өтініште және оған қоса берілетін құжаттарда бір-біріне қайшы келетін ақпарат болған кезде қайтарылады.
85-бап. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдау мерзімі
1. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім өтініш тіркелген күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде қабылданады.
Осы Кодекстің 84-бабының 5-тармағына сәйкес қосымша ақпарат беру қажет болған жағдайда, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген мерзім тоқтатыла тұрады және сұратылған мәліметтерді қамтитын соңғы құжатты кеден ісі саласындағы уәкілетті орган алған күннен бастап жаңартылады.
2. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің нысанын Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.
86-бап. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданылу мерзімі
Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылданған күнінен бастап күшіне енеді және қатарынан күнтізбелік он екі айдан аспауға тиіс.
87-бап. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді өзгерту немесе оның қолданылуын тоқтату
1. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді өзгерту:
1) кеден органдары орындауға міндетті тауарлардың жекелеген түрлері жөніндегі шешімді және түсініктемені кеден ісі саласындағы уәкілетті орган қабылдаған;
2) жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдаған кезде немесе өтініш беруші құжаттар дайындаған кезде жіберілген қателер, әріп қателері анықталған;
3) Кеден одағының сыртқы экономикалық қызметінің тауар номенклатурасы өзгертілген жағдайларда жүргізіледі.
Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді өзгерту туралы шешім жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімді өзгерту туралы шешімде көрсетілген күннен бастап күшіне енеді.
2. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданысын тоқтату:
1) егер кеден органы өтініш берушінің жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешім қабылдау үшін жалған немесе қолдан жасалған құжаттар немесе дұрыс емес мәліметтер бергенін анықтаған;
2) егер кедендік декларация Қазақстан Республикасының кеден заңнамасында көзделген мерзімде тапсырылмаған;
3) егер өтініш беруші тауар жеткізуден жазбаша түрде бас тартқан, оның ішінде шартты түрде шығарылған тауардың құрамдас бөліктері болған жағдайларда жүргізіледі.
Егер шартты түрде шығарылған тауардың құрамдас бөліктері сыныптау ережесіне байланысты жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімде көрсетілген аяқталған немесе жинақты тауардың сыныптау кодына жататын болса, жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім қабылданбайды.
Сыныптау туралы шешімнің қолданысын тоқтату туралы шешім сыныптау туралы шешім қабылданған күннен бастап күшіне енеді.
88-бап. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданысы тоқтатылған кезде тауарларды сыныптау
Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданысы тоқтатылған кезде тауардың жеткізілетін жеке құрамдас бөліктері кеден одағының және (немесе) Қазақстан Республикасының кеден заңнамаларында белгіленген тәртіппен кедендік декларация тапсырыла отырып, кедендік декларациялауға жатады. Бұл ретте, машинаның көрсетілген құрамдас бөліктері кеден одағы сыртқы экономикалық қызметінің Тауар номенклатурасына сәйкес жеке тауарлар ретінде сыныпталады.
89-бап. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімдердің есебі
Жинақталмаған түрдегі түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімдердің есебін кеден ісі саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады.
90-бап. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданылу мерзімін ұзарту
1. Кеден ісі саласындағы уәкілетті орган жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданылу мерзімі аяқталғанға дейінгі кемінде күнтізбелік отыз күн ішінде берілген өтініш берушінің жазбаша өтініші болған кезде көрсетілген шешімнің қолданылу мерзімін тауардың жекелеген құрамдас бөліктерін толығымен жеткізу кезеңіне ұзартады.
2. Өтініш беруші кеден ісі саласындағы уәкілетті органға жазбаша өтінішінде мына мәліметтер:
оған сәйкес кеден одағының Сыртқы экономикалық қызметі тауар номенклатурасының бірыңғай коды бойынша тауардың жекелеген құрамдас бөліктерін кедендік декларациялау жүзеге асырылатын жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің нөмірі мен қабылданған күні;
оған сәйкес кеден одағының Сыртқы экономикалық қызметі тауар номенклатурасының бірыңғай коды бойынша тауардың жекелеген құрамдас бөліктерін кедендік декларациялау жүзеге асырылатын шарттың деректемелері;
жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы берілген шешімнің қолданылу мерзімінде тауардың барлық жекелеген құрамдас бөліктерін кедендік декларациялауды аяқтаудың мүмкін еместігіне негіз болған себептер;
тауардың жекелеген құрамдас бөліктерін кедендік декларациялауды жүзеге асыратын кеден органының атауы;
тауардың жекелеген құрамдас бөліктерінің соңғы партиясын әкелу аяқталатын мерзім көрсетілуге тиіс.
3. Әкелінген тауардың жекелеген құрамдас бөліктерін шартты шығару үшін табыс етілген ресімделген кедендік декларациялардың көшірмелері алдын ала сыныптау шешімінің қолданылу мерзімін ұзарту туралы өтінішке қоса беріледі.
4. Алдын ала сыныптау шешімінің қолданылу мерзімін ұзарту туралы өтініш кеден ісі саласындағы уәкілетті органда тіркелген күнінен бастап күнтізбелік он күн ішінде қаралады.
5. Жинақталмаған түрдегі тауарды сыныптау туралы шешімнің қолданылу мерзімін ұзарту туралы шешім екі дана етіп ресімделеді.
Бірінші данасы өтініш берушіге жіберіледі. Екінші данасы белгілі бір уақыт кезеңі ішінде әртүрлі партиямен әкелу көзделген, құрастырылмаған немесе бөлшектелген түрдегі, оның ішінде жинақталмаған немесе аяқталмаған түрдегі тауарларды кедендік декларациялауды жүзеге асырған кеден органына жіберіледі.
10-тарау. Тауарлар шығарылған ел
91-бап. Тауарлар шығарылған ел туралы жалпы ережелер
1. Кеден одағының кеден заңнамасында белгіленген критерийлерге сәйкес тауарлар толығымен өндірілген немесе жеткілікті түрде өңделген (қайта өңделген) ел тауарлар шығарылған ел болып есептеледі. Бұл ретте тауарлар шығарылған ел деп елдер тобы, не елдердің кеден одақтары не, егер тауарларды шығарған елді айқындау мақсаты үшін оларды бөліп көрсету қажеттілігі болса, елдің өңірі немесе бөлігі түсініледі.
2. Тауарлар шығарылған елді айқындау кедендік-тарифтік және тарифтік емес реттеу шараларын қолдану тауарлар шығарылған елге байланысты болған барлық жағдайларда жүргізіледі.
3. Тауарлар шығарылған елді айқындау тауарлар шығарылған елді айқындау ережелерін реттейтін Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес жүзеге асырылады.
4. Кеден ісі саласындағы уәкілетті орган немесе кеден ісі саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі тауарлар шығарылған ел туралы алдын ала шешім қабылдай алады.
Кеден ісі саласындағы уәкілетті орган немесе орталық кеден ісі саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі тұлғаның (өтініш берушінің) өтініші бойынша тауарлар туралы мәліметтер болған кезде тауарлар шығарылған елді айқындауға қатысты алдын ала шешім қабылдайды.
Тауарлар шығарылған елді айқындауға қатысты алдын ала шешімдерді кеден ісі саласындағы уәкілетті орган преференциалдық және преференциалдық емес режимдерді қолданған кезде қабылдайды. Тауарлар шығарылған елді айқындауға қатысты алдын ала шешім қабылдау нысанын Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайды.
92-бап. Тауарлар шығарылған елді растау
1. Тауарлар шығарылған елді растауда кеден ісі саласындағы уәкілетті орган немесе кеден ісі саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесі тауарлардың шығарылған елін растайтын құжаттардың табыс етілуін талап етуге құқылы.
2. Тауарлардың шығарылған жері туралы декларация немесе тауарлардың шығарылған жері туралы сертификат тауарлардың шығарылған елін растайтын құжаттар болып табылады.
93-бап. Тауардың шығарылған жері туралы декларация
1. Тауарлардың шығарылған жері туралы декларация, тауарларды шығарған елді айқындауға мүмкіндік беретін мәліметтер көрсетілген жағдайда, тауарларды әкетумен байланысты тауарларды шығарған ел туралы дайындаушы, сатушы немесе жөнелтуші жасаған мәлімдемелерді білдіреді. Мұндай декларация ретінде коммерциялық немесе тауарға қатысы бар кез келген басқа құжаттар пайдаланылады.
2. Егер тауарлардың шығарылған жері туралы декларацияда тауарларды шығарған ел туралы мәліметтер қолданылуы тауарларды шығарған елді айқындау ережелері мәселелерін реттейтін Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделгеннен өзгеше критерийлерге негізделсе, тауарларды шығарған ел осы халықаралық шарттарда айқындалған критерийлерге сәйкес айқындалады.
94-бап. Тауардың шығарылған жері туралы сертификат
1. Тауарлардың шығарылған елі туралы куәландыратын және осы елдің немесе, егер әкету елінде сертификат тауарлар шығарылған елден алынған мәліметтер негізінде берілсе, әкету елінің уәкілетті органдары немесе ұйымдары берген құжат тауардың шығарылған жері туралы сертификат болып табылады.
Егер тауардың шығарылған жері туралы сертификатта тауарлар шығарылған ел туралы мәліметтер, қолданылуы тауарлар шығарылған елді айқындау ережелері мәселелерін реттейтін Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында көзделгеннен өзгеше критерийлерге негізделсе, тауарлар шығарылған ел осы халықаралық шарттарда айқындалған критерийлерге сәйкес айқындалады.
2. Тауарларды Қазақстан Республикасының аумағынан әкету кезінде, егер көрсетілген сертификат келісімшарт талаптары бойынша, тауарларды әкелу елінің ұлттық ережелері бойынша қажет болса немесе, егер көрсетілген сертификаттың болуы халықаралық шарттарда көзделсе, Қазақстан Республикасының уәкілетті органдары немесе ұйымдары тауарлардың шығарылған жері туралы сертификатты береді.
Тауардың шығарылған жері туралы сертификатты берген уәкілетті органдар мен ұйымдар оның көшірмесін және соның негізінде тауарлардың шығарылған жері расталған өзге де құжаттарды берілген күнінен бастап кемінде бес жыл сақтауға міндетті.
3. Тауардың шығарылған жері туралы сертификат кедендік декларациямен және Қазақстан Республикасына кедендік рәсіммен әкелінетін тауарларды орналастыру кезінде табыс етілетін басқа да құжаттармен бір мезгілде табыс етіледі. Сертификат жоғалған жағдайда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен берілген телнұсқа қабылданады.
4. Егер тауардың шығарылған жері туралы сертификат кеден одағының кеден заңнамасында белгіленген оны ресімдеуге және (немесе) толтыруға қойылған талаптарды бұза отырып ресімделсе, кеден органы тарифтік преференциялар беру үшін негіз ретінде мұндай сертификатты қараудан бас тарту туралы шешімді дербес қабылдайды.
5. Кедендік бақылауды жүргізу кезінде кеден органы қосымша құжаттар немесе нақтылау мәліметтерін сұрап тауарлардың шығарылған жері туралы сертификатты берген елдің уәкілетті органдары мен ұйымдарына өтініш беруге құқылы. Мұндай өтініш тауарларды кедендік рәсіммен орналастыру кезінде мәлімделген тауарлардың шығарылған елі туралы мәліметтердің негізінде оларды шығаруға кедергі келтірмейді.
95-бап. Тауарлар шығарылған елді растайтын құжаттарды табыс ету
1. Қазақстан Республикасының аумағына тауарларды әкелу кезінде, егер Қазақстан Республикасының аумағында осы тауарлар шығарылған елге Қазақстан Республикасының заңнамасына және (немесе) халықаралық шарттарына сәйкес тарифтік преференциялар берілетін жағдайда, тауарлар шығарылған елді растайтын құжат беріледі. Аталған жағдайда, тауарлар шығарылған елді растайтын құжат кеден органына кедендік декларация табыс етумен бір мезгілде табыс етіледі. Бұл ретте, тарифтік преференциялар беру Қазақстан Республикасының заңнамасына және (немесе) халықаралық шарттарына сәйкес анықталған нысан бойынша тауардың шығарылған жері туралы сертификат беру қажеттілігіне байланысты болуы мүмкін.
Кедендік баждардың, салықтардың ставкаларын және (немесе) тарифтік емес реттеу шараларын қолдануға әсер ететін тауарлар шығарылған ел туралы мәлімделген мәліметтер дұрыс емес екендігінің белгілері анықталған кезде, кеден органдары тауарлардың шығарылған елін растайтын құжатты табыс етуді талап етуге құқылы.
2. Осы баптың 1-тармағының ережелеріне қарамастан:
1) кеден одағының кеден заңнамасына немесе Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тауарлары Қазақстан Республикасының аумағына әкелінуі немесе оның аумағы арқылы транзитке тыйым салынған ел тауарлар шығарылған ел болып табылатын белгілерді кеден одағы анықтаған жағдайларды қоспағанда, егер Қазақстан Республикасының аумағына әкелінетін тауарлар кедендік баждарды, салықтарды төлеуден толық босатыла отырып, кедендік транзит кедендік рәсіміне немесе уақытша әкелу кедендік рәсіміне мәлімделсе;
2) егер жеке тұлғалар тауарларды Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарының нормаларына сәйкес кеден одағының кедендік шекарасы арқылы өткізсе;
3) егер кеден одағының кедендік шекарасы арқылы өткізілетін, бір алушының атына бір уақытта және бір тәсілмен және бір жөнелтуші жөнелткен тауарлардың жалпы кедендік құны Кеден одағының комиссиясы бекіткен сомадан аспаса;
4) кеден одағының кеден заңнамасында көзделген өзге де жағдайларда тауарлардың шығарылған елін растайтын құжатты беру талап етілмейді.
96-бап. Тауарлардың шығарылған елді айқындау кезінде оларды кедендік рәсімдермен орналастырудың қосымша шарттары
1. Тауарлардың шығарылған елін растайтын құжаттар болмаған кезде, егер оларды табыс ету тарифтік преференциялар беру үшін міндетті болып табылса, осындай тауарларға қатысты осы баптың 2- тармағының 1) тармақшасында көзделген жағдайды қоспағанда, басқа мемлекеттерге (мемлекеттер топтарына) берілетін режимнен қолайлылығы кем емес режим (бұдан әрі - ұлтқа неғұрлым қолайлы режим) беру туралы өзара шарттық міндеттемелері бар шет мемлекеттердің (шет мемлекеттер топтарының) аумағынан шығарылған тауарларға қолданылатын ставкалар бойынша кедендік баждар төлеуге жатады.
2. Тауарлардың шығарылған елін растайтын құжаттар болмаған өзге де жағдайларда не табыс етілген құжаттардың тиісті тұрғыда ресімделмеген белгілері табылған және (немесе) тауарлардың шығарылған елін растайтын құжаттар немесе нақтылайтын мәліметтер табыс етілгенге дейін дұрыс емес мәліметтері бар болған жағдайда:
1) егер кеден органы тауарлардың шығарылған елі онымен ұлтқа ең қолайлы режимді беру туралы өзара шарттық міндеттемелер жоқ шет мемлекет (шет мемлекеттер топтары) болып табылатын белгілерін анықтаса, тауарларға қатысты ұлтқа ең қолайлы режимді беру туралы өзара шарттық міндеттемелер жоқ шет мемлекеттің (шет мемлекеттері топтарының) аумағынан шығарылған тауарларға қолданылатын ставкалар бойынша кедендік баждарды төлеуге жатады, не көрсетілген ставкалар бойынша кедендік баждарды төлеуді қамтамасыз ету ұсынылады;
2) егер кеден органы тауарлардың шығарылған елі тауарларды әкелуге шектеу қойылған ел болып табылатынын көрсететін белгілерді анықтаса, декларант белгіленген шектеулердің сақталғанын растайтын құжаттарды табыс еткен немесе арнайы, демпингке қарсы не өтемдік бажды төлеуді қамтамасыз еткен жағдайда кедендік рәсіммен тауарларды орналастыру жүзеге асырылады. Арнайы, демпингке қарсы баждың не өтемдік баждың төленуін қамтамасыз ету, әкелінетін кедендік баждардың төленуін қамтамасыз ету үшін осы Кодексте көзделген тәртіппен жүргізіледі;
3) егер кеден органы тауарлардың шығарылған елі, оның тауарлары кеден одағының кедендік аумағына әкелуге тыйым салынған ел екенін көрсететін белгілерді анықтаған жағдайда, кедендік ресімдеуге тауарларды орналастыру жүзеге асырылмайды.
3. Осы баптың 1-тармағында және 2-тармағының 1) тармақшасында көрсетілген тауарларға қатысты кеден органы кедендік декларацияны тіркеген күннен бастап бір жыл өткенге дейін осы тауарлардың шығарылған елі расталған жағдайда, тарифтік преференциялар беру режимі немесе ұлтқа ең қолайлы режим қолданылады (қалпына келтіріледі). Бұл жағдайда кедендік әкелу баждарының төленген сомалары осы Кодекстің 17-тарауына сәйкес қайтаруға (есепке жатқызуға) жатады.
11-тарау. Тауарлардың кедендік құны
97-бап. Кедендік құн туралы жалпы ережелер
1. Осы тараудың ережелері Кеден одағының бірыңғай кедендік тарифін қолдану мақсатында тауарлардың кедендік құнын айқындаудың бірыңғай қағидаларын, сондай-ақ кеден одағының тауар айналымын реттеу үшін енгізілетін (енгізілуі мүмкін) кедендік-тарифтік реттеуден ерекшеленетін өзге де шараларды қолдануды реттейді. Аталған ережелер тауарлар кеден одағының кедендік аумағына әкелу кезінде кеден одағының кедендік шекарасынан іс жүзінде кесіп өткен жағдайда қолданылады және мұндай тауарларға қатысты өткен кезінде мәлімделген кедендік рәсімнің нормалары қолданылады.
2. Тауарлардың кедендік құнын - декларант не декларанттың атынан және оның тапсырмасы бойынша әрекет ететін кеден өкілі, ал осы Кодексте белгіленген жағдайларда кеден органы айқындайды.
3. Егер тауарларды декларациялау кезінде олардың кедендік құнының нақты шамасын есептеу үшін қажетті нақты мәліметтерді растайтын құжаттардың жоқ болуына байланысты оны айқындау мүмкін болмаса, тауарлардың кедендік құнының нақты шамасын айқындауды кейінге қалдыруға жол беріледі. Бұл жағдайда оны декларанттағы құжаттар мен мәліметтер негізінде мәлімдеуге және мәлімделген кедендік құнды негізге ала отырып, кедендік баждарды, салықтарды есептеу мен төлеуге жол беріледі.
Осы тармақтың бірінші бөлігіне сәйкес кедендік құнды айқындау жағдайлары, сондай-ақ кедендік құнды декларациялау және бақылау тәртібі, мұндай жағдайлар үшін кедендік баждарды, салықтарды есептеу мен төлеу ерекшеліктері Кеден одағы комиссиясының шешімімен белгіленеді.
4. Осы тараудың ережелері кеден одағының кедендік шекарасы арқылы өткізілетін, жеке пайдалануға арналған тауарларға қолданылмайды.
5. Осы тараудың мақсаттары үшін пайдаланылатын ұғымдар мынадай мағынаға ие:
«әкелінетін тауарлар» - кеден одағының кедендік аумағына әкелу мақсатында кеден одағының кедендік шекарасы арқылы өткізілетін тауарлар;
«белгілі бір сыныптағы немесе түрдегі тауарлар» - бірдей немесе біртекті тауарларды қоса алғанда, жасалуы экономикалық қызметтің тиісті түріне жататын тауарлардың бір тобына немесе қатарына жататын тауарлар;
«бухгалтерлік есептің жалпыға бірдей қабылданған принциптері» - белгіленген тәртіппен Қазақстан Республикасында қолданылатын бухгалтерлік есеп қағидаларының жүйесі;
«бірдей тауарлар» - барлық жағынан да, оның ішінде физикалық сипаттары, сапасы мен репутациясы жағынан бірдей тауарлар. Сыртқы түріндегі елеусіз айырмашылықтар, егер бұл тауарлар басқа жағынан осы абзацтың талаптарына сәйкес болса, тауарларды бірдей деп танымау үшін негіз болып табылмайды. Егер тауарлар олар бағаланатын (әкелінетін) елдің өзінде шығарылмаса немесе, егер осы тауарларға қатысты жобалау, әзірлеу, инженерлік, конструкторлық жұмыстар, көркемдеп әрлеу, дизайн, экскиздер, сызбалар және өзге де сол сияқты жұмыстар кеден одағының кедендік аумағында орындалған болса, олар бірдей тауарлар деп есептелмейді. «Өндірілген» («өндірілді») деген ұғым тауарларға қатысты «өндіріп алынған», «өсірілген», «жасалған» (оның ішінде тауарларды монтаждау, жинау немесе бұзып бөлшектеу арқылы) деген ұғымды білдіреді. Бағаланатын тауарларды өндіретін тұлғадан өзге тұлға өндірген бірдей тауарлар сол өндірушінің бірдей тауарлары анықталмаған не қолда бар ақпарат пайдалануға келмейді деп есептелген жағдайда ғана назарға алынады;
«біртекті тауарлар» - барлық жағынан бірдей емес, бірақ ұқсас сипаттамары бар және осындай материалдардан өндірілген ұқсас құрамдас бөліктерден тұратын тауарлар бағаланатын (әкелінетін) тауарлар сияқты функцияларды орындауға мүмкіндік береді және оларды коммерциялық өзара ауыстыруға болады. Тауарлар біртекті болып табыла ма дегенді анықтау кезінде сапа, репутация және тауар таңбасының болуы сияқты сипаттамалары ескеріледі. Егер тауарлар бағаланатын (әкелінетін) тауарлар өндірілген елде өндірілмесе немесе осы тауарларға қатысты жобалау, әзірлеу, инженерлік, конструкторлық жұмыстар, көркемдеп әрлеу, дизайн, экскиздер, сызбалар және соған ұқсас өзге де жұмыстар кеден одағының кедендік аумағында орындалған болса, олар біртекті деп есептелмейді. «Өндірілген» («өндірілді») деген ұғым тауарларға қатысты «өндіріп алынған», «өсірілген», «жасалған» (оның ішінде тауарларды монтаждау, жинау немесе бұзып бөлшектеу арқылы) деген ұғымды білдіреді. Бағаланатын тауарларды өндірушіден өзге тұлға өндірген біртекті тауарлар сол өндірушінің бірдей тауарлары анықталмаған не қолда бар ақпарат пайдалануға келмейді деп есептелген жағдайда ғана қаралады;
«кеден одағының кедендік аумағына тауарлар келетін орын» - тиісті Тарап мемлекетінің мемлекеттік шекарасын іс жүзінде кесіп өткеннен кейін тауарлар жеткізілуге тиіс кеден одағының кедендік аумағы арқылы өткізу пункті. Кедендік құнды анықтау мақсатында осы ұғымды нақтылау кеден одағы органдарының бірлескен шешіміне сәйкес жүзеге асырылуы мүмкін;
«өзара байланысты тұлғалар» - мына шарттардың ең болмағанда біріне сай келетін:
1) бірі бірінің қызметкері немесе директоры (басшылары) болып табылатын;
2) заңды түрде танылған іскер әріптестер болып табылатын, яғни шарттық қатынастармен байланысты, пайда алу мақсатында әрекет ететін және бірлескен қызметті жүзеге асырумен байланысты шығыстар мен залалдарды бірлесіп көтеретін;
3) жұмыс беруші және қызметкер, қызметші болып табылатын;
4) екеуінің де айналысқа шығарылған дауыс беретін акцияларының бес немесе одан да көп пайызын тікелей немесе жанама иеленетін, бақылайтын немесе ұстаушы болып табылатын қандай да бір тұлға;
5) олардың бірі басқасын тікелей немесе жанама бақылайтын;
6) олардың екеуін де үшінші тұлға тікелей немесе жанама бақылайтын;
7) олардың екеуі үшінші тұлғаны тікелей немесе жанама бақылайтын;
8) туысқан немесе бір отбасының мүшелері болып табылатын тұлға.
Бірлескен кәсіпкерлік немесе өзге қызметте әріптестер болып табылатын және бұл орайда олардың бірі басқасының айрықша (жалғыз) агенті, айрықша дестрибьюторы немесе айрықша концессионері болып табылатын тұлғалар, бұл қалай ұсынылса да, егер осы аталған тұлғалар көрсетілген жағдайлардың біріне сай келсе, осы тараудың мақсаттары үшін өзара байланысты деп есептелуге тиіс;
«үшінші елдер» - 2007 жылғы 6 қазандағы Бірыңғай кеден аумағын құру және кеден одағын қалыптастыру туралы шарттың қатысушылары болып табылмайтын мемлекеттер.
6. Егер тұлға басқа тұлғаға қатысты заңды түрде немесе іс жүзінде шектеулерді немесе нұсқамаларды қолданатын болса, ол осы тұлғаны бақылаушы тұлға деп есептеледі.
98-бап. Кеден одағының кедендік аумағынан әкетілетін тауарлардың кедендік құнын айқындау
1. Кеден одағының кедендік аумағынан әкетілетін тауарлардың кедендік құны экспортқа сату кезінде іс жүзінде төленген немесе төленуге тиіс мәміле бағасының негізінде айқындалады.
2. Тауардың кедендік құнын айқындау кезінде мәміле бағасына, егер бұрын енгізілмеген болса, мынадай шығыстар:
1) тауарды әуежайға, портқа немесе кеден одағының кедендік аумағынан әкететін өзге жерге дейін жеткізу жөніндегі шығыстар:
тасымалдау құны;
тауарларды тиеу, түсіру, қайта тиеу және ауыстырып тиеу жөніндегі шығыстар;
2) сақтандыру құны;
3) сатушы шеккен шығыстар;
комиссиялық және брокерлік сыйақылар;
егер Сыртқы экономикалық қызметтің тауар номенклатурасына сәйкес контейнерлер немесе айналымға көп түсетін басқа да ыдыстар бағаланатын тауарлармен біртұтас зат ретінде қаралса, олардың құны;
буып-түю материалдары мен буып-түю жөніндегі жұмыстардың құнын қоса алғанда, буып-түю құны;
4) бағаланатын тауарларды сатудың шарты ретінде сатушының тікелей немесе жанама түрде төлеуіне жататын, бағаланатын тауарларға байланысты лицензия бергені үшін роялти және алымдар, егер мұндай роялти және алымдар іс жүзінде төленген немесе төленуге тиісті бағаға қосылмаған болса;
5) кейіннен қайта сатудан сатушыға тікелей немесе жанама түрде түсетін кірістің бір бөлігі, оның ішінде жеңілдікпен салық салынатын мемлекеттерде алынған, Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес салық салынатын кіріс;
6) егер Қазақстан Республикасының салық заңнамасына немесе Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына сәйкес Қазақстан Республикасының аумағынан тауарларды әкетуге байланысты сатушыға өтем төлеуге жатпаса, Қазақстан Республикасының аумағында алынатын салықтар енгізіледі.
3. Тауардың кедендік құнын айқындау кезінде, бұрын мәміле құнына енгізілген және құжатпен расталуы мүмкін жағдайда, мынадай төлемдер мен шығыстар:
1) жабдықтарды монтаждау, жинау, жөндеу немесе мұндай жабдықтарды кеден одағының кедендік аумағынан әкеткеннен кейін техникалық көмек көрсетуге жұмсалатын шығыстар;
2) тауарларды кеден одағының кедендік аумағынан әкеткеннен кейін оларды жеткізу жөніндегі шығыстар;
3) тауарларды кеден одағының кедендік аумағынан әкеткеннен кейін оларды жеткізуді сақтандыру құны;
4) импорт елінде төленетін кедендік баждар мен салықтар мәміле бағасынан алып тасталады.
4. Мәміле бағасы болмаған кезде, әкетілетін тауарлардың кедендік құны әкетілетін тауарды өндіруге немесе иеленіп алуға, сақтауға және тасымалдауға байланысты шығындар туралы экспорттаушы-сатушының бухгалтерлік құжаттамасының декларант берген үзінді көшірмесі негізге алынып айқындалады. Бұл ретте, осы баптың 2-тармағында тізіп көрсетілген шығыстар да ескеріледі.