01. Агроөнеркәсiптiк Меншiк қатынастарын, өндiрiс саласындағы
кешендегi экономикалық кооперацияны, ауыл шаруашылығы өнiмдерiн
реформаның ғылыми қайта өңдеудi және қызмет көрсетудi
негiздерiн жасау реформалауды негiздеу. Агроөнеркәсiптiк
өндiрiстi экономикалық реттеу, азық-түлiк
рыногы мен село тұрғындарының
әлеуметтiк-экономикалық жағдайын болжаудың
тетiгiн әзiрлеу
Ұсыныстар Ақмола облысының Шортанды және
Целиноград аудандарының кәсiпорындарында
Алматы, Талдықорған облыстарының
шаруашылықтарында пысықталатын болады.
Оларды жүзеге асыру өндiрiс көлемiн 5%
арттыруға және мамандандыруды қалпына
келтiру мен салалардың өнiмдiлiгiн
арттырудың есебiнен аймақаралық тауар
ағымын оңтайландыруға мүмкiндiк бередi.
Ресурстарды пайдалану тиiмдiлiгi
10-15 % артады
02. Астықты өндiруге, Мемлекеттік сорт сынағына 4 жаздық,
сақтауға және ұқсатуға 2 күздiк бидайдың, 1 сұлының сорты
арналған аймақтық берiледi
жоғары тиiмдi ресурс
үнемдеушi, табиғат
қорғаушы технологиялар
мен техникалық құралдар
жасау
03. Жемiс-көкөнiс Жемiс дақылдарының 5 жаңа және 7
дақылдарын, жүзiмдi интродукцияланған, картоптың 2 сорты
және картопты шығарылды. Мемлекеттік сынаққа
өндiрудiң, ұқсатудың жемiс-жидек дақылдарының - 7, картоптың
және сақтаудың 3 сорты тапсырылды
тиiмдiлiгi жоғары,
ресурс жинақтаушы
жүйесiн жасау
04. Техникалық дақылдарды Қант қызылшасының және қант соргосының,
өңдеудiң ең жаңа күнбағыстың, сафлордың, рапстың,
селекциялық-генетикалық зығырдың және мақтаның селекциясы үшiн
және биотехнологиялық бастапқы материал iрiктелiп алынды;
әдiстерi бойынша тұқым шаруашылығының жүйесi мен оларды
шығарылған жаңа сорттар өңдеу технологиясының элементтерi жасалды
мен будандарының негiз.
iнде өнiмдi барынша мол
алуды қамтамасыз ететiн
жоғары тиiмдi, ресурс
үнемдеушi және
экологиялық қауiпсiз
технологиясын жасау
05. Мал азығы Мемсортсынаққа мал азығы дақылдарының
дақылдарының жаңа 3 сорты берiлдi; мал азығындық бұршақ
шығымдылығы жоғары, және дәндi дақылдарды шабындық пен
ауруларға, зиянкестерге жайылымда пайдаланудың өзен алқаптарындағы,
және әртүрлi аймақтағы көлтабандардағы және таудағы
ортаның жағдайларына шалғындықтарды, сортаң, тұзды жерлер
төзiмдi сорттарын мен құмдағы жайылымдарды шабындық пен
шығару; шабындықтар жайылымдық үшiн пайдаланудың әдiстерi
мен жайылымдарды жетiлдiрiлдi; шөл жайылымдарының жай
пайдаланудың,елiмiздiң күйiн айқындаудың қашықты әдiсiнiң
аймақтары бойынша (аэро- және ғарыштық түсiру) элементтерi
мал азығын дайындаудың әзiрлендi
өңдеудiң жоғары тиiмдi
технологиясын жасау
06. Жаңа экономикалық Мақта және күрiш сату айналыстарында
жағдайда су суландыру жүйесiн зерттеу әдiстемесi.
ресурстарын және су Суландыру процестерiнiң дамуын бағалау
құрылыстарын жөніндегі деректердiң жиынтығы; су
пайдаланудың ресурстарын реттеу және бөлу моделi;
технологиясын жасау қысымы төмен тамшылатып суаруды
әзiрлеудiң және оны игерудiң бастапқы
талаптары; Арал өңiріндегі елдi
мекендерде суғару технологиясының
және суғаратын сулардың
технологиялық-экономикалық бағасы
07. Орман шаруашылығын Екпе ағаштардың қасиеттерiн
жүргiзудiң және санитарлық-гигиеналық және эстетикалық
Қазақстанның әртүрлi бағалау, орманды зиянкестер мен
табиғи аймақтарында аурулардан қорғаудың технологиясына,
ландшафт негiзiнде негiзгi орман түрлерiнiң ормандық
қорғаныш ағаштарын генетикалық резерванттарына, жалаңаш
өсiрудiң ғылыми Арал теңiзi жерлерiнiң орман өсiретiн
негiзделген жүйесiн жағдайлары бойынша интродуценттердiң
әзiрлеу тектiк құрамына бастапқы талаптар
08. Республика аймақтары Сүттi малдың 14 секциялық табаны, еттi
бойынша шаруашылықты малдың - 1, жылқының - 1 типi, қаракөл
жүргiзу нысанының көп қойларының 2 зауыттық типi, австралия
түрлiлiгiн ескере мериносының 1 репродукторы, сүттi
отырып, мал түйелер табаны және Қазақстан табан
шаруашылығы өнiмдерiн балығы шығарылды
өндiрудiң интенсивтi,
ресурс үнемдейтiн,
экологиялық таза
технологияларының
ғылыми-техникалық
негiздерiн және
практикалық амалдарын
жасау
09. Мал шаруашылығының Қазақстанда жұқпалы аурулардың шығуын
мал дәрiгерлiгi болжамдау және олардың алдын алу
тұрғысынан амандығын шараларын жоспарлау жөніндегі "Мал
және оның өнiмдерiнiң дәрiгерлiк ақпарат" бағдарламасы.
халық үшiн Бруцеллездiң диагностикасына арналған
қауiпсiздiгiн антиген қойлардың жұқпалы эпидидемитiне
қамтамасыз ету жөнiнде арналған аллерген, бруцеллезге қарсы
әдiстер мен құралдар өлi вакцина, токсоплазмалық антиген,
жасау жылқының сақауын емдеу және оның үшiн
"Этобиц", iрi қара туберкулезiнiң
диагностикасына арналған туберкулин,
малдың токсикоздарын емдеу үшiн
"Интоксан" пайдалану
010.Экологиялық таза Ферменттiк препараттарды қолдана отырып
тағамдық азықтар алу, (ашу ұзақтығын 6-8% қысқарту), нан
материал сыйымдылығы өндiру технологиясы; сыра қайнататын
мен жылу энергетикалық арпаның отандық сорттарын, қант
ресурстардың шығынын соргосының шырынын пайдалана отырып
төмендетудi қамтамасыз тағамдық азықтардың жаңа сорттарын
ететiн жабдықтар шығарудың есебiнен импортқа тәуелдiлiктi
түрлерiнiң жаңаларын төмендету (өзiндiк құнды 3-5%
жасау және қолда төмендету)
барын жетiлдiру
мақсатында болашағы
мол технологиялар
жасап, жаңа жабдықтар
шығарып, қазiргi
қолда барын жетiлдiре
түсу
011.Дәрiлiк агрошикiзатты Ормандардағы жабайы өскен дәрiлiк және
егiп-өсiрудiң және тағамдық шикiзаттың қоры есептелдi,
қайта өңдеудiң болашағы мол дәрiлiк өсiмдiктердi
жоғары тиiмдiлiктi өсiрудiң агротехникасы жасалды,
технологиясын әзiрлеу интродукция көшет жайларының негiзi
қаланды, тұқымдық қор құрылды
012.Ауыл шаруашылығы Агроөнеркәсiптiк кешен объектiлеріндегі
өндiрiсiн жүргiзудiң және агроэкологиялық жүйелердегi
және қоршаған ортаны уытты заттардың болуын азайтуды
қорғаудың қамтамасыз ететiн әдiстер мен
агроэкологиялық техникалық құралдар
әдiстерiн әзiрлеу
таблицаның жалғасы:
─────────────────────────────────────────────────────────────────
1999 - 2000 жылдарға арналған
─────────────────────────────────────────────────────────────────
3
─────────────────────────────────────────────────────────────────
Аграрлық саясаттың агроөнеркәсiп кешеніндегі экономикалық
реформалардың бағдарын түзетуге бағытталған ғылыми негiздерi
жасалады. Кәсiпорындарды реформалауды және олардың тиiмдi
қызмет iстеуiнiң тетiгiн тереңдету жөнiнде ұсынымдар. Жер
реформасын тереңдету және жер рыногын дамыту; жаңа баға,
қаржы-несие салық жүйесiн жетiлдiру жөнiнде; ауыл шаруашылығы
өнiмдерiнiң ұлттық рыногын қалыптастыру жөнiнде ұсыныстар.
Зерттеулердiң нәтижелерi Талдықорған, Ақмола, Оңтүстiк
Қазақстан, Қостанай облыстарында байқаудан өткiзiледi және
заң шығару органдары, үкiмет және аграрлық-өнеркәсiптiк
кешендi басқару органдары нормативтi-құқықтық негiздер мен
агроөнеркәсiптiк кешендi дамыту бағдарламаларын жасаған кезде
пайдаланылатын болады.
Жасалымдарды жүзеге асыру аграрлық өндiрiстiң деңгейiн
тұрақтандыруға және 2000 жылға және өнiмдердiң жалпы
көлемiн 10-20% арттыруға мүмкiндiк бередi
Өсiмдiк шаруашылығы өнiмдерiн өндiрудi тұрақтандыруды
қамтамасыз ететiн аймақтық егiншiлiк жүйелерiн
агроландшафтық жүргiзу, топырақтың одан әрi аузының алдын
алу және оның құнарлылығын арттыру жөніндегі ұсыныстар.
Жаздық бидайдың - 23 және күздiк бидайдың - 11, арпаның -9,
сұлының - 1, дәндi бұршақтың - 3, жарма дақылдарының - 3
сорты; 2 жүгерi буданы; қонақ жүгерi мен қонақ жүгерi-судан
шөбiнiң будандары шығарылады және Мемсортсынағына ұсынылады.
Бидай дәнiнiң сапасы жөнiнде Қазақстанның картограммасы
жасалады. Технологиялық операциялардың сапасын жақсартатын
және, материалдық және энергетикалық ресурстарды қыстартатын
ауыл шаруашылығы дақылдарын өңдеуге, жинауға, ұқсатуға
және сақтауға арналған машиналардың аймақтық кешендерi
жасалады. Тракторлар мен ауыл шаруашылығы машиналарын пайдалану
мерзiмiн ұзартуға мүмкiндiк беретiн республикалық
ғылыми-техникалық инженерлiк жүйе негiзделдi
Жемiс-жидек дақылдарының - 70 сорты, картоптың - 8,
көкөнiс-бақша дақылдарының - 8 сорты шығарылды және
Мемсортсынағына ұсынылды. Тұқым шаруашылығы және
отырғызылатын материалды өсiру жүйесi; механикаландыру,
өсiмдiктердi қорғау құралдары; жемiс-көкөнiс өнiмдерiн,
картопты және жүзiмдi өңдеудiң, сақтаудың және ұқсатудың
аймақтық технологиясының амалдары жасалды
Қан қызылшасының - 1; қант соргосының - 1; майлы
сафлордың, жаздық рапстың, күнбағыстың бiр-бiрден,
мақтаның - 2 жаңа сорты шығарылды. Тұқым шаруашылығы жолға
қойылды, оларды өңдеудiң технологиясы жасалды.
Мал азығындық дақылдардың 24 сорты шығарылды және
Мемсортсынаққа берiлдi, геноқор қалыптастырылды, Әртүрлi
табиғи аймақтарда шабындық пен жайылым экологиялық жүйесiн
қалпына келтiрудiң жақсарту және пайдалану технологиялары
ұсынылды. Жыртылатын жерлерде мал азығын өндiрудi
интенсивтендiру және мал азығын консервiлеу жөнiнде
ұсыныстар жасалды. Мал азығын өндiруге және дайындауға
арналған технология мен техникалық құралдар жасалды.
Энергетикалық құндылығы жоғары құрама жемдердiң жаңа
түрлерi, агроөнеркәсiптiк кешен салаларының қосалқы
өнiмдерiнен құрама жем шығару үшiн шикiзат ұсынылды
Суғарудың түрлi тәсiлдерiн қолданған кезде ауыл
шаруашылығы дақылдарының ылғал мен тұзға шыдамдылығы және
қажет ететiн су нормалары процестерiнiң динамикасы зерттелдi.
Суару жүйелерiнде суды пайдалануды оңтайландыру, табиғи
кешендердi қорғау, топырақты қолдан ылғалдау жөніндегі
ұсыныстар
Орман шаруашылығын жүргiзу мен қорғаныш ағаштарын өсiру
жүйесi. Экологиялық жүйелердi кешендi басқару, орман
өсiмдiктерiнiң генетикалық қорын сақтау және жергiлiктi
ағаш-бұта түрлерiнiң сорттарын шығару жөнiнде, қолдан орман
өсiру және орманды қалпына келтiру жөнiнде ұсыныстар
Iрi қара малдың 1 тұқымы, 6 типi, 7 зауыттық желісі; шошқаның
2 типi; қойдың 17 типi мен 7 желісі; жылқының 1 тұқымы, 3 типi
8 желісі; сүттi ешкiлердiң 1 отары; тауықтың 2 iрi кроссы,
2 iрi селекциялық ара семьясы, маралдың 1 селекциялық табыны,
балықтың 1 коллекциялық үйiрi шығарылады. Мал шаруашылығы
өнiмдерiн өндiруге, ұқсатуға және сақтауға арналған тиiмдi
технология мен техника жасалды
9 жаңа диагностикум, 8 вакцина, 15 емдiк препарат, 5 сарысулар,
5 дезинфекциялайтын құралдар және ауыл шаруашылығы
жануарларының түрлi ауруына қарсы күресу жөнiнде 10 ұсыныстар
жасалды. Бруцеллезге, туберкулезге, аусылға, лейкозға, төлдiң
асқазан-iшек ауруларына, ауылшаруашылығы жануарларының жұқпалы
гельминтозды және протозой ауруларына, жылқының сақауы мен
пастереллезiне, құстың жұқпалы бурсалды аурулары мен
пастереллезiне қарсы шаралар жүйесi ұсынылды. Балықтардың ихтио
паразиттер фаунасы және оның балықтардың кәсiпшiлiк үйiрi
көлемiнiң қалыптасуына ықпалы зерттеледi
Процесстердi интенсивтендiрудi 10-15% жергiліктi шикiзаттың
тамақ өнiмдерiнiң өзiндiк құнын төмендетудi 3-5% дайын өнiм
шығаруды арттыруды 5-7% жабдықтардың материал сыйымдылығын
төмендетудi - 15-20 %, энергиялық ресурстарды - 5-10 %
қамтамасыз ететiн жаңа технологиялар
Жергiлiктi жабайы және интродуцияланған дәрiлiк өсiмдiктердiң
түрлерi мен нысандары iрiктелдi, оларды егiп-өсiру және
бастапқы өңдеу технологиясы жолға қойылды.
Өсiмдiктердiң биологиялық белсендi қосылыстары негiзiнде жоғары
тиiмдi препараттар алудың биотехнологиялық тәсiлдерi жасалды,
оның iшiнде биосластелiн өндiрудiң өнеркәсiптiк технологиясы
жасалды.
Ара шаруашылығы өнiмдерiнен дәрiлiк препараттар, оларды
дайындаудың нормативтi-технологиялық құжаттамалары мен
технологиясы жасалды
Агроэкологиялық мониторингты ұйымдастыру, агроөнеркәсiптiк
кешен мен агроэкологиялық жүйелердiң экологиялық жай-күйiнiң
және объектiлерiн жақсартудың нормативтiк-әдiстемелiк базасы
жасалды, экологиялық паспорттары мен карталары құрастырылды.
Агроөнеркәсiптiк кешен салаларын басқарудың
экологиялық-экономикалық негiздерi әзiрлендi.