Мұнай туралы 1995 жылғы 28 маусымдағы № 2350
Қазақстан Республикасының Заңы
(2007.27.07. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
Осы редакция 2008 жылғы 10 желтоқсандағы енгізілген өзгерістеріне дейін қолданылды
01.12.04 ж. № 2-III ҚР Заңымен актiнiң нысаны мен тақырыбы жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
1-тарау. Жалпы ережелер (1-4 баптар)
2-тарау. Мемлекеттік басқару органдарының мұнай (5-7 баптар)
операцияларын жүргiзу саласындағы құзыры
3-1-тарау. Мұнай операцияларын жүргiзуге арналған құқық (8-1 - 8-3 баптар)
5-тарау. Контрактiлер (25 - 29 баптар)
6-тарау. Мұнай операцияларын жүргiзу (30 - 36 баптар)
6-1-тарау. Теңiзде және iшкi су қоймаларында мұнай (36-1 - 39 баптар)
операцияларын жүргiзу
7-тарау. Мердiгердiң құқықтары мен мiндеттерi (40 - 41 баптар)
8-тарау. Арналы труба құбыры көлiгi (42 - 45 баптар)
9-тарау. Айналадағы ортаны қорғау, халықтың (46 - 49 баптар)
және қызметкерлердiң қауiпсiздiгi
10-тарау. Коммерциялық шарттар (50 - 52 баптар)
11-тарау. Құқықтық шарттар (53 - 59 баптар)
01.12.04 ж. № 2-III ҚР Заңымен кіріспе алынып тасталды (бұр. ред. қара)
1-тарау. Жалпы ережелер
ҚР 11.08.99 ж. № 467-1; 07.04.03 ж. № 403-II (бұр. ред. қара); 16.05.03 ж. № 416-II Заңдарымен 1-бап өзгертілді; 01.12.04 ж. № 2-III ҚР Заңымен 1-бап жаңа редакцияда (бұр. ред. қара); 2005.14.10 № 79-III (бұр. ред. қара); 2006.07.07. № 178-III (бұр. ред. қара) ҚР Заңдарымен 1-бап өзгертілді; 2006.29.12. № 209-III ҚР Заңымен 1-бап жаңа редакцияда (бұр. ред .қара); 2007.12.01. № 226-III ҚР Заңымен 1-бап өзгертілді (бұр. ред. қара)
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) аффилиирленген тұлғалар - жер қойнауын пайдаланушының еншілес ұйымдары және Қазақстан Республикасында мұнай операцияларын жүргізуге мердігер болып табылатын ұйымның жарғылық капиталында акциялар пакеті немесе қатысу үлесі бар ұйымдар;
2) барлау - мұнай іздеумен және барлаумен байланысты кез келген операциялар және олар:
геологиялық-геофизикалық зерттеулерді;
құрылымдық бұрғылауды;
іздеу және барлау ұңғымаларын бұрғылауды, сондай-ақ барлаудағы кен орнын сынамалы пайдалануды қамтиды;
3) блок - мұнай операцияларын жүргізу үшін мердігерге беруге арналған және блоктардың арнайы дайындалған картасында блок ретінде белгіленген жер қойнауының учаскесі;
4) жағалау жиегі - су объектісі жағалауының судың барынша көтерілуі (судың толуы) нәтижесінде пайда болатын жиегі;
5) жағалау маңындағы мемлекеттер - Каспий және Арал теңіздері (көлдері) алабында іргелес және қарама-қарсы жатқан мемлекеттер;
6) жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөніндегі уәкілетті орган - геологиялық зерттеу, жер қойнауын ұтымды және кешенді пайдалану саласындағы реттеуді жүзеге асыратын мемлекеттік орган;
7) келісім-шарт - мердігер мен құзыретті орган арасында мұнай операцияларын жүргізуге арналған шарт;
8) келісім-шарттық аумақ - мердігер келісім-шартта айқындалған мұнай операцияларын жүргізуге құқылы, геологиялық және (немесе) тау-кендік бөлумен айқындалатын аумақ;
9) кен орны - кез келген тұрпатты геологиялық резервуардағы көмірсутектерінің бір немесе бірнеше табиғи шоғырлары;
10) кен орындарын әзірлеудің оң тәжірибесі - мұнай операцияларын жүргізу кезінде ұтымды, қауіпсіз, тиімді және қажетті болып саналатын мұнай операцияларын жүргізудің жалпы қабылданған әлемдік практикасы;
11) кен орындарын сынамалы пайдалану - қабаттардың геологиялық-физикалық сипаттамасы, тереңдегі көмірсутектердің жағдайлары, ұңғымалардың өнімділігі туралы бар ақпаратты нақтылау және қосымша ақпарат алу жөніндегі жұмыстар, мұнай мен газ алудың жаңа немесе бұрыннан белгілі технологияларын сынау;
12) коммерциялық табу - келісім-шарт аумағында әзірлеу үшін рентабельді бір немесе бірнеше кен орнын табу;
13) құзыретті орган - Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын және мұнай операцияларын жүргізу кезінде мемлекеттік реттеумен, келісім-шарттар жасаумен және орындаумен байланысты құқықтарды жүзеге асыруда Қазақстан Республикасының атынан әрекет ететін мемлекеттік орган;
14) магистральдық құбыр - мұнайды мердігердің құбырынан көліктің басқа түріне аудару, өңдеу немесе тұтыну орнына дейін тасымалдауға арналған желілік бөліктен және онымен іргелес жатқан жер үсті объектілерінен, коммуникациялардан, телебасқару мен байланыстан тұратын инженерлік құрылыс. Құрастырмалы коллектор режимінде жұмыс істейтін құбыр магистральдық құбырға жатпайды;
15) мердігер - құзыретті органмен мұнай операцияларын жүргізуге келісім-шарт жасасқан жеке немесе заңды тұлға;
16) мұнай - шикі мұнай, газ конденсаты және табиғи газ, сондай-ақ шикі мұнай, табиғи газ тазартылғаннан кейін және жанатын тақтатастарды немесе шайырлы құмдарды өңдегеннен кейін алынған көмірсутектері;
17) мұнай-газ құбырлары - мұнай тасымалдауға арналған құбырлар, оның ішінде магистральдық құбырлар, құрастырмалы коллектор режимінде жұмыс істейтін құбырлар, сондай-ақ құбырлар жүйесі не оның жекелеген бөліктері арқылы тасымалданатын заттарды тазарту, айыру және сұйылту жөніндегі жабдықтар мен тетіктер, бақылау және оқшаулау жүйелері, электрлі-химиялық қорғаныс жүйелері мен осындай құбырларға қызмет көрсетуге арналған өзге де жабдықтар;
18) мұнай-газ құбырларын салу және (немесе) пайдалану - құрлықта, өзендерде, көлдерде, теңізде және басқа да ішкі су айдындарында мұнай-газ құбырларын салу, төсеу және пайдалану мақсатында жүргізілетін кез келген жұмыстар (операциялар);
19) мұнайдағы ілеспе компоненттер - мұнай мен қабатты су құрамындағы технологиялық бөліп алуды талап ететін пайдалы қазбалар мен әртүрлі қосындылар;
20) мұнай мен газдың жер асты қоймалары мен резервуарларын салу және (немесе) пайдалану - жер асты мұнай және газ қоймалары мен резервуарларын салумен және (немесе) пайдаланумен байланысты кез келген жұмыстар;
21) мұнай операциялары - құрлықта, өзендердің, көлдердің және басқа да ішкі су айдындарының шектерінде жүргізілетін барлау, өндіру, жер асты қоймалары мен мұнай резервуарларын салу және (немесе) пайдалану жөніндегі жұмыстар, сондай-ақ теңіздегі мұнай операциялары;
22) мұнай операцияларын жүргізу жөніндегі ұлттық компания (бұдан әрі - ұлттық компания) - Yкімет шешімі бойынша құрылған, ұлттық холдинг жалғыз акционері болып табылатын, осы Заңда белгіленген жағдайларда мұнай операцияларын жүзеге асыратын акционерлік қоғам;
23) оператор - Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес құзыретті органның жазбаша хабарламасы бойынша мердігерлер құратын немесе белгілейтін, келісім-шартты орындауға байланысты қызметті жедел басқаруды және есепке алу-есеп беру операцияларын жүзеге асыратын заңды тұлға, оның іс-әрекеті үшін мердігер мемлекет алдында мүліктік жауапкершілікте болады;
24) өндіру - мұнайды жер үстіне шығарумен байланысты кез келген операциялар және соның ішінде:
жер асты және жер үсті өнеркәсіптік жабдықтары мен құрылыстарын салу мен пайдалануды, оның ішінде мұнайды өндіру орнынан мердігердің құбырынан магистральдық құбырға және (немесе) көліктің басқа түріне аудару орнына дейін тасымалдау үшін;
мұнайды жер үстіне шығаруды, пайдалану ұңғымаларында жұмыс процесін ұйымдастыруды және демеп отыруды;
мұнайды өңдеуді және механикалық қоспалар мен қабаттағы судан тазартуды;
мұнайдан ілеспе құрамдарды алуды, сондай-ақ табиғи газды және ілеспе газды кәдеге жаратуды;
жер асты қабаттарында бұрғылау шөгіндісін кәдеге жаратуды қамтиды;
25) сақтық аймағы - Қазақстан Республикасының аумағында теңіз жағалауы жиегінен құрлыққа қарай бес километрге созылып жатқан аймақ;
26) стратегиялық серіктес - мердігерді таңдау үшін, ұлттық компания мен құзыретті орган арасындағы тікелей келіссөздердің қорытындылары бойынша жасалған келісім-шарттар жөніндегі жобаларды іске асыру жөнінде немесе Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шарттарға сәйкес "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Заңында көзделген өлшемдер негізінде ұлттық компания құзыретті органмен келісе отырып таңдаған немесе айқындаған қазақстандық немесе шетелдік заңды тұлға (олардың бірлестіктері);
27) табиғи газ - майлы газдан сұйық көмірсутектерін сығымдаудан немесе айырудан кейін қалатын, майлы газды, құрғақ газды, ілеспе газды қоса алғанда, қалыпты атмосфералық температурада және қысымда газ тектес фазада болатын көмірсутектері және сұйық немесе газ тектес көмірсутектерімен бірге алынған көмірсутекті емес газ;
28) табиғи және ілеспе газды кәдеге жарату - табиғи және ілеспе газды технологиялық қажеттіктер үшін пайдалану және (немесе) оны тауарлы өнімге дейін дайындау мақсатында оны кен орнында кәсіпшілік жинауды қамтамасыз ету;
29) теңіз - Каспий және Арал теңіздерінің қазақстандық бөлігі шегіндегі су айдыны мен қабаты, сондай-ақ Каспий және Арал теңіздерінің (көлдерінің) түбі;
30) теңізде қоршаған ортаны қорғау жөніндегі ең үздік тәжірибе - теңізде мұнай операцияларын жүргізуде теңізді ластаудың ең төменгі деңгейін жасайтын не теңізді ластауды толығымен болғызбайтын жалпы қабылданған халықаралық практика;
31) теңіздегі мұнай операциялары - теңізде жүзеге асырылатын барлау, өндіру;
32) теңізді ластау - адамдардың денсаулығына, теңіздің биологиялық ресурстарына және теңіздің экожүйесіне зиян келтіретін не зиян келтіруге қабілетті, теңізде немесе оның жағалауында жұмысты жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғаларға кедергілер жасайтын немесе зиян не залал келтіретін немесе келтіруге қабілетті материалдардың, заттардың, энергияның, шудың, тербелістердің теңіз аясына келіп түсуі, сондай-ақ сәулелер мен өрістердің алуан үлгілерінің пайда болуы;
33) теңіз ғылыми зерттеулері - теңізде мұнай операцияларын жүргізуге және олардың салдарларын зерделеуге байланысты ғылыми-зерттеу жұмыстары;
34) теңіздік қорғау аймақтары немесе қауіпсіздік аймақтары Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын, адамдардың, теңіздің биологиялық ресурстарының, қоршаған ортаның қауіпсіздігін, сондай-ақ кеме қатынасын, балық аулауды және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жеке және заңды тұлғалардың теңіздегі басқа да қызметтерін қамтамасыз ету мақсатында теңіз құрылыстарының айналасында белгіленетін аймақтар;
35) теңіздік құрылыстар - жасанды аралдарды, бөгеттерді, қондырғыларды, жылжымайтын және жүзбелі жабдықтарды қоса алғанда, теңізде мұнай операцияларын жүргізуге арналған жасанды құрылыстар;
36) шекара маңындағы кен орны - Қазақстан Республикасы аумағының шектерінде немесе бір бөлігі, сондай-ақ басқа не іргелес немесе қарама-қарсы жатқан мемлекеттің заңдық құзырындағы аумақта немесе теңізде орналасқан кен орны;
37) шикі мұнай - табиғи газдан табиғи сұйылу жолымен пайда болған дистиллят және конденсат атауымен белгілі сұйық көмірсутектерін қоса алғанда, қалыпты атмосфералық температура мен қысым кезінде үлес салмағына қарамастан жер қойнауынан сұйық күйінде алынатын кез келген көмірсутектері;
38) ішкі су айдындары - көлдер, жасанды су қоймалары және басқа да жер үсті су объектілері.
11.08.99 ж. № 467-1; 01.12.04 ж. № 2-III (бұр. ред. қара) ; 2006.29.12. № 209-III (бұр. ред .қара) ҚР Заңдарымен 2-бап өзгертілді
2-бап. Заңды қолдану саласы
1. Осы Заң Қазақстан Республикасының қарамағындағы аумақта, соның iшiнде теңіздегi және ішкi су тоғандарындағы аумақта мұнай операцияларын жүргiзген кезде туындайтын қарым-қатынастарды реттейдi , сондай-ақ адам өмірі мен денсаулығы және қоршаған орта үшін мұнайға және оның өмірлік циклінің процестеріне қойылатын техникалық реттеу саласындағы қауіпсіздіктің (бұдан әрі - қауіпсіздік) жалпы талаптарын белгілейді.
2. Осы Заң "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен және Қазақстан Республикасының басқа да заң актілерімен ұштастырылып қолданылады.
3. Осы Заң пен Қазақстан Республикасының басқа заң актілері арасында мұнай операцияларын реттеуге қатысты қайшылықтар болған жағдайда осы Заңның нормалары қолданылады.
4. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартпен осы Заңда баяндалғаннан өзге ережелер белгiленген болса, онда халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.
5. Осы Заң күшiне енгiзiлгенге дейiн берiлген лицензиялар мен жасалған контрактiлер, сондай-ақ Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының соларға байланысты барлық актілері өз күшiн сақтайды.
5-1. Мұнай операцияларын жүргiзу жөніндегі қатынастарға жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы заңдардың принциптерi, сондай-ақ "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Заңымен белгiленген терминдер мен анықтамалар қолданылады.
3-бап. Мұнайға меншiк құқығы
1. Қазақстан Республикасының жер қойнауындағы табиғи жайылған мұнайдың бәрi де тек қана Қазақстан Республикасының меншiгi болып табылады.
2. Жер бетiне шығарылған мұнайдың меншiк иесi контрактiмен айқындалады.
Жер бетiне шығарылған мұнайға иелiк ету құқығы, егер контрактiде өзгеше көзделмеген болса, меншiк иесiне берiледi.
3. Сақтау үшiн жер қойнауына қайтарылған мұнай жер бетiне шығарылған мұнай ретiнде қарастырылады және оның меншiк иесi Контарктiмен айқындалады.
01.12.04 ж. № 2-III ҚР Заңымен 4-бап жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
4-бап. Мұнай операцияларын жүргiзудiң жариялылығы
Мұнай операцияларын жүргiзуге және келісім-шарттың талаптарына қатысты ақпаратты беру "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес жүргiзiледi.
2-тарау. Мемлекеттік басқару органдарының мұнай
операцияларын жүргiзу саласындағы құзыры
ҚР 11.08.99 ж. № 467-1; 07.04.03 ж. № 403-II (бұр. ред. қара); 01.12.04 ж. № 2-III (бұр. ред. қара) ; 2005.14.10 № 79-III ( бұр. ред. қара ) ; 2006.29.12. № 209-III (бұр. ред .қара) ҚР Заңдарымен 5-бап өзгертілді
5-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінiң құзыры
Қазақстан Республикасының Үкіметі:
1) мұнай ресурстарын пайдаланудың, ұдайы өндiру мен одан әрi ұлғайту қарқынының стратегиясын әзiрлейдi;
2) жер қойнауын пайдалану мен оны қорғау ережелерiн, мұнай мен газ кен орындарын игерудiң бiрыңғай ережелерiн белгiлейдi;
3) мұнай қорларының республикалық балансын жасауды бақылайды, жер қойнауының (блоктарының) зерттеуiне мемлекеттік есеп жүргiзудi ұйымдастырады;
4) мұнайдың стратегиялық қорларын қалыптастыруды және олардың республика аумағында орналастырылу есебiн жүргiзудi қамтамасыз етедi;
5) ұлттық қауiпсiздiктi, қоршаған ортаны қорғауды, халықтың қауiпсiздiгiн және болашақ ұрпақтың мүддесiн қамтамасыз ету мақсатында жекелеген учаскелер жер қойнауын пайдалануға шектеулер енгiзедi, сондай-ақ кен орындарын игерудi тоқтатады;
6) баға саясатын белгiлейдi;
6-1) мұнай экспортын реттейдi, оның iшiнде акциздердiң, кедендiк, қорғау, демпингке қарсы және өтем баждарының ставкаларын, мұнай экспортына квоталарды бекіту (өзгерту) жолымен реттейдi;
6-2) мұнайды көлiктiң әр түрлерiмен тасымалдауға сандық шектеулер (квоталар) белгiлейдi;
6-3) мұнай өндiрудiң және оның айналымының бiртұтас деректер базасын жүргiзу тәртібін белгiлейдi;
6-4) мұнай өндiрудiң, сақтаудың және оның айналымының технологиялық процесiне қойылатын қауiпсiздiк талаптарының сақталуын бақылау жүйесiн ұйымдастырады;
6-5) жағалау жиегiнiң нақты орналасқан жерiн айқындау тәртібін бекiтедi;
9) мұнай операциялары саласында Қазақстан Республикасының заң актілерімен өзiне берiлген өзге де өкiлеттiктi жүзеге асырады.
9-1) 01.12.04 ж. № 2-III ҚР Заңымен алынып тасталды (бұр. ред. қара)
10) конкурсқа, оның iшiнде ұлттық компанияның үлестiк қатысуымен, қойылуға жататын блоктардың тiзбесiн бекiтедi;
11) мұнай операцияларын жүргiзу кезiнде тауарларды, жұмыстарды және көрсетiлетiн қызметтердi сатып алу ережелерiн бекiтеді.
12) мердігердің құқықтары мен міндеттерін мұнай операцияларын жүргізуге келісім-шарт бойынша беруге рұқсат беру немесе одан бас тарту тәртiбін белгiлейдi.
13) мұнайға және оның өмірлік циклінің процестеріне техникалық регламенттерді бекітеді.
11.08.99 ж. № 467-1; 07.04.03 ж. № 403-II (бұр. ред. қара); 01.12.04 ж. № 2-III (бұр. ред. қара); 2004.20.12 № 13-III (2005.01.01. бастап қолданысқа енгiзiлдi) (бұр. ред. қара) ; 2005.14.10 № 79-III ( бұр. ред. қара ) ; 2006.29.12. № 209-III (бұр. ред .қара) ҚР Заңдарымен 6-бап өзгертілді
6-бап. Құзырлы органның функциялары
1. Құзырлы органның функцияларына:
1) контрактiнiң шарттары туралы мердiгермен келiссөздер жүргiзу және мердiгермен бiрлесе отырып контрактiнiң жобасын әзiрлеу;
1-1) тiкелей келiссөздер негiзiнде мұнай операцияларын жүргiзу құқығын беру;
2) контрактiлiк құжаттардың жобаларына сараптама жүргiзудi ұйымдастыру;
3) келісім-шартқа қол қою және оны тiркеу;
3-1) Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленген өкiлеттiктерге сәйкес келісім-шарттарда Қазақстан Республикасының мүдделерiн бiлдiру;
4) ҚР 11.08.99 ж. № 467-1 Заңымен алынып тасталды
5) ҚР 11.08.99 ж. № 467-1 Заңымен алынып тасталды
6) контрактiнiң орындалу барысы туралы Үкiметке жыл сайын есеп берiп отыру;
6-1) Қазақстан Республикасының Үкіметіне конкурсқа қойылатын, оның iшiнде ұлттық компанияның үлестiк қатысуымен қойылатын блоктардың тiзбесi бойынша ұсыныстар әзiрлеу;
7) Қазақстан Республикасы Үкіметінiң тапсыруы бойынша контрактiнi орындау, мұнайды экспорттау үшiн олардың аумағында труба құбырларын салу мен пайдалану, тасымалдаудың басқа да құралдарын жасау мүмкiндiгiн қамтамасыз ететiн басқа мемлекеттердiң тиiстi органдарымен келiссөздер жүргiзу және келісімдер жасасу енедi.
7-1) Барлауға, өндiруге, бiрлесiп барлау мен өндiруге арналған жер қойнауын пайдалану құқығын беруге, конкурсты әзiрлеу мен ұйымдастыруды жүзеге асырады;
7-2) осы Заңға және "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының Заңының 14 және 15-баптарына сәйкес мұнай операцияларын жүргiзуге арналған құқықтарды беруге рұқсат етедi;
7-3) мұнай операцияларын жүргiзуге арналған келісім-шарттар талаптарының сақталуына мониторингтi және бақылауды жүзеге асырады;
7-4) кен орнын әзiрлеу жобасына сәйкес мұнай өндiрудi, сондай-ақ оның айналымын мемлекеттік реттеудi жүзеге асырады.
8) әрбiр жер қойнауын пайдаланушының бiрдей қол жеткізу принциптерiне сүйенiп, магистральдық құбырлар мен темір жол эстакадаларының қуатын пайдалануды бекiтедi.
Бұл ретте өздерiнiң ресурстарын тасымалдау үшiн балама техникалық мүмкiндiгi жоқ (автокөлiктен басқа) жер қойнауын пайдаланушылар нақты үлгiдегi (түрдегi) көлiк жүйесiне кiрудiң басым құқығын пайдаланады;
9) жер қойнауын пайдаланушылар үшiн техникалық-экономикалық негiздемеде қабылданған мұнай өткізудiң есептеу бағалары шегiнде, келісім-шартқа қол қою кезіндегі техникалық-экономикалық негiздеменiң экономикалық көрсеткiштерiн негiзге ала отырып, Қазақстан Республикасының iшкi нарығына қайта өңдеу үшiн шикi мұнай жеткізу көлемiн анықтайды;
10) осындай қажеттiлiк болған жағдайда iшкi нарықтың жанар-жағар май материалдарына мұқтаждығын жабуға қажеттi көлемде, Қазақстан Республикасының iшкi нарығында қайта өңдеуге арналған мұнайдың көлемiн графиктермен (жылдық және ай сайынғы) белгiлейдi.
11) мұнай-газ саласындағы нормативтiк-техникалық құжаттарды әзiрлеу және бекіту ;
12) мұнай операцияларын жүргізу және мұнай тасымалдау саласында адам өмірі мен денсаулығына және қоршаған ортаға зиян келтіретін тәуекелдерге талдау жасау және оларды бағалау;
13) мұнайға және оның өмірлік циклінің процестеріне қойылатын техникалық регламенттерді әзірлеу;
14) техникалық регламенттерде белгіленген, мұнайға және оның өмірлік циклінің процестеріне қойылатын талаптардың орындалуына мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру енеді.
2. Құзырлы орган:
1) Қазақстан Республикасының мүддесiн сақтауды қамтамасыз етуге;
2) кен орындарының қорына мемлекеттік сараптама жүргiзiп, өнеркәсiптiк санаттар қорларының бар екенi расталғаннан кейiн ғана өндiруге арналған конкурс өткізуге және келісім-шарттар жасауға мiндеттi.
ҚР 2005.14.10 № 79-III Заңымен 6-1- баппен толықтырылды
6-1-бап. Жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөніндегі
уәкілетті органның құзыреті
Жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөніндегі уәкiлетті органның құзыретіне:
1) геологиялық және тау-кендік бөлуге дайындау және беру;
2) барлауды немесе өндiрудi жүзеге асыру жұмыстарының бағдарламасын келісу;
3) жылдық жұмыс бағдарламасына мердігер ұсынған өзгерістерді келiсу;
4) жылдық жұмыс бағдарламаларын келісу кiредi.
ҚР 2005.14.10 № 79-III Заңымен 6-2- баппен толықтырылды
6-2-бап. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілеттi
органның құзыреті
Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органның құзыретіне:
1) жер қойнауын қорғау саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру;
2) мұнай операцияларын жүргізу, мұнай-газ құбырларын салу және пайдалану кезiнде аварияларды және өзге де қауіпті жағдайларды болғызбау жөнiндегі іс-шаралар бағдарламаларын келісу;
3) жер қойнауын пайдалану объектілерiн консервациялауды және жоюды мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру кiреді.
11.08.99 ж. № 467-1; 01.12.04 ж. № 2-III (бұр. ред. қара); 2004.20.12 № 13-III (2005.01.01. бастап қолданысқа енгiзiлдi) (бұр. ред. қара) ҚР Заңдарымен 7-бап өзгертілді
7-бап. Облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) атқарушы органдардың құзыретi
Облыстық (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) атқарушы органдар:
1) контракт жасалғаннан кейiн Қазақстан Республикасының жер туралы заңдарына сәйкес мердiгерге жер бөлiгiн бередi;
2) өңiрдiң экономикалық және экологиялық ерекшелiктерiн ескере отырып, өңiрдiң тиiстi аумағында Қазақстан Республикасының мұнай-газ саласын дамытудың мемлекеттік бағдарламасының iске асырылуына қатысуға құқылы;
3) өздерiне заң актілерімен берiлген құзыры шегiнде мұнай операцияларын жүргiзу үшiн бөлiнген жер және су учаскелерiнiң қорғалуына, экологиялық қауiпсiздiк ережелерiнiң сақталуына, археологиялық ескерткiштер мен басқа да тарихи-мәдени мұра объектiлерiнiң қорғалуына бақылауды жүзеге асырады;
4) халық әлеуметтiк-экономикалық және экологиялық мүдделерiн сақтаумен байланысты мәселелердi шешу үшiн мердiгермен келiссөздер жүргiзуге қатысады.
ҚР 11.08.99 ж. № 467-1 Заңымен 7-1-баппен толықтырылды; 01.12.04 ж. № 2-III (бұр. ред. қара) ҚР Заңымен 7-1-бап өзгертілді
7-1-бап. Ұлттық компанияның мiндеттерi
Ұлттық компанияның мiндеттерi:
1) ұдайы өндiру қарқынын пайдалану және мұнай ресурстарын одан әрi арттыру стратегиясын әзiрлеуге қатысу;
2) Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртiппен және келісім-шартта бекітілген өкiлеттiктер шегiнде ұлттық компанияның үлестiк қатысуын көздейтiн мердігерлермен жасалған келісім-шарттарда мемлекет мүддесiн бiлдiру;
2-1) Қазақстан Республикасы Үкіметінiң шешiмi бойынша келісім-шарттарда үлестiк қатысу арқылы конкурс жеңiмпаздарымен бiрлесiп мұнай операцияларын жүргiзу;
2-2) оларға тiкелей келісім негiзiнде ұсынылған блоктарда мұнай операцияларын жүргiзу;
2-3) мұнай-газ саласында бiрыңғай мемлекеттік саясатты iске асыруға қатысу;
3) Қазақстан Республикасының аумағында, Каспий және Арал теңіздерi секторын қоса алғанда, мұнай операцияларына конкурстар ұйымдастыруға қатысу;
4) Қазақстан Республикасының мұнай-газ операцияларын жүзеге асыру жөніндегі халықаралық және iшкi жобаларына Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен қатысу;
5) Қазақстан Республикасының көмiрсутегi шикiзатын тасымалдау жөніндегі халықаралық және iшкi жобаларына Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен қатысу;
6) келісім-шарттардың орындалу барысы туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінiң жыл сайынғы есептерiн әзiрлеуге қатысу;
7) көмiрсутегiн барлау, әзiрлеу, өндiру, өңдеу, сату, тасымалдау, мұнай-газ құбырлары мен мұнай-газ кәсiпшiлiгi инфрақұрылымын жобалау, салу, пайдалану мәселелерi жөніндегі корпоративтiк басқаруды және мониторингтi жүзеге асыру болып табылады.
Ұлттық компания мердiгер болып табылатын келісім-шарттар бойынша Қазақстан Республикасының пайдасына қол қою бонусын төлеу, сондай-ақ бiрлескен қызмет туралы шартта өзгеше көзделмесе, барлауды қаржыландыруды оның стратегиялық серiктесi жүргiзедi.
Құзыреттi орган жосықсыз мердiгермен барлауға, өндiруге, бiрлескен барлау мен өндiруге арналған келісім-шартты бұзған кезде ұлттық компания келісім-шарттық аумақты өз қарамағына алады. Құзыреттi орган келісім-шартты бұзған кезде көрсетiлген аумақтағы бұрынғы мердiгердiң мүлкi, ғимараттары, жабдықтары белгiленген тәртiппен республиканың меншiгiне өтедi.
Ұлттық компания және құзыреттi орган бұрын қолданылған келісім-шартқа белгiленген тәртiппен қажеттi өзгерістер енгiзедi.
