4) ұсталғандардан, қамалғандардан, сотталғандар мен мәжбүр ету сипатындағы шаралар қолданылған адамдардан жауап алуға;
5) осы адамдарды ұстауға, қамауға, жазасын өтеуге, сондай-ақ оларға мәжбүр ету сипатындағы шараларды қолдануға негiз болған құжаттарды талап етуге;
6) мәжбүр ету шараларын атқарушы бас бостандығынан айыру орындарында немесе мекемелерiнде заңсыз отырған әрбiр адамды өз қаулысымен дереу босатуға;
7) бас бостандығынан айыру орындарында жазасын өтеп жатқан адамдарға заңды бұза отырып, қолданылған тәртiптiк шаралардың күшiн жоюға, оларды өз қаулысымен айыптық изолятордан, камералық үлгiдегi орындардан немесе карцерден қамаудан босатуға;
8) заңда белгiленген жағдайларда жазалауды атқарушы мекемелер әкiмшiлiгiнiң актілерін санкциялауға хақылы.
8-1) заңдарда белгiленген жағдайларда атқарушылық iс жүргiзу органдарының борышкердiң банктердегi немесе банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асыратын ұйымдардағы ақшасына және басқа мүлкiне тыйым салу туралы актілеріне санкция беруге құқылы.
10 тарау
Қылмыстық қудалау
45-бап. Қылмыстық қудалау шегi
Прокуратура Конституцияға сәйкес осы Заңмен және қылмыстық-iс жүргiзу заңдарымен белгiленген тәртiп пен шекте қылмыстық қудалауды жүзеге асырады.
ҚР 09.08.02 ж. № 346-II Заңымен 46-бап өзгертілді
46-бап. Қылмыстық қудалау жөніндегі өкiлеттiк
Қылмыстық қудалауды жүзеге асыра отырып, прокурор:
1) оқиға болған жердi қарауға қатысуға, сараптама тағайындауға, сондай-ақ қылмыстық iс қозғау туралы мәселенi шешу үшiн қажеттi басқа да iс-әрекеттер жасауға хақылы;
2) қылмыстық iс қозғайды немесе қылмыстық iс қозғауға рұқсат беруден бас тартады;
3) анықтама немесе алдын ала тергеу жүргiзу үшiн тиiстi органға прокуратура қозғаған қылмыстық iстердi бередi;
4) заңда көзделген жағдайларда жедел-iздестiру қызметiн, анықтау мен тергеудi жүзеге асыратын лауазымды адамдардың жасайтын iс-әрекетiне санкция бередi;
5) жекелеген тергеу әрекеттерi бойынша iс жүргiзуге қатысады;
6) қол сұғуға болмайтын құқыққа ие адамды қылмыстық жауапкершiлiкке тартуға келісім алу үшiн ұсыныс енгiзедi;
7) iстi сотқа жiбередi.
47-бап. Iстi сотқа жiберу
1. Айыптау қорытындысымен келiп түскен қылмыстық iстi зерделеу кезiнде прокурор немесе оның орынбасары анықтама мен тергеу органдарының заңдардың талаптарын сақтауын және айыптыны сотқа беру үшiн негiздердiң жеткiлiктi екенiн тексеруге мiндеттi.
2. Қылмыстық iстi сотта қарау үшiн жеткiлiктi негiздер болған жағдайда прокурор немесе оның орынбасары iстi сотқа жiбередi.
3. Iстi сотқа жiберген ретте прокурор:
1) iстiң жүргiзiлуiн тоқтатуға немесе адамға қатысты қудалауды тоқтатуға;
2) айыптау қорытындысынан жекелеген айыптау тармақтарын алып тастауға, жеңiлiрек ауыр қылмыс туралы заңды қолдануға;
3) тыю шарасын таңдап алуға, өзгертуге немесе жоққа шығаруға;
4) қосымша тергеу жүргiзу үшiн қылмыстық iстi қайтаруға хақылы.
11 тарау
Прокуратура органдарындағы қызмет, прокуратура
органдары қызметкерлерiн әлеуметтiк және құқықтық қорғау
ҚР 02.07.98 ж. № 266-1 Заңымен 48-бап толықтырылды; ҚР 09.08.02 ж. № 346-II Заңымен 48-бап өзгертілді
48-бап. Прокурорлар, прокуратура органдарының қызметкерлерi. Прокуратура органдарына қызметке кiретiн адамдарға қойылатын талаптар
1. Прокурор - өз құзыретi шегiнде заңдардың, Қазақстан Республикасы Президентi жарлықтарының, өзге де нормативтiк құқықтық актiлердiң дәл және бiрыңғай қолданылуын, жедел-iздестiру қызметiнiң, анықтаудың, тергеудiң, әкiмшiлiк және атқарушылық iс жүргiзудiң заңдылығын қадағалауды, сотта мемлекет мүдделерiнiң өкiлi болуды, сондай-ақ заңда белгiленген жағдайларда, тәртiп пен шекте қылмыстық қудалауды жүзеге асыратын лауазымды адам.
Прокурорлар мыналар болып табылады: Республиканың Бас Прокуроры, оның бiрiншi орынбасары мен орынбасарлары, аға көмекшiлерi мен көмекшiлерi, ерекше тапсырмалар жөніндегі көмекшiлерi, прокуратура органдары департаменттерiнiң, басқармалары мен бөлiмдерiнiң бастықтары және олардың орынбасарлары, барлық төмен тұрған прокурорлар, олардың орынбасарлары, аға көмекшiлерi мен көмекшiлерi, қадағалау саласындағы прокурорлар, прокуратура органдарының аға прокурорлары және басқармалары мен бөлiмдерiнiң прокурорлары, сондай-ақ әскери, уәкiлеттi және арнаулы прокурорлар.
2. Прокуратура органдарының қызметкерлерi мыналар: прокурорлар қызметiне аттестациядан өткен адамдар және тiкелей ғылыми-зерттеу немесе оқытушылық жұмыс жүргiзетiн прокуратура ғылыми және білім беру мекемелерiнiң аттестациядан өткен қызметкерлерi.
3. Әскери, табиғат қорғау, көлiк, сондай-ақ арнайы объектiлердiң прокуратуралары мамандандырылған прокуратуралар болып ұғынылады.
4. Прокуратура органдарына қызметке алу мемлекеттік қызметшiлер кадрлары туралы республикалық деректер орталығына алдын-ала сұрау салынған және азаматтар мiндеттi арнаулы тексеруден өткен жағдайда жүзеге асырылады.
5. Бұрын сотталған және қылмыстық жауапкершiлiктен ақталмаған негiздер бойынша босатылған, сондай-ақ мемлекеттік қызметтен, өзге де құқық қорғау органдарынан, соттар мен әдiлет органдарынан жағымсыз қылықтары бойынша босатылған адамдар прокуратура органдарына қызметке қабылдануға тиiс емес.
6. Прокуратура органдары қызметкерлерiнiң лауазымына денсаулық жағдайына қарай прокуратура органдарында қызмет өткеруге жарамды, әдетте, жоғары білімi бар Қазақстан Республикасының азаматтары қабылдана алады. Оларды қызметке тағайындағанда сынақ мерзiмi белгiленуi мүмкiн.
7. Прокурорлар болып жоғары заң білімi бар, қажеттi iскерлiк және моральдық қасиеттерге ие, денсаулық жағдайына қарай прокуратура органдарында қызмет өткеруге жарамды азаматтар тағайындала алады. Әскери прокурорлар сонымен бiрге әскери қызметшiлер болуы керек, оларға әскери қызмет және Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерi әскери қызметшiлерiнiң мәртебесi туралы Қазақстан Республикасының заңдары толық көлемде қолданылады.
8. Облыстардың прокурорлары мен оларға теңестiрiлген прокурорлар лауазымына, аудандық, қалалық және оларға теңестiрiлген прокурорлар лауазымына 25 жасқа толған, прокуратура органдарында кемiнде үш жылдық жұмыс стажы бар адамдар тағайындалады.
9. Прокуратура органдарының қызметкерлерi үш жылда бiр рет аттестациядан өткiзiледi. Аттестация тәртібін Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры белгiлейдi.
10. Прокуратура органдарына қызметке тұңғыш рет тағайындалған адам ант бередi, оның мәтiнiн Республика Президентi бекiтедi.
11. Прокуратура органдарында қызмет өткеру тәртібі Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Қазақстан Республикасының прокуратура органдарында қызмет өткеру туралы ережемен реттеледi.
ҚР 02.07.98 ж. № 266-1; 23.07.99 ж. № 454-1 Заңдарымен 49-бап өзгертiлдi; ҚР 05.05.00 ж. № 48-II Заңымен 49-бап жаңа редакцияда; ҚР 10.10.01 ж. № 247-II Заңымен 49-бап өзгертілді; ҚР 09.08.02 ж. № 346-II Заңымен 49-бап жаңа редакцияда ; 2007.22.05. № 255-III ҚР Заңымен 49-бап өзгертілді (бұр.ред. қара)
49-бап. Прокуратура органдары қызметкерлерiнiң сыныптық шендерi, әскери атақтары және нысанды киiмi
1. Прокуратура органдарының қызметкерлерiне атқаратын қызметiне, біліктiлiгiне және арнаулы қызметтегi стажына сәйкес мынадай сыныптық шендер немесе әскери атақтар берiледi:
жоғары сыныпты мемлекеттік әдiлет кеңесшiсi;
1-сыныпты мемлекеттік әдiлет кеңесшiсi, әдiлет генерал-полковнигі;
2-сыныпты мемлекеттік әдiлет кеңесшiсi, әдiлет генерал-лейтенанты;
3-сыныпты мемлекеттік әдiлет кеңесшiсi, әдiлет генерал-майоры;
аға әдiлет кеңесшiсi, әдiлет полковнигi;
әдiлет кеңесшiсi, әдiлет подполковнигi;
кiшi әдiлет кеңесшiсi, әдiлет майоры;
1-сыныпты заңгер, әдiлет капитаны;
2-сыныпты заңгер, әдiлет аға лейтенанты;
3-сыныпты заңгер, әдiлет лейтенанты;
кiшi заңгер.
2. Жоғары сыныпты мемлекеттік әдiлет кеңесшiсiнiң, 1, 2 және 3сыныпты мемлекеттік әдiлет кеңесшiлерiнiң сыныптық шендерiн, әдiлет генералдарының әскери атақтарын Қазақстан Республикасының Президентi бередi.
3. Прокуратура органдарының сыныптық шендер немесе әскери атақтар берiлген қызметкерлерi нысанды киiммен тегiн қамтамасыз етiледi.
4. Нысандары мен айырым белгiлерiнiң үлгiлерi, нысанды киiмдi киiп жүрудiң тәртібі және қамтамасыз ету нормасы, сондай-ақ сыныптық шендердi немесе әскери атақтар беру және олардан айыру тәртібі Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Прокуратура органдарында қызмет өткеру туралы ережемен белгiленедi.
5. Сыныптық шендерi немесе әскери атақтары бар адамдарға Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес сыныптық шендерi үшiн қосымша ақы немесе әскери атақтары бойынша айлықақы белгiленедi.
50-бап. Прокуратура органдары қызметкерлерiн құқықтық қорғау
1. Прокуратура органдарының қызметкерлерi мемлекеттік өкiмет өкiлдерi болып табылады және мемлекеттiң қорғауында болады.
2. Прокурордың заңды талаптарын орындамау, прокурорды немесе оның отбасы мүшелерiн оның қызмет бабындағы жұмысына байланысты қорлау, қорқыту, күш көрсету немесе олардың өмiрiне, денсаулығына, мүлкiне қол сұғу, прокурордың қызметтiк мiндетiн орындауына кедергi келтiретiн басқа да әрекеттер заңда белгiленген жауапкершiлiкке әкелiп соғады.
3. Прокурор жасаған әкiмшiлiк құқық бұзу фактiсi туралы хабарды кез келген тексеру прокуратура органдары өкiлдерiнiң қатысуымен жүзеге асырылады.
4. Қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, прокурорды әкiмшiлiк жолмен ұстауға, жеке басын тексерiп қарауға, оның заттары мен пайдалануындағы көлiгiн тексерiп қарауға жол берiлмейдi.
51-бап. Атыс қаруын қолдану және арнайы құралдарды пайдалану
1. Прокуратура органдары қызметкерлерiнiң:
1) атыс қаруы мен оқ-дәрiлер алуға, өзiмен алып жүруге және сақтауға;
2) Республиканың Бас Прокуроры белгiлеген тәртiппен қажеттi қорғаныс пен аса керек жағдайларда атыс қаруын қолдануға құқығы бар.
2. Қару қолданған барлық жағдайларда прокуратура органының қызметкерi айналадағы азаматтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету, зардап шеккендерге шұғыл медициналық көмек көрсету және жоғары тұрған прокурорға хабарлау үшiн қажеттi шараларды қолдануға мiндеттi.
ҚР 23.07.99 ж. № 454-1; 02.07.98 ж. № 266-1; 10.10.01 ж. № 247-II Заңдарымен 52-бап өзгертілді
52-бап. Еңбектi құқықтық реттеу
Мыналардың:
2007.15.05. № 253-III ҚР Заңымен 1) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара)
1) прокуратура органдары қызметкерлерінің еңбек қатынастары осы Заңда, Прокуратура органдарында қызметтен өту туралы ережеде, сондай-ақ, осы Заңға қайшы келмейтін бөлігінде мемлекеттік қызмет туралы заңнамада көзделген ерекшеліктер ескеріле отырып, Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен реттеледі;
2007.15.05. № 253-III ҚР Заңымен 2) тармақша жаңа редакцияда (бұр.ред.қара)
2) прокуратура органдары қызметкерлерінің еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен, Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасымен реттеледі.
ҚР 19.06.97 ж. № 134-I; 02.07.98 ж.. № 266-1; 07.04.99 ж. № 374-1; 23.07.99 ж. № 454-1; 10.10.01 ж. № 247-II Заңдарымен 53-бап өзгертiлдi
53-бап. Прокуратура қызметкерлерiн материалдық және әлеуметтiк қамсыздандыру
1. Прокуратура органдары қызметкерлерiне еңбекақы төлеу Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджет есебiнен қамтылған органдары қызметкерлерiне еңбекақы төлеудiң бiрыңғай жүйесi негiзiнде белгiленедi.
2. Прокуратура органдарының қызметкерлерiне жыл сайын күнтiзбелiк отыз күн мөлшерiнде еңбек демалысы берiледi.
3. Прокуратура органдарының қызметкерлерi қызметтiк тұрғын үй қорынан бiрiншi кезекте тұрғын алаңмен қамтамасыз етiлу құқығын пайдаланады.
4. Күнтiзбелiк он жылдан астам қызмет атқаратын прокуратура органдары қызметкерлерiнiң тұрақты тұрып жатқан қызметтiк үй-жайлары осы аталған қызметкерлердiң қалауы бойынша оларға және олардың отбасыларына жалға алу шарты бойынша берiледi немесе жеке меншiгiне қалдық құны бойынша сатылады.
5. Прокуратура органдарының қызметкерлерi мен зейнеткерлерi басқа үй-жай берiлмейiнше, қызметтiк үй-жайларынан шығарылуға тиiс емес.
6. Прокуратура органдарының қызметкерi қызметтiк мiндеттерiн орындау кезiнде қаза тапқан жағдайда қаза тапқан адамның отбасы ол қаза тапқан күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiлмей, заңда белгiленген шарт пен тәртiп бойынша мемлекеттік тұрғын үй қорынан тұрғын алаң алуға құқылы.
7. алынып тасталды
8. Прокуратура органының қызметкерi қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде немесе қызметтен босағаннан кейiн бiр жыл iшiнде қызметтiк мiндетiн атқару кезіндегі мертiгудiң немесе жарақаттың салдарынан қаза тапқан (қайтыс болған) жағдайда оның асырауындағы адамдар мен мұрагерлерiне Қазақстан Республикасының Yкіметі белгiлеген тәртiппен соңғы атқарған қызметіндегі алпыс айлық ақшалай қаражаты мөлшерiнде бiр жолғы өтем төленедi.
Осы баппен көзделген бiр жолғы өтемдi есептеу үшiн қолданылатын ақшалай қаражат лауазымдық айлықақыдан және сыныптық шенi үшiн (әскери атағы бойынша) қосымша ақыдан (айлықақыдан) тұрады.
9. Прокуратура органдарының қызметкерлерi мен олардың отбасы мүшелерi Республика Үкіметі белгiлеген тәртiппен медициналық қызметтi пайдаланады.
10. Прокуратура органдарының мамандары мен жұмысшыларынан басқа қызметкерлерiнiң:
1) алынып тасталды
2) қызметтiк және iссапар куәлiгiн көрсете отырып, көлiктiң барлық түрiне кезектен тыс жүрiп-тұру құжаттарын және қонақүйлерде тұру үшiн орын алуға құқығы бар.
11. Прокуратура органдары қызметкерiнiң лауазымынан зейнет демалысына шығып, қайтыс болған немесе қаза тапқан прокуратура органдарының қызметкерлерiн жерлеу үшiн олардың үш айлық үлесi мөлшерiнде бiржолғы ақшалай өтем төленедi.
12. Прокуратура органдарының қызметкерлерiн зейнетақымен қамсыздандыру, мүгедектiгi бойынша және асыраушысынан айрылу жағдайы бойынша мемлекеттік әлеуметтiк жәрдемақылар төлеу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады.
ҚР 10.10.01 ж. № 247-II Заңымен 54-бап алынып тасталды
54-бап. Еңбек атқарған жылдары үшiн үстеме ақы
ҚР 10.10.01 ж. № 247-II Заңымен 55-бап жаңа редакцияда
55-бап. Арнаулы қызмет стажы
1. Прокуратура органдарындағы қызмет (жұмыс) мемлекеттік қызметтiң арнаулы түрi болып табылады. Арнаулы қызмет (жұмыс) стажына прокуратура органдарындағы қызметтен (жұмыстан) басқа:
1) Қарулы Күштердегi, iшкi iстер, ұлттық қауiпсiздiк органдарындағы және басқа да құқық қорғау органдарындағы;
2) сот органдарындағы;
3) мемлекеттік қызметте болған қызмет (жұмыс);
4) заң мамандығы бойынша ғылыми және педагогтiк жұмыс;
5) өкiлдi билiктiң мемлекеттік органдарындағы сайланбалы лауазымдағы жұмыс уақыты есептеледi.
12 тарау
Прокуратураны ұйымдастыру мен оның қызметiнiң өзге де
мәселелерi
2004.20.12. № 13-III (2005.01.01. бастап қолданысқа енгiзiлдi) ҚР Заңымен 56-бап өзгертілді (бұр. ред. қара)
56-бап. Прокуратура органдарын қаржыландыру
Қазақстан Республикасының прокуратура органдарын қаржыландыру бюджет қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.
57-бап. Мөр мен куәлiктер
1. Республиканың Бас Прокурорына, оның орынбасарларына белгiленген үлгiдегi куәлiктi Республика Президентi бередi.
2. Республиканың Бас Прокуроры, облыстардың прокурорлары қарауындағы қызметкерлерге белгiленген үлгiдегi куәлiктердi бередi.
3. Республика Бас прокуратурасының және оған бағынысты прокуратуралардың Қазақстан Республикасының Мемлекеттік елтаңбасы бейнеленген әрi қазақ және орыс тiлдерiнде өз атауы жазылған мөрлерi, Қазақстан Республикасының банк мекемелерiнде тиiстi шоттары болады.
58-бап. Осы Заңның күшiне ену тәртібі
Осы Заң жарияланған күнiнен бастап күшiне енедi.
59-бап. Осы Заңды iске асыру жөніндегі шаралар
1. Қазақстан Республикасының Бас прокуратурасы мыналарды әзiрлеп, Қазақстан Республикасы Президентінің қарауына:
1) Қазақстан Республикасының прокуратура органдарында қызмет өткеру тәртібі туралы Ереженi;
2) прокуратура органдарының қызметкерлерi Антының мәтiнiн ұсынысын.
2. "Қазақстан Республикасының прокуратурасы туралы" 1992 жылғы 17 қаңтардағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, 1992 ж., № 5, 104-құжат; 1993 ж., № 8, 179-құжат; 1994 ж., № 9-10, 148-құжат, 158-құжат; 1995 ж., № 3-4, 34-құжат) күшi жойылған деп танылсын.
Қазақстан Республикасының
