122-бап. Өмiр бойы бас бостандығынан айыруды өтеушi сотталғандарға арналған ерекше режимдегi түзеу колониялары
Ерекше режимдегi түзеу колонияларында өмiр бойы бас бостандығынан айыруға сотталғандар, сондай-ақ кешiрiм жасау тәртібімен өлiм жазасы өмiр бойы бас бостандығынан айыруға ауыстырылып сотталғандар жазасын басқа сотталғандардан бөлек өтейдi.
123-бап. Өмiр бойы бас бостандығынан айыруды өтеушi сотталғандарға арналған ерекше режимдегi түзеу колонияларында бас бостандығынан айыруды өтеудiң жағдайлары
1. Өмiр бойы бас бостандығынан айыруға сотталғандар, әдетте, камераларға екi адамнан артық орналастырылмайды. Сотталғандардың өтiнiшiмен және өзге де қажеттi жағдайларда түзеу колониясы бастығының қаулысы бойынша сотталғандардың жеке басының қауiпсiздiгiне қатер төнген жағдайда олар жалғыз адамдық камераларда ұсталуы мүмкiн. Аталған сотталғандардың еңбегi сотталғандарды камераларда ұстаудың талаптары ескерiле отырып ұйымдастырылады.
2. Сотталғандардың ұзақтығы бiр жарым сағаттық күн сайынғы сейiлдеуге құқығы бар. Сотталушының мiнез-құлқы үлгiлi және мүмкiндiк болған жағдайда сейiлдеу уақыты екi сағатқа дейiн арттырылуы мүмкiн.
3. Түзеу колониясына келген бойда барлық сотталғандар жазаны өтеудiң қатаң жағдайларында орналастырылады. Жазаны өтеудiң қатаң жағдайларынан жазаны өтеудiң дағдылы жағдайларына көшiру жазаны өтеудiң қатаң жағдайларында кемiнде он жылын өтеуi бойынша осы Кодекстiң 120-бабының 5-тармағында аталған негiздер бойынша жүргiзiледi.
4. Сотталғандар жазаны өтеудiң дағдылы жағдайларында кемiнде 10 жылын өтеуi бойынша осы Кодекстiң 120-бабының 2-тармағында аталған негiздер бойынша жеңiлдетiлген жағдайларға көшiрiлуi мүмкiн.
5. Жазаны өтеудiң белгiленген тәртібін қасақана бұзушылар деп танылған, жазасын дағдылы және жеңiлдетiлген жағдайларда өтеушi сотталғандар жазаны өтеудiң қатаң жағдайларына көшiрiледi. Жазаны өтеудiң дағдылы не жеңiлдетiлген жағдайларына қайта көшiру осы баптың 3 және 4-тармақтарында көзделген тәртiппен жүргiзiледi.
6. Сотталғандардың дағдылы, жеңiлдетiлген және қатаң жағдайларда жазаны өтеудiң тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажеттi нәрселердi сатып алуға қаражат жұмсауына, кездесулердiң саны мен түрiне, посылкалардың, сәлемдемелер мен бандерольдардың санына қатысты бөлiгіндегі тәртібі осы Кодекстiң 121-бабымен белгiленедi.
2007.26.03. № 240-III ҚР Заңымен 124-бап өзгертілді (бұр. ред. қара)
124-бап. Колония-қоныстар
1. Абайсызда жасаған қылмыстары үшін сотталған адамдар колония-қоныстарда жазасын өтейді; жақсы мiнездемелi сотталғандарға арналған колония-қоныстарда осы Кодекстiң 73-бабында көзделген тәртiппен жалпы және қатаң режимдердегi колониялардан ауыстырылған сотталғандар жазасын өтейдi.
2. Колония-қоныстардың екi түрiнде де дәл сол жағдайларда бас бостандығынан айыруға сотталғандар жазасын өтейдi.
3. Сотталған еркектер мен сотталған әйелдер бiр колония-қоныста ұсталуы мүмкiн. Қатысып қылмыс жасап сотталғандар бас бостандығынан айыруды, әдетте, бөлек өтейдi.
2007.26.03. № 240-III ҚР Заңымен 125-бап өзгертілді (бұр. ред. қара)
125-бап. Колония-қоныстарда бас бостандығынан айыруды өтеудiң жағдайлары
1. Бас бостандығынан айыруға сотталғандар колония-қоныстарда:
күзетсiз, бiрақ колония-қоныс әкiмшiлiгiнiң қадағалауында болады; түзеу мекемесінің ішкі тәртібі ережелерiмен ұйқыға бөлiнген уақыттан басқа кезде колония-қоныс аумағы шегінде еркiн жүрiп-тұру құқығын пайдаланады; колония-қоныс әкiмшiлiгiнiң рұқсатымен егер олардың орындайтын жұмысының сипаты бойынша не оқуына байланысты қажет болса, түзеу мекемесіне іргелес аумақ шекаралары шегінде қадағалаусыз жүрiп-тұра алады; азаматтық киім киiп жүре алады; өзiнде ақша мен бағалы заттар ұстай алады; ақшаны шек қоюсыз пайдаланады; посылкалар, сәлемдемелер мен бандерольдар алады; санына шек қойылмай кездесе алады;
әдетте өздерiне арналған жатақханаларда тұрады. Жазаны өтеудiң белгiленген тәртібін бұзуға жол бермеген және отбасы бар сотталғандарға колония-қоныс бастығының қаулысы бойынша түзеу мекемесіне іргелес аумақта, не колония-қоныс орналасқан елді мекен шегінде жалға алған немесе өзiнiң тұрғын алаңында отбасымен тұруына рұқсат етiлуi мүмкiн. Аталған сотталғандар тiркелу үшiн колония-қонысқа айына төрт ретке дейiн келуге мiндеттi. Тiркелу кезеңi колония-қоныс бастығының қаулысымен белгiленедi. Сотталғандар тұратын тұрғын үй-жайларда колония-қоныс әкiмшiлiгiнiң өкiлi кез келген уақытта бола алады;
сотталушының жеке басын куәландыратын белгiленген үлгiдегi құжаты болады. Сотталушының жеке басының куәлiгi, төлқұжаты мен басқа да жеке құжаттары олардың жеке iстерiнде сақталады.
2. Сотталғандарға тiзбесi түзеу мекемелерiнiң Iшкi тәртiп ережелерiмен белгiленген нәрселер мен заттарды колония-қоныс аумағына әкелуге, пайдалануға және сақтауға тыйым салынады.
2007.15.05. № 253-III ҚР Заңымен 3-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
3. Еңбек шартын жасасу мен тоқтатуды және басқа жұмысқа көшіруді қоспағанда, сотталғандардың еңбегi Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен реттеледi. Сотталған адаммен еңбек шартын жасасуды, тоқтатуды және оны басқа жұмысқа ауыстыруды жұмыс беруші колония-қоныс әкімшілігінің рұқсатымен жүзеге асыра алады.
3-1. Колония-қоныс әкімшілігі сотталған адамдарды түзеу мекемесінің кәсіпорындарына жұмысқа орналастырады. Ондай мүмкіндік болмаған жағдайда, сотталған адам әкімшіліктің рұқсатымен колония-қоныс шегінен тыс, бірақ колония-қоныс орналасқан тиісті облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) шегінде орналасқан ұйымдарға колония-қоныс әкімшілігі мен жұмыс беруші арасындағы шарттардың негізінде және сотталған адамдарды тиісінше қадағалауды қамтамасыз ету жағдайында жұмысқа орналастырылуы мүмкін. Сотталған адамдар дара еңбек қызметімен айналыса алады.
Колония-қоныс әкімшілігі мынадай жағдайларда:
қылмыстық-атқару жүйесінің жоғары тұрған органдарының жазбаша нұсқауы бойынша;
оны босату кезінде;
төтенше немесе соғыс жағдайы енгізілген кезде;
сотталған адам жазаны өтеудің белгіленген тәртібін бұзғанда;
жұмыс беруші шарт бойынша міндеттемелерін орындамағанда сотталған адамды жұмыс объектісінен шақыртып алуға міндетті.
2007.27.07. № 320-III ҚР Заңымен 4-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
4. Сотталғандарға колония-қоныс орналасқан тиісті облыс (республикалық маңызы бар қала, астана) аумағының шегiнде орналасқан жоғары және орта білімнен кейінгі ұйымдарда сырттай оқуға рұқсат етiледi.
ҚР 10.03.04 ж. № 529-II Заңымен 126-бап өзгертілді (бұр. ред. қара)
126-бап. Түрмелер
1. Түрмелерде жаза мерзiмiнiң бiр бөлiгiн түрмеде өтеумен бес жылдан астам мерзiмге бас бостандығынан айыруға сотталғандар, сондай-ақ жалпы, қатаң және ерекше режимдердегi түзеу колонияларында жазаны өтеудiң белгiленген тәртібін бұзғаны үшiн үш жылға дейiнгi мерзiмге түрмеге көшiрiлген сотталғандар, сондай-ақ өлім жазасын орындауға мораторий енгізілгенге дейін немесе мораторий қолданылған уақытта өздеріне қатысты өлім жазасы туралы үкім күшіне енген адамдар ұсталады. Түрмелерде сондай-ақ осы Кодекстiң 72-бабында көрсетiлген негiздер бойынша сондағы сотталғандар ұсталуы мүмкiн.
2. Түрмелерде жалпы және қатаң режимдер белгiленедi.
3. Қатаң режимде осы түзеу мекемесiне келiп түскен сотталғандар мен жалпы режимнен көшiрiлген сотталғандар ұсталады.
4. Сотталған жүктi әйелдер мен жанында жас балалары бар сотталған әйелдердi, сондай-ақ I және II топтағы мүгедектер болып табылатын сотталғандарды қатаң режимде ұстауға болмайды.
5. Қатаң режимге жазалау мерзiмiнiң кемiнде бiр жылын өтеуi бойынша сотталғандар жалпы режимге көшiрiлуi мүмкiн.
6. Жалпы режимде жазасын өтеушi, жазаны өтеудiң белгiленген тәртібін қасақана бұзушылар деп танылған сотталғандар қатаң режимге көшiрiледi. Жалпы режимге қайта көшiру осы баптың 5-тармағында көзделген тәртiппен жүргiзiлуi мүмкiн.
ҚР 10.03.04 ж. № 529-II Заңымен (бұр. ред. қара) ; 2007.26.03. № 240-III ҚР Заңымен (бұр. ред. қара) 127-бап өзгертілді
127-бап. Түрмелерде бас бостандығынан айыруды өтеудiң жағдайлары
1. Бас бостандығынан айыруға сотталғандар түрмелерде жабылатын жалпы камераларда ұсталады. Сотталғандар қажет болған жағдайларда түрме бастығының дәлелдi қаулысы бойынша және прокурордың келісімiмен жалғыз адамдық камераларда ұсталуы мүмкiн.
2. Сотталғандарды камералар бойынша орналастыру осы Кодекстiң 75-бабында көзделген талаптар сақтала отырып жүргiзiледi. Өлім жазасын орындауға мораторий енгізілгенге дейін немесе мораторий қолданылған уақытта өздеріне қатысты өлім жазасы туралы үкім күшіне енген адамдар басқа сотталғандардан оқшау, жалғыз адамдық камераларда ұсталады. Сонымен бiрге жалпы және қатаң режимдегi сотталғандар бөлек ұсталады. Бiр түзеу мекемесiнен екiншiсiне ауыстырылған сотталғандар, шаруашылық қызмет көрсету жөніндегі жұмыстарды орындау үшiн түрмеде қалдырылған сотталғандар басқа сотталғандардан оқшау және бөлек ұсталады.
3. Түрмелерде ұсталатын сотталғандардың сейiлдеуi камера бойынша күндiзгi уақытта арнайы жабдықталған түрме аумағы бөлiгiнiң ашық ауласында жүргiзiледi. Сотталғанның сейiлдеуi ол iшкi тәртiп ережелерiн бұзған жағдайда мерзiмiнен бұрын тоқтатылуы мүмкiн.
4. Жалпы режимдер жазасын өтеушi сотталғандарға:
тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажеттi нәрселердi сатып алуға өздерiнiң жеке шоттарындағы қаражаттан ай сайын үш айлық есептiк көрсеткішке дейінгі мөлшерде жұмсауға;
жыл iшiнде екi қысқа мерзiмдi кездесуге және екi ұзақ уақыт кездесуге;
жыл iшiнде екi посылка немесе сәлемдеме және екi бандероль алуға;
ұзақтығы бiр жарым сағаттық сейiлдеудi пайдалануға рұқсат етiледi.
5. Жазасын қатаң режимде өтеушi сотталғандарға:
тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажеттi нәрселердi сатып алуға өздерiнiң жеке шоттарындағы қаражаттан ай сайын бiр айлық есептiк көрсеткішке дейінгі мөлшерде жұмсауға;
жыл iшiнде екi қысқа мерзiмдi кездесуге;
жыл iшiнде бiр посылка мен бiр бандероль алуға;
ұзақтығы бiр сағаттық сейiлдеудi пайдалануға рұқсат етiледi.
17-тарау. Кәмелетке толмаған сотталғандардың
бас бостандығынан айыру түріндегі
жазаны өтеу ерекшеліктері
128-бап. Тәрбиелеу колонияларында жазаны өтеу тәртібі
1. Тәрбиелеу колонияларында жазаны өтеудiң дағдылы, жеңiлдетiлген, жеңiлдiктi және қатаң жағдайлары белгiленедi.
2. Тәрбиелеу колонияларында жазаны өтеудiң дағдылы жағдайларына тәрбиелеу колонияларына келген сотталғандар, сондай-ақ жазаны өтеудiң қатаң, жеңiлдетiлген немесе жеңiлдiктi жағдайларынан көшiрiлген сотталғандар жазасын өтейдi.
3. Жазаны өтеудiң белгiленген тәртібін бұзғаны үшiн жазасы болмаған және еңбек пен оқуға адал қараған кезiнде сотталғандар:
бас бостандығынан айыру түріндегі жазаны алғаш рет өтеушi еркек жынысты адамдар, сондай-ақ әйел жынысты сотталған адамдардың барлық санаты - дағдылы жағдайларда жаза мерзiмiнiң кемiнде үш айын өтеуi бойынша;
бұрын бас бостандығынан айыру түріндегі жазаны өтеген еркек жынысты адамдар - дағдылы жағдайларда жаза мерзiмiнiң кемiнде алты айын өтеуi бойынша дағдылы жағдайлардан жеңiлдетiлген жағдайларға көшiрiлуi мүмкiн.
4. Жазасын жеңiлдетiлген жағдайларда өтеушi, жазаны өтеудiң белгiленген тәртібін қасақана бұзушылар деп танылған сотталғандар дағдылы жағдайларға көшiрiлуi мүмкiн. Жеңiлдетiлген жағдайларға қайта көшiру осы баптың 3-тармағында белгiленген тәртiппен жүргiзiледi.
5. Жазасын жеңiлдетiлген жағдайларда өтеушi сотталғандар шартты-мерзiмiнен бұрын босатылуға әзiрленуi үшiн жеңiлдiктi жағдайларға көшiрiледi.
6. Жазаны өтеудiң белгiленген тәртібін қасақана бұзушылар деп танылған жазасын жеңiлдiктi жағдайларда өтеушi сотталғандар жеңiлдетiлген немесе дағдылы жағдайларға көшiрiлуi мүмкiн. Жеңiлдiктi жағдайларға қайта көшiру жеңiлдетiлген жағдайларға оралғаннан кейiн алты айдан ерте жүргiзiлмейдi.
7. Жазаны өтеудiң белгiленген тәртібін қасақана бұзушылар деп танылған сотталғандар дағдылы және жеңiлдетiлген жағдайлардан үш айдан алты айға дейiнгi мерзiмге қатаң жағдайларға көшiрiлуi мүмкiн.
8. Бас бостандығынан айыру орындарында әдейi жасаған қылмыстары үшiн сотталғандар жазаның алғашқы алты айын қатаң жағдайларда өтейдi, бұдан соң жазаны өтеудiң белгiленген тәртібін бұзғаны үшiн жазасы болмаған кезде олар дағдылы жағдайларға көшiрiледi.
9. Сотталғандарды жазаны өтеудiң бiр жағдайынан екiншiсiне көшiрудi колонияның оқу-тәрбие кеңесiнiң ұсынуы бойынша колония бастығы жүргiзедi, бұған топ тәрбиешiлерi кеңесiнiң ұсынуы бойынша жүргiзiлетiн дағдылы жағдайдан жеңiлдетiлген жағдайға көшiру қосылмайды.
2007.26.03. № 240-III ҚР Заңымен 129-бап өзгертілді (бұр. ред. қара)
129-бап. Тәрбиелеу колонияларында жазаны өтеудiң жағдайлары
1. Жазасын дағдылы жағдайларда өтеушi сотталғандар жатақханаларда немесе құлыпталатын үй-жайларда тұрады. Оларға:
тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажеттi нәрселердi сатып алуға өздерiнiң жеке шоттарындағы қаражаттан ай сайын бес айлық есептiк көрсеткішке дейінгі мөлшерде жұмсауға;
жыл iшiнде алты қысқа мерзiмдi және екi ұзақ уақыт кездесуге;
жыл iшiнде сегiз посылка немесе сәлемдеме және сегiз бандероль алуға рұқсат етiледi.
2. Жазасын жеңiлдетiлген жағдайларда өтеушi сотталғандар жатақханаларда немесе құлыпталатын үй-жайларда тұрады. Оларға:
тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажеттi нәрселердi сатып алуға өздерiнiң жеке шоттарындағы қаражаттан ай сайын он айлық есептiк көрсеткішке дейінгі мөлшерде жұмсауға;
жыл iшiнде он екi қысқа мерзiмдi және төрт ұзақ уақыт кездесуге рұқсат етiледi. Тәрбиелеу колониясы әкiмшiлiгiнiң рұқсаты бойынша ұзақ уақыт кездесулердi тәрбиелеу колониясынан тыс жерде өткізуге болады;
жыл iшiнде он екi посылка немесе сәлемдеме және он екi бандероль алуға рұқсат етiледi.
3. Жазасын жеңiлдiктi жағдайларда өтеушi сотталғандар әдетте күзетсiз, бiрақ қадағаланып, тәрбиелеу колонияларынан тыс жерлерде жақсартылған тұрғын үй-жайларда тұрады. Оларға:
тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажеттi нәрселердi сатып алуға жеке шоттарындағы қаражатты шектеусiз жұмсауға;
ақшаны пайдалануға;
посылкаларды, сәлемдемелер мен бандерольдарды шектеусiз алуға;
шектеусiз қысқа мерзiмдi кездесулерге, сондай-ақ жыл iшiнде колониядан тыс тұрып алты ұзақ уақыт кездесуге;
азаматтық үлгiдегi киім мен аяқ киімдi пайдалануға рұқсат етiледi.
4. Жазасын қатаң жағдайларда өтеушi сотталғандар оқудан немесе жұмыстан бос уақытында жабылатын оқшауланған тұрғын үй-жайларда тұрады.
Оларға: тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажеттi нәрселердi сатып алуға өздерiнiң жеке шоттарындағы қаражаттан ай сайын екi айлық есептiк көрсеткішке дейінгі мөлшерде жұмсауға;
жыл iшiнде төрт қысқа мерзiмдi кездесуге;
жыл iшiнде төрт посылка немесе сәлемдеме және төрт бандероль алуға рұқсат етiледi.
130-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға тәрбиелеу колонияларында қолданылатын көтермелеу шаралары
Жақсы мiнез-құлқы, оқу мен еңбекке адал қарағаны, өздiгiнен қызмет ету ұйымдарының жұмысына және тәрбиелiк шараларға белсене қатысқаны үшiн осы Кодекстiң 109-бабында көзделгендермен қатар сотталғандарға мынадай көтермелеу шаралары қолданылады:
колония қызметкерлерi ертiп жүрiп, тәрбиелеу колониясынан тыс жердегi мәдени ойын-сауық және спорт шараларына бару құқығын беру;
ата-аналары немесе басқа жақын туыстары ертiп жүрiп, колониядан тыс жерге шығу құқығын беру;
тәртiптiк оқшаулау орнынан мерзiмiнен бұрын босату.
131-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға тәрбиелеу колонияларында көтермелеу шараларын қолданудың ерекшелiктерi
1. Көтермелеу ретiнде колония қызметкерлерi ертiп жүрiп, тәрбиелеу колониясынан тыс жердегi мәдени ойын-сауық және спорт шараларына бару немесе ата-аналары немесе басқа жақын туыстары ертiп жүрiп, колониядан тыс жерге шығу құқығы берiлген сотталғандарға өздерiне тиесiлi азаматтық үлгiдегi киім берiледi.
2. Көтермелеу ретiнде түнгi уақытта өткiзiлетiн мәдени ойын-сауық, спорт және өзге де шараларға баруға жол берiлмейдi.
3. Колониядан тыс жерге шығудың ұзақтығын колонияның бастығы белгiлейдi, бiрақ бұл сегiз сағаттан аспауы керек.
132-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға тәрбиелеу колонияларында қолданылатын жазалау шаралары
Жазаны өтеудiң белгiленген тәртібін бұзғаны үшiн сотталғандарға осы Кодекстiң 111-бабында көзделгендермен қатар мынадай жазалау шаралары қолданылуы мүмкiн:
бiр ай бойы кинофильмдер көру құқығынан айыру;
оқуға шығарып, жетi тәулiкке дейiнгi мерзiмге тәртiптiк оқшаулау орнына орналастыру.
133-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарға тәрбиелеу колонияларында жазалау шараларын қолданудың тәртібі
1. Тәртiптiк оқшаулау орнына шығарылған сотталғандарға ұзақ уақыт кездесулерге, телефон арқылы сөйлесуге, тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажеттi нәрселердi сатып алуға, посылкалар, сәлемдемелер мен бандерольдар алуға, стол ойындарын пайдалануға және темекi тартуға тыйым салынады. Олар ұзақтығы екi сағаттық күн сайынғы сейiлдеудi пайдалануға құқылы.
2. Тәртiптiк оқшаулау орнына шығарылған сотталғандарға тәртiптiк оқшаулау орнынан шығарудан басқа барлық жазалау шараларын қолдануға болады.
3. Сотталушыны тәртiптiк оқшаулау орнынан мерзiмiнен бұрын босатуды көтермелеу шарасы ретiнде осы жазалауды қолданған адам шешедi, сондай-ақ медициналық көрсеткiштер бойынша шешiледi.
2007.26.03. № 240-III ҚР Заңымен 134-бап өзгертілді (бұр. ред. қара)
134-бап. Сотталғандарға көтермелеу және жазалау шараларын қолданушы тәрбиелеу колониясының лауазымды адамдары
1. Көтермелеу және жазалау шараларын қолдану құқығын тәрбиелеу колониясының бастығы немесе оның орнындағы адам толық көлемiнде пайдаланады.
2. Топтардың бастықтары мынадай көтермелеу шараларын қолдануға құқылы:
алғыс жариялау;
тамақ өнiмдерi мен бiрiншi кезекте қажеттi нәрселердi сатып алуға қосымша ақша жұмсауға рұқсат ету;
топ бастығының бұрын қолданған жазасын мерзiмiнен бұрын алу.
3. Бөлiмшелердiң тәрбиешiлерi мынадай көтермелеу шараларын қолдануға құқылы:
алғыс жариялау;
бөлiмше тәрбиешiсiнiң бұрын қолданған жазасын мерзiмiнен бұрын алу.
4. Топтардың бастықтары мынадай жазалау шараларын қолдануға құқылы:
ескерту немесе сөгiс;
бiр ай бойы кинофильмдер көру құқығынан айыру.
5. Бөлiмшелердiң тәрбиешiлерi мынадай жазалау шараларын қолдануға құқылы:
ескерту немесе сөгiс.
135-бап. Кәмелетке толған, бас бостандығынан айыруға сотталғандарды тәрбиелеу колонияларында қалдыру
1. 18 жасқа толған, бас бостандығынан айыруға сотталғандар, әдетте, тәрбиелеу колонияларында қалдырылады, бiрақ олар әрi дегенде 20 жасқа толғанға дейiн болады.
2. 18 жасқа толған және тәрбиелеу колонияларында қалдырылған сотталғандарға сотталған кәмелетке толмағандар үшiн жазаны өтеудiң жағдайлары, тамақтандыру және материалдық-тұрмыстық қамтамасыз ету нормалары қолданылады. 18 жасқа толған адамдардың еңбек жағдайлары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес белгiленедi.
3. 18 жасқа толған сотталғандарды тәрбиелеу колониясында қалдырушы колония бастығының ұсынысы бойынша сот жүргiзедi.
136-бап. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды тәрбиелеу колонияларынан түзеу колонияларына ауыстыру
1. 18 жасқа толған, өзiн терiс жағынан көрсеткен сотталғандар жазаларын одан әрi өтеу үшiн тәрбиелеу колониясынан жалпы режимдегi түзеу колониясына ауыстырылуы мүмкiн.
2. 18 жасқа толған сотталушыны түзеу колониясына ауыстыру туралы шешiмдi Қазақстан Республикасының қылмыстық iс жүргiзу заңдарында белгiленген тәртiппен сот қабылдайды.
3. 20 жасқа толған барлық сотталғандар жазаларын одан әрi өтеу үшiн тәрбиелеу колониясы бастығының қаулысымен тәрбиелеу колониясынан жалпы режимдегi түзеу колониясына ауыстырылады.
137-бап. Оқу-тәрбие процесiн ұйымдастыру
1. Бас бостандығынан айыруға сотталғандарды түзеу және оларды өз бетiнше өмiр сүруге даярлау мақсатында сотталғандардың бойында заңды бұзбау мiнез-құлқын, еңбек пен оқуға адал қарауды қалыптастыруға, кәсiптiк даярлауға, білімi мен мәдени деңгейiн көтеруге бағытталған бiрыңғай оқу-тәрбие процесi ұйымдастырылады.
2. Тәрбие жұмысы әрбiр сотталушының жеке басының дара ерекшелiктерi мен бостандықта өмiрге ойдағыдай үйренiсуi ескерiле отырып жүргiзiледi.
2007.27.07. № 320-III ҚР Заңымен 3-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
3. Сотталғандардың бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім алуы мен кәсiптiк даярлануы тәрбиелеу колониясының кешкi мектептерi мен кәсiпорындары негiзiнде жүзеге асырылады.
138-бап. Тәрбиелеу колонияларының жұмысына қоғамдық бiрлестiктердiң қатысуы
1. Оқу-тәрбие процесiн ұйымдастыру және мекеменiң материалдық-техникалық базасын нығайту iсiне, сотталғандарды әлеуметтiк қорғау, босатылатындарды еңбекке және тұрмыста жайғастыру мәселелерiн шешуде колония әкiмшiлiгiне көмек көрсету үшiн тәрбиелеу колониясының жанынан мемлекеттік кәсiпорындардың, мекемелердiң, ұйымдардың, қоғамдық бiрлестiктер мен азаматтардың өкiлдерiнен қамқоршылық кеңесi құрылады.
Қамқоршылық кеңесiн ұйымдастыру мен оның қызметi Қазақстан Республикасының Үкіметі бекiтетiн ережемен регламенттеледi.
2. Сотталғандарға тәрбие ықпалының тиiмдiлiгiн арттыру және колония әкiмшiлiгiне көмек көрсету мақсатында тәрбиелеу колониясында топтардың жанынан сотталғандардың ата-аналары мен басқа да жақын туыстарынан ата-аналар комитетi құрылуы мүмкiн. Ата-аналар комитеттерiнiң қызметi тәрбиелеу колониясының бастығы бекiтетiн ережемен реттеледi.
5-Бөлім. Сотталған әскери қызметшілерге қатысты
әскери қызмет бойынша шектеу, қамау
және тәртіптік әскери бөлімде ұстау
түріндегі жазаларды атқару
18-тарау. Әскери қызмет бойынша шектеу түріндегі
жазаны атқару
139-бап. Әскери қызмет бойынша шектеу түріндегі жазаны атқарудың тәртібі мен ережелерi
1. Соттың үкіміне сәйкес әскери бөлiмнiң командирi соттан үкiмнiң көшiрмесi мен оны атқару туралы өкiм келiп түскен соң үш күннен кешiктiрмей бұйрық шығарады, онда сотталған әскери қызметшi қандай негiзде және қандай мерзiм iшiнде лауазымды өсiруге және әскери атақ беруге ұсынылмайтыны, кезектi әскери атақ беру үшiн еңбек сiңiрген жылдарына қандай мерзiм есептелмейтiнi түсiндiрiледi. Сонымен бiрге сот үкіміне сәйкес сотталған әскери қызметшiнiң ақшалай үлесiнен әскери қызмет бойынша шектеудi өтеу кезеңiнде тиiстi бюджетке қандай мөлшер ұсталып қалатыны көрсетiледi. Бұйрық әскери бөлiмде жарияланады, сотталған әскери қызметшiнiң назарына жеткiзiледi және атқаруға қабылданады.
2. Үкiмнiң келiп түскенi туралы, тиiстi бұйрықтың шығарылғаны туралы және оның атқарылуға қабылданғаны туралы әскери бөлiмнiң командирi үкiмдi шығарған сотқа үш күн мерзiмде хабарлайды. Бұйрықтың көшiрмесi сотқа жiберiледi.
140-бап. Сотталған әскери қызметшiнiң ақшалай үлесiнен ұстап қалу
Сотталған әскери қызметшiнiң ақшалай үлесiнен соттың үкімімен белгiленген ұстап қалу лауазымдық айлықақысынан, әскери атағы бойынша үстемеақысынан, ай сайынғы және өзге үстемеақылары мен басқа да қосымша ақша төлемдерiнен есептеледi.
141-бап. Сотталған әскери қызметшiнiң қызметiн өзгерту
1. Әскери қызмет бойынша шектеуге сотталған әскери қызметшiнiң жазаны атқару тәртібінде соттың үкімімен белгiленген мерзiм iшiнде лауазымын жоғарылатуға болмайды.
2. Егер жасаған қылмысының сипаты мен өзге де мән-жайлар ескерiле отырып, сотталған әскери қызметшiнi бағыныштыларға басшылық етуге байланысты қызметте қалдыру мүмкiн болмаса, ол әскери бөлiмнiң тиiстi командирiнiң шешiмi бойынша әскери бөлiмнiң iшiнде де, басқа бөлiмге ауыстырылуына байланысты да басқа лауазымға ауыстырылады, бұл туралы үкiмдi шығарған сотқа хабарланады.
142-бап. Сотталған әскери қызметшiмен тәрбие жұмысы
Сотталған әскери қызметшiмен әскери бөлiмнiң командирi жасаған қылмысының сипаты мен қоғамдық қауiптілік дәрежесiн, сотталған әскери қызметшiнiң жеке басын, сондай-ақ оның мiнез-құлқы мен әскери қызметке көзқарасын ескере отырып тәрбие жұмысын жүргiзедi.
