Почта туралы Қазақстан Республикасының
2003 жылғы 8 ақпандағы N 386-II Заңы
Осы редакция 10.07.03 ж. N 483-II ҚР Заңымен енгізілетін өзгерістеріне дейін қолданады
Осы Заң почта қызметi саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді, почта қызметi субъектілерiнiң құқықтары мен мiндеттерiн, почта байланысы саласындағы мемлекеттiк органдардың құзыретiн белгілейдi.
1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негiзгi ұғымдар
Осы Заңда мынадай негiзгі ұғымдар пайдаланылады:
1) абонементтік жәшiк - почта жөнелтiмдерiнiң жекелеген түрлерiн алу үшiн, почта операторының өндiрiстiк объектiлерiнде орнатылатын, адресаттар уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен пайдаланатын құлыпталмалы арнайы жәшiк;
2) абоненттiк почта жәшiгi - адресаттардың почта жөнелтiмдерiн алуы үшiн тұрғын үйлерде, сондай-ақ ауылдық жерлердегi жеткiзу учаскесінде орнатылатын, жәшiктерi бар құлыпталмалы арнайы шкаф;
3) адресат - өзiне почта жөнелтiмi немесе почталық ақша аударымы арналған, почта операторының қызмет көрсетуiн пайдаланушы;
4) почта жөнелтiмiн табыс ету - почта жөнелтiмiн адресаттың жеке өзiне немесе оның заңды өкiлiне, немесе сенiмхат негiзiнде iс-қимыл жасаушы сенiм көрсетiлген адамына беру;
5) почта төлемiнiң мемлекеттiк белгілерi - айналымға уәкілеттi орган енгiзетiн, почта операторының қызмет көрсетуiне ақы төленгенiн растайтын почта маркалары, блоктар, маркалы конверттер, почта карточкалары, франкирлеу машиналарының бедерi және өзге де белгiлер;
6) почта жөнелтiмiн жеткiзу - почта жөнелтiмiн баратын жерiндегi өндiрiс объектiлерiнен абонементтiк жәшiкке немесе абоненттiк почта жәшiгіне, немесе жөнелтушi көрсеткен өзге де мекенжай бойынша апару;
7) атаулы зат - құжаттар мен почта жөнелтiмдерiне почта операторының, оның өндiрiстiк объектiсiнiң атауларын, сондай-ақ почта операторы белгiлеген өзге де ақпаратты көрсете отырып, бедер түсiруге арналған аспап;
8) халықаралық почта жөнелтiмi - Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жерлерге жiберу үшiн қабылданатын не Қазақстан Республикасына келiп түсетiн, не Қазақстан Республикасының аумағы арқылы бiр шет мемлекеттен екiншiсiне транзитпен өтетiн жай немесе тiркелетiн почта жөнелтiмi;
9) халықаралық қайтарым купоны - Дүниежүзілiк почта одағы айналымға енгiзетiн, Дүниежүзілік почта одағына мүше кез келген елде почта маркаларына айырбастауға жататын, әуе көлiгiмен жеткiзiлетiн, салмағы 20 грамға дейiнгi жай халықаралық хаттың ең төменгi ақысын білдiретiн құжат;
10) ұлттық почта желiсi - Қазақстан Республикасының бүкiл аумағында жұмыс iстейтiн және жұртшылықпен жасалатын шарт негiзiнде сол арқылы қызметтер көрсетiлетiн жалпы пайдаланыстағы почта желiсi;
11) Ұлттық почта операторы - меншiк иесi ретiнде мемлекет атынан почта байланысының және арнайы байланыстың баршаға қолжетiмдi қызмет көрсетуiн жасау, қаржы қызметi мен қаржылық қызмет көрсетудi жүзеге асыру жөнiнде мiндеттемелер жүктелген заңды тұлға;
12) халықтың салымдарын сақтауды қамтамасыз ету - салымды номинал түрiнде, пайдаланушы мен Ұлттық почта операторы арасында жасалған шарттың талаптарымен белгiленген сыйақыны ескере отырып қайтару кепiлдiгi;
13) почта жөнелтiмiн сұрыптау - почта жөнелтiмдерiн жiберуге әзiрлеудi қамтамасыз етiп, олармен жасалатын өндiрiстiк операциялар;
14) почта операторы - почта қызметi саласында қызмет көрсетуге құқығы бар жеке немесе заңды тұлға;
15) операциялық терезе - почта операторының өндiрiстiк объектiсiндегi пайдаланушыға почта қызметiн көрсетулерiнің бiр және одан көп түрлерi көрсетiлетiн жұмыс орны;
16) операциялық күн - почта операторының почта қызметiн көрсететiн жұмыс уақыты;
17) жөнелтушi - почта операторына почта жөнелтiмiн немесе почталық ақша аударымын жiберу үшiн тапсыратын почта операторының қызмет көрсетуiн пайдаланушы;
18) почта жөнелтiмiн тасымалдау - почта жөнелтiмiн адресатқа жеткiзу және (немесе) табыс ету үшiн жөнелтiм пунктiнен баратын жерiндегi почта операторының өндiрiстiк объектiлерiне дейiн апару;
19) почта жөнелтiмiн жiберу - почта жөнелтiмiн қабылдау, сұрыптау, тасымалдау және (немесе) беру, жеткiзу және (немесе) табыс ету операцияларының жиынтығы;
20) жазбаша хат-хабар - хаттар, почта карточкалары, бандерольдер және ұсақ пакеттер;
21) хат - iшiнде жазбаша салынымы бар конверт түрiнде жiберiлетiн почта жөнелтiлімі;
22) почта операторының қызметiн пайдаланушы (бұдан әрi пайдаланушы) - почта операторы көрсететiн, оның iшiнде өзi почта операторымен жасасатын шарттардың негiзiнде көрсететiн қызметтердi тұтынушы болып табылатын жеке немесе заңды тұлға;
23) почта - инфрақұрылымның Қазақстан Республикасының аумағында почта, қаржы және өзге қызметтер кешенiн көрсетудi және қаржылық қызметтi жүзеге асыруды қамтамасыз ететiн бөлiгi;
24) почта қызметi - почта желiлерi арқылы почта қызметiн көрсету;
25) почта карточкасы - арнаулы стандартты бланкiге жазбаша хабарлама жазылған жай немесе тiркелетiн почта жөнелтiмi;
26) почта желiсi - почта операторының қызмет көрсетуi кезiнде пайдаланылатын өндiрiстiк объектiлер мен почта маршруттарының жиынтығы;
27) почта жүйесi - почта байланысын қамтамасыз ететiн почта желiлерi мен почта операторларының жиынтығы;
28) почта-жинақтау жүйесi - базасында Ұлттық почта операторы Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қаржылық қызметтi жүзеге асыратын және почта, қаржы және өзге де қызметтер көрсететiн почта жүйесi;
29) почта жөнелтiмдерi - жазбаша хат-хабарлар, посылкалар, почта контейнерлерi, сондай-ақ тиiсiнше буып-түйiлген баспа басылымдары;
30) почталық мекенжай (бұдан әрi - мекенжай) - почта операторының қызметiн пайдаланушы, почта жөнелтiмдерiн және почталық ақша аударымдарын жеткiзу және (немесе) табыс ету үшiн белгiлеген орын;
31) почта индексi - почта жөнелтiмiн немесе почталық ақша аударымын жiберудi жылдамдату мақсатында почта операторларының өндiрiстiк объектiлерiне берiлетiн, оларды әкiмшілік-аумақтық бiрдейлендiруге және жүйелеуге мүмкiндiк беретiн мекенжайдың шартты цифрлық белгiсi;
32) почталық ақша аударымы - уәкiлеттi орган бекiткен белгiленген үлгiдегi бланк нысанын толтырып, почта желiсiн және өзге де байланысты пайдалану арқылы ақша жiберу жөнiндегi қызмет көрсету;
33) почта штемпелi - құжаттар мен почта жөнелтiмдерiне почта жөнелтiмiн жөнелтiм орнында қабылдауды жүзеге асырған өндiрiстiк объектiнiң атауын, почта жөнелтiмiнiң қабылданған күнi мен уақытын; почта жөнелтiмiн жөнелтiм орнында алуды жүзеге асырған өндiрiстiк объектiнiң атауын, алынған күнi мен уақытын, сондай-ақ почта жөнелтiмiн адресатқа жеткiзген және (немесе) тапсырған өндiрiстiк объектiнiң атауын, жеткiзiлген және (немесе) тапсырылған күнi мен уақытын көрсете отырып бедер басуға арналған аспап;
34) почта жәшiгi - жай хаттар мен жай почта карточкаларын жинауға арналған, белгiленген түстегi, нысандағы және көлемдегi жәшiк;
35) почта жөнелтiмiн қабылдау - почта операторының жөнелтушiден қабылдаған, оның iшiнде почта жәшiктерiнiң iшiнен алу арқылы қабылданған почта жөнелтiмiн одан әрi жiберу үшiн ресiмдеуi;
36) өндiрiстiк объект - почта операторының қызмет көрсетуге арналған және сол үшiн жабдықталған почта желiсінің өндiрiстiк бiрлiгi;
37) мерзiмдi баспа басылымдарын жазылу бойынша тарату - почта операторы, бұқаралық ақпарат құралдарының меншiк иесi немесе оның уәкілеттi тұлғасы және пайдаланушы арасындағы мерзiмдi баспа басылымдарын пайдаланушыға жеткiзуге және (немесе) табыс етуге бағытталған, оларға жазылуды қабылдау, тапсырыстарды жинау, әзiрлеу және сұрыптау жөнiндегi өзара iс-қимыл;
38) тiркелетiн почта жөнелтiмi - жөнелтушiге түбiртек беріліп қабылданатын және адресатқа қолхат бойынша табыс етiлетiн почта жөнелтiмi;
39) почта байланысының құралдары - почта байланысының қызметiн көрсетуi үшiн пайдаланылатын техникалық құралдар мен технологиялар;
40) почта қызметiнiң субъектiлерi - почта операторлары және пайдаланушылар;
41) тариф - почта операторы көрсететiн қызметке ақы төлеудiң Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгiленген мөлшерi;
42) почта байланысы саласындағы уәкiлеттi орган (бұдан әрi уәкiлеттi
орган) - өз құзыретi шегiнде почта байланысы саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асыруды, почта операторларының қызметiне мемлекеттiк бақылауды, оны үйлестiру мен реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк басқару органы;
43) курьерлiк почта қызмет көрсетуi - почта байланысының курьердi пайдалана отырып почта жөнелтiмдерiн тасымалдау және табыс ету жөнiндегi қызмет көрсетуi;
44) почта байланысының қызмет көрсетуi - почта жөнелтiмдерiн және почталық ақша аударымдарын жiберу жөнiндегi қызмет;
45) жедел почта қызметтерi - почта байланысының почта жөнелтiмдерiн жедел сұрыптау, тасымалдау, жеткiзу және (немесе) табыс ету режимiндегi қызмет көрсетуi;
46) факстiк байланыс қызметтерi - байланыстың қағазға басылған мәтiндер мен иллюстрацияларды арнаулы аппараттың көмегiмен телефон арналары бойынша берудi бiлдiретiн қызмет көрсетуi;
47) электрондық почтаның қызметтерi - байланыстың пайдаланушыларға қағаз қолданбай хабар немесе құжат алмасуға мүмкiндiк беретiн қызмет көрсетуi;
48) қаржы қызметi және қаржылық қызмет көрсету - Ұлттық почта операторының Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен қаржы рыногында жүзеге асыратын қызметi және қызмет көрсетуi;
49) франкирлеу машинасы - жазбаша хат-хабарға почта байланысының қызмет көрсетуiне ақы төленгенiн, жазбаша хат-хабардың және басқа ақпараттың қабылданған датасын растайтын бедер түсiруге арналған машина.
2-бап. Қазақстан Республикасының почта туралы заңдары
1. Қазақстан Республикасының почта туралы заңдары Қазақстан Республикасының Конституциясына негiзделедi, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
2. Егер Қазақстан Республикасы бекiткен халықаралық шартта осы Заңдағыдан өзгеше ережелер белгiленсе, халықаралық шарттың ережелерi қолданылады.
3-бап. Почта қызметiнiң негiзгi принциптерi
Почта қызметi:
1) заңдылықтың сақталуы;
2) почта байланысының қызмет көрсетулерiне қолжетiмдi болуы;
3) пайдаланушылардың құқықтары мен мүдделерiнiң сақталуы;
4) почта жөнелтiмдерi қозғалысының Қазақстан Республикасының бүкіл аумағындағы еркiндiгi, оның iшiнде транзит еркіндiгi;
5) жеке және заңды тұлғалардың почта байланысы мен осы қызметтiң нәтижелерiн пайдалану саласындағы құқықтарының теңдiгi;
6) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген шектеулердi ескере отырып, пайдаланушылардың жазысқан хаттарының, почта және өзге де хабарларының құпия болу құқығын қамтамасыз ету;
7) почта желiсiнiң сенiмдiлiгi мен тұрақтылығын және оның басқарылуын қамтамасыз ету;
8) почта байланысы саласындағы ережелер мен талаптардың бiрлiгi;
9) ұлттық почта желiсiнiң және почта-жинақтау жүйесiнiң дамуына мемлекеттiк қолдау;
10) Ұлттық почта операторы почта-жинақтау жүйесiнiң салымдарына тартатын ақшаны орналастыру тәртiбiн мемлекеттiк реттеу негiзiнде жүзеге асырылады.
4-бап. Почта операторының қызметi мен қызмет көрсетуінің түрлері
1. Почта операторлары мынадай қызмет пен қызмет көрсету түрлерiн жүзеге асыруға құқылы:
1) почта байланысы қызметiн көрсету;
2) қаржылық қызмет және қаржылық қызмет көрсету;
3) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де қызмет көрсету.
2. Почта байланысының қызмет көрсетуiне:
1) почта байланысының баршаға қолжетiмдi қызмет көрсетуi;
2) тiркелетiн почта жөнелтiмдерiн жiберу жөнiндегi қызмет көрсету;
3) жедел және курьерлiк почта қызмет көрсетуi;
4) почталық ақша аударымдары;
5) жаздырып алатын баспа басылымдарын тарату және оларды сату;
6) филателия өнiмдерiн сату;
7) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес почта байланысының өзге де қызмет көрсетуi жатады.
3. Қаржы қызметiне және қаржылық қызмет көрсетуге:
1) бағалы қағаздар рыногын реттеу жөнiндегi уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiптегi брокерлiк, дилерлiк және трансфер-агенттiк қызмет;
2) мемлекеттiк бюджеттен және жинақтаушы зейнетақы қорларынан зейнетақы төлемдерi мен әлеуметтiк жәрдемақыларды жеткiзу жөнiндегi қызмет көрсету;
3) лизинг қызметiн жүзеге асыру;
4) факторингтiк операциялар;
5) форфейтингтiк операциялар;
6) жеке және заңды тұлғалардың депозиттерiн қабылдау, банк шоттарын ашу және жүргiзу;
7) кассалық операциялар;
8) аударым операциялары;
9) банкноттарды, монеталарды және құнды заттарды инкассациялау және жiберу;
10) шетел валютасын айырбастау операцияларын ұйымдастыру;
11) заңды тұлғалардың тапсырмасы бойынша бюджеттiң атқарылуы жөнiндегi уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiнiң чектерiмен мемлекеттiк мекемелерге қызмет көрсетуге арналған есеп айырысуларды жүзеге асыру;
12) бюджеттiң атқарылуы жөнiндегi уәкiлеттi органның аумақтық бөлiмшелерiнiң чектерi бойынша ақшаны қолма-қол алу бөлiгiнде ақылылық, жеделдiк және қайтарымдылық шарттарымен ақшалай нысанда кредиттер беру;
13) корреспонденттiк шоттарды ашу және жүргiзу;
14) лотереяларды өткiзу;
15) мемлекеттiң кепiлдiктерiмен Қазақстан Республикасының аумағындағы инвестициялық жобаларға қатысу жатады.
5-бап. Почта операторлары
1. Почта операторларында қажеттi материалдық-техникалық база мен бiліктi кадрлар, механикаландыру, автоматтандыру және ақпараттандыру құралдары болуға, пайдаланушылар үшiн почта жөнелтiмдерiн Қазақстан Республикасының iшiнде және одан тыс жерлерге жiберудiң тарифтерi, мерзiмдерi туралы ақпарат, сондай-ақ өзге де ақпарат беруге тиiс.
2. Почта операторларының почта байланысы қызметiн көрсету жөнiндегi қызметi почта байланысы қызметiн көрсету ережелерiне сәйкес бiрыңғай нормативтер мен талаптар бойынша жүзеге асырылады.
3. Почта операторлары пайдаланушылардан қабылданған почта жөнелтiмдерi мен почталық ақша аударымдарының сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi.
4. Почта операторлары почта жөнелтiмдерi, почталық ақша аударымдары, жөнелтушiлер және адресаттар туралы мәлiметтердi тек жөнелтушiлер мен адресаттарға не олардың заңды өкілдерiне немесе сенiмхат негiзiнде сенiм көрсетiлген адамдарына бередi. Аталған мәлiметтердi өзге жеке және заңды тұлғаларға беру Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде көзделген жағдайларда ғана жүзеге асырылады.
5. Почта байланысының баршаға қолжетiмдi қызметiн көрсететiн почта операторы көлiгiнiң почта жөнелтiмдерiмен алмасу үшiн автомобиль, темiржол, су көлiгi станцияларының және вокзалдардың, әуежайлардың аумақтарында орналасқан жүк және багаж кешендерiне өтуi бiрiншi кезектi тәртiппен және ақы төленбей жүзеге асырылады.
6-бап. Ұлттық почта операторы
1. Ұлттық почта операторы - бiрден-бiр құрылтайшысы және қатысушысы мемлекет болып табылатын заңды тұлға.
2. Ұлттық почта операторы:
1) уәкiлеттi органның бекiтуiне почта операторларының өндiрiстiк объектiлерiне почта индекстерiн беру жөнiнде ұсыныстар енгiзедi;
2) уәкілеттi орган бекiтетiн түрлер мен көлемге сәйкес почта төлемiнің мемлекеттiк белгiлерiн шығаруды ұйымдастырады, сондай-ақ оларды сатуды жүзеге асырады;
3) халықаралық қайтарым купонын төлемге қабылдауға мiндеттi;
4) жергiлiктi атқарушы органдармен келiсе отырып, әкімшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағындағы почта жәшiктерiнiң санын және орналасатын жерлерiн белгiлейдi;
5) өз қызметкерлерiн уәкiлеттi орган белгiлеген тәртiппен нысанды киiммен қамтамасыз етуге құқылы;
6) Қазақстан Республикасының банк заңдарына сәйкес Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi беретiн лицензия негiзiнде банк операцияларының жекелеген түрлерiн жүзеге асырады.
Ұлттық почта операторының қаржы қызметiн жүзеге асыру және қаржы қызметiн көрсету бөлiгiндегi қызметiн Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi реттеп отырады, оның iшiнде жекелеген пруденциялық нормативтер белгiлеу арқылы реттейдi.
3. Мемлекет Ұлттық почта операторы жедел депозиттерге тартатын халықтың салымдарының сақталуын оларды мемлекеттiк бағалы қағаздарға және өзге де өтiмдi қаржы құралдарына орналастыру арқылы қамтамасыз етедi.
4. Ұлттық почта операторы туралы ереженi Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтедi.
7-бап. Почта байланысы қызметiн көрсету ережесi
Почта байланысы қызметiн көрсету ережесiнде:
1) пайдаланушыларға қызмет көрсетудi ұйымдастыру жөнiндегi талаптар;
2) почта операторларының атаулы заттарын пайдалану тәртiбi;
3) почта жөнелтiмдерiн ресiмдеу стандарттары;
4) почта жөнелтiмдерiнiң түрлерi және олардың техникалық сипаттамалары;
5) почта жөнелтiмдерiн және (немесе) почталық ақша аударымдарын қабылдау, сұрыптау, тасымалдау және (немесе) беру, жеткiзу және (немесе) табыс ету тәртiбi;
6) халықаралық почта жөнелтiмдерiн қабылдау, сұрыптау және табыс ету тәртiбi;
7) почта жөнелтiмдерiн алу, сұрыптау және тексеру тәртiбi;
8) почта жөнелтiмдерiн сақтау мерзiмдерi;
9) почта жөнелтiмдерiнiң қосымша жiберiлу және қайтарылу шарттары;
10) операциялық күндi өткiзу тәртiбi;
11) почта жөнелтiмдерiн кiдiрту, қарау және алу тәртiбi;
12) пайдаланушылардың өтiнiштерi мен шағымдарын қарау тәртiбi;
13) почта желiлерi арқылы жiберуге тыйым салынатын және шектеу қойылатын бұйымдар мен заттардың тiзбесi;
14) почта қызметiн көрсетуге байланысты осы Заңда көзделмеген өзге де ережелер болуға тиiс.
8-бап. Почта байланысы саласындағы
мемлекеттiк органдардың құзыретi
1. Қазақстан Республикасының Үкiметi:
1) Қазақстан Республикасының почта байланысын дамытудың және почта-жинақтау жүйесiн қалыптастырудың бағдарламасын бекiтедi;
2) Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен почта қызметiн жүзеге асыруға байланысты үкiметаралық келiсiмдердi жасасады;
3) почта желiлерi арқылы жiберiлуге тыйым салынған бұйымдар мен заттардың тiзбесiн бекiтедi;
4) Қазақстан Республикасының заңдарында және Қазақстан Республикасы Президентiнiң актiлерiнде көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.
2. Уәкiлеттi орган:
1) Қазақстан Республикасының аумағында почта байланысы саласындағы қызметтi мемлекеттiк реттеудi жүзеге асырады;
2) почта байланысы саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асырады;
3) Қазақстан Республикасының почта байланысын дамытудың және почта-жинақтау жүйесiн қалыптастырудың бағдарламасын әзiрлеп, Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң бекiтуiне ұсынады;
4) почта байланысы қызметiн көрсету ережесiн бекiтедi;
5) почта байланысы қызметiн көрсету рыногын дамытуға және почта-жинақтау жүйесiн жетiлдiруге жәрдемдеседi;
6) почта байланысы қызметiн көрсететiн шағын және орта бизнес субъектiлерiне қолдау көрсетедi;
7) почта байланысы саласында көрсетiлетiн қызмет жөнiндегi кәсiпкерлiк қызметтi лицензиялауды жүзеге асырады;
8) Ұлттық почта операторының ұсынысы бойынша почта төлемiнiң мемлекеттiк белгiлерiнiң түрлерi мен шығарылу көлемiн бекiтедi;
9) почта төлемi белгiлерiнiң мемлекеттiк коллекциясын қалыптастырады;
10) Ұлттық почта операторының ұсынысы бойынша Қазақстан Республикасының аумағындағы почта байланысының өндiрiстiк объектiлерiне почта индекстерiн бередi;
11) почта байланысы саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердi әзiрлейдi және бекiтедi;
12) почта желiлерi арқылы жiберуге шектеу қойылған бұйымдар мен заттардың тiзбесiн бекiтедi;
13) почта байланысы көрсететiн қызметтi ұсыну жөнiндегi Қазақстан Республикасы заңдарының сақталуына бақылауды жүзеге асырады;
14) почта жөнелтiмдерiнде почта штемпелiн қолдану тәртiбiн белгілейдi;
15) почта операторының қызметiн пайдаланушылардың құқықтарының сақталуына бақылауды жүзеге асырады;
16) Ұлттық почта операторы қызметкерлерiнiң нысанды киiмiнің (погонсыз) үлгiлерiн, оны киiп жүру тәртiбiн, онымен қамтамасыз ету нормасын бекiтедi;
17) Қазақстан Республикасының почта әкiмшiлiгi ретiнде әрекет етедi және Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлеген өкiлеттiк шегiнде басқа мемлекеттердiң почта әкiмшiлiктерi мен және халықаралық ұйымдармен өзара қарым-қатынасы кезiнде Қазақстанның почта байланысы саласындағы мүдделерiн бiлдiредi және қорғайды;
18) франкирлеу машиналарын қолдануға рұқсат беру тәртiбiн, сондай-ақ оларды пайдалану тәртiбiн белгiлейдi;
19) Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес өзге де функцияларды жүзеге асырады.
3. Қазақстан Республикасының жергiлiктi атқарушы органдары:
1) почта операторларына өздерiнiң аумағында өндiрiстiк объектiлердi орналастыруға жәрдемдеседi, сондай-ақ почта операторларының өндiрiстiк объектiлерi үшiн тұрғын үйлерге жатпайтын үй-жайлар бөлу мәселелерiн қарайды;
2) әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiк аумағында почта байланысының тиiмдi жұмыс iстеуiне жәрдемдеседi;
3) Ұлттық почта операторымен бiрлесiп, әкiмшілік-аумақтық бiрлiк аумағындағы почта жәшiктерiнiң санын және орналасатын жерлерiн белгiлейдi, тұрғын үйлердi пайдаланатын тұрғындар мен ұйымдардың абоненттiк почта жәшiктерiн тиiсiнше пайдалануын қамтамасыз етуге жәрдемдеседi.
9-бап. Почта байланысы саласында қызмет көрсету жөнiндегi кәсiпкерлiк қызметтi лицензиялау
Почта операторлары почта байланысы саласында қызмет көрсету жөнiндегi кәсiпкерлiк қызметтi уәкiлеттi орган Қазақстан Республикасының лицензиялау туралы заңдарына сәйкес беретiн лицензиялардың негiзiнде жүзеге асырады.
10-бап. Почта байланысының қызмет көрсетуiнiң тарифтерi
1. Почта байланысы көрсететiн қызмет тарифтерi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес белгiленедi. Почта байланысының баршаға қол жетiмдi қызмет көрсетуiнiң тарифтерi Қазақстан Республикасының заң актiлерiмен реттеледi.
2. Пайдаланушылардың жекелеген санаттарына Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген жеңiлдiктердің берiлуiне байланысты почта операторының шығыстарын өтеу мемлекеттiк бюджет қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.
11-бап. Почта байланысы қызметiн көрсету кезiндегi шектеулер
1. Почта жөнелтiмдерiнен табылған жiберуге тыйым салынған бұйымдар мен заттарды почта операторлары сол жерде Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен алып қояды.
2. Почта жөнелтiмдерiн кiдiртуге, қарауға және оларды алып тастауға Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жол берiледi.
12-бап. Тапсырысты почта жөнелтiмдерi
1. Жазбаша хат-хабар мен пайдаланушының қалауы бойынша қағазға басылып шығарылған электрондық почта хабарлары тапсырысты почта жөнелтiмi түрiнде жiберiлуi мүмкiн.
2. Тапсырысты почта жөнелтiмiн почта операторы көрсетiлетiн қызмет үшiн алдын ала ақы алып қабылдайды және оған түбiртек бередi.
13-бап. Құндылығы жарияланған почта жөнелтiмдерi
1. Бағалы қағаздар, құжаттар немесе бағалы заттар бар почта жөнелтiмдерi құндылығы жарияланған тiркелетiн почта жөнелтiмдерiне жатады.
2. Пайдаланушылар құндылығы жарияланған почта жөнелтiмiндегi салым құндылығының сомасын почта байланысының қызмет көрсетуiнiң ережелерiне сәйкес өздерi дербес айқындайды және буып-түю түрiн таңдап алады.
3. Жөнелтушi құндылығы жарияланған почта жөнелтiмiне ақыны почта операторының түбiртегiн ала отырып, алдын ала төлейдi.
14-бап. Почта жөнелтiмiн алғаны туралы хабарлама
1. Тапсырысты почта жөнелтiмiн немесе құндылығы жарияланған почта жөнелтiмiн жiберу кезiнде жөнелтушi адресаттың почта жөнелтiмiн алғаны туралы өзiне хабарлама жiберудi талап етуге құқылы.
2. Адресаттың почта жөнелтiмiн алғаны туралы хабарламаның тарифiн жөнелтушi почта операторының түбiртегiн ала отырып, алдын ала төлейдi.
15-бап. Почта байланысының баршаға қолжетiмдi қызмет көрсетуi
1. Почта байланысының баршаға қолжетiмдi қызмет көрсетуi почта операторының пайдаланушылардың почта жәшiктерiнен жиналған және (немесе) операциялық терезелерден қабылданған жай хаттарын, почта карточкаларын және бандерольдерiн жiберу жөнiндегi қызмет көрсетуін бiлдiредi.
2. Почта жөнелтiмiнде почта төлемақысының немесе белгiленген тарифтiң iшiнара төленгенiнiң мемлекеттiк белгiлерi болмаған жағдайда, почта операторы мұндай почта жөнелтiмiн жөнелтушiге қайтаруға құқылы. Жекелеген жағдайларда почта жөнелтiмi адресатқа жөнелтушiнiң жеткiзу және (немесе) табыс ету кезiнде белгiленген тарифке дейiн жеткiзiп төлеудi жүзеге асыру ұсынысымен жеткiзiлуi мүмкiн.
16-бап. Почта жөнелтiмiн қайтару, мекенжайды өзгерту немесе түзету
1. Жөнелтушi почта жөнелтiмi:
1) адресатқа берiлмеген;
2) тыйым салынған салымдар үшiн тәркiленбеген немесе жойылмаған;
3) жеткiзiлетiн елдiң заңдары негiзiнде алып қойылмаған жағдайларда почта операторына почта жөнелтiмiн қайтару, мекенжайды өзгерту немесе түзету туралы талаппен жүгiнуге құқылы.
2. Почта жөнелтiмiн қайтару, мекенжайды өзгерту және түзету жөнелтушi қосымша ақы төлеген кезде жүзеге асырылады.
17-бап. Почта қауiпсiздiгiнiң күзет бөлiмшелерi
Почта операторлары Қазақстан Республикасының күзет қызметi саласындағы заңдарына сәйкес почта операторына оның почта қызметiн жүзеге асыруына байланысты сенiп тапсырылатын почта жөнелтiмдерiнiң және почталық ақша аударымдарының сақталуын, жазысқан хаттардың, почта және өзге де хабарламалардың құпиялылығын қамтамасыз ететiн, пайдаланушылар мен қызметкерлердiң, сондай-ақ почта операторы мүлкiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету үшiн жағдай (режим) жасайтын почта қауiпсiздiгiнiң күзет бөлiмшелерiн құруға құқылы.
18-бап. Почта қызметiн көрсету кезiнде мiндеттемелердi бұзғаны үшiн жауаптылық
