Қазақстан Республикасындағы туристік қызмет туралы
2001 ж. 13 маусымдағы N 211-ІІ
Қазақстан Республикасының Заңы
(22.02.02 ж. N 296-11;04.12.03 ж. N 503-11 ҚР Заңдарымен
енгізілген өзгерістерімен)
Осы редакция 2004 ж. 20 желтоқсанда енгізілген өзгерістеріне дейін қолданылды
1-тарау. Негізгі ережелер (1 - 7 баптар)
2-тарау. Туристік қызметті мемлекеттік реттеу (8 - 14 баптар)
3-тарау. Туристік қызметті ұйымдастыру (15 - 23 баптар)
4-тарау. Туристің құқықтары мен міндеттері, (24 - 27 баптар)
туристің қауіпсіздігін қамтамасыз ету
5-тарау. Қорытынды ережелер (28 - 29 баптар)
Осы Заң Қазақстан Республикасы экономикасы салаларының бiрi ретiнде туристiк қызметтiң құқықтық, экономикалық, әлеуметтiк, ұйымдық негiздерiн белгiлейдi.
1-тарау. Негізгі ережелер
1-бап. Негiзгi ұғымдар
Осы Заңда мынадай негiзгi ұғымдар пайдаланылады:
1) гид (гид-аудармашы) - туристерге уақытша келген елдегi (жердегi) туристiк ресурстармен таныстыру жөнiнде экскурсиялық-ақпараттық, ұйымдық қызмет көрсететiн кәсiби даярланған жеке тұлға;
2) туристiк қызмет көрсетуге жасалған шарт - өтелмелi туристiк қызмет көрсету бойынша туроператордың немесе турагенттiң және туристiң арасындағы келiсiм;
3) туризм нұсқаушысы - тиiстi бiлiктiлiгi және туристiк маршруттармен жүрiп өту тәжiрибесi бар кәсiби даярланған жеке тұлға;
4) туристердi орналастыру орындары - мейманханалар, мотельдер, кемпингтер, туристiк базалар, қонақжайлар, демалыс үйлерi, пансионаттар және туристердiң тұруы мен оларға қызмет көрсету үшiн пайдаланылатын басқа да үй-жайлар мен ғимараттар;
5) туристiк өнiмдi ұсыну - туристiк қызмет көрсетуге (жарнама, арнаулы көрмелер мен жәрмеңкелерге қатысу, туристiк өнiмдi өткiзу жөнiндегi туристiк ақпарат орталықтарын ұйымдастыру, каталогтар, буклеттер шығару және тарату) бағытталған шаралар кешенi;
6) тур - белгiленген мерзiмдер шеңберiнде белгiлі бiр маршрут бойынша жасалатын саяхатты қамтитын туристік қызмет көрсетулер кешені;
7) туризм - жеке тұлғалардың ұзақтығы жиырма төрт сағаттан бiр жылға дейін, не жиырма төрт сағаттан аз, бірақ уақытша болған елде (жерде) ақы төлейтiн қызметпен байланысты емес мақсатта түнеп өтетiн саяхаты;
8) өз бетiнше туризм - туристер өз бетiмен ұйымдастыратын, жүрiп-тұрудың белсендi тәсiлдерi пайдаланылатын саяхат;
9) турист - жиырма төрт сағаттан бiр жылға дейiнгi мерзiм кезеңiнде уақытша болатын елдi (жердi) аралап көретiн және ақылы қызметпен айналыспай сол елде сауықтыру, танымдық, кәсiби-iскерлiк, спорттық, дiни және өзге де мақсаттарда кемiнде бiр рет түнеп шығатын жеке тұлға;
10) туристiк агенттiк қызмет (турагенттiк қызмет) - қызметтiң осы түрiне лицензиясы бар жеке және (немесе) заңды тұлғалардың (бұдан әрi турагент) туристiк өнiмдi ұсыну және өткiзу жөнiндегi қызметi;
11) туристiк қызмет - жеке және заңды тұлғалардың туристiк қызмет көрсету жөнiндегi қызметi;
12) туристiк операторлық қызмет (туроператорлық қызмет) - қызметтiң осы түрiне лицензиясы бар заңды тұлғалардың (бұдан әрi - туроператор) өздерiнiң туристiк өнiмдерiн қалыптастыру, ұсыну және туристiк агенттер мен туристерге өткiзу жөнiндегi қызметi;
13) туристiк жолдама - туристiк қызмет көрсету кешенiн алуға құқықты растайтын құжат;
14) туристiк ұйымдар - қызметiнiң негiзгi түрi туристiк қызмет болып табылатын заңды тұлғалар;
15) туристiк ресурстар - туристiк көрсету объектiлерiн қамтитын табиғи-климаттық, тарихи, әлеуметтiк-мәдени, сауықтыру объектiлерi, сондай-ақ туристердiң рухани қажеттерін қанағаттандыра алатын, олардың дене күшiн қалпына келтiрiп, дамытуға жәрдемдесетiн өзге де объектiлер;
16) туристiк ваучер - турдың құрамына кiретiн қызметтерге туристiң құқығын және олардың ақысы төленгенiнiң фактiсiн растайтын құжат;
17) туристiк өнiм - саяхат барысында туристiң қажетiн қанағаттандыру үшiн жеткiлiктi туристiк қызмет көрсетулер жиынтығы;
18) туристiк рынок - туристiк қызмет саласында тауарлар (жұмыстар, қызмет көрсетулер) және ақша айналысы;
19) туристiк қызмет көрсету - өзiнiң туристiк саяхаты кезеңiнде және осы саяхатқа байланысты туристiң қажеттерiн қанағаттандыру үшiн берiлетiн қажеттi қызмет көрсетулер (орналастыру, тасымалдау, тамақтандыру, экскурсиялар, туризм нұсқаушыларының, гидтердiң (гид-аудармашылардың) қызмет көрсетулері және сапар мақсатына байланысты басқа да қызмет көрсетулерi);
20) уәкiлеттi орган - туристiк қызмет саласында мемлекеттiк басқару функцияларын жүзеге асыру үшiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн орталық атқарушы орган;
21) экскурсант - бiр жерге, елдi мекенге, аумаққа немесе сол жердегi басқа елге туризм мақсатында жиырма төрт сағаттан аспайтын уақытқа уақытша келген жеке тұлға;
22) экскурсиялық қызмет - азаматтардың уақытша болатын елдегi (жердегi) туристiк ресурстарды танымдық мақсатта аралап көруiн ұйымдастыру жөнiндегi кәсiпкерлiк қызмет, ол туристердi орналастыру (түнету) жөнiндегi қызметтi көздемейдi және жиырма төрт сағаттан аспайтын мерзiмдi қамтиды;
23) экскурсовод - уақытша болатын елдегi (жердегi) туристiк ресурстармен таныстыру жөнiнде туристерге экскурсиялық-ақпараттық, ұйымдық қызмет көрсетуге лайықты бiлiктiлiгi бар, кәсiби даярланған жеке тұлға.
2-бап. Қазақстан Республикасының туристiк қызмет туралы заңдары
1. Қазақстан Республикасының туристiк қызмет туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексiнен, осы Заңнан, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта Қазақстан Республикасының туристiк қызмет туралы заңдарындағыдан өзгеше ережелер белгiленсе, халықаралық шартта оның қолданылуы үшiн заң шығарылуы талап етiлетiн жағдайларды қоспағанда, халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.
3-бап. Туристiк қызметтiң субъектiлерi мен объектiлерi
1. Туристiк қызмет субъектiлерiне:
1) туристiк операторлар (туроператорлар);
2) туристiк агенттер (турагенттер);
3) гидтер (гид-аудармашылар), туризм нұсқаушылары, экскурсоводтар;
4) туристер және олардың бiрлестiктерi;
5) экскурсанттар;
6) туристiк қызмет саласындағы өзге де бiрлестiктер;
7) туристiк қызмет саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейтiн мемлекеттiк органдар жатады.
2. Туристiк қызмет объектiлерi - табиғи объектiлер және табиғи-климаттық аймақтар, көрiктi орындар, тарихи және әлеуметтiк-мәдени көрсету объектiлерi және саяхат кезiнде туристердiң қажеттерiн қанағаттандыра алатын өзге де объектiлер.
4-бап. Туристiк индустрия
1. Туристiк индустрия - туристерді орналастыру құралдарының, көлiктiң, қоғамдық тамақтандыру объектiлерiнiң, ойын-сауық объектiлерi мен құралдарының, танымдық, сауықтыру, iскерлiк, спорттық және өзге де мақсаттағы объектiлердiң, туристiк қызметтi жүзеге асыратын ұйымдардың, сондай-ақ экскурсиялық қызмет және гидтер (гид-аудармашылар) қызметiн көрсететiн ұйымдардың жиынтығы.
2. Туристiк индустриядағы қызмет көрсету түрлерi:
1) турлар ұсыну жөнiндегi қызмет көрсету;
2) тұратын орындар беру жөнiндегi қызмет көрсету;
3) тамақтандыру жөнiндегi қызмет көрсету;
4) ақпараттық, жарнамалық қызмет көрсету;
5) көлiк қызметiн көрсету;
6) ойын-сауық;
7) өзге де туристiк қызмет көрсетулер.
5-бап. Туристiк ресурстар
Қазақстан Республикасының туристiк ресурстарын сыныптау мен бағалау, олардың қорғалу режимi, қоршаған ортаға түсетiн ауыртпалықтың жол берілетiн шегiн ескере отырып пайдалану және Қазақстан Республикасының туристiк ресурстары тұтастығының сақталу тәртiбi, оларды қалпына келтiру жөнiндегi шаралар Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен айқындалады.
6-бап. Туризмнiң ұйымдық нысандары мен түрлерi
1. Халықаралық және iшкi туризм туризмнiң ұйымдық нысандары болып танылады.
2. Халықаралық туризм:
1) келу туризмiн - Қазақстан Республикасының аумағында тұрақты тұрмайтын адамдардың Қазақстан Республикасы шегiндегi саяхатын;
2) шығу туризмiн - Қазақстан Республикасының азаматтары мен Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын адамдардың басқа елге саяхатын қамтиды.
3. Ішкi туризм - Қазақстан Республикасының азаматтары мен оның аумағында тұрақты тұратын адамдардың Қазақстан Республикасының шегiндегi саяхаты.
4. Туризмнiң түрлерi - әлеуметтiк, экологиялық, шытырман оқиғалы, спорттық, iскерлiк, конгрестiк, емдеу-сауықтыру, мәдени-танымдық, дiни және басқа туризм.
7-бап. Туристiк индустриядағы көрсетiлетiн қызметтер экспорты мен импорты
1. Қазақстан Республикасының аумағына келу туризмiн ұйымдастырумен байланысты туристiк қызмет көрсету туристiк қызмет көрсету экспорты болып табылады.
2. Басқа елге шығуға байланысты туристiк қызмет көрсету туристiк қызмет көрсету импорты болып табылады.
2-тарау. Туристік қызметті мемлекеттік реттеу
8-бап. Туристiк қызметтi мемлекеттiк реттеудiң принциптерi
Қазақстан Республикасында туристiк қызметтi мемлекеттiк реттеудiң негiзгi принциптерi мыналар болып табылады:
1) туристiк қызметке жәрдемдесу және оның дамуы үшiн қолайлы жағдайлар жасау;
2) туристiк қызметтiң басым бағыттарын айқындау және қолдау;
3) Қазақстан Республикасы туралы туризм үшiн қолайлы ел деген түсiнiктi қалыптастыру;
4) Қазақстан Республикасының туристерi мен туристiк ұйымдарының және олардың бiрлестiктерiнiң қауiпсiздiгiн, құқықтарын қорғауды қамтамасыз ету, сондай-ақ олардың мүдделерi мен мүлкiн қорғау.
9-бап. Туристiк қызметтi мемлекеттiк реттеудiң мақсаттары, басым бағыттары және тәсiлдерi
1. Туристiк қызметтi мемлекеттiк реттеудiң негiзгi мақсаттары:
1) азаматтардың тyристiк қызмет саласында демалу, еркiн жүрiп-тұру құқықтарын қамтамасыз ету;
2) қоршаған ортаны қорғау;
3) туристерге тәрбие, бiлiм беруге және оларды сауықтыруға бағытталған қызмет үшiн жағдайлар жасау;
4) саяхат жасау кезiнде азаматтардың қажеттерiн қамтамасыз ететiн туристiк индустрияны дамыту;
5) туристік индустрияны дамыту есебiнен жаңа жұмыс орындарын құру, мемлекеттiң және Қазақстан Республикасы азаматтарының табыстарын молайту;
6) халықаралық туристiк байланыстарды дамыту болып табылады.
2. Туристiк қызметтi мемлекеттiк реттеудiң басым бағыттары:
1) туризмдi Қазақстан Республикасы экономикасының жоғары рентабельдi саласы ретiнде қалыптастыру;
2) туристiк ресурстарды пайдаланған кезде Қазақстан Республикасының мемлекеттiк мүдделерiн ескеру, табиғи және мәдени мұраларын қорғау;
3) балалардың, жасөспiрiмдердiң, жастардың, мүгедектер мен халықтың күнкөрiсi төмен топтарының арасында туристiк және экскурсиялық жұмысты ұйымдастыру үшін жеңілдікті жағдайлар енгiзу;
4) туристiк индустрияны инвестициялау үшiн қолайлы жағдайлар жасау;
5) Қазақстан Республикасының аумағында келу туризмiмен және iшкi туризммен айналысатын туристiк ұйымдарды қолдау және дамыту;
6) iшкi және халықаралық туризм қажеттерiн қамтамасыз ету үшiн туристiк қызметтiң тиiмдi жүйесiн құру болып табылады.
3. Туристiк қызметтi мемлекеттiк реттеу:
1) туризм индустриясын, туризмге инвестицияларды дамыту жөнiндегi саясатты айқындау;
2) туристiк қызмет саласындағы қатынастарды жетiлдiруге бағытталған нормативтiк құқықтық актiлердi қабылдау;
3) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес туристiк қызметтi лицензиялау туристiк индустрияның қызмет көрсетулерiн стандарттау және сертификаттау;
4) бюджеттiк заңдарға сәйкес туризмдi дамытудың мемлекеттiк бағдарламаларын әзiрлеуге және iске асыруға бюджет қаржыларын бөлу;
5) туристiк қызметтi кадрмен қамтамасыз етуге жәрдемдесу;
6) отандық туристердiң, туроператорлар мен турагенттердiң және олардың бiрлестiктерiнiң халықаралық туристiк бағдарламаларға қатысуына жәрдемдесу;
7) iшкi және дүниежүзiлiк туристiк рыноктарда туристiк өнiмдi ұсынуға жәрдемдесу;
8) елдiң туристiк ресурстарын ұтымды және тиiмдi пайдалануды, есепке алу мен қорғауды қамтамасыз ету арқылы жүзеге асырылады.
10-бап. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң құзыретi
1. Қазақстан Республикасының Yкiметi:
1) Қазақстан Республикасында туризмдi дамытудың мемлекеттiк бағдарламасын әзiрлейдi және оның бюджет заңдарына сәйкес орындалуын қаржыландырады;
2) туристік қызмет саласындағы қатынастарды реттейтiн нормативтік құқықтық актiлердi қабылдайды;
3) туристiк қызметтi лицензиялау ережелерiн және туристiк қызметке қойылатын бiлiктiлiк талаптарын бекiтедi;
4) туристер аралауға тыйым салынған объектiлер мен аумақтарды белгiлейдi;
5) туристiк қызмет саласындағы мемлекеттiк инвестициялық саясатты айқындайды;
6) туристiк қызмет саласындағы ғылыми қамтамасыз етудiң мемлекеттiк жүйесiн құрады;
7) осы Заңмен және Қазақстан Республикасының өзге де заң актiлерiмен өзiнiң құзыретiне жатқызылған өзге де мәселелердi шешедi.
11-бап. Уәкiлеттi органның құзыретi
Уәкiлеттi орган:
1) туристiк қызмет саласындағы мемлекеттiк басқару функциясын жүзеге асырады;
2) туристiк қызмет мәселелерi жөнiндегi нормативтiк құқықтық актiлердiң жобаларын әзiрлеуге қатысады;
3) өз құзыретi шегiнде нормативтiк құқықтық актiлердi әзiрлейдi және бекiтедi, заңдарды қолдану практикасын жинақтап, оны жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар енгiзедi;
4) Қазақстан Республикасында туризмдi дамытудың мемлекеттiк бағдарламасының iске асырылуын қамтамасыз етедi;
5) туристiк рынокқа зерттеу жүргiзедi, халықаралық туристiк рынокта және мемлекет iшiнде Қазақстан туралы және оның туристiк мүмкiндiктерi туралы ақпаратты әзiрлеп, таратады;
6) өз құзыретi шегiнде туристiк қызмет саласындағы халықаралық шарттарды әзiрлейдi, жасасады және орындайды, халықаралық туристiк ұйымдарда және туризм жөнiндегi халықаралық iс-шараларда Қазақстан атынан өкiлдiк етедi;
7) атқарушы органдардың, меншiк нысандарына қарамастан туристiк және басқа да ұйымдардың туристiк қызмет саласындағы қызметiн үйлестiредi;
8) туристiк қызмет көрсету рыногында бәсекенi дамытуға жәрдемдеседi, онда меншiк нысанына қарамастан барлық туристiк қызмет субъектiлерi үшiн тең жағдайлар жасайды;
9) стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi уәкiлеттi органмен бiрлесiп сертификаттау мен стандарттауды реттейдi;
10) турагенттiк, туроператорлық және экскурсиялық қызметтi жүзеге асыруға, туризм нұсқаушысы қызметiн көрсетуге рұқсат беру арқылы лицензиялауды жүзеге асырады;
11) туристiк қызмет саласында кадрларды даярлауға, қайта даярлауға, олардың бiлiктiлiгiн арттыруға қатысады;
12) туристiк қызмет субъектiлерiне олардың қызметiн ұйымдастыруға байланысты мәселелерде әдiстемелiк және консультациялық көмек көрсетедi;
13) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де қызметтi жүзеге асырады.
12-бап. Жергiлiктi атқарушы органдардың құзыретi
1. Жергiлiктi атқарушы орган:
1) туристiк қызмет саласында халықты жұмыспен қамту шарасы ретiнде кәсiпкерлiктi дамытып, қолдайды;
2) туризмдi дамытудың аймақтық бағдарламаларын әзiрлеп, орындайды;
3) жергiлiктi туристiк ресурстарды қорғау жөнiндегi шараларды әзiрлеп, енгiзедi;
4) әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктердiң туристiк қызмет көрсету рыногына талдау жасайды;
5) әкiмшілік-аумақтық бiрлiктердегi туризмнiң дамуы туралы талдау жасап, қажеттi мәлiметтердi уәкiлеттi органға бередi;
6) уәкiлеттi орган лицензиялау жөнiнде өкiлеттiк берген кезде туризм нұсқаушысы қызметiн көрсетуге лицензия берудi жүргiзедi;
7) туристiк қызмет көрсетулердi және туризм объектiлерiн жарнамалайды, туристiк ақпаратты бередi, туристiк ақпарат орталықтарын құрады;
8) балалар мен жастар лагерьлерiнiң қызметiне жәрдем көрсетедi;
9) жергiлiктi бюджет есебiнен қаржыландырылатын туристiк қызмет саласында кадрларды даярлауға, қайта даярлауға және олардың бiлiктiлiгiн арттыруға қатысады;
10) туристiк қызмет субъектiлерiне олардың қызметiн ұйымдастыруға байланысты мәселелерде әдiстемелiк және консультациялық көмек көрсетедi;
11) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен уәкiлеттi органға лицензияның қолданылуын тоқтата тұру туралы ұсыныс енгiзедi;
12) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес туризмдi дамыту саласындағы өзге де қызметті жүзеге асырады.
13-бап. Туризм жөнiндегi кеңес
1. Туризм жөнiндегi кеңес консультациялық-кеңесшi орган ретiнде Қазақстан Республикасының Үкiметi жанынан құрылады.
2. Туризм жөнiндегi кеңес он бес мүшеден құралады, оның жетеуiн уәкiлеттi орган және өзге де мемлекеттiк органдар ұсынады, сегiз мүшесiн қауымдастықтар және туристiк ұйымдардың өзге де бiрлестiктерi ұсынады.
3. Туризм жөнiндегi кеңес:
1) Туризмді дамыту, экономиканың осы саласына инвестициялар тарту, Қазақстан Республикасына келудiң қолайлы режимiн қамтамасыз ету және туристердiң шетелге шығуы үшiн жағдайлар жасау, республиканың туристiк имиджін қалыптастыру, туристік қызмет саласында мамандар даярлау мәселелері бойынша ұсыныстар әзiрлейдi;
2) туристiк қызмет көрсетудi тұтынушыларды қызмет көрсету сапасы туралы хабардар ету мақсатында өзi бекiткен тәртiп бойынша туристiк ұйымдардың рейтингін жүргізеді.
4. Туризм жөнiндегi кеңес туралы ереженi туризм саласындағы уәкiлеттi органның ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Yкiметi бекiтедi.
14-бап. Туристiк ақпарат орталығы
1. Туристiк ақпарат орталығы Қазақстан және оның туристiк әлеуетi туралы ақпаратты қалыптастыру және тарату үшiн, туристiк өнiмдi халықаралық туристiк рынокта және мемлекет iшiнде ұсыну үшiн Қазақстан Республикасының Yкiметi белгiлейтiн тәртiппен құрылған ұйым болып табылады.
2. Туристiк ақпарат орталығы өз қызметiн уәкiлеттi орган бекiткен ережеге сәйкес жүзеге асырады.
3-тарау. Туристік қызметті ұйымдастыру
ҚР 22.02.02 ж. N 296-11;04.12.03 ж. N 503-11 Заңдарымен 15-бап өзгертілді
15-бап. Туристiк қызметтi лицензиялау
1. Туристердiң құқықтары мен мүдделерiн қорғау мақсатында Қазақстан Республикасында туроператорлық, турагенттiк, экскурсиялық қызмет, туризм нұсқаушысы көрсететiн қызметтер лицензияланады.
Туроператорлар мен турагенттер лицензия алу үшiн туроператордың және турагенттiң азаматтық-құқықтық жауапкершiлігiн мiндеттi сақтандыру шартын жасасуы қажет. Сақтандыру тәртiбi мен шарттары Қазақстан Республикасының заң актiлерiмен айқындалады.
2. Уәкiлеттi орган туроператорлық, турагенттiк, экскурсиялық қызметтi, туризм нұсқаушысы көрсететiн қызметтердi жүзеге асыруға лицензияның қолданылуын сот тәртiбiнсiз алты ай мерзiмге дейiн мынадай негiздер бойынша тоқтата тұруға құқылы:
1) берiлген лицензияға негiз болған ақпараттың дұрыс болмауы;
2) туристiк ұйымның туристiк қызмет көрсету шарттары бойынша мiндеттемелерiн орындамауы не тиiсiнше орындамауы (күнтiзбелiк үзiлiссiз он екi ай iшiнде үш және одан да көп жағдай);
3) лицензиар белгiлеген нормативтердi және туристiк ұйымдар орындауға мiндеттi басқа да нормаларды бұзу (күнтiзбелiк үзiлiссiз он екi ай ішінде үш және одан да көп жағдай);
4) туроператорлық, турагенттiк, экскурсиялық қызметтi лицензия берген кезден бастап жетi ай өткен соң сәйкестiк сертификаттарынсыз жүзеге асыру;
4-1) заңсыз көші қон мақсатында туроператорлық, экскурсиялық қызметтi жүзеге асыру;
5) Қазақстан Республикасының нормативтiк құқықтық актiлерiн бұзу.
3. Лицензияның қолданылуын тоқтата тұру, бұрын жасалған шарттардан туындайтын мiндеттемелердi қоспағанда, туристiк қызмет көрсетуге тыйым салуға әкеп соғады.
4. Уәкілетті орган лицензияны кері қайтарып алуды сот тәртібімен жүзеге асырады. Лицензияны керi қайтарып алу үшiн мыналар негiз болып табылады:
1) уәкiлеттi орган белгiлеген мерзiмде лицензияның қолданылуын тоқтата тұратын себептерiнiң жойылмауы;
2) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де негіздер.
5. Туристiк қызметке берiлген лицензияның қолданылуын тоқтата тұру туралы шешiм атқарушы билiктiң мүдделi органдарының назарына жеткiзiледi және уәкiлеттi орган белгiлеген мерзiмдi баспа басылымдарында жарияланады.
6. Уәкiлеттi органның лицензияны тоқтата тұру туралы шешiмiне сот тәртiбiмен шағым жасалуы мүмкiн.
7. Лицензиялар туралы, туроператорлар мен турагенттер туралы деректер туристiк саланың мемлекеттiк тiзiлiмiне енгiзiледi.
16-бап. Туристiк қызмет саласындағы сертификаттау мен стандарттау
1. Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiткен тiзбеге сәйкес Қазақстан Республикасында туристiк индустрияда қызмет көрсету мiндеттi сертификаттауға жатады.
2. Стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi уәкiлеттi орган белгiлеген мемлекеттiк стандарттардың мiндеттi талаптары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес айқындалады.
3. Стандарттау, метрология және сертификаттау жөнiндегi уәкiлеттi орган туристiк қызмет саласындағы уәкiлеттi органның ұсынысы бойынша ұйымдардың туристiк қызмет саласындағы сертификаттау жөнiндегi жұмыстарын жүргiзу құқығын аккредитациялауды жүзеге асырады.
17-бап. Туристiк қызмет көрсету шарты
1. Туристiк қызмет көрсету шарт негiзiнде жүзеге асырылады. Туристiк қызмет көрсету шарты жазбаша нысанда жасалады және Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес болуға тиiс.
2. Шарттың елеулi талаптарына мыналар жатады:
1) туристiк қызметтi жүзеге асыруға берiлетiн лицензия туралы деректердi қоса алғанда туроператор немесе турагент туралы ақпарат, оның атауы, тұрған жерi және банктегi деректемелерi;
2) туристiк өнiмдi өткiзу үшiн қажеттi көлемде турист туралы мәлiметтер;
3) барлық болатын пункттердi көрсете отырып, болатын елдегi (жердегi) саяхаттың бағдарламасы мен маршруты туралы, туристердiң қауiпсiздiгi жағдайлары туралы, туристiк қызмет көрсетуге сертификаттың болуы туралы ақпаратты қоса алғанда, туристiк өнiмнiң тұтынушылық қасиеттерi туралы дұрыс ақпарат;
4) саяхаттың басталу және аяқталу күнi мен уақыты;
5) туристердi күтiп алу, шығарып салу және оларға iлесiп жүру тәртiбi;
6) туристiк өнiмнiң бағасы және оны төлеу тәртiбi;
7) тараптардың құқықтары, мiндеттерi және жауапкершiлiгi;
8) шартты өзгерту және бұзу жағдайлары;
9) баратын жерiне туристiң багажын жеткiзу мәлiметтерi мен талаптары және шарттың осы тармағының тиiсiнше орындалмауының құқықтық салдары;
10) шарттың тараптар келiсiмi бойынша белгiленетiн өзге де ережелерi.
3. Шартты жасасу кезiнде басшылыққа алынған мән-жайдың елеулi түрде өзгеруiне байланысты тараптардың әрқайсысы шартты өзгертудi немесе бұзуды талап етуге құқылы.
4. Мән-жайлардың елеулi түрде өзгеруiне мыналар жатады:
1) саяхат жағдайларының нашарлауы, саяхат мерзiмiнiң өзгеруi;
2) көлiк тарифтерiнiң ойламаған жерден өсуi;
3) салықтар мен алымдардың және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердiң жаңа ставкаларын енгiзу немесе олардың қолданыстағы ставкаларының артуы;
4) тараптардың келiсiмi бойынша белгiленетiн өзге де негiздер.
5. Туроператор немесе турагент шартты орындамаған немесе тиiсiнше орындамаған ретте турист Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда және тәртiппен шартты бұзуға құқылы.
6. Турист туроператорға немесе турагентке шартты орындаудан бас тарту туралы хабардар етiлгенге дейiн көрсетiлген қызметтерi үшiн олардың iс жүзiнде шығарған шығындарын төлеген жағдайда, саяхат басталғанға дейiн шартты орындаудан бас тартуға құқылы.
7. Туристiк жолдаманың сатып алынуы туристiк қызмет көрсету шарты жасалуының растамасы болып табылады.
8. Турдың құрамына кiретiн туристiк қызметтер көрсетiлуiн сатып алған жағдайда туристiк ваучер туристiң тиiстi қызмет көрсетудi пайдалану құқығын растайтын құжат болып табылады.
9. Туристiң кiнәсiнен туристiк қызмет көрсету шартын орындау мүмкiн болмайтын жағдай туындаған ретте, егер заң актiлерiнде немесе өтелмелi қызметтер көрсету шартында өзгеше көзделмесе, көрсетiлген қызметтерге толық көлемде ақы төленуi тиiс.
10. Туристiк қызмет көрсету шартын орындаудың мүмкiн болмауы тараптардың бiр де бiрi жауап бермейтiн мән-жайлар бойынша туындаған жағдайда, егер заң актiлерiнде немесе шартта өзгеше көзделмесе, турист туристiк ұйымға iс жүзiнде шығарған шығындарын өтейдi.
11. Туристiң кiнәсiнен болған жағдайды қоспағанда, туроператор немесе турагент тапсырыс берушiге шартты бұзудан келтiрiлген залалдарды толық өтеген жағдайда ғана шартты орындаудан бас тартуға құқылы.
12. Басқа елге келген жерi бойынша не жүру барысындағы маршруты бойынша шарт талаптарына сәйкес келмеген жағдайда туроператор немесе турагент шарт талаптарының тиiсiнше орындалмағаны үшiн жауапты болады.
18-бап. Залалдар мен моральдық зиянды өтеу, туристiк қызмет көрсету шартын өзгерту жағдайлары
1. Туристерге келтiрiлетiн залалдар мен моральдық зиянды өтеу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүргiзiледi.
2. Туристiк ұйым саяхат жасау кезiнде дүлей күштiң ықпалы салдарынан туристке келтiрiлген залал үшiн жауап бермейдi.
3. Жолаушыларды көлiктiң кез келген түрiмен тасымалдаған кезде туристiк ұйым туристке жөнелтiлетiн және баратын пункттер атаулары, жолаушылардың негiзгi құқықтары мен мiндеттерi көрсетiлген жеке немесе топтық (туристер тобына қызмет көрсету кезiнде) тасымалдау құжатын (билетiн) беруге мiндеттi.