6. Егер шаруашылық және өзге де қызметтiң кеме қатынасы қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге қатысы болмаса, мұндай қызметтi жүзеге асыру үшiн жағалау белдеуiн пайдалануға жол берiлмейдi.
7. Жағалау белдеуiнде орналастырылатын объектiлер құрылысының немесе оларды қайта жаңарту жобалары мiндеттi түрде уәкiлеттi органмен келісілуi тиiс.
8. Су учаскелерi кеме қатынасы мақсаттарында пайдаланылатын болса, мұндай учаскелердi балық аулау қажеттiлiгi үшiн пайдалануға уәкiлеттi органның келісімi бойынша жол берiледi.
9. Жағалау белдеуi шегiнде орналасқан жер учаскелерiн бөлу және iшкi су жолдары акваториясынан учаскелер бөлiп беру, оларда құрылғылар мен құрылыстар салу Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен уәкiлеттi органның келісімi бойынша жүзеге асырылады.
10. Кемелердiң, салдардың және басқа да жүзу объектiлерiнiң тоқтап тұруына, оларды жөндеуге, жасауға арналған жағалау белдеуi мен су акваториясына iргелес учаске уәкiлеттi орган кәсiпорнының пайдалануында болады.
11. Қазақстан Республикасы шекаралық аймақтары учаскелеріндегі iшкi су жолдарының жағалау белдеуiн пайдалану Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес және Қазақстан Республикасының Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң келісімi бойынша жүзеге асырылады.
12. Iшкi су жолдары шегіндегі акваторияда және жағалау белдеуiнде iшкi су жолдары мен жағалау белдеуiнiң жай-күйiне терiс әсерiн тигiзетiн және (немесе) оларды пайдалануға қиындық туғызатын қадағалаусыз кемелердi, құрылғылар мен құрылыстарды қалдырып кетуге тыйым салынады.
14-бап. Iшкi су жолдарында құрылыстар салу және оларды
пайдалану
1. Iшкi су жолдарында салынып жатқан жасанды құрылыстар (көпiрлер, бөгеттер, айлақ құрылыстары, арналар, гидроэнергетика құрылғылары, су бетіндегі және су астындағы өту жолдары, байланыс және электр берiлiсiнiң желiлерi, құбырлар, су жинағыштар және басқа да гидротехникалық құрылыстар) салу мен пайдалану және оларды пайдалануға байланысты жүргiзiлетiн жұмыстар, руда емес құрылыс материалдарын өндiру уәкiлеттi органның келісімi бойынша жүзеге асырылады.
2. Iшкi су жолдарындағы құрылыстардың (оның iшiнде салынып жатқан құрылыстардың) иелерi уәкiлеттi органның келісімi бойынша өз есебiнен навигациялық жабдықтар құралдарын, оның iшiнде жүзу жабдықтары мен өзге де жабдықтарды орнатуға, сондай-ақ кеме қатынасының қауiпсiздiгi мақсатында олардың мемлекеттік стандарттар талаптарына сәйкес жұмыс iстеуiн қамтамасыз етуге мiндеттi.
3. Iшкi су жолдарында пайдаланылатын, сондай-ақ салынып жатқан көпiрлердiң және басқа да гидротехникалық құрылыстардың иелерi уәкiлеттi органның келісімi бойынша:
1) кемелердiң, салдардың және басқа да жүзу объектiлерiнiң кедергiсiз әрi қауiпсiз өткiзiлуiн қамтамасыз етуге;
2) өз есебiнен олардың кiреберiстерiнде қажеттi су түбiн тереңдету және су түбiн тазалау жұмыстарын жүргiзуге;
3) кемелердiң қауiпсiз жүрiп өтуi үшiн қажеттi құрылыстар мен құрылғыларды дайындауға, орнатуға және күтiп ұстауға;
4) көтерме көпiрлер қанаттарын ашуға әрi көтеруге мiндеттi.
4. Гидроэлектрстанциялардың және iшкi су жолдарындағы су деңгейiн реттеушi су қысымымен жұмыс iстейтiн басқа да гидротехникалық құрылыстардың иелерi мұндай құрылыстардан жоғары және төмен учаскелерде кiдiрiссiз және қауiпсiз кеме қатынасы үшiн қажеттi, уәкiлеттi органмен келісілген су деңгейiн ұстап тұруға мiндеттi.
5. Iшкi су жолдарындағы су деңгейiн реттеушi құрылыстарды пайдалану уәкiлеттi органның келісімi бойынша жүзеге асырылады.
6. Кеме қатынасы үшiн пайдаланылатын және бiрнеше мемлекеттiң аумағынан өтетiн өзендердегi кепiлдiк берiлетiн тереңдiк Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес белгiленедi.
4-тарау. Кеме қатынасының қауіпсіздігі
15-бап. Жалпы ережелер
1. Кеменi кеме қатынасы қауiпсiздiгiнiң талаптарына сәйкес жүзуге дайындау кеменiң меншiк иесiнiң және (немесе) кеме иесiнiң мiндетi болып табылады.
Кеме, егер ол:
1) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген кеме қатынасы қауiпсiздiгiн, оның iшiнде экологиялық және өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормалар талаптарына сай болған;
2) кеме экипажының саны ол жүзуге шығатын күнгi кеме экипажының ең аз құрамы туралы белгiленген талаптардан кем болмаған жағдайларда жүзуге жiберiледi.
2. Кеменiң меншiк иесi және (немесе) кеме иесi:
1) кемелердiң қауiпсiз пайдаланылуын қамтамасыз етуге;
2) кемелердi қауiпсiз пайдалануға жауапты адамды тағайындауға;
3) кеме қатынасы қауiпсiздiгi талаптарына сәйкес кеме экипажы мүшелерiнiң, басқа да қызметкерлердiң дағдыларын ұдайы жетiлдiрiп отыруға;
4) кеме экипажын жасақтауды қамтамасыз етуге және кеменi осы Заңда белгiленген кеме қатынасы қауiпсiздiгiнiң талаптарына сәйкес техникалық жарамды күйде ұстап тұруға мiндеттi.
3. Кеме қатынасы қауiпсiздiгiн бақылауды уәкiлеттi орган өзiнiң аумақтық бөлiмшелерi арқылы жүзеге асырады.
4. Уәкiлеттi органның кәсiпорындары кеме қатынасы қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн:
1) су жолдарын кеме қатынасы жағдайында қамтамасыз ету және шлюздердi күтiп ұстау бағдарламасы бойынша мемлекеттік тапсырысқа сәйкес iшкi су жолдарын күтiп ұстауды;
2) кемелердi, салдарды және өзге де жүзу объектiлерiн шлюз арқылы өткізудi жүзеге асыруға мiндеттi, бұл ретте мұндай iс-шаралар жасасқан шартқа сәйкес тасымалдаушының есебiнен жүзеге асырылады.
5. Iшкi су жолдарында орналасқан гидротехникалық және басқа да құрылыстардың иелерi тиiстi шаралар қолдану үшiн кеме қатынасы қауiпсiздiгiне қатер төндiретiн жағдайдың туындағаны туралы аумақтық бөлiмшелердi дер кезiнде хабардар етуге мiндеттi.
6. Аумақтық бөлiмшелер кеме қатынасының қауiпсiздiгi мақсатында Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтерiп жүзушi теңiз кемесiне немесе шет мемлекеттiң туын көтерiп жүзушi кемеге iшкi су жолдарына кiрген кезде iшкi су жолдарымен жүзетiн кемелермен бiрдей негiздерде тексеру жүргiзуге құқылы.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 16-бап өзгертілді (бұр. ред. қара)
16-бап. Кемелердi техникалық бақылау және сыныптау
1. Кемелердi техникалық бақылау мен сыныптауды уәкiлеттi орган жүзеге асырады.
2. Iшкi су жолдарында пайдалануға арналған iшкi суларда жүзетiн кемелер және "өзен-теңiз" суларында жүзетiн кемелер:
жолаушылар тасымалдайтын;
бас қозғалтқышының қуаты 55 киловатт (75 а.к.) және одан да асатын жолаушылар тасымалдамайтын, өздiгiнен жүзетiн iшкi суда жүзетiн кемелер;
сыйымдылығы 80 тонна және одан да асатын өздiгiнен жүзетiн және өздiгiнен жүзбейтiн кемелер олардың кiмге тиесiлiгi мен меншiк нысанына қарамастан, кемелердi техникалық бақылау мен сыныптауға жатады.
3. Осы баптың 2-тармағында көрсетiлмеген кемелердi техникалық бақылау мен сыныптау Қазақстан Республикасы Үкіметінiң нормативтiк құқықтық актілеріне сәйкес жүзеге асырылады.
4. Кеме қатынасы тiркелiмi уәкiлеттi орган бекiтетiн техникалық бақылау жүзеге асырылуы тиiс кемелердi жобалау, жасау, жөндеу және пайдалану туралы ережелердi және кемелерге орнату үшiн материалдар мен бұйымдар дайындау туралы ережелердi әзiрлейдi.
5. Кеме қатынасы тiркелiмi, тұлғалар осы баптың 4-тармағында көзделген ережелердi орындамаған кезде, кемелердi, кеме тетiктерiн, құрылғылар мен техникалық құралдарды пайдалануға тыйым салуға, сондай-ақ кемелердi пайдалануға рұқсат ететiн құжаттарды беруден бас тартуға немесе бұрын берiлгендерiнiң күшiн жоюға құқылы.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 17-бап жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
17-бап. Кемелерді пайдалану қауіпсіздігін бақылау
Ішкі су жолдарында ішкі суда жүзіп жүрген өздігінен жүзетін және өздігінен жүзбейтін кемелердің, ішкі су жолдарында пайдаланылатын жолаушылар, серуендік, спорттық және құйып тасымалдау кемелерінің, паромды өткелдер мен басқа да жүзу объектілерінің, оның ішінде шағын көлемді флоттық пайдаланылу қауіпсіздігін, олардың қозғалтқыштарының түріне, бас қозғалтқыштарының қуатына және мұндай кемелердің сыйымдылығына қарамастан, бақылауды уәкілетті органның аумақтық бөлімшелері:
1) уәкілетті орган бекіткен ережелерге сәйкес ішкі су жолдарында кемелер, соның ішінде шағын көлемді кемелер ұшыраған көлік оқиғаларын тексеру, сыныптау және есепке алуды жүргізу;
2) кеме қатынасының су жолдарын және навигациялық жабдықтар құралдарын тиісінше күтіп ұстауды бақылау;
3) кемелердің (соның ішінде шағын көлемді кемелердің), салдардың және ішкі су жолдарында орналасқан өзге де жүзу объектілері мен құрылғыларының уәкілетті орган белгілеген кеме қатынасы қауіпсіздігін қамтамасыз ету талаптарына сай болуын қарап шығуды жүргізу;
4) кеме қатынасы қауіпсіздігін қамтамасыз ету талаптарына сай келмейтін кемелерді (соның ішінде шағын көлемді кемелерді), салдарды және өзге де жүзу объектілерін ұстап алу;
5) кеме қатынасы қауіпсіздігіне, адамдардың өмірі мен денсаулығына, жүктердің сақталуына қауіп төнген кезде кемелердің (соның ішінде шағын көлемді кемелердің), салдардың және өзге де жүзу объектілерінің қозғалысын тоқтата тұру және оған тыйым салу;
6) кеме иелерінің, кеме экипаждары мүшелерінің, ішкі су жолдарындағы кеме қатынасын жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалардың Қазақстан Республикасының ішкі су көлігі туралы заңнамасына сәйкес кемелерді пайдалану қауіпсіздігін қамтамасыз ету талаптарын орындауын бақылау;
7) кемелерді (соның ішінде шағын көлемді кемелерді) мемлекеттік тіркеу және кемелер мен оларға құқықтарды мемлекеттік тіркеу ережелеріне сәйкес жүзеге асырылатын тиісті құжаттарды беру;
8) уәкілетті орган бекіткен кемелердің командалық құрамының адамдарын аттестаттау ережелеріне сәйкес жүргізілетін кемелердің командалық құрамының адамдарын аттестаттау. Кемелердің командалық құрамының адамдарын аттестаттау әрбір үш жыл аяқталғанда жүргізіледі. Тиісті мамандық бойынша оқу орнын кезекті аттестаттау жылында аяқтаған, сондай-ақ сол жылы диплом беруден өткен адамдар аттестаттаудан босатылады;
9) Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен кемелер экипаждары мүшелеріне диплом беру ережелеріне сәйкес жүргізілетін кемелердің командалық құрамының адамдарына диплом беру. Диплом беруге тиісті білімі бар, аумақтық бөлімшеге мынадай құжаттарды:
еркін нысандағы өтінішті;
жеке куәлігін немесе паспортын;
жоғары немесе орта кәсіптік білім туралы құжатты (дипломды);
жүзу өтілін растайтын құжат;
медициналық комиссияның кемедегі жұмысқа жарамдылығы туралы қорытындысын табыс еткен адамдар жіберіледі.
Диплом беруді жүргізу туралы өтінішті уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі отыз күн ішінде қарайды.
Табыс етілген құжаттар кемелер экипаждарының мүшелеріне диплом беру ережелерінің талаптарына сәйкес келмеген жағдайда, бұл жөнінде құжаттар табыс етілген күннен бастап жеті күннен кешіктірмей құжаттарды табыс еткен адамға хабарлайды.
10) анықталған ішкі су көлігінің (соның ішінде шағын көлемді кемелердің) жұмыс істеуін айқындайтын Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылықтарды жою туралы нұсқамалар беру;
11) Қазақстан Республикасының кеме қатынасының су жолдарын жеке және заңды тұлғалардың пайдалану мерзімдерін бақылау;
12) тасымалдаушының жолаушылар алдындағы азаматтық-құқықтық жауапкершілігін міндетті сақтандыру шартын тасымалдаушының жасасуын бақылау;
13) жеке және заңды тұлғалардың ішкі су көлігі қызметін жүзеге асыру кезінде лицензиялық ережелерді сақтауын бақылау;
14) кемелерді, соның ішінде шағын көлемді кемелерді және шағын көлемді кемелерге арналған база-тұрақтарды техникалық бақылауды жүргізу;
15) өз құзыретінің шегінде Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттар талаптарының сақталуын бақылауды жүзеге асыру;
16) шағын көлемді кемелерге мемлекеттік борттық нөмірлер беру;
17) тұрақты мекен-жайы өзгерген, тиесілігі (иесі) өзгерген, қайта жабдықтау салдарынан кеменің техникалық деректері өзгерген жағдайларда шағын көлемді кемелерді қайта тіркеуді жүргізу;
18) шағын көлемді кемелердің кеме жүргізушілерін даярлау жөніндегі курстарды, оларды аттестаттауды ұйымдастыру;
19) шағын көлемді кемелерді басқару құқығына куәліктер беру;
20) шағын көлемді кемелерге арналған база-тұрақтарды мемлекеттік есепке алуды және оларды пайдалануға рұқсат беруді жүргізу;
21) тиісті мамандарды шағын көлемді көлік мәселелері жөніндегі сараптамаларға қатысуға тарту;
22) алкогольдік, есірткілік және уытты мас күйінде болған шағын көлемді кемелердің кеме жүргізушілерін басқарудан шеттету және оларды медициналық куәландыруға жіберу;
23) Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасына сәйкес әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізуді жүзеге асыру;
24) паромды өткелдерді мемлекеттік тіркеуді, есепке алуды, сондай-ақ пайдалануға жарамдылығын техникалық куәландыруды жүргізу арқылы жүзеге асырады.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 17-1-баппен толықтырылды
17-1-бап. Уәкілетті органның аумақтық бөлімшелерінің
кемелерді қарап шығуды жүргізуi
1. Кемелерді қарап шығу кеменің (оның мемлекеттік тіркелген орнына қатыссыз) және экипаждың кемелерді пайдаланудың қауіпсіздігін регламенттейтін Қазақстан Республикасының заңнамасы талаптарына сәйкестігін анықтау мақсатында жүргізіледі. Кемелерді қарап шығу капитанның немесе бірінші штурманның (капитанның аға көмекшісінің) және шағын көлемді кеменің кеме жүргізушісінің қатысуымен тұрақта да, қозғалыс кезінде де жүргізілуі мүмкін.
Ішкі суларда жүзетін кемелерді қарап шығу навигацияаралық кезеңнен кейін, ал "өзен - теңіз" жүзу кемелерін - теңізде пайдаланғаннан кейін, олар ішкі су жолдарына кірген кезде жүргізіледі.
Кемелерді бақылап қарап шығу навигация кезеңінде екі айда бір реттен жиі емес немесе көлік оқиғасы болған кезде жүргізіледі.
2. Өздігінен жүзетін кемелерді қарап шығу кезінде мыналар тексеруге жатады:
1) осы Заңның 23-бабында көрсетілген кеме құжаттары (болуы, жарамдылық мерзімдері, оларды жүргізу тәртібі);
2) штат кестесі мен кемені пайдалану режимі мен экипаждың жұмысы туралы кеме иесінің бұйрығы (немесе басқа құжат);
3) ішкі су жолдарының навигациялық карталары;
4) вахталық, штурмандық, жалпы кеме қызметтерін, адамдарды құтқаруды ұйымдастыру жөніндегі кеме іші құжаттамасы (саны, жүргізу сапасы):
вахталар кестесі;
дабылдар бойынша кесте және экипаж мүшелерінің жеке карточкалары;
ауа-райы болжамдарының журналы (тігіні);
жол ақпараттарының және кеме жүргізушілерге берілген хабарламалар журналы (тігіні);
магниттік компастың девиациясының кестесі;
кеменің маневр элементтерінің кестесі;
адамның борт сыртына құлауы кезіндегі маневрлеу сызбасы;
радиолокациялық станцияның көлеңкелі секторларының сызбасы;
5) Мемлекеттік тудың, мұржадағы марканың, кеменің атауының (нөмірінің) және борттарда тіркеу нөмірлерінің, корпустағы жүк маркасының болуы мен жай-күйі;
6) кеменің (құрамның) жүзу ауданының разряды мен жағдайына, құрамдарды қалыптастырудың және жолдар габариттерінің үлгілік сызбаларына сәйкестігі;
7) жолаушылар сыйымдылығы және жүк көтергіштік, борттың су бетіндегі биіктігі (жүк маркасы бойынша) нормаларын сақтау, кемені басқару постынан көруді қамтамасыз ету;
8) жарықтық, көрінетін және дыбыстық белгі берудің болуы мен іс-әрекеті;
9) навигациялық, штурмандық және электрлі радионавигациялық приборлардың өзен кеме қатынасы нормалары бойынша болуы мен іс-әрекеті;
10) ұжымдық және жеке құтқару құралдары, пиротехникалар, авариялық жабдықтау санының кеме қатынасы тіркелімі нормаларына сәйкестігі, олардың маркировкаларының, орналасуы мен сақталуының дұрыстығы;
11) экипаждың штаттық кестеге және ішкі және аралас "өзен - теңіз" жүзу көліктік кемелері экипажының ең аз құрамы туралы ережеге сәйкес жасақталуы;
12) командалық және қатардағы құрамда тиісті лауазымдарға орналасу құқығына дипломдарының (біліктілік куәліктерінің), дипломдарға бақылау талондарының, аттестаттау туралы анықтамаларының болуы;
13) ағымдағы және алдыңғы рейстерде (вахталық журналдағы жазбалар бойынша) құрамдарды қалыптастырудың үлгілік сызбаларын, жолаушылар сыйымдылығы мен жүк көтеру нормаларын, тіркеу құжаттарында көрсетілген жүзу ауданы мен шарттары бойынша шектеулерді, вахталарды атқару режимін, оқу дабылдарын және басқару құрылғысы істен шыққандағы іс-әрекет бойынша жаттығулар жүргізудің кезеңдігін сақтауы;
14) экипаж мүшелерінің басқару құрылғысы істен шыққан кезде дабыл бойынша іс-әрекет етуді білуі мен игеруі;
15) ағымдағы навигацияда аумақтық бөлімшелер қызметкерлерінің ұйғарымдарының орындалуы тексеріледі.
3. Қарап шығу нәтижелері бойынша уәкілетті органның аумақтық бөлімшесінің қызметкері анықталған Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылықтардың тізбесін және ескертулерді жою мерзімдерін көрсете отырып акт жасайды. Кеме құжаттары болмаған кезде және жүзу қауіпсіздігіне қауіп төнген жағдайларда уәкілетті органның аумақтық бөлімшесінің қызметкері кеменің (құрамның) қозғалысына тыйым салу туралы шешім қабылдайды, бұл туралы кеменің капитаны кеме иесіне хабарлайды.
Қарап шығу актісі екі данада жасалады және оған уәкілетті органның аумақтық бөлімшесінің қызметкері мен капитан (немесе капитанның аға көмекшісі) қол қояды. Капитан (капитанның аға көмекшісі) қол қоюдан бас тартқан жағдайда актіде бас тартудың мәлімделген себептері көрсетіле отырып жазба жасалады.
Актінің бірінші данасы кемеде, екіншісі - уәкілетті органның аумақтық бөлімшесінде кеме ісінде сақталады.
Уәкілетті органның аумақтық бөлімшесінің кемені қарап шығуды жүргізген қызметкерлері кемені қарап шығу жөніндегі актідегі жазбалардың дұрыстығына жауапты болады.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 18-бап өзгертілді (бұр. ред. қара)
18-бап. Кеме қатынасы қауiпсiздiгiнiң және порттағы
тәртiптiң қамтамасыз етiлуiн бақылау
Кеме қатынасы қауiпсiздiгiнiң және порттағы тәртiптiң қамтамасыз етiлуiн, оның iшiнде шетел кемелерiнiң кіруi үшiн ашық портта, сондай-ақ өзен сағасында орналасқан портта Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының, Қазақстан Республикасының сауда мақсатында теңiзде жүзу туралы заңдарының сақталуын бақылауды порт капитаны уәкiлеттi орган бекiткен порт капитаны туралы ережеге сәйкес жүзеге асырады.
19-бап. Экологиялық қауiпсiздiктiң қамтамасыз
етiлуiн бақылау
1. Кемелердi пайдалану кезiнде экологиялық қауiпсiздiктiң қамтамасыз етiлуiн бақылауды қоршаған ортаны қорғау саласындағы мемлекеттік уәкiлеттi орган жүзеге асырады.
2. Уәкiлеттi орган қоршаған ортаны қорғау саласындағы мемлекеттік уәкiлеттi органмен бiрлесе отырып:
1) iшкi су жолдарында табиғатты қорғау мақсатындағы объектiлердiң қызмет аймағында олардың орналасуы мен жұмыс iстеуiн бақылауды;
2) кеменiң меншiк иелерiне, кеме иелерi мен кеме капитандарына экологиялық қауiпсiздiкке байланысты мәселелер бойынша ақпараттық қызмет көрсетудi жүзеге асырады.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 3 тармақ өзгертілді (бұр. ред. қара)
3. Iшкi су көлiгiнде санитарлық ережелер мен нормалардың сақталуын бақылауды халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік уәкілетті орган жүзеге асырады.
20-бап. Кеменi лоцмандық алып өту
1. Кемелердi лоцмандық алып өту iшкi су жолдарындағы кеме қатынасы қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету және кемелер ұшырауы мүмкiн көлiк оқиғаларын болғызбау мақсатында жүзеге асырылады.
Кемелердi лоцмандық алып өту жөніндегі қызметтер ақылы негiзде көрсетiледi.
2. Лоцмандар ретiнде жұмысқа лоцмандық қызмет туралы ережеде белгiленген талаптарға, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын кемелердi лоцмандық алып өту талаптарына сай болған жағдайда Қазақстан Республикасының азаматтары жiберiлуi мүмкiн.
3. Қажет болған жағдайда, кеме қатынасы қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мақсатында лоцман кеменi лоцмандық алып өтудi кеме қатынасы қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге мүмкiндiк беретiн мән-жайлар туындағанға дейiн тоқтата тұруға құқылы.
4. Кемеде лоцманның болуы кеме капитанын кеменi басқару жауапкершiлiгiнен босатпайды.
Кеме капитаны кеме қатынасы қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету мақсатында лоцман ұсыныстарының дұрыстығына күмәнi болған жағдайда, оның қызмет көрсетуiнен бас тартуға құқылы, бұл ретте, егер кеменi лоцмандық алып өту мiндеттi болса, кеме капитаны мұндай лоцманды алмастыруды талап етуге мiндеттi.
5. Кеменiң меншiк иесiне және (немесе) кеме иесiне лоцманның кiнәсiнен келтiрiлген зиян үшiн кеменiң меншiк иесiне және (немесе) кеме иесiне зиян келтiрiлген кезде лоцман жұмыс iстейтiн ұйым жауапты болады.
Егер лоцмандық алып өтудi тиiсiнше жүзеге асырмаудың салдарынан келтiрiлген залал лоцманның немесе лоцман жұмыс iстейтiн ұйымның қасақана немесе абайсызда жасаған әрекетiнiң (әрекетсiздiгiнiң) салдарынан болғандығы дәлелденсе, лоцман немесе лоцман жұмыс iстейтiн ұйым толық көлемде жауапты болады.
Кеменi лоцмандық алып өтудi тиiсiнше жүзеге асырмауға кiнәлi лоцман кемелердi лоцмандық алып өту туралы ережелерде айқындалатын тәртiппен және жағдайларда мамандығынан айырылуы мүмкiн.
6. Шет мемлекеттiң туын көтерiп жүзушi кеме iшкi су жолдарымен бүкiл жүзу жолында, егер Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында өзгеше белгiленбесе, мiндеттi түрде лоцмандық алып өтуге жатқызылады.
7. Кеменi лоцмандық алып өту кезiнде лоцман аумақтық бөлiмшеге:
1) кеме қатынасы қауiпсiздiгiне қатер төндiруi мүмкiн кеме жолының кез келген өзгерістерi;
2) лоцмандық алып өтудi өзi жүзеге асырып отырған кеме және iшкi су жолдарында өзi қызмет көрсететiн учаскеде басқа да кемелер ұшыраған кез келген оқиғалар;
3) лоцмандық алып өтудi өзi жүзеге асырып отырған кеменiң капитаны кеменiң жүзу ережелерi мен iшкi су жолдарының кемелерден аққан сарқынды және құрамында мұнайы бар сулармен ластануын болғызбау ережелерiн орындамауы туралы дереу хабарлауға мiндеттi.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 8 тармақ өзгертілді (бұр. ред. қара)
8. Лоцмандық қызметтiң жұмысын бақылауды уәкiлеттi орган жүзеге асырады.
21-бап. Кемелер қозғалысын шектеу немесе оған тыйым салу
1. Дүлей зiлзалалар, әскери iс-қимылдар туындаған жағдайларда, сондай-ақ портта жүктер мен кемелердiң шамадан тыс шоғырлануы кезiнде аумақтық бөлiмше кеме қатынасы қауiпсiздiгi, адамдардың өмiрi мен денсаулығын сақтау, жүктердiң сақталуы мақсатында кемелер қозғалысын шектеу немесе оларға тыйым салу туралы шешiм қабылдауға құқылы, ол туралы мұндай шектеудiң қолданылу мерзiмдерi жөнiнде шешiм қабылдайтын уәкiлеттi органға дереу хабарлайды.
Кемелер қозғалысына бес күннен астам мерзiмге шектеу енгiзiлген немесе тыйым салынған жағдайда уәкiлеттi орган ол жөнiнде Қазақстан Республикасының Yкіметін дереу хабардар етедi.
2. Аумақтық бөлiмше қабылданған шешiм туралы кемелер қозғалысына шектеу енгiзудiң немесе тыйым салудың себептерi мен мерзiмдерiн көрсете отырып, жүк тасымалдау ережелерiнде белгiленген тәртiппен тасымалдаушыларды, жүк жөнелтушiлердi және жүк алушыларды хабардар етуге мiндеттi.
5-тарау. Кеме
22-бап. Кеменi бiрдейлендiру құралдары
1. Кеменiң атауының, тiркелiмге алынған пунктiнiң, бiрдейлендiру нөмiрiнiң, шақыру сигналының және кеменiң техникалық жарақтандырылуына қарай кемедегi жерсерiктiк байланыс станциясының бiрдейлендiру нөмiрi мен кеме станциясын iздеп шақыру нөмiрiнiң болуы мiндеттi.
2. Кеменiң атауын уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен оның меншiк иесi бередi.
3. Кеменiң бiрдейлендiру нөмiрiн Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес уәкiлеттi орган бередi.
4. Шақыру сигналы, кемедегi жерсерiктiк байланыс станциясының бiрдейлендiру нөмiрi мен кеме станциясын iздеп шақыру нөмiрi Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен берiледi.
23-бап. Кеме құжаттары
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 1 тармақ жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
1. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кеме тізілімінде немесе кеме кітабында тіркелген және ішкі су жолдарымен кеме қатынасын жүзеге асыратын кемеде олардың нысандарын, оларды беру және жүргізу тәртібін уәкілетті орган белгілейтін мынадай кеме құжаттары болуға тиіс:
1) кеменің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығын және кемеге меншік құқығын растайтын кеме куәлігі;
2) шетелдік кемеге (жалға алынған шетел кемелерінің тізілімінде тіркелген кемелер үшін) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзуге уақытша құқық беру туралы куәлік;
3) кеменің жүзуге жарамдылығы туралы, оның сыныбы немесе сыныптау куәлігі көрсетілген куәлігі;
4) өздігінен жүзетін кемелер үшін кеме журналы (вахталық журнал);
5) кеме рөлі (өздігінен жүзетін кемелер үшін) - кеме капитаны жасаған кеме экипажы мүшелерінің тізімі;
6) радиожурнал (егер кемеде кеме радиостанциясы бар болса);
