Қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік туралы
2002 ж. 3 сәуірдегі № 314-ІІ
Қазақстан Республикасының Заңы
(2006.31.01. берілген өзгерістер мен толықтырулармен)
Осы редакция 2006 ж. 29 желтоқсанда енгізілген өзгерістеріне дейін қолданылды
1-тарау. Жалпы ережелер (1 - 5 баптар)
2-тарау. Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының (6 - 9 баптар)
өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы құзыреті
3-тарау. Заңды және жеке тұлғалардың өнеркәсіптік (10 - 12 баптар)
қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі міндеттері
4-тарау. Аварияларды жоюға әзірлікті қамтамасыз ету және (13 - 14 баптар)
олардың себептерін тексеру
5-тарау. Өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы бақылау мен (15 - 17 баптар)
қадағалау
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен мәтіндегі «мен қадағалау» деген сөздер алып тасталды, «бақылау мен қадағалауды» деген сөздер «бақылауды» деген сөзбен ауыстырылды (бұр. ред. қара)
Осы Заң қауіпті өндірістік объектілерді пайдаланудың қауіпсіздігін қамтамасыз ету саласындағы құқықтық қатынастарды реттейді және қауіпті өндірістік объектілерде авариялардың алдын алуға, олардың салдарын шектеуге және зардаптарын жоюға ұйымдардың әзірлігін, авариялардың жеке және заңды тұлғаларға, қоршаған орта мен мемлекетке келтірілген залалдарын кепілдікпен өтеуді қамтамасыз етуге бағытталған.
Еңбек қатынастары мен еңбекті қорғау, экологиялық, өрт қауіпсіздігі саласындағы, атом энергиясы мен ғарыш кеңістігін пайдалану, химиялық және ядролық қаруды жою, оқ-дәрілерді пайдалану мен кәдеге жарату кезіндегі қауіпсіздік саласындағы құқықтық реттеу Қазақстан Республикасының арнайы заңдарымен жүзеге асырылады.
1-тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:
1) қауіпті өндірістік объектідегі авария - адамдардың қаза табуына, олардың денсаулығына, қоршаған орта мен шаруашылық жүргізуші объектілерге зиян тигізуге, едәуір материалдық шығындарға және халықтың тіршілік жағдайларының бұзылуына әкеп соққан немесе әкеп соғуы мүмкін технологиялық процестің бұзылуы, механизмдердің, құрал-жабдықтардың және ғимараттардың зақымдануы;
2) өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету - авариялардың алдын алуға, қауіпті өндірістік объектілерде авариялар туындаған кезде және оларды жою жағдайында ұйымдасқан іс-қимылға әзір болуды қамтамасыз етуге бағытталған ұйымдық-техникалық, экономикалық және құқықтық сипаттағы шаралар жүйесін әзірлеу мен жүзеге асыру;
3) өнеркәсіптік қауіпсіздік ережелері - қауіпті өндірістік объектілердегі қызметті ұйымдастыру мен жүзеге асыру тәртібін айқындайтын нормативтік құқықтық актілер;
4) қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздік (бұдан әрі - өнеркәсіптік қауіпсіздік) - жеке және заңды тұлғалардың, қоршаған ортаның қауіпті өндірістік объектілердегі авариялардан және аталған авариялардың зардаптарынан қорғалуының жай-күйі;
5) өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптары - Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы заңдарымен белгіленген, сақталуы өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ететін нормалар;
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 6) тармақша жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
6) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті орган - өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын мемлекеттік орган (бұдан әрі - уәкілетті орган).
2-бап. Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы заңдары
1. Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және осы Заң мен Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекіткен өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгіленсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.
3-бап. Қауіпті өндірістік объектілер
Мынадай қауіпті заттар, механизмдер, құрал-жабдық және технологиялық өндірістік процестер:
1) жарылыс пен өрт қаупі бар орта қалыптастыра алатын заттар;
2) адам ағзасына әсер ету деңгейі бойынша қауіптіліктің I, II, III сыныптарына жататын зиянды заттар;
3) сыртқы әсердің белгілі бір түрлері кезінде жылу бөліп, газ құрап, өз-өзінен жылдам тарайтын химиялық өзгерістерге ұшырай алатын жарылғыш заттар;
4) 0,07 мегаПаскальдан астам қысыммен және сұйықтықтың қайнау температурасынан жоғары температурада жұмыс істейтін жабдық;
5) жүк көтергіш механизмдер, эскалаторлар, аспалы жолдар, фуникулерлер;
6) қара, түсті және басқа да металдардың балқымалары және осы балқымалардың негізіндегі қорытпалар;
7) тау-кен, геологиялық барлау, жарылыс жұмыстары, мұнай мен газ бұрғылау жұмыстары, пайдалы қазбаларды өндіру, байыту жөніндегі жұмыстары, жер асты жағдайындағы, теңіз қайраңдары мен ішкі сутоғандарындағы жұмыстар;
8) қауіпті өндірістік объектілерде қолданылатын электр қондырғыларының барлық түрлері;
9) адам денсаулығы мен қоршаған орта үшін қауіпті заттары бар өндіріс қалдықтары өндірілетін, пайдаланылатын, өңделетін, құралатын, сақталатын, тасымалданатын, жойылатын, сондай-ақ қолданылатын объектілер қауіпті өндірістік объектілерге жатады.
4-бап. Өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі негізгі талаптар
1. Өнеркәсіптік қауіпсіздік:
1) қауіпті өндірістік объектілердегі қызметті лицензиялауды;
2) қауіпті өндірістік объектілерде қолданылатын өнімдерді, процестерді, жұмыстар мен көрсетілетін қызметті сертификаттауды;
3) қауіпті өндірістік объектінің қауіпсіздігін декларациялауды және декларациясына сараптама жасауды;
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 4) тармақша жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
4) өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарының сақталуын мемлекеттік бақылауды, сондай-ақ өндірістік қадағалауды Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүргізумен қамтамасыз етіледі.
2. Қауіпті өндірістік объектілері міндетті декларациялануға тиісті ұйымдар тізбесі, декларация берудің ережелері мен декларацияның нысандары, оған сараптама жасаудың тәртібі Қазақстан Республикасының табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы заңдарымен белгіленеді.
5-бап. Өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы ақпарат
Қазақстан Республикасының мемлекеттік органдары, жеке және заңды тұлғалар қауіпті өндірістік объектілері бар ұйымның әкімшілігінен қауіпті өндірістік объектілердегі өнеркәсіптік қауіпсіздіктің жай-күйі туралы толық және дұрыс ақпарат алуға құқылы.
2-тарау.
Қазақстан Республикасы мемлекеттік органдарының
өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы құзыреті
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 6-баптың тақырыбы өзгертілді (бұр. ред. қара)
6-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті
Қазақстан Республикасының Үкіметі:
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 1) тармақша жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
1) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын әзірлейді және іске асыруды қамтамасыз етеді;
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 2) тармақша өзгертілді (бұр. ред. қара)
2) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы бағдарламаларды бекітеді;
2004.20.12. № 13-III ҚР Заңымен 3) тармақша өзгерді (бұр. ред. қара)
3) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыру тәртібін айқындайды;
4) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 5) тармақшамен толықтырылды
5) уәкілетті органның ведомстволары жанында екі немесе бірнеше әкімшілік-аумақтық бірліктерде арнайы бақылау функцияларын жүзеге асыратын аумақтық бөлімшелер құрады.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 7-бап өзгертілді (бұр. ред. қара)
7-бап. Өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті мемлекеттік органның құзыреті
Уәкілетті орган:
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 1) тармақша жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
1) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы мемлекеттік саясатты іске асыруды қамтамасыз етеді;
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 1-1) тармақшамен толықтырылды
1-1) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) орталық және жергілікті атқарушы органдарының қызметін үйлестіреді;
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 2) тармақша жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
2) меншік нысанына және ведомстволық бағыныстылығына қарамастан барлық ұйымдардағы қауіпті объектілерде төтенше жағдайлардың алдын алу және жою жөніндегі мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
2004.20.12. № 13-III ҚР Заңымен 3) тармақша жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 3) тармақша жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
3) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы, оның ішінде мамандандырылған мемлекеттік ғылыми-зерттеу ұйымдарын тарту арқылы салааралық нормативтік құқықтық актілерді әзірлейді, аталған нормативтік құқықтық актілерді бекітеді немесе келіседі;
4) қауіпті өнеркәсіптік объектілердегі авариялардың себептерін тексеруді ұйымдастырады;
5) егер өнеркәсіптік қауіпсіздік ережелеріне сәйкес әзірленген аварияларды жою жоспарында өзге тәртіп көзделмеген болса, қауіпті өндірістік объектілердегі авариялардың салдарын шектеу және зардаптарын жою жөніндегі жұмысқа бақылау жасайды;
6) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы ведомстволық бағыныстағы ғылыми-зерттеу ұйымдарының қызметіне басшылық жасайды, өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша мамандандырылған ғылыми-зерттеу және жобалау-конструкторлық ұйымдардың жұмысын үйлестіреді;
7) ғылыми зерттеулерді, білімді насихаттауды, халықты, өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы ұйымдардың лауазымды адамдары мен қызметкерлерін оқытуды ұйымдастырады;
8) өз құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы заңдарының сақталуына мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
9) әскерилендірілген тау-кен құтқару, газдан құтқару және фонтандарға қарсы қызметтер мен құралымдар қызметіне басшылық жасайды;
10) қауіпті өндірістік объектілерді есепке алу ісін жүзеге асырады;
11) қауіпті өндірістік объектілерді бірдейлендірудің - объектіні ұйымдардың құрамында қауіпті өндірістік объектілер санатына жатқызудың негізгі талаптарын белгілейді;
12) өнеркәсіптік қауіпсіздіктің жай-күйі туралы ақпарат беру тәртібін айқындайды;
13) өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады, шетелдік ұйымдар мен азаматтардың қызметін реттейді;
14) қауіпті өндірістік объектіде сөзсіз аварияға ұрындыру қаупі бар қызметті осы қауіп жойылғанға дейінгі кезеңге тоқтата тұруға құқығы бар.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 15) тармақшамен толықтырылды
15) мүдделі орталық атқарушы органдармен бірлесе отырып, олардың құзыреті шегінде авариялардың себептерін тексеруді жүргізеді;
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 16) тармақшамен толықтырылды
16) халықты және ұйымдарды өнеркәсіптік қауіпсіздіктің жай-күйі туралы хабарландырудың тәртібін белгілейді.
8-бап. 2004.20.12. № 13-III ҚР Заңымен алып тасталды (бұр. ред. қара)
9-бап. Жергілікті мемлекеттік басқару органдарының өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы құзыреті
Жергілікті мемлекеттік басқару органдары өнеркәсіптік қауіпсіздік саласында өздерінің өкілеттігі шегінде:
1) 2004.20.12. № 13-III ҚР Заңымен алып тасталды (бұр. ред. қара)
2) қауіпті өндірістік объектілерді авариялар болған жағдайларда қолда бар күшті, құралдар мен ресурстарды тарта отырып, салдарын шектеу, адамдардың өмірін құтқару, олардың денсаулығын, құқықтары мен мүдделерін қорғау, меншікті күзету, қоғамдық тәртіпті сақтау жөніндегі іс-шараларды орындау жағынан қажетті көмек көрсетеді;
2004.20.12. № 13-III ҚР Заңымен 3) тармақша жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
3) қауiптi өндiрiс объектiлеріндегі авариялардың алдын алу және жою жөніндегі шаралар туралы халықты және ұйымдарды хабардар етедi.
3-тарау. Заңды және жеке тұлғалардың өнеркәсіптік
қауіпсіздікті қамтамасыз ету
жөніндегі міндеттері
10-бап. Жеке тұлғалардың өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі міндеттері
Қауіпті өндірістік объектілердегі жеке тұлғалар:
1) өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтауға;
2) қауіпті өндірістік объектілері бар ұйымның әкімшілігін авария туралы, аварияға әкеп соғуы мүмкін - авариядан қорғану жабдықтары мен құралдарының істен шығуы, технологиялық процестердің режимнен ауытқуы туралы дереу хабардар етуге;
3) өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша нұсқама алуға және оқуға, қайта даярлаудан, аттестаттаудан өтуге;
4) авариялар себептерін тексеру кезінде көмек көрсетуге міндетті.
11-бап. Заңды тұлғалардың өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі міндеттері
Қауіпті өндірістік объектілері бар заңды тұлғалар:
1) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген талаптарға сәйкес қауіпті өндірістік объектілердегі қажетті аспаптардың, өндірістік процестерді қорғау мен бақылау жүйелерінің болуын және жұмыс істеуін қамтамасыз етуге;
2) өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарының сақталуына өндірістік бақылауды ұйымдастыруға және жүзеге асыруға;
3) қауіпті өндірістік объектілерде пайдаланылатын ғимараттардың, техникалық құрылғылардың, құрал-жабдықтың, материалдар мен бұйымдардың диагностикасын, сынақтан өткізілуін, куәландырылуын өнеркәсіптік қауіпсіздік ережелерінде белгіленген тәртіппен және мерзімдерде жүргізуге;
4) қауіпті өндірістік объектілерде Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен сертификаттаудан өткен және өнеркәсіпте қолдануға рұқсат етілген техникалық құрылғыларды, жабдық, материалдар мен бұйымдарды пайдалануды жүзеге асыруға;
5) белгіленген біліктілік талаптарына сай келетін лауазымды адамдар мен қызметкерлердің қауіпті өндірістік объектілерде жұмыс істеуіне рұқсат беруге;
6) қауіпті өндірістік объектілерге бөгде адамдардың өтіп кетуін болдырмауға;
7) авариялардың алдын алуға, оларды және олардың зардаптарын жоюға бағытталған іс-шараларды жүргізуге;
8) авариялардың туындау себептеріне талдау жүргізуге, оларды жою жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыруға, олардың себептерін тексеру ісіне көмек көрсетуге;
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 9) тармақша өзгертілді (бұр. ред. қара)
9) уәкілетті органды, орталық атқарушы органдар мен жергілікті басқару органдарын, халықты және қызметкерлерді авариялар туралы дереу хабардар етуге;
10) авариялардың есебін жүргізуге;
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 11) тармақша өзгертілді (бұр. ред. қара)
11) уәкілетті органның және оның аумақты бөлімшелерінің лауазымды адамдары анықтаған өнеркәсіптік қауіпсіздік ережелерінің бұзылуын жою жөніндегі нұсқамаларды орындауға;
12) өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз етуге арналған қаржы, материалдық және өзге де қаражаттар қалыптастыруға;
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 13) тармақша өзгертілді (бұр. ред. қара)
13) уәкілетті органға авариялар, жарақат алулар және кәсіби аурулар туралы ақпарат беруге;
2004.20.12. № 13-III ҚР Заңымен 14) тармақша өзгерді (бұр. ред. қара)
14) қауіпті өндірістік объектілердегі авариялар жағдайында басқа тұлғалардың өміріне, денсаулығына немесе мүлкіне және қоршаған ортаға залал келтіргені үшін азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыруға;
2004.20.12. № 13-III ҚР Заңымен 11-бап 15) тармақшамен толықтырылды; 2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 15) тармақша өзгертілді (бұр. ред. қара)
15) уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен халықты және ұйымдарды өнеркәсiптiк қауiпсiздiктiң жай-күйi туралы хабардар ету.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 12-бап жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
12-бап. Қауіпті өндірістік объектілердің қызметкерлерін
өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша кәсіби
даярлау, қайта даярлау, олардың біліктілігін арттыру
1. Қауіпті өндірістік объектілердің қызметкерлерін өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері бойынша кәсіби даярлау, қайта даярлау, олардың біліктілігін арттыру қауіпті өндірістік объектілері бар қауіпті өндірістік объектілердің иелеріне жүктеледі.
2. Даярлау, қайта даярлау, біліктілігін арттыру бағдарламалары уәкілетті органның аумақтық бөлімшесімен келісілуге тиіс.
3. Емтихан комиссиясын:
жоғары және орта кәсіптік білімі бар мамандар үшін - уәкілетті органның өкілі;
жұмысшы мамандықтары үшін - уәкілетті органның аумақтық бөлімшесінің өкілі басқарады.
4. Жұмысты қауіпсіз орындау ережелерін оқытудың жыл сайынғы бағдарламасының ұзақтығы қырық сағаттан аз болмауға және оны уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі бекітуге тиіс.
5. Қауіпті өндірістік объектілерде жұмыспен қамтылған барлық адамдардың білімі тексерілуге тиіс.
6. Емтихан қабылдау жөніндегі комиссия білімі тексерілуден өткен адамдардан құралуға тиіс. Комиссияның құрамын қауіпті объектінің иесі айқындайды, ол уәкілетті органның аумақтық бөлімшесімен келісіледі.
7. Қауіпті өндірістік объектілердің қызметкерлерін оқыту және олардан емтихан қабылдау уәкілетті орган аккредиттеген оқу ұйымында жүргізілуі мүмкін.
8. Комиссия құрамы үш адамнан артық болуы керек.
9. Емтихан билеттерін уәкілетті орган бекітеді.
10. Білімді тексеру нәтижелері хаттамамен ресімделеді. Білімді тексеру хаттамасы үш жыл бойы сақталады.
11. Емтихан тапсырған адамдарға емтихан комиссиясының төрағасы қол қойған куәлік беріледі.
12. Куәлік онда көрсетілген мерзім ішінде Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында қолданылады.
13. Емтиханды қайтадан тапсыра алмаған адамдар жұмысқа жіберілмейді.
14. Мерзімі өткен куәлігі бар адамдар жұмысқа жіберілгеннен кейін бір ай ішінде емтихан тапсыруға тиіс.
15. Оқытуды ұйымдастыру жөніндегі, соның ішінде емтихан комиссиясы мүшелерінің еңбегіне ақы төлеу жөніндегі барлық шығыстар қауіпті өндірістік объектінің иесіне жүктеледі.
4-тарау. Аварияларды жоюға әзірлікті қамтамасыз
ету және олардың себептерін тексеру
13-бап. Аварияларды жоюға әзірлікті қамтамасыз ету
Қауіпті өндірістік объектілері бар ұйымдар авариялардың салдарын шектеу және олардың зардаптарын жою жөніндегі іс-қимылға әзірлікті қамтамасыз ету мақсатында:
1) қауіпті өндірістік объектілердегі авариялардың салдарын шектеу және олардың зардаптарын жою жөніндегі іс-шараларды жоспарлауға және жүзеге асыруға;
2) қауіпті өндірістік объектілердегі авариялардың алдын алу, олардың салдарын шектеу және зардаптарын жою жөніндегі профилактикалық жұмыстарға әскерилендірілген авариялық-құтқару қызметтері мен құрылымдарын тартуға;
3) авариялардың салдарын шектеу және олардың зардаптарын жою үшін материалдық және қаржылық ресурстар резервін ұстауға;
4) қызметкерлерді қауіпті өндірістік объектілерде авария бола қалған жағдайдағы қорғану әдістері мен іс-қимылдарын үйретуге;
5) қауіпті өндірістік объектілерде авария бола қалған жағдайда байқау, хабарлау, байланыс және іс-қимылды қолдау жүйелерін құру мен олардың тұрақты жұмыс істеуін қамтамасыз етуге міндетті.
14-бап. Авариялардың себептерін тексеру
1. Қауіпті өндірістік объектілерде авария туындаған әрбір факт бойынша оның себептеріне тексеру жүргізіледі.
Аварияның себептерін тексеру жөніндегі комиссияның құрамына авария болған ұйымдардың өкілдері міндетті түрде енгізіледі.
2. Авариялардың себептерін тексеру тәртібін өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті мемлекеттік орган мүдделі орталық атқарушы органдармен бірлесе отырып, олардың құзыреті шегінде белгілейді.
3. Авария себептерін тексеру шығыстарын қаржыландыруды авария болған қауіпті өндірістік объектіні пайдаланушы ұйым жүзеге асырады.
2006.31.01. № 125-III ҚР Заңымен 4-1-тараумен толықтырылды
4-1-тарау.
Инциденттердің, авариялардың себептерін тексеру және
есепке алу
14-1-бап. Қауіпті өндірістік объекті иесінің іс-әрекетi
1. Қауіпті өндірістік объектінің иесі қауіпті өндірістік объектіде қолданылатын техникалық құрылғылар жұмыс істемей қалған немесе олар зақымданған, технологиялық процесс режимінен ауытқыған (бұдан әрі - инцидент) кезде:
үш тәулік ішінде уәкілетті органның аумақтық бөлімшесін хабардар етеді;
инцидентті тексеруді жүргізеді;
инциденттерді болғызбау жөніндегі іс-шараларды әзірлейді және жүзеге асырады;
болған инциденттердің есебін жүргізеді.
2. Авария болған кезде:
болған авария туралы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесіне, жергілікті атқарушы органға дереу хабарлайды;
хабарлама алған орган инстанция бойынша жоғары тұрған органдарды болған авария туралы хабардар етеді;
аварияның себептерін тексеру жөніндегі комиссияға аталған комиссияның өз өкілеттіктерін жүзеге асыруы үшін қажетті барлық ақпаратты табыс етеді;
комиссия жұмысының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін іс-шараларды жүзеге асырады.
14-2-бап. Аварияларды тексеру жөніндегі комиссия
1. Қауіптілігі декларациялануға тиіс объектілердегі аварияны уәкілетті орган басшысының бұйрығымен тағайындалатын комиссия тексереді.
2. Қалған аварияларды уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі басшысының бұйрығымен тағайындалатын комиссия тексереді.
3. Уәкілетті органның аумақтық бөлімшесінің өкілі аварияларды тексеру жөніндегі комиссияның төрағасы болып тағайындалады.
4. Комиссияның құрамына қауіпті өндірістік объекті иесінің өкілі кіреді.
14-3-бап. Комиссияның құқықтары
1. Комиссия төрағасы аварияны тексеруге қатысты мәселелер бойынша сараптама тағайындауға құқылы.
2. Сараптама комиссиясы аварияны тексеру жөніндегі комиссия төрағасының өкімімен тағайындалады. Сараптамалық қорытындыны қажет ететін мәселелер жазбаша нысанда қойылады. Сараптама комиссиясының барлық мүшелері қол қойған материалдар аварияны тексеру жөніндегі комиссияға комиссия төрағасы белгілеген мерзімде табыс етіледі.
3. Тексеру барысында аварияны тексеру жөніндегі комиссияның болған оқиғаны көрген адамдардан, лауазымды адамдардан және басқа да адамдардан жазбаша және ауызша түсініктеме алуға құқығы бар.
14-4-бап. Тексерудің міндеттерi
Комиссия тексеру барысында аварияның алдында болған мән-жайларды анықтайды, оның себептерін, техникалық құрылғыларды пайдалану талаптарын, технологиялық процестерді бұзудың сипатын, өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі нормативтік құқықтық актілерді бұзушылықтарды айқындайды, олардың салдарларын жою және мұндай авариялардың алдын алу жөніндегі іс-шараларды белгілейді, материалдық залалды анықтайды.
14-5-бап. Тексеру материалдары
Аварияны тексеру материалдарына:
1) аварияның себептерін тексеру үшін комиссия тағайындау (құру) туралы бұйрық;
2) аварияның себептерін тексеру актісі, оған:
авария болған жерді қарау хаттамасы, жоспарлар, сызбалар, фото-суреттер;
авария орнының эскизі;
комиссия төрағасының техникалық сараптама тағайындау туралы өкімі және аварияны тексеру жөніндегі комиссия шығарған басқа да өкімдер;
сараптама комиссиясының аварияның себептері туралы қорытындысы, зертханалық және басқа да зерттеулердің, эксперименттердің, талдаулардың нәтижелері қоса беріледі;
3) авариялық-құтқару қызметі қызметкерлерінің (егер олар аварияны жою үшін шақырылған болса) баянхаттары;
4) аварияға қатысы бар адамдарды, сондай-ақ өнеркәсіптік қауіпсіздіктің нормативтік құқықтық актілерінің талаптарын сақтауға жауапты лауазымды адамдардан жауап алу хаттамалары мен олардың түсініктемелері;
5) қызмет көрсететін персоналды өнеркәсіптік қауіпсіздік бойынша оқыту, олардың білімін тексеру, нұсқама алуы туралы анықтамалар;
6) аварияның мән-жайы мен себептерін сипаттайтын басқа да материалдар кіреді.
Тексеру материалдарын техникалық ресімдеу қауіпті өндірістік объектінің иесіне жүктеледі, ол аварияны тексеру аяқталғаннан кейін бес күннен кешіктірмей:
1) декларацияланған объектідегі авария жөніндегі материалды - уәкілетті органға;
