғылым министрлігінің бірлескен бұйрығымен жоғары оқу орны аралық әскери кафедралар құрылуы мүмкін.
Әскери даярлыққа тартылатын студенттер саны Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының жұмылдыру қажеттілігіне сүйене отырып Қорғаныс министрлігінің тәртіптемесімен айқындалады.
Әскери кафедраларда оқу үшін Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі мен Білім және ғылым министрлігінің келісімі бойынша студенттердің әскери даярлығы белгіленетін ЖОО ректоры меншік және бағыныстылық нысанына қарамастан, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің білім беру қызметін жүргізуге лицензиясы бар, әскери кафедрасы жоқ басқа да ЖОО-ның студенттерін тартуы мүмкін.
38. Студенттердің әскери даярлығы әскери кафедрада теориялық және практикалық оқыту курстарынан және оқу жиынынан, әскери тағылымдамадан тұрады және бірінші, екінші, ал медициналық ЖОО-ның әскери кафедраларында үшінші курстан басталады, бірақ барлық жағдайда ЖОО-ны аяқталуына дейін бір жыл қалғанда оқу жиындарымен аяқталады.
ЖОО жанындағы әскери кафедраларда студенттерді әскери даярлау оқытушылардың басшылығымен міндетті дәрісханалық және жеке сабақтарды және студенттердің дербес (өзін-өзі даярлау) жұмысын қамтиды. Әскери кафедрада сабақтар «әскери күн» әдісімен жүргізіледі.
Студенттерді әскери даярлау оқытудың қосымша түрлерінің бірі болып табылады және ЖОО оқу жоспарларына сабақтары оқу жылының екінші семестрінен басталатын дербес оқу пәні ретінде енгізіледі.
ЖОО жанындағы әскери кафедрада әскери даярлықтың басталуы мен аяқталуының нақты мерзімі оқу жоспармен айқындалады.
39. Әскери даярлыққа 27 жасқа дейінгі, денсаулық жағдайы бойынша әскери қызметке жарамды студенттер - Қазақстан Республикасының азаматтары, ал Қорғаныс министрлігі айқындаған бірқатар әскери-есептік мамандықтар бойынша студент қыздар да тартылады.
Әскери даярлықтан өту үшін студенттерді іріктеуді ЖОО ректорының атына берілетін олардың жеке өтініштері бойынша іріктеу комиссиясы жүргізеді.
Студенттерді іріктеу кезінде:
жергілікті әскери басқару органдары шақыру комиссиясының медициналық куәландыруының нәтижелері;
емтихандар тапсыру нәтижелері бойынша айқындалатын оқу орнындағы студент үлгерімінің орташа баллы;
ЖОО студенттері үшін белгіленген дене даярлығы бойынша нормативтерді орындау нәтижелері ескеріледі.
Осы көрсеткіштерді бірінші семестрдің соңында өткізілетін отырыста іріктеу комиссиясы қарайды, оның құрамына мыналардың өкілдері кіреді:
Қорғаныс министрлігінен - төраға;
қарамағында жоғары оқу орындары бар министрліктерден - тең төраға, мүшелер.
Іріктеу комиссиясының дербес құрамы Қорғаныс министрлігінің бұйрығымен айқындалады.
Әскери даярлықтан өту үшін студенттерді қабылдауды әскери кафедра бастығының ұсынысы бойынша комиссияның іріктеу хаттамасы негізінде ЖОО ректоры жүргізеді.
Студенттердің әскери қызметке жарамдылығы азаматтарды әскери қызметке шақыруды жүргізумен бірге әскери даярлық басталар алдында, сондай-ақ оқу жиындары алдында қорғаныс істері жөніндегі басқармалардың әскери-дәрігерлік комиссияларының оларды медициналық куәландыру нәтижелері бойынша айқындалады.
40. ЖОО жанында әскери даярлық өткізу үшін әскери кафедралар мен циклдар (бұдан әрі - әскери кафедралар) құрылады.
41. Әскери даярлыққа басшылық жасауды қарамағында ЖОО бар министрліктермен бірлесіп Қорғаныс министрлігі жүзеге асырады.
Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігіне мыналар жүктеледі:
ЖОО әскери кафедраларында оқитындардың (мемлекеттік тапсырыс бойынша) санын айқындау қарамағында ЖОО бар министрліктер және ведомстволардың келісімі бойынша ЖОО студенттері запастағы офицерлер бағдарламасы бойынша даярлауға жататын әскери мамандықтарды және оқу жиындарын өткізуге арналған уақытты белгілеу;
қарамағында ЖОО бар министрліктермен және ведомстволармен бірлесіп, ЖОО-да алатын азаматтық мамандықтарды, әскери даярлықты қамтамасыз ету үшін қажетті оқу-жаттығу қару-жарағының, техникасының, әскери-оқу және басқа да мүліктің табельдерін ескере отырып, әскери даярлық бағдарламаларын әзірлеу және бекіту;
студенттердің оқу жиындарын ұйымдастыру жөнінде жоспарлар жасау, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің полигондарын, атыс орындарын пайдалану, ЖОО жанынан, әскери даярлық үшін қажетті оқу материалдық-техникалық база құру;
әскери даярлық бойынша бітіру емтихандарын қабылдау үшін емтихан комиссияларын құру, оларды өткізуді ұйымдастыру;
әскери кафедрада оқуды аяқтағаннан және ЖОО-ны бітіргеннен кейін студенттердің әскери тағылымдамасын ұйымдастыру және өткізу, ал тағылымдама аяқталғаннан кейін оларға алғашқы офицерлік атақ беру;
әскери даярлықты, әскери кафедраларда құпиялылық режимінің және мемлекеттік және әскери құпиялардың сақталуын бақылау;
әскери кафедралардың оқу, әдістемелік және ғылыми-зерттеу жұмыстары мәселелері жөніндегі қызметіне басшылық жасау және профессорлық-оқытушылық құрамның біліктілігін арттыру;
ЖОО жанындағы әскери кафедралардың штаттық лауазымдарына әскери қызметшілерді, сондай-ақ запастағы (отставкадағы) офицерлер қатарынан әскери кафедралардың бастықтарын, бастықтардың орынбасарларын және оқу бөлімінің бастықтарын іріктеу және тағайындау;
әскери кафедраларды оқу қару-жарағымен, оқ-дәрілермен, әскери техникамен, автомобиль көлігімен, оқу-жаттығу құралдарымен, аспаптармен, аппаратурамен, құрал-саймандарымен, әскери техникаға қосалқы бөлшектермен, сондай-ақ әскери жарғылармен, қажетті тәлімдемелермен, басшылықтармен, нұсқаулықтармен, топографиялық және теңіз карталарымен, әскери даярлық бойынша оқулықтармен және шетел әдебиеттерімен қамтамасыз ету, жанар-жағар майға және басқа да материалдарға лимиттер бөлу;
әскери кафедраларды құпия және өте құпия қару-жарақ, әскери техника үлгілерімен, аппаратурамен, аспаптармен және оларға әдебиеттермен, сондай-ақ тиісті жарғылармен, тәлімдемелермен, басшылықтармен, нұсқаулықтармен, оқулықтармен және шетел әдебиеттерімен қамтамасыз ету белгіленген құпиялылық режимін сақтай отырып әскери даярлық бағдарламасы көлемінде жүргізіледі;
әскери кафедралардың қару-жарағына, әскери техникасы мен автомобиль көлігіне орташа және күрделі жөндеуді, құрастыруды (бөлшектеуді) және баптауды жүргізу.
Әскери кафедраларды материалдық-техникалық құралдармен қамтамасыз етуді, сондай-ақ осы тармақта көзделген жұмыстарды жүзеге асыруды Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрлігі өтеусіз жүргізеді және әскери кафедраларды жабдықтау бекітілген Қорғаныс министрлігінің мекемелері арқылы жүзеге асырады.
42. Білім және ғылым министрлігіне, қарамағында ЖОО бар министрліктер мен ведомстволарға мыналар жүктеледі:
бекітілген бағдарламаларға және белгіленген әскери мамандықтарға сәйкес ЖОО-лардың жанынан әскери даярлықты ұйымдастыру;
оқу жоспарларында осы Ереженің 50-51-тармақтарына сәйкес, ол үшін қажетті оқу уақытын бөле отырып, әскери даярлықтан өту тәртібін белгілеу;
әскери кафедралардың штаттық кестесін қарау және бекіту Қорғаныс министрлігінің келісімі бойынша жүргізіледі.
43. Қарамағында ЖОО-лар бар министрліктер мен ведомстволарда әскери даярлыққа басшылық жасау үшін әскери даярлықты ұйымдастыруға жауапты лауазымды адамдар тағайындалады.
44. ЖОО жанынан әскери даярлықты ұйымдастыруға, ол үшін қажетті оқу материалдық-техникалық базаны құруға, қару-жарақ пен әскери техниканың сақталуын қамтамасыз етуге, құпиялылық режимнің қатаң сақталуына ЖОО ректорлары тікелей жауапты болады.
ЖОО ректорына мыналар жүктеледі:
әскери даярлыққа оқу сағатының қажетті санын және студенттердің оқу жиындарына (каникул уақытында), сондай-ақ оқу жиындарын өткізуге уақыт бөлу;
әскери кафедраның штаттық кестесінің жобасын әзірлеу және оған әскери даярлықты өткізу және әскери техникаға қызмет көрсету үшін профессорлық-оқытушылық құрамның, инженерлік-техникалық және оқу-қосалқы персоналының қажетті санын бөлу;
Әскери кафедралар туралы ережеге сәйкес әскери даярлықты ұйымдастырудың және өткізудің үлгілері мен әдістерін айқындау;
әскери кафедраның оқшауланып орналасуын қамтамасыз ету, оған оқу бағдарламаларына сәйкес сабақтар өткізу үшін қажетті оқу және қызметтік үй-жайлар мен объектілер бөлу, оларды ұстау және жөндеу;
студенттердің әскери пәндерді ЖОО кафедраларында зерделенетін пәндермен әскери пәндердің тығыз байланыста зерделеуін ұйымдастыруда әскери кафедраға оқу-әдістемелік көмек көрсету;
әскери кафедраларда әзірленетін әдістемелік құралдардың басылып шығарылуын қамтамасыз ету;
Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі қаржыландыратын қызмет түрлерін қоспағанда, оқу бағдарламаларында көзделген әскери кафедра қызметінің барлық түрлеріне, соның ішінде әскери кафедрада қажетті оқу материалдық-техникалық базаны құруға және ұстауға ақшалай қаражат бөлу;
белгіленген талаптарға сәйкес қару-жарақ пен әскери техниканы пайдалануды, сақтауды және күтіп ұсталуын қамтамасыз етуді ұйымдастыру;
әскери кафедраның жылдық жұмыс жоспарын бекіту;
ЖОО ректоратының немесе оқу кеңесінің отырысында әскери даярлықтың жай-күйін талқылау;
Жоғары оқу орындары жанындағы әскери кафедралар туралы ережеге сәйкес әскери кафедраның офицерлік құрамының адамдарын тікелей мақсаты бойынша пайдалану.
ЖОО ректоры әскери кафедра бастығының ұсынысы бойынша оқу, әдістемелік, ғылыми-зерттеу және қоғамдық жұмыстарда жоғары көрсеткіштерге қол жеткізген әскери қызметшілерді көтермелей алады.
Оқу жұмысындағы кемшіліктері үшін әскери кафедраның әскери қызметшілеріне ЖОО ректоры тиісті мемлекеттік органдарға тәртіптік жаза қолдану туралы өтініш жасауы мүмкін.
45. ЖОО-да әскери даярлыққа оқытушылардың басшылығымен кемінде 450 сағат міндетті сабақтар бөлінеді. Әскери даярлыққа нақты сағат саны және сабақ түрлері бойынша оларды бөлу әскери мамандықтарға, ЖОО түріне және студенттер контингентіне байланысты Әскери даярлық бағдарламасымен белгіленеді.
Оқытушының басшылығымен міндетті сабақтар көлемі күніне 6 сағаттан аспауы тиіс. Студенттердің өздік жұмысы үшін қажетті уақыт сегіз сағаттық оқу күні шегіндегі әскери даярлық күндеріне жоспарланады.
46. Студенттердің оқу-жаттығуы әскери даярлықтың соңғы кезеңінде Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігімен бірлесіп ЖОО ректоры ұйымдастырады және каникул уақытында оқу орнында соңғы оқу курсының алдында өткізіледі.
Барлық әскери мамандықтар бойынша студенттердің оқу жиындарының ұзақтығы Запастағы офицерлерді даярлау бағдарламасымен айқындалады, бірақ 30 күннен аспайды.
Оқу жиындарынан өту уақытында студенттер «Әскери міндеттілік және әскери қызмет туралы» Қазақстан Республикасының Заңымен белгіленген міндеттерді орындайды және жауапкершілікте болады. Оқу жиындарынан өту кезеңінде студенттер курсанттар деп аталады.
Оқу жиындары уақытында студенттерге стипендия төлеуді белгіленген тәртіппен ЖОО жүргізеді.
Оқу жиындарынан өтуден қорғаныс істері жөніндегі басқармалардың медициналық шақыру комиссиялары оқу жиындарынан өту үшін денсаулық жағдайы бойынша жарамсыз деп таныған студенттер босатылады. Осыған байланысты олар ЖОО-да әскери даярлық бойынша емтихан тапсырудан босатылады, әскери кафедрадан оқудан шығарылады және запастағы офицерлер құрамына аттестатталмайды.
47. Әскери даярлық кезеңінде студенттер сынақтар мен емтихандар тапсырады. Әскери даярлықтың және оқу жиындарының барлық бағдарламасынан өткеннен кейін студенттер бітіру емтихандарын тапсырады, олар ЖОО-лар жанындағы әскери кафедраларда өткізіледі және оларды бітіру емтихан комиссиялары қабылдайды.
Студенттердің әскери даярлық бойынша емтихандарда алған бағалары басқа пәндер бойынша алған бағаларымен қатар есептеледі.
Дәлелсіз себептермен әскери даярлық бойынша сабақтарға жүйелі қатыспаған, оқу жиындарынан өтуден жалтарған немесе әскери кафедралардағы оқыту процесінде және жиындар уақытында тәртіп бұзған студенттер әскери кафедра бастығының ұсынысы бойынша ЖОО ректорының бұйрығымен әскери даярлық бойынша сабақтардан шеттетіледі.
48. Әскери кафедрада оқитын, әскери даярлық бойынша емтихандар тапсырған, оқу жиындарынан өткен студенттер, ЖОО-ны бітіргендігі туралы диплом алғаннан кейін әскери тағылымдамаға жіберіледі (студент әйелдерді қоспағанда) және одан өткеннен кейін ғана оларға белгіленген тәртіппен лейтенант әскери атағы беріледі.
Запастағы офицерлер бағдарламасы бойынша әскери даярлықтың толық курсын аяқтаған және ЖОО-ны бітіргеннен кейін әскери тағылымдамадан өтпеген студенттерге сержант әскери атағы беріледі.
49. Әскери кафедралар бастықтарының, әскери кафедра бастықтары орынбасарларының, әскери кафедра бастықтарының орынбасарлары - оқу бөлімдері бастықтарының, циклдар бастықтары - аға оқытушылардың лауазымдарына, сондай-ақ аға оқытушылардың лауазымдарына әскери қызметте тұратын, жоғары әскери немесе жоғары әскери-арнаулы білімі бар офицерлер тағайындалады.
Әскери кафедралардың профессорлық-оқытушылық құрамының штаттық лауазымдары, оларды кадрлық офицерлермен жасақтауға мүмкін болмаған кезде әскери киім нысанын киіп жүру құқығымен әскери қызметтен босатылған, әскери есептік мамандығы әскери кафедралардың бейініне сәйкес келетін, жоғары әскери немесе жоғары әскери-арнаулы білімі бар запастағы (отставкадағы) офицерлермен толықтырылуы мүмкін.
Запастағы (отставкадағы) офицерлер профессорлық-оқытушылық құрамының лауазымына Қорғаныс министрлігінің келісімі бойынша және әскери кафедра бастығының ұсынымы бойынша ЖОО ректоры тағайындайды.
Әскери кафедраның бастығы мен орынбасарларын (запастағы, отставкадағы офицерлер қатарынан) ЖОО ректорының келісімі бойынша Қорғаныс министрлігі және қарамағында ЖОО бар министрлік тағайындайды. Кадрлық офицер тағайындау басымдығын пайдаланады.
Запастағы (отставкадағы) офицерлер қатарынан әскери кафедра бастығының лауазымына үміткер мынадай біліктілік талаптарына сәйкес келуі тиіс:
жоғары әскери білімінің болуы;
әскерлерде басшылық лауазымдарда (полк командирінен төмен емес және оларға теңестірілгендер) қызмет өтілінің болуы;
әскери кафедраның бейініне сәйкес әскери-есептік мамандығының болуы;
запас бойынша полковник және одан жоғары әскери атағының болуы;
әскери киім нысанын киіп жүру құқығымен әскери қызметтен босатылған.
Әскери кафедра бастығы орынбасарының лауазымы әр түрлі әскер тектерінің екі және одан да көп әскери-есептік мамандығы бойынша әскери даярлауды жүзеге асыратын, профессорлық-оқытушылық құрамының жалпы саны 15 және одан да көп адам болатын кафедраларда белгіленеді.
50. Әскери кафедралардың штаттық лауазымдарына әскери қызметшілерді тағайындауды және оларды ауыстыруды Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі жүргізеді. Әскери кафедралар бастықтарының, әскери кафедралар бастықтары орынбасарларының, әскери кафедралар бастықтарының орынбасарлары - оқу бөлімдері бастықтарының лауазымдарына үміткерлер ЖОО ректорларымен, қарамағында ЖОО-лар бар министрліктермен және ведомстволармен, барлық басқа лауазымдарға - тиісті ЖОО ректорларымен келісіледі.
Әскери кафедралардың офицерлік құрамы үшін штаттық-лауазымдық санаттарды ЖОО мәртебесіне және әскери кафедрада оқитын студенттердің санына сәйкес Білім және ғылым министрлігінің келісімі бойынша Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі белгілейді.
Әскери кафедралар офицерлік құрамның адамдарын әскери қызметтен босату заңнамада белгіленген тәртіппен жүргізіледі.
51. Әскери кафедралардың штаттық лауазымдарына тағайындалатын офицерлер әскери қызметте тұрады және оларда әскери қызметшілер үшін белгіленген барлық құқықтар мен басымдықтар сақталады.
Олар Қорғаныс министрлігінің сметасы және қорлары есебінен офицерлермен қатар жалпы негіздерде заттай мүлікпен, киім-кешекпен, медициналық қызмет көрсетумен және санаторий-курорттық емдеумен, сондай-ақ табиғи үлестің басқа да түрлерімен қамтамасыз етіледі.
52. Әскери даярлық үшін ЖОО-ларға бөлінген қару-жарақты, әскери техника мен мүлікті, сондай-ақ құпия бөлімдер мен кітапханаларды күзету үшін ЖОО қаражаты есебінен ведомстводан тыс күзет ұйымдастырылады.
7-тарау. Дене даярлығы, медициналық көмек,
әскери-патриоттық тәрбие
53. Азаматтардың дене даярлығын, оларға медициналық көмекті, әскери-патриоттық тәрбиені жергілікті атқарушы органдар ұйымдастырады және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес спорттық-дене шынықтыру ұйымдарында, денсаулық сақтау және білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2006 жылғы 24 мамырдағы
№ 449 қаулысына
Қосымша
Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинеті мен
Yкіметінің күші жойылған кейбір шешімдерінің тізбесi
1. «Жоғары оқу орындарының студенттерін (курсанттарын) запастағы офицерлер бағдарламасы бойынша әскери даярлау туралы, жоғары оқу орындары жанындағы әскери кафедралар туралы ережелерді және запастағы офицерлер бағдарламасы бойынша студенттердің (курсанттардың) әскери даярлығы белгіленген жоғары оқу орындарының тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1994 жылғы 3 қазандағы № 1094 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПYКЖ-ы, 1994 ж., № 40, 439-құжат);
2. «Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1994 жылғы 3 қазандағы № 1094 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1996 жылғы 15 сәуірдегі № 443 қаулысы;
3. «Бастапқы әскери даярлау туралы» Қазақстан Республикасы Yкіметінің 1996 жылғы 1 қарашадағы 1340 қаулысы;
4. «Қазақ мемлекеттік заң университетінде әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Yкіметінің 1997 жылғы 25 наурыздағы № 412 қаулысының 4-тармағы;
5. «Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1994 жылғы 3 қазандағы № 1094 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 23 сәуірдегі № 638 қаулысы;
6. «Абай атындағы Алматы мемлекеттік университетінде әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1997 жылғы 6 қарашадағы № 1500 қаулысының 5-тармағы;
7. «Солтүстік Қазақстан университетінде әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Yкіметінің 1998 жылғы 2 наурыздағы № 160 қаулысының 4-тармағы;
8. «Қазақстан Республикасы Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі жүйесінің ұйымдарын басқаруды жетілдіру жөніндегі қосымша шаралар туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1998 жылғы 24 наурыздағы № 256 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Yкіметінің кейбір шешімдеріне енгізілетін өзгерістер мен толықтырулардың 1-тармағы (Қазақстан Республикасының ПYКЖ-ы, 1998 ж., № 9, 64-құжат);
9. «Х.А.Яссауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінде әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1998 жылғы 26 тамыздағы № 802 қаулысы;
10. «Қорқыт Ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінде әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Yкіметінің 1999 жылғы 1 қыркүйектегі № 1282 қаулысы 3-тармағының 2) тармақшасы (Қазақстан Республикасының ПҮКЖ-ы, 1999 ж. № 44, 398-құжат);
11. «Д.Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан техникалық университетінде әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Yкіметінің 1999 жылғы 7 қыркүйектегі № 1319 қаулысының 3-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮКЖ-ы, 1999 ж., № 45, 410-411-құжат);
12. «Тұрар Рысқұлов атындағы Қазақ мемлекеттік басқару академиясы» республикалық мемлекеттік қазыналық кәсіпорны студенттерінің әскери даярлығын белгілеу туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2000 жылғы 26 маусымдағы № 943 қаулысының 3-тармағы (Қазақстан Республикасының ПYКЖ-ы, 2000 ж., № 27, 318-құжат);
13. «Батыс Қазақстан мемлекеттік университетінде әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Yкіметінің 2000 жылғы 12 тамыздағы № 1249 қаулысының 3-тармағы;
14. «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік медицина академиясында әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 6 ақпандағы № 195 қаулысының 3-тармағы;
15. «Абылай хан атындағы Қазақ мемлекеттік халықаралық қатынастар және әлем тілдері университетінде әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 27 тамыздағы № 1109 қаулысының 3-тармағы (Қазақстан Республикасының ПҮКЖ-ы, 2001 ж., № 30, 395-құжат);
16. «Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 6 қарашадағы № 1403 қаулысының 3-тармағы (Қазақстан Республикасының ПYКЖ-ы, 2001 ж., № 39, 495-құжат);
17. «Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетінің 1994 жылғы 3 қазандағы № 1094 қаулысына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Yкіметінің 2003 жылғы 12 тамыздағы № 803 қаулысы (Қазақстан Республикасының ПҮКЖ-ы, 2003 ж., № 33, 325-құжат);
18. «Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан Аграрлық-техникалық университетінде әскери кафедра құру туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2004 жылғы 17 мамырдағы № 551 қаулысының 3-тармағы (Қазақстан Республикасының ПYКЖ-ы, 2004 ж., № 22, 280-құжат).