460. Жергілікті атқарушы органдарға бюджеттік кредит беру тиісті мәслихаттардың шешімі болған кезде ғана жүзеге асырылады. Кредиттік шарт (келісім) бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган мен жергілікті атқарушы органның арасында жасалады.
461. Жеке тұлғаларға бюджеттік кредит берген кезде кредиттік шарт (келісім) кредит берушінің тапсырмасы бойынша сенім білдірілген (агент) мен жеке тұлғаның арасында жасалады.
Сенім білдірілгенге (агентке) тапсырманы орындағаны үшін сыйақы төлеуді тиісті бюджеттің қаражаты есебінен бюджеттік бағдарламаның әкімшісі жүзеге асырады.
462. Қарыз алушы қайтыс болған не оны қаза болған деп жариялаған жағдайда, мемлекеттік білім беру және студенттік кредиттер бойынша талаптарды тоқтатуды нотариалды расталған қарыз алушының қайтыс болуы туралы куәліктің көшірмесін ұсынған кезде сенім білдірілген (агент) жүзеге асырады.
463. Республикалық және жергілікті бюджеттердің ақшасы есебінен берілген бюджеттік кредит қарыз алушы негізгі борыш сомасын қайтарған және толық көлемде сыйақыны және басқа да бюджеттік кредитпен байланысты ілеспе төлемдерді төлеген кезде өтелген болып саналады.
464. Қарыз алушы бюджеттік кредитті пайдалану мен өтеу шартын бұзған жағдайда, кредит беруші кредиттік шартты (келісімді) мерзімінен бұрын бұзуды және бюджеттік кредиттің іс жүзінде ұсынылған сомасын, есептелген сыйақыны және өзге де тиесілі төлемдерді қайтаруды жүзеге асыра алады.
465. Бюджеттік кредитті мақсатсыз пайдалану фактілері анықталған кезде кредит беруші қарыз алушыдан мақсатсыз пайдаланылған қаражат сомасын және мақсатқа сай пайдаланылмаған соманың жиырма бес пайызы мөлшерінде айыппұл өндіріп алады.
Мақсатқа сай пайдаланылмаған кредит сомасына сол сияқты кредиттік шартта (келісімде) анықталған бюджеттік кредитті игеру кезеңінен кейін қарыз алушы пайдаланған сома жатады.
466. Кредиттік шартта (келісімде) анықталған бюджеттік кредитті игеру кезеңінде қарыз алушы пайдаланбаған кредит сомасы түсімдердің бірыңғай бюджеттік сыныптамасының тиісті кодына игеру кезеңі аяқталған күннен бастап үш күннің ішінде тиісті бюджетке қайтаруға жатады.
467. Қарыз алушыда бюджеттік кредит бойынша берешек қалыптасқан және кредиттік шарттың ережелерінде анықталған мерзім ішінде оны өтемеген кезде кредит беруші әрбір мерзімі өткен күн үшін қайтаруға жататын соманың оннан бір бүтін пайызы мөлшерінде өсімақы есептейді.
468. Бюджеттік кредиттерді қайта құрылымдау Қазақстан Республикасы Үкіметі шешімдерінің немесе тиісінше әкімдіктер шешімінің негізінде жүзеге асырылады.
469. Республикалық бюджет қаражаты есебінен берілген бюджеттік кредитті қайта құрылымдау туралы шешімді Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1999 жылғы 21 маусымдағы № 813 қаулысына сәйкес құрылған Республикалық бюджеттен берілген несиелерді, сондай-ақ мемлекеттік кепілдік берілген қарыздардың шеңберінде республикалық бюджеттен оқшауландырылған қаражатты қайтару және қайта құрылымдау жөніндегі ведомствоаралық комиссияның оң қорытындысы негізінде Қазақстан Республикасының Үкіметі қабылдайды.
470. Жергілікті бюджеттің қаражаты есебінен берілген бюджеттік кредитті қайта құрылымдау туралы шешімді жергілікті атқарушы органның жанындағы консультативтік-кеңес органының оң қорытындысы негізінде жергілікті атқарушы орган қабылдайды.
471. Бюджеттік кредитті қайта құрылымдаған кезде кредит берушінің, бағдарлама әкімшісінің және қарыз алушының арасында қайта құрылымдау туралы кредиттік шартқа қосымша келісім жасалады.
472. Бюджеттік кредитті қайта құрылымдау кезінде кредит беруші сыйақы есептеуді жүргізеді. Бұл ретте бюджеттік кредитті немесе кезекті төлемдерді өтеу мерзімдерінің, кредит валютасының өзгеруі, сондай-ақ сыйақы ставкалары тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджетте немесе тиісті қаржы жылына арналған жергілікті бюджетте мәслихаттың шешімімен бекітілген бюджеттің кіріс бөлігінің мөлшеріне әсер етпеуі тиіс.
473. Бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган бюджеттік кредиттерді тіркеуді, есепке алуды және олардың мониторингін жүзеге асырады, қарыз алушылар, сенім білдірілгендер (агенттер), түпкі қарыз алушылар міндетті тәртіппен берген ақпараттың негізінде жобалардың іске асырылуын бақылайды. Ақпарат беру нысандары мен мерзімдерін бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган белгілейді.
51-тарау. Қарыз алушының кредиттік қабілетінің өлшемдерi
474. Қарыз алушы банктің кредиттік қабілетінің негізгі өлшемдері:
бұрын республикалық және/немесе жергілікті бюджеттердің ақшасы есебінен алынған кредиттер бойынша мерзімі өткен берешектің болмауы;
салықтық берешектің болмауы;
конкурсты өткізу күнінің алдындағы соңғы үш айдың ішінде банк заңнамасында белгіленген пруденциялық нормативтерді сақтау;
меншік капиталы бюджеттік кредит сомасынан кемінде екі есе аспауы тиіс;
бюджеттік кредиттерді уақтылы қайтару бойынша қамтамасыз етудің болуы;
қажет болған кезде филиалдық желінің және/немесе корреспонденттік желінің болуы болып табылады.
475. Жергілікті атқарушы органдардың кредиттік қабілетінің негізгі өлшемі бұрын алынған кредиттер бойынша мерзімі өткен берешектің болмауы болып табылады.
476. Жеке тұлғаларға бюджеттік кредит берген кезде кредиттік қабілетін сенім білдірілген (агент) анықтайды.
477. Бюджеттік кредитті алуға үміткер шетел мемлекетінің кредиттік қабілетін жетекші халықаралық рейтингтік агенттіктер берген рейтингтерге сәйкес анықталады.
478. Сондай-ақ кредит беруші қарыз алушының кредиттік қабілетін анықтау үшін қосымша талаптар белгілеуі мүмкін.
52-тарау. Қарыз алушы банктерді іріктеу тәртібi
479. Бағдарламалардың әкімшілері тиісті бюджеттерді қабылдағаннан кейін бір айдан аспайтын мерзімде қарыз алушы банктерді анықтауға үміткерлерге (бұдан әрі - үміткерлер) қойылатын талаптар анықталады.
480. Осы Ереженің 479-тармағын орындағаннан кейін бағдарламаның әкімшісі үш жұмыс күні ішінде кредит берушімен келісуге конкурстық құжаттаманы жібереді.
Бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті орган он жұмыс күні ішінде конкурстық құжаттаманы келіседі және жазбаша түрде ол туралы бағдарламаның әкімшісін хабардар етеді.
481. Бағдарламалардың әкімшілері өтінім беру мерзімін көрсете отырып, бюджеттік бағдарламаларды іске асыру шеңберінде кредиттерді алуға конкурс жариялайды.
482. Үміткерлер бағдарламалар әкімшілері анықтаған конкурс өткізу мерзімдерінде олардың конкурс талаптарына сәйкес келуін растайтын және бюджеттік кредиттерді алу шарттары мен олардың нақты бюджеттік бағдарламаларды іске асыру шеңберінде түпкі қарыз алушыларға кредит беруін жүзеге асыру шарттары бойынша ұсыныстарды қамтитын құжаттарды қоса бере отырып, конкурсқа қатысуға өтінімдер береді.
483. Бағдарламалардың әкімшілері:
бюджеттік кредиттер алуға қойылатын негізгі талаптарды қоса бере отырып, үміткерлердің тиісті талаптарды сақтауы туралы ақпаратты алу мақсатында қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу және қадағалау жөніндегі уәкілетті органға;
республикалық және/немесе жергілікті бюджеттердің қаражаты есебінен бұрын алынған бюджеттік кредиттер бойынша үміткерлердің мерзімі өткен берешегінің бар-жоғы туралы ақпарат алу мақсатында бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті органға және/немесе жергілікті атқарушы органдарға сұрау салулар жібереді.
484. Қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу және қадағалау жөніндегі уәкілетті орган бес күннің ішінде сұрау салуларға сәйкес бағдарламалардың әкімшілеріне үміткерлердің конкурсқа қатысуына қойылатын талаптарды сақтауы туралы ақпаратты жібереді.
485. Бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган және/немесе жергілікті атқарушы органдар бағдарламалар әкімшілерінің сұрау салуларына сәйкес бес күннің ішінде бұрын республикалық және/немесе жергілікті бюджеттердің қаражаты есебінен алынған бюджеттік кредиттер бойынша үміткерлердің мерзімі өткен берешегінің бар-жоғы туралы ақпарат жібереді.
486. Конкурсқа қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның және бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті органның және/немесе жергілікті атқарушы органдардың оң қорытындысын алған үміткерлер жіберіледі.
487. Құжаттарды қарау және конкурсқа қатысуға жіберілген үміткерлердің қатарынан қарыз алушыларды іріктеу үшін бағдарламалардың әкімшілері конкурстық комиссия құрады. Конкурстық комиссия бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті органдар мен бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің өкілдерінен тұруы тиіс.
Конкурстық комиссия бюджеттік бағдарламалардың орындалуын қамтамасыз ететін тиісінше кредит беру мақсатында үміткерлердің өтінімдерін қарауды жүргізеді және мыналарды:
түпкі қарыз алушыларға бюджеттік кредит берумен байланысты шығыстардың ең аз деңгейін;
қамтамасыз ету сапасын (көлемін, нысанын, өтімділігін);
несие қоржынының сапасын;
меншік капиталының көлемін;
кредит беру саласындағы жұмыс тәжірибесін негізге ала отырып, оларды іріктеуді жүзеге асырады.
488. Бюджеттік бағдарламалар әкімшілері қарыз алушыны конкурстық негізде анықтайды. Егер инвестициялық жобаларды іске асыру мақсатында бірнеше қарыз алушылар көзделсе, онда бюджеттік бағдарламалардың әкімшілері бюджеттік кредит беру шарттарына сәйкес қарыз алушыларды іріктеуді жүзеге асырады. Қарыз алушылардың тізбесі бюджеттік бағдарлама әкімшісінің шешімімен бекітіледі.
489. Бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті орган бюджеттік бағдарламалар әкімшісімен және қарыз алушымен бірлесіп Қазақстан Республикасы Үкіметінің немесе жергілікті атқарушы органдардың кредиттер беру туралы қабылданған шешімдерінің негізінде кредиттік шарт (келісім) жасасады.
490. Бюджеттік кредит беру кезінде туындаған барлық даулар мен келіспеушіліктер жасасқан кредиттік шарттарға және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шешіледі.
53-тарау. Қазақстан Республикасы Yкіметінің мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздары бойынша кірістіліктің орта мөлшерлі ставкасын анықтау тәртібi
491. Кірістіліктің орта мөлшерлі ставкасы бағалы қағаздардың қайталама нарығында бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган эмитенттеген тиісті мемлекеттік орта мерзімді индекстелмейтін бағалы қағаздармен жасалған тиісті тоқсандағы операциялардың нәтижелері бойынша анықталады.
492. Тиісті мемлекеттік бағалы қағаздар бойынша жасалатын операциялардың нәтижелері бойынша "Қазақстан қор биржасы" акционерлік қоғамы (келісім бойынша) есепті тоқсаннан кейінгі айдың бесі күнінен кешіктірмей бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган эмитенттеген тиісті мемлекеттік орта мерзімді индекстелмейтін бағалы қағаздармен бағалы қағаздардың қайталама нарығындағы операциялардың нәтижесіндегі кірістіліктің қалыптасқан орта мөлшерлі ставкасының көлемі туралы ақпаратты бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті органға жібереді.
54-тарау. Бюджеттік кредиттің мақсатты пайдаланылуын және ол бойынша міндеттемелерді қамтамасыз
етудің болуын бақылауды жүзеге асыру тәртібi
493. Бюджеттік кредиттің мақсатты пайдаланылуын және ол бойынша міндеттемелерді қамтамасыз етудің болуын бақылауды ішкі бақылау жөніндегі орталық уәкілетті орган, бюджеттік бағдарламаның әкімшісі және/немесе сенім білдірілген (агент) жүзеге асырады.
494. Ішкі бақылау жөніндегі орталық уәкілетті орган тұрақты негізде бюджеттік кредиттің нысаналы пайдаланылуын және ол бойынша міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің бар-жоғын тексеруді жүргізеді.
495. Қарыз алушы кредит бойынша міндеттемелерін орындамаған жағдайда ішкі бақылау жөніндегі орталық уәкілетті орган бюджеттік кредиттің нысаналы пайдаланылуын ол бойынша міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің бар-жоғын тексеруді жүргізеді.
55-тарау. Жергілікті атқарушы органнан мақсатқа сай пайдаланылмаған бюджеттік кредит бойынша берешек сомасын және/немесе бюджеттік кредит сомасын өндіріп алу жөніндегі рәсімдер
496. Жергілікті атқарушы орган мақсатқа сай пайдаланбаған бюджеттік кредит бойынша берешек сомасын және/немесе бюджеттік кредит сомасын өндіріп алу жөніндегі іс-шараларды бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган жүзеге асырады.
497. Бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган ағымдағы қаржы жылының соңына қарай тиісті жергілікті органның әкіміне өтеу мерзімін көрсете отырып, мақсатқа сай пайдаланылмаған бюджеттік кредит бойынша берешекті өтеу және/немесе бюджеттік кредит сомасын қайтару қажеттігі туралы ескерту жібереді.
498. Жергілікті атқарушы орган ағымдағы қаржы жылының 31 желтоқсанындағы жағдай бойынша мақсатқа сай пайдаланылмаған бюджеттік кредит бойынша берешек сомасын және/немесе бюджеттік кредит сомасын қайтармаған жағдайда, бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган жаңа қаржы жылының алғашқы үш жұмыс күні ішінде тиісті жергілікті атқарушы органның әкіміне міндеттемелерді тіркеу және Әкім аппаратының қызметін қамтамасыз ететін бюджеттік бағдарлама бойынша төлемдер жүргізу жөніндегі операцияларды тоқтата тұру туралы жазбаша хабарлама жібереді.
499. Тиісті жергілікті атқарушы орган - борышкердің әкімін хабардар еткеннен кейін келесі жұмыс күні:
1) бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган мыналар:
Әкім аппаратының қызметкерлеріне төленетін жалақы және басқа да ақшалай төлемдер;
салық және бюджетке төленетін басқа да міндеттемелер;
іссапар шығыстары;
міндетті зейнетақы жарналары;
әлеуметтік есептеулер;
банктік қызмет көрсетуге төлемдер бойынша операцияларды қоспағанда, Әкім аппаратының қызметін қамтамасыз ететін бюджеттік бағдарлама бойынша операцияларды тоқтата тұруды жүзеге асырады.
2) бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган аумақтық қазынашылық бөлімшесіне осы тармақтың 1) тармақшасында көзделген шығыстар түрлері бойынша ғана төлемдер мен ақша аударуды жүзеге асыруға Әкім аппаратының қызметін қамтамасыз ететін бюджеттік бағдарлама бойынша төлеуге берілетін шоттарды қабылдау туралы өкім жібереді.
500. Егер Әкім аппаратының қызметін қамтамасыз ететін бюджеттік бағдарлама бойынша операцияларды жүзеге асыруды тоқтата тұру туралы жазбаша хабарлама алынған күннен бастап жеті жұмыс күні ішінде бюджетті атқару жөніндегі тиісті уәкілетті орган бюджет қаражатының бос қалдықтары есебінен жергілікті бюджетке түзету жүргізбесе және аумақтық қазынашылық органдарына берешектің барлық сомасын өтеу бойынша төлеуге берілетін шоттарын ұсынбаса, онда бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган Әкім аппаратының қызметін қамтамасыз ететін бюджеттік бағдарлама бойынша барлық операцияларды (міндеттемелер қабылдауды және төлемдер жүргізуді) тоқтата тұруды жүзеге асырады.
501. Әкім аппаратының қызметін қамтамасыз ететін бюджеттік бағдарлама бойынша операцияларды қалпына келтіру берешектің барлық сомасын өтеу жөніндегі төлеуге шоттар ұсынылғаннан кейін аумақтық қазынашылық бөлімшесі басшысының жазбаша өтінімі бойынша жүргізіледі.
56-тарау. Бюджеттік кредит бойынша берешекті өндіріп алу есебіне өндіріп алынған мүлікті сату және
(немесе) мемлекеттік меншікке айналдыру тәртібi
502. Бюджеттік кредит бойынша берешекті өтеу есебіне өндіріп алынған мүлік сенім білдірілгендер (агенттер) және/немесе Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес атқару құжаттарының орындалуын қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті орган арқылы сатылуға жатады.
Сенім білдірілгендер (агенттер) конкурстық негізде мамандандырылған ұйымдарды немесе тиісті лицензиялары бар өзге ұйымдарды тарту жолымен мүлікті ашық аукционда конкурстық негізде сатады және сатудан түскен қаражатты республикалық бюджеттің кірісіне аударады. Сенім білдірілгенге (агентке) тапсырманы орындағаны үшін шығыстарды төлеуді бюджеттік бағдарлама әкімшісі тиісті бюджеттің қаражаты есебінен жүзеге асырады.
Мүлікті сату кезінде кредит беруші талаптарының мөлшері республикалық бюджет кірісіне түскен қаражат сомасына азаяды.
503. Жекелеген жағдайларда бюджеттік кредит бойынша берешекті өтеу есебіне өндіріп алынған мүлік Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі негізінде мемлекеттік меншікке айналдыруға жатады.
504. Мүлікті мемлекеттік меншікке айналдыру кезінде бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган растайтын құжаттардың негізінде сенім білдірілгенмен (агентпен) және/немесе сот орындаушысымен, конкурстық басқарушымен, бюджеттік кредиттер бойынша берешекті өтеу есебіне мүлікті мемлекеттік меншікке қабылдауды ұйғаратын қарыз алушымен келісім жасасады.
505. Сенімхат негізінде әрекет ететін бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті органның өкілі осы Ереженің 504-тармағында анықталған жасалған келісімге сәйкес қабылдап алу-беру актісі бойынша мүлікті қабылдайды және мүлікке меншік құқығын тіркейді.
506. Бюджеттік кредит бойынша берешекті өтеу есебіне мүлікті мемлекеттік меншікке айналдыру кезінде кредит беруші талаптарының мөлшері мүлік құнының сомасына азайтылады. Бюджеттік кредиттер бойынша берешекті өтеу есебіне мемлекеттік меншікке айналдырылатын мүлікті бағалау тиісті бюджеттің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
11-бөлім. Мемлекеттік және мемлекет кепілдік берген қарыздар
57-тарау. Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарыз алу тәртібi
507. Осы бөлімде мынадай ұғымдар пайдаланылады:
Банк - Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен мемлекет кепілдік берген қарыздарға қызмет көрсетуге өкілеттік берілген банк немесе банктік операциялардың жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйым;
банк-кепілгер - Қазақстан Республикасының екінші деңгейдегі банкі немесе шетелдік банк.
Қазақстан Республикасының кепілдік беретін екінші деңгейдегі банкін қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу және қадағалау жөніндегі уәкілетті мемлекеттік орган ұсынатын ақшалай нысанда атқаруды көздейтін банктік кепілдемелер беруге заңды лицензиясы бар екінші деңгейдегі банктердің атауын қамтитын тізбеден бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті орган анықтайды;
бизнес-жоспар - алдағы қарыз жылындағы төлемдер мен кіріс көздерінің түрлері туралы кесте қамтылатын алдағы қаржы жылына арналған қарыз алушы әзірлейтін құжат;
қарыз алушы - негізгі борышты өтеу және сыйақыларды, сондай-ақ кредиттік шартқа сәйкес басқа да төлемдерді төлеу жөніндегі міндеттемелер жүктелген қарыз қаражатын алған қарыз шартының тарабы. Қазақстан Республикасы Үкіметінің атынан қарыз алушы болып бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті орган әрекет етеді;
кепілгерлік шарты - тараптардың мемлекет кепілгерлігін беру туралы құқық қатынастарын, міндеттемелері мен жауапкершілігін белгілейтін бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті орган мен мемлекет кепілгерлігімен тартылатын мемлекеттік емес қарыз бойынша облигациялау ұстаушылардың өкілі арасындағы жазбаша келісім;
облигациялау ұстаушылардың өкілі - бағалы қағаздардың қайталама нарығында инфрақұрылымдық облигацияларды айналдыру, облигациялар бойынша сыйақылар төлеу және оларды өтеу үдерісінде эмитентпен жасалған шарт негізінде қарыз берушілер мүддесінде әрекет ететін ұйым;
жергілікті атқарушы орган - облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың, облыстық маңызы бар қалалардың, аудандық маңызы бар қалалардың, кенттің, ауылдың (селоның), ауылдық (селолық) округтің жергілікті атқарушы органы;
мемлекет кепілдік берген қарыздар бойынша алдағы төлемдерді қамтамасыз ету жүйесі - қарыз алушының бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті органмен келісім бойынша арнайы салым шотын ашуы, сондай-ақ қарыз алушы тиесілі соманы белгіленген мерзімде төлемеген жағдайда, мемлекет кепілдік берген қарыз бойынша берешекті өтеу туралы қарыз алушының бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті органның алдында банктің кепілдігін беруі;
шартты салымның арнайы шоты (қызмет көрсету шоты) - қарыз алушының Қазақстанның Даму Банкінде ашылған және мемлекет кепілдік берген қарыз бойынша алдағы төлемдерді өтеуді қамтамасыз етуге ғана арналған арнайы шартты салым шотында ақшаның бөлігін мерзімді төлеу арқылы міндетті жинақтамасы.
Шартты салымның арнайы шотындағы (қызмет көрсету шоты) қаражат қарыз туралы шартқа (келісімге) сәйкес алдағы төлем күніне дейінгі жиырма күн бұрын негізгі борыштың, есептелген пайыздардың (сыйақының), сондай-ақ өзге де төлемдердің алдағы төлемдерінің жүз пайызы мөлшерінде белгіленеді;
мемлекеттік кепілдік беру туралы келісім - бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті органның, агенттің және қарыз алушының арасындағы мемлекеттік кепілдік беру туралы тараптардың құқықтық қатынастарын белгілейтін мемлекет кепілдік берген қарыз, мемлекеттік кепілдік бойынша міндеттемелерді атқарған жағдайда оқшауландырылған республикалық бюджеттің қаражатын қайтару бойынша мемлекет кепілдік берген қарыз шартына сәйкес міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету жөніндегі келісім;
түпкі қарыз алушы - Қазақстан Республикасының резиденті болып табылатын қарыз алушы анықтаған шарттарда қарыз қаражатын түпкі алушы;
контрагент - үкіметтік қарыздарды хеджирлеу мақсатында бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті органмен жасалатын үкіметтік қарыздарды хеджирлеу жөніндегі мәміле тарабы;
үкіметтік қарыздарды хеджирлеу - үкіметтік қарыз алу (валюталық, пайыздық және өзге де) тәуекелдерін басқару мақсатында бюджетті атқару жөніндегі уәкілетті орган мен контрагенттің арасында мәміле жасау.
508. Қабылданған макроэкономикалық көрсеткіштерді негізге ала отырып, бюджетті жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган ҚР ҰБ-мен және бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті органмен бірлесіп, Алдағы үш жылдық кезеңге арналған әлеуметтік-экономикалық дамудың орта мерзімді жоспарының (бұдан әрі - Орта мерзімді жоспар), жинақталған мемлекеттік және мемлекет кепілдік берген борыштың көлемі мен құрылымының негізінде үкіметтік қарыз алу мен борыштың алдағы орта мерзімді кезеңіне арналған жыл сайынғы жағдайын бағалау және болжауды жүргізеді.
509. Бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарыз алу көлемдерін, нысандарын және шарттарын, тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджетте бекітілетін үкіметтік борышты өтеу және қызмет көрсету көлемдерін анықтайды.
510. Тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджеттің тапшылығын қаржыландыру үшін тартылатын болжанған үкіметтік қарыздардың тізбесін қалыптастыру бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті органның бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті органмен бірлесіп:
1) қолданыстағы сыртқы қарыздар қаражаты түсімдерінің тізбесі мен жылдық көлемін;
2) қаражаттың түсуінің ықтимал тізбесі мен жылдық көлемін және олардың даярлық дәрежесіне, Қазақстан Республикасы Үкіметінің сыртқы борышының жинақталған қалдық деңгейіне және халықаралық қаржы ұйымдары мен дамуға ресми көмек көрсететін донор-мемлекеттердің үкіметтерімен, басқа да сыртқы кредит берушілермен өзара іс-қимылдың перспективаларына негіздей отырып қол қоюға дайындалып жатқан бағдарламалық және инвестициялық сыртқы қарыздарды;
3) ішкі және халықаралық капитал нарықтарында мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздарды орналастыруды қоса алғанда, жоғарыда санамаланған көздер жаппаған бюджеттің тапшы бөлігін қаржыландыру үшін ықтимал өзге қарыз алу көздері мен құралдарын анықтауды қамтиды.
58-тарау. Қазақстан Республикасы Үкіметінің мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздарды шығару жолымен қарыз алуы
511. Қазақстан Республикасының Үкіметі ішкі және халықаралық капитал нарықтарында мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздар шығару туралы шешім қабылдайды.
512. Халықаралық капиталдар нарықтарына мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздар шығару үшін:
1) елдің кредиттік рейтингін жаңарту, инвесторларды тарту мақсатында мемлекеттік бағалы қағаздар шығару нарығы мен әріптестерін анықтау жөнінде іс-шаралар ұйымдастыру және өткізу;
2) осындай мәміле үшін белгіленген талаптарға сәйкес қажетті құжаттамалар дайындау жүзеге асырылады.
59-тарау. Қарыз шарттарын жасасу жолымен Қазақстан Республикасы Yкіметінің қарыз алуы
513. Бюджеттік қатынастарды реттеу саласында экономикалық жоспарлау жөніндегі орталық уәкілетті орган орталық мемлекеттік органдармен бірлесе отырып, жыл сайын басым инвестициялық жобалардың (бағдарламалардың) тізбесін қалыптастырады және оны республикалық бюджет комиссиясына бекітуге ұсынады.
514. Бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган тиісті кезеңіне арналған басым инвестициялық жобалардың тізбесі шегінде белгілі бір қарызды тарту туралы Қазақстан Республикасы Yкіметінің шешімін дайындау үшін мүдделі министрліктер мен ұйымдарды тарта отырып:
1) қарыз капиталының конъюнктурасын зерделеуді және қарыз алу мүмкіндігін бағалауды;
2) тиісті жылға арналған жаңа үкіметтік қарыздар есебінен қаржыландыру ұйғарылатын жобаның қаржылық сипаттамасын талдауды;
3) орын алып отырған мүмкіндіктер шеңберінде жобаны қаржыландыру бойынша баламалы ұсыныстарды дайындауды;
4) қарыз шарттарын (нысаны, қарыз алушылар, кредит алушылар, шектеулер) жасасу жолымен сыртқы қарызды тарта отырып жобаны қаржыландыру сызбасы бойынша ұсыныстар дайындауды;
5) жобаны қаржыландыру бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі үшін ұсыныстар дайындауды жүзеге асырады.
515. Қазақстан Республикасының Үкіметі қарыз шартын жасасу нысанында қарыз алу кезінде бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган мыналарды:
1) қаржыландыруға ұсынылған жоба, күтілетін қарыз шарттары бойынша кредит берушілермен келіссөздер ұйымдастыруды және өткізуді;
2) шарттардың қолайлылығын және олардың қаржылық (бюджеттік) шектеулерге сәйкестігін бағалауды;
3) қарыз шарты мен ілеспе құжаттардың жобаларын дайындауды;
