1. Пайдалы қатты қазбаларды барлауға арналған лицензия кезекті алты жылға беріледі.
2. Пайдалы қатты қазбаларды барлауға арналған лицензия мерзімі жер қойнауын пайдаланушының өтініші бойынша бір рет кезекті бес жылға дейінгі кезеңге ұзартылуы мүмкін.
3. Егер барлауға арналған лицензия он және одан да көп блокты қамтыса, оның мерзімін ұзартуға, жер қойнауын пайдаланушы пайдалы қатты қазбаларды өндіруге арналған лицензияны алу үшін мәлімдеген аумақ шегіндегі блоктарды шегергенде, лицензияны беру кезінде барлау аумағына енгізілген блоктардың жалпы санынан есептелетін блоктардың кемінде қырық пайызын құрайтын аумақ барлау учаскесінің бөлігінен жер қойнауын пайдаланушы бас тартқан жағдайда жол беріледі.
4. Ұзарту туралы өтініш құзыретті органға ол бекіткен нысан бойынша барлауға арналған лицензия қолданысының алтыншы жылы ішінде беріледі. Өтініш құзыретті органға ол берілген күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде қаралуға жатады. Егер өтінішті қарау кезеңінде барлауға арналған лицензияның мерзімі өтіп кетсе, осындай қарау кезеңінде лицензияның қолданысы жалғастырылады. Барлауға арналған лицензияны ұзарту мерзімін есептеу өтіп кеткен мерзімнің соңғы күнінен кейінгі күннен басталады.
5. Барлауға арналған лицензияның мерзімі мынадай жағдайларда:
1) егер мәлімделген ұзарту мерзімі осы баптың 2-тармағына сәйкес келмесе;
2) осы баптың 4-тармағында көзделген лицензия мерзімін ұзарту туралы өтінішті беру мерзімі бұзылса;
3) ұзарту туралы өтініш берілген күннің алдындағы есептік кезеңдер үшін жер учаскелерін пайдаланғаны үшін ақы төлеу (жалдау төлемдері) және барлауға арналған ең төмен шығыстар бойынша барлауға арналған лицензия шарттарының жер қойнауын пайдаланушы жоймаған бұзушылықтары болса;
4) осы баптың 3-тармағында көзделген шарттар орындалмаса ұзартылуға жатпайды.
194-бап. Пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операцияларды жүргізу тәртібі
1. Жер қойнауын пайдаланушы барлау учаскесі шегінде барлау жоспарына сәйкес экологиялық және өнеркәсіптік қауіпсіздік талаптарын сақтай отырып, пайдалы қатты қазбалардың кез келген түрлеріне барлау жөніндегі операцияларды жүргізуге құқылы.
2. Пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі барлық жұмыстар құжаттандыруға жатады. Құжаттамада жер қойнауын анық зерттеу үшін қажетті жұмыстар туралы барлық мәліметтер көрсетіледі.
3. Жер қойнауын пайдаланушы барлау жөніндегі опрерацияларды жүргізген кезде:
1) зертханалық зерттеулердің және талдаулардың деректерін қоса алғанда, барлау барысында алынған барлық бастапқы геологиялық ақпараттың анықтығын және сақталуын;
2) геологиялық құжаттаманы (оның ішінде сынамалау жоспарларын, геологиялық карталар мен олардың кескіндері, кен денелерінің, аймақтарының геологиялық контурларын, тау-кен-барлау қазбаларының суреттерін салу) жүргізудің уақтылығын және сапасын қамтамасыз етуге міндетті.
4. Барлау жүргізу кезінде гидрогеологиялық зерттеулерді орындау міндетті болып табылады. Анықталған минералданудың ресурстарын бағалай отырып, жер қойнауын пайдаланушы жерасты суларының физикалық-химиялық қасиеттерін сипаттаумен, оның гидрогеологиялық сипаттамасын белгілеуге міндетті.
5. Барлау учаскесінде тәжірибелік-өнеркәсіптік өндіру мақсатында тау-кен-аршу жұмыстарын жүргізуге пайдалы қатты қазбалардың минералдануы анықталған жағдайда ғана жол беріледі. Минералдануды анықтаған және оны анықтаған жерде аталған тау-кен-аршу жұмыстарын жүргізуді жоспарлап отырған жер қойнауын пайдаланушы бұл туралы жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органды мұндай жұмыстар басталғанға дейін хабардар етуге міндетті.
Хабарламада мыналар қамтылуға тиіс:
1) табылған пайдалы қатты қазбалар туралы мәліметтер (пайдалы қатты қазбалардың түрі, анықталған минералдану контурлары және минералданудың басқа да сипаттамалары);
2) жоспарланып отырған тау-кен-аршу жұмыстарының алаңы, көлемі және мерзімі.
6. Жер қойнауын пайдаланушы барлау учаскесінде күрделі құрылысжайларды салуға, сондай-ақ тау-кен қайта өңдеу өндірістерінің техногендік минералдық түзілімдерін орналастыруға құқылы емес.
2021.02.01. № 401-VI ҚР Заңымен 7-тармақ өзгертілді (2021 ж. 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
7. Барлау учаскесінде көлемі бір мың текше метрден асатын тау-кен массасын алу және (немесе) топырақтың орнын ауыстыру жер қойнауын пайдаланушының өтініші бойынша пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті орган беретін рұқсатпен жүзеге асырылады.
Өтініште сұралатын ұлғайту көлеміне нұсқау қамтылуға тиіс.
Өтінішке пайдалы қатты қазбалардың ресурстарын бағалау мақсаттары үшін алынатын тау-кен массасының және (немесе) орны ауыстырылатын топырақ көлемінің сұралатын асып кетуінің негізділігін растайтын құзыретті тұлғаның қорытындысы, сондай-ақ экологиялық рұқсат немесе қоршаған ортаға әсер етуге бағалау жүргізудің қажет еместігі туралы тұжырымды қамтитын, белгіленіп отырған қызметтің әсер ету скринингінің нәтижелері туралы қорытынды қоса беріледі.
Пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті орган өтініш келіп түскен күннен бастап он жұмыс күні ішінде рұқсат беру туралы немесе рұқсат беруден бас тарту туралы шешім қабылдайды. Өтініш және оған қоса берілетін құжаттар осы тармақтың талаптарына сәйкес келмеген жағдайда рұқсат беруден бас тартылады.
Жер қойнауын пайдаланушы пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті органға көрсетілген жұмыстардың салдарын жою құнын жабатын қосымша қамтамасыз етуді ұсынған жағдайда ғана көлемі бір мың текше метрден асатын тау-кен массасын алуға және (немесе) топырақтың орнын ауыстыруға кірісуге құқылы.
Пайдалы қатты қазбаларды барлау нәтижесінде жер қойнауын пайдаланушы алған пайдалы қазбалар, сондай-ақ өзге тау-кен жынысы жер қойнауын пайдаланушының меншігі болып табылады.
8. Осы Кодекстің мақсаттары үшін құзыретті тұлға деп Қазақстандық геологиялық барлау жұмыстарының нәтижелері, минералдық ресурстар мен минералдық қорлар туралы жария есептілік кодексінде (KAZRC Кодексі) көзделген, оның қағидаларына сәйкес кәсіби ұйымның мүшесі болып табылатын жеке тұлға танылады.
KAZRC Кодексінің мақсаттары үшін құзыретті тұлға деп осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген қазақстандық кәсіби ұйым осындай деп таныған, шетелдік кәсіби ұйымның мүшесі болып табылатын жеке тұлға танылады.
195-бап. Пайдалы қатты қазбаларға барлау жөніндегі операцияларды жүргізу кезіндегі жер қойнауын пайдаланушының есептілігі
1. Жер қойнауын пайдаланушы пайдалы қатты қазбаларды барлауға арналған лицензия бойынша мынадай мерзімдік есептерді:
1) лицензиялық міндетемелердің орындалуы туралы есепті;
2) сатып алынған тауарлар, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтер және олардағы елішілік құндылық үлесі туралы есепті;
3) жер қойнауын пайдаланушыны тікелей немесе жанама түрде бақылайтын тұлғалардың және (немесе) ұйымдардың құрамы туралы есепті;
4) геологиялық есептерді ұсынуға міндетті.
2. Мерзімдік есептер жыл сайын әрбір жылдың отызыншы сәуірінен кешіктірілмей алдыңғы күнтізбелік жыл үшін ұсынылады.
Толық емес күнтізбелік жыл үшін есептер нақты жер қойнауын пайдалану кезеңі үшін ұсынылады.
Жер қойнауы учаскесін пайдалану кезеңінің соңғы толық емес күнтізбелік жыл үшін есептері көрсетілген кезең аяқталғаннан кейін екі айдан кешіктірілмей ұсынылады.
3. Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген есеп құзыретті органға ол бекітетін тәртіппен беріледі.
Барлау учаскесі бойынша лицензиялық міндеттемелерді орындау туралы есепте көрсетілген шығыстар туралы мәліметтерді «Аудиторлық қызмет туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес аудитор растауға тиіс.
Егер осындай мәліметтер аудит жүргізілген қаржылық есептілікте жеке келтірілсе (анықталса), аудитормен расталған деп танылады.
Осы баптың 1-тармағының 2) және 3) тармақшаларында көзделген есептер пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті органға ол бекітетін тәртіппен ұсынылады.
Осы баптың 1-тармағының 4) тармақшасында көзделген геологиялық есептер жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органға ол бекітетін тәртіппен ұсынылады.
Лицензия қолданысы тоқтатылғаннан кейін оның иесі болып табылатын тұлға жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органға барлау учаскесіндегі геологиялық барлау жұмыстарының нәтижелері туралы түпкілікті есепті лицензияның қолданылу мерзімі тоқтатылған күннен бастап үш айдан кешіктірілмей ұсынуға міндетті.
Геологиялық есептер бастапқы геологиялық ақпарат материалдарына негізделеді және геология, жерасты суларына гидрогеологиялық бұрғылау жүргізу саласындағы ғылыми зерттеулердің, сынақтар мен іздестірулердің, топырақты, жерүсті жыныстарын және минералдық үлгілерді жинау және байқаудан өткізу жөніндегі қызметтің жай-күйі мен нәтижелері туралы деректерді қамтиды.
196-бап. Барлау жоспары
1. Барлау жоспары пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операцияларды жүргізу үшін жобалау құжаты болып табылады.
2021.02.01. № 401-VI ҚР Заңымен 2-тармақ өзгертілді (2021 ж. 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
2. Барлау жоспарын жер қойнауын пайдаланушы әзірлейді және бекітеді.
Барлау жоспарын бекіткеннен кейін оның көшірмесі пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті органға ұсынылады.
Егер барлау жоспарында көрсетілген пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операциялар Қазақстан Республикасының экология заңнамасына сәйкес экологиялық рұқсатты немесе мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындысын алуды талап етсе, барлау жоспарының көшірмесі осындай рұқсат немесе тиісінше, мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындысы алынғаннан кейін пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті органға ұсынылады.
Жер қойнауын пайдаланушы барлау жоспарының көшірмесін пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті органға ұсынғаннан кейін ғана пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операцияларды жүргізуге құқылы.
Пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті органға ұсынылған барлау жоспарында көзделмеген барлау жөніндегі жұмыстарды жүргізуге тыйым салынады.
2021.02.01. № 401-VI ҚР Заңымен 3-тармақ өзгертілді (2021 ж. 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
3. Барлау жоспарында пайдалы қатты қазбаларды барлау бойынша жұмыстардың түрлері, әдістері мен тәсілдері, жоспар бекітілген немесе барлау бойынша жоспарланатын жұмыстардың түрлері, әдістері, тәсілдері және көлемдері бойынша соңғы өзгерістер енгізілген күннен бастап қатарынан кемінде үш жыл перспективада оларды жүргізудің болжамды көлемі мен мерзімдері сипатталады.
Барлау жоспарында пайдалы қатты қазбаларды барлау бойынша жұмыстардың құрамын, түрлерін, әдістерін және тәсілдерін, болжамды көлемін және оларды жүргізу мерзімдерін жер қойнауын пайдаланушы барлау жоспарын жасау бойынша бекітілетін нұсқаулыққа сәйкес дербес айқындайды.
Барлау жоспарын жасау бойынша нұсқаулықты пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті орган қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілетті органмен бірлесіп әзірлейді және бекітеді.
2021.02.01. № 401-VI ҚР Заңымен 4-тармақ өзгертілді (2021 ж. 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
4. Барлау бойынша жоспарланатын жұмыстардың түрлері, әдістері және (немесе) тәсілдері, сондай-ақ көлемдері мен оларды жүргізу мерзімдері өзгертілген жағдайда, жер қойнауын пайдаланушы барлау жоспарына тиісті өзгерістер енгізуге және өзгертілген барлау жоспарының көшірмесін пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті органға ұсынуға міндетті.
Егер бұл өзгерістер Қазақстан Республикасының экология заңнамасына сәйкес экологиялық рұқсатты немесе мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындысын алуды талап етсе, өзгертілген барлау жоспары осындай рұқсат немесе тиісінше, мемлекеттік экологиялық сараптаманың оң қорытындысы алынғаннан кейін пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті органға ұсынылады.
197-бап. Пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операциялардың салдарын жою
1. Пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операциялардың салдарын жою Қазақстан Республикасының Жер кодексіне сәйкес бұзылған жерлерді рекультивациялау арқылы жүргізіледі.
Барлауға арналған лицензия бойынша айрықша құқық негізінде пайдалы қатты қазбаларды өндіру үшін берілген жер қойнауы учаскесінде пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операциялардың салдарын жою бойынша міндеттеме өндіру жөніндегі операциялардың салдарын жою бойынша міндеттеменің көлеміне енгізіледі.
2. Барлау учаскесінде жер қойнауын пайдалану құқығы тоқтатылған тұлға осындай учаскеде пайдалы қатты қазбаларды барлауға арналған лицензияның қолданысы тоқтатылғаннан кейін алты айдан кешіктірілмей барлау жөніндегі операциялардың салдарын жоюды аяқтауға міндетті.
Аталған тұлғаның өтініші бойынша пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті орган, егер жоюды жүргізу мүмкін болмаса немесе табиғи және (немесе) табиғи-климаттық жағдайларға орай едәуір қиын болса, осы тармақтың бірінші бөлігінде көзделген мерзім өткен күннен бастап алты айға дейінгі кезеңге барлау жөніндегі операциялардың салдарын жою мерзімін ұзартады.
3. Жер қойнауын пайдаланушы осы Кодекстің 199-бабына сәйкес бас тартқан барлау учаскесінің бір бөлігінде пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операциялардың салдарын жою осындай бас тартылғанға дейін жүргізіледі.
4. Егер жер қойнауын пайдаланушы пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операцияларды жер қойнауын пайдаланушы бас тартқан барлау учаскесінде немесе барлау учаскесінің бір бөлігінде жүзеге асырмаса немесе операциялар жер беті қабатын (су айдындарының түбін) бұзбай жүргізілсе, осындай барлау учаскесінде немесе барлау учаскесінің бір бөлігінде жою жұмыстарын жүргізу талап етілмейді.
Мұндай жағдайда барлау учаскесіне (барлау учаскесінің бір бөлігіне) жою жұмыстарын жүргізудің қажеттілігі жоқ екенін растайтын зерттеу актісі жасалады, оған осы баптың 5-тармағында аталған тұлғалар қол қояды.
2021.02.01. № 401-VI ҚР Заңымен 5-тармақ жаңа редакцияда (2021 ж. 1 наурыздан бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
5. Жою актісіне қол қойылған күннен бастап барлау учаскесінде (оның бір бөлігінде) барлау жөніндегі операциялардың салдарын жою аяқталды деп есептеледі. Жою актісіне облыстың, республикалық маңызы бар қаланың немесе астананың тиісті жергілікті атқарушы органы өз өкілдері мен қоршаған ортаны қорғау және өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті мемлекеттік органдардың өкілдерінен құратын комиссия және жер қойнауын пайдаланушы (жер қойнауын пайдалану құқығы тоқтатылған тұлға, ол болған кезде) қол қояды. Егер жою жеке меншіктегі, тұрақты немесе ұзақ мерзімді уақытша өтеулі жер пайдаланудағы жер учаскесінде жүзеге асырылса, жою актісіне жер учаскесінің меншік иесі немесе жер пайдаланушы да қол қояды.
6. Барлау жөніндегі операциялар салдарын жою актісіне қол қою жер қойнауын пайдалану құқығын өзге тұлғаларға кейіннен ұсыну мақсатында мемлекеттік жер қойнауы қорының бірыңғай кадастрына тиісті мәліметтерді енгізуге негіз болып табылады.
198-бап. Пайдалы қатты қазбаларды барлаудың салдарын жою бойынша міндеттемелерді орындауды қамтамасыз ету
2021.02.01. № 401-VI ҚР Заңымен 1-тармақ жаңа редакцияда (2021 ж. 1 наурыздан бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
1. Салдарын жою бойынша міндеттемелерді орындау осы баптың талаптарына сәйкес қамтамасыз етілмеген пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операцияларға тыйым салынады.
2021.02.01. № 401-VI ҚР Заңымен 2-тармақ жаңа редакцияда (2021 ж. 1 наурыздан бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
2. Жер қойнауын пайдаланушының пайдалы қатты қазбаларды барлау жөніндегі операциялардың салдарын жою бойынша міндеттемелерін орындауды қамтамасыз ету осы Кодексте көзделген кез келген тәсілдер үйлесімінде ұсынылуы мүмкін.
3. Қамтамасыз етудің жалпы сомасы пайдалы қатты қазбаларды барлау аумағын құрайтын блоктардың саны мен республикалық бюджет туралы заңда тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіш мөлшері негізінде есептеледі. Пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті орган бір блок үшін қамтамасыз ету мөлшерін өзі бекітетін әдістеме бойынша айқындайды.
Осы тармақта көзделген қамтамасыз ету сомасы жер қойнауын пайдаланушының өтініші бойынша жер қойнауын пайдаланушы барлау учаскесінің бір бөлігінен бас тартқан жағдайда және онда барлау салдарын жоюды аяқтаған кезде соған мөлшерлес азайтуға жатады. Пайдалы қатты қазбалар саласындағы уәкілетті орган жер қойнауын пайдаланушыдан өтініш келіп түскен күннен бастап бес жұмыс күні ішінде қамтамасыз етуді берген тұлғаны қамтамасыз ету сомасының азайтылғаны туралы хабардар етеді.
2021.02.01. № 401-VI ҚР Заңымен 4-тармақ жаңа редакцияда (2021 ж. 1 наурыздан бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
4. Жер қойнауын пайдаланушы осы Кодекстің 194-бабының 7-тармағында көзделген жағдайда барлау жөніндегі жұмыстардың салдарын жою бойынша міндеттемелерді орындаудың қосымша қамтамасыз етуін ұсынуға міндетті. Мұндай қамтамасыз ету сомасы осы жағдайда жасалатын жою жоспары негізінде осы Кодекстің 219-бабының 3-тармағына сәйкес есептеледі.
199-бап. Пайдалы қатты қазбаларды барлау учаскесінен бас тарту
1. Жер қойнауын пайдаланушы пайдалы қатты қазбаларды барлауға арналған лицензияның мерзімі өткенге дейін кез келген уақытта бүкіл барлау учаскесінен не оның бір бөлігінен бас тартуға құқылы, мұндай бас тарту туралы құзыретті органға жазбаша мәлімдейді.
Осы тармақта көзделген барлау учаскесінің бір бөлігінен бас тарту барлау учаскесінің аумағы туралы талаптар сақтала отырып, блоктармен жүзеге асырылуға тиіс.
2021.02.01. № 401-VI ҚР Заңымен 2-тармақ өзгертілді (2021 ж. 1 наурыздан бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
2. Барлау учаскесінің бір бөлігінен бас тарту туралы өтініште барлауға арналған лицензиядан шығарылуға жататын блок (блоктар) көрсетілуге тиіс.
Учаскенің бәрінен немесе бір бөлігінен бас тарту туралы өтінішке:
1) егер барлауға арналған лицензия бойынша жер қойнауын пайдалану құқығына кепіл ауыртпалығы салынса, кепіл ұстаушының келісімі;
2) барлау жөніндегі операциялардың салдарын жою актісі не осы Кодекстің 197-бабының 4-тармағында көзделген жағдайларда жасалатын зерттеп-қарау актісі қоса беріледі.
2021.02.01. № 401-VI ҚР Заңымен 3-тармақ жаңа редакцияда (2021 ж. 1 наурыздан бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
3. Барлау учаскесінің бір бөлігінен бас тарту барлауға арналған лицензияны қайта ресімдеуге алып келеді және мемлекеттік жер қойнауы қорының бірыңғай кадастрына тиісті мәліметтер енгізу үшін негіз болып табылады.
200-бап. Пайдалы қатты қазбаларды барлауға арналған лицензияны қайтарып алу және оның тәртібі
1. Құзыретті орган пайдалы қатты қазбаларды барлауға арналған лицензияны мынадай негіздердің бірі болған кезде:
1) ұлттық қауіпсіздікке қатер төндіруге алып келген, осы Кодекстің 44-бабы 1-тармағының талаптары бұзылған;
2) осы Кодекстің 191-бабында көзделген пайдалы қатты қазбаларды барлауға арналған лицензияның шарттары бұзылған кезде қайтарып алуға жатады.
2. Құзыретті орган бұзушылықты анықтаған кезде бұл туралы жер қойнауын пайдаланушыны жазбаша хабардар етеді.
3. Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген жағдайда бұзушылық бір жылдан аспайтын мерзімде - бұзушылыққа дейін болған жағдайды қалпына келтіру арқылы, ал қалпына келтіру мүмкін болмаған кезде құзыретті органның рұқсатымен жер қойнауын пайдалану құқығымен байланысты объектілерді ауыстыру бойынша өзге мәмілелерді жасау арқылы жойылуға жатады.
Осы баптың 1-тармағының 2) тармақшасында көзделген бұзушылықтар жасалған жағдайда жер қойнауын пайдаланушы құзыретті органнан хабарлама алған күннен бастап үш ай ішінде бұзушылықты жоюға міндетті.
Жер қойнауын пайдаланушы осы тармақта көзделген мерзімде бұзушылықтарды жойғаны туралы осындай жоюды растайтын құжаттарды қоса бере отырып, құзыретті органды хабардар етеді.
Белгіленген мерзімде бұзушылық жойылмаған жағдайда құзыретті орган осы баптың 4-тармағына сәйкес лицензияны қайтарып алады.
4. Құзыретті орган лицензияны қайтарып алуды жер қойнауын пайдаланушыға лицензияны қайтарып алу туралы жазбаша хабарлама жіберу арқылы жүргізеді.
Жер қойнауын пайдаланушы лицензияны қайтарып алу туралы хабарламаны алған күнінен бастап үш айдан кейін лицензия өз қолданысын тоқтатады.
5. Жер қойнауын пайдаланушы лицензияны қайтарып алу туралы хабарламаны алған күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен лицензияны қайтарып алуды даулауға құқылы. Осындай дауласу кезеңінде осы баптың 4-тармағында көрсетілген мерзім дауласу нәтижелері бойынша шығарылған шешім күшіне енгенге дейін ұзартылады.
6. Егер лицензияны қайтарып алуға негіз болған міндеттерді орындамау немесе тиісінше орындамау еңсерілмейтін күштің, яғни осы жағдайлардағы төтенше және ырық бермейтін мән-жайлардың әсері (дүлей құбылыстар, әскери іс-әрекеттер және т.б.) себеп болса, лицензияны қайтарып алуға жол берілмейді. Осындай мән-жайларға жер қойнауын пайдаланушыда техникалық құралдардың және (немесе) қаржылық қаражаттың болмауы, нарықта қажетті тауарлардың, жұмыстар мен көрсетілетін қызметтердің болмауы, сондай-ақ әкімшілік жаза қолдану жатпайды.
7. Осы бапқа сәйкес барлауға арналған лицензиядан айырылған тұлға жер қойнауын пайдалану жөніндегі операцияларды дереу тоқтатуға және осы Кодексте көзделген мерзімде жою жөніндегі жұмыстарға кірісуге міндетті.
8. Пайдалы қатты қазбаларды барлауға арналған лицензияны қайтарып алу жер қойнауының тиісті учаскесі туралы мәліметтерді мемлекеттік жер қойнауы қорының бірыңғай кадастрына енгізуге негіз болып табылады.
201-бап. Пайдалы қатты қазбаларды өндіруге арналған лицензияны және жер қойнауы кеңістігін пайдалануға арналған лицензияны алуға айрықша құқық
1. Жер қойнауы учаскелерінің шекаралары ортақ (аралас учаскелер) пайдалы қатты қазбаларды барлауға арналған бір немесе бірнеше лицензиялардың иесі:
1) пайдалы қатты қазбалардың ресурстары мен қорлары пайдалы қатты қазбалар ресурстары мен қорларын бағалау туралы есепте расталған кен орны табылған жағдайда барлау учаскесінің (аралас барлау учаскелері) шегінде орналасқан жер қойнауы учаскесінде пайдалы қатты қазбаларды өндіруге арналған лицензияны (лицензияларды) алуға;
2) кең таралған пайдалы қазбалардың ресурстары мен қорлары кең таралған пайдалы қазбалар ресурстары мен қорларын бағалау туралы есепте расталған кен орны табылған жағдайда барлау учаскесінің (аралас барлау учаскелері) шегінде орналасқан жер қойнауы учаскесінде кең таралған пайдалы қазбаларды өндіруге арналған лицензияны (лицензияларды) алуға;
3) геологиялық барлау жұмыстарының нәтижелері туралы есепте расталған пайдалы қазбалар кен орны жоқ болған немесе оның ресурстары аз мөлшерде болған жағдайларда жер қойнауы кеңістігін пайдалануға арналған лицензия алуға айрықша құқыққа ие болады.
2. Айрықша құқық барлауға арналған лицензияның (лицензиялардың) қолданылу мерзімінің кез келген уақытында іске асырылуы мүмкін.
3. Жер қойнауын пайдаланушы айрықша құқықтан барлауға арналған лицензияның (лицензиялардың) қолданысы тоқтатылған кезде айырылады.
4. Жер қойнауын пайдаланушы құзыретті органға, жер қойнауын зерттеу жөніндегі уәкілетті органға немесе облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың жергілікті атқарушы органына тиісінше пайдалы қатты қазбаларды өндіруге арналған лицензияны, жер қойнауы кеңістігін пайдалануға арналған лицензияны немесе кең таралған пайдалы қазбаларды өндіруге арналған лицензияны басым тәртіппен беру туралы өтінішпен жүгіну арқылы айрықша құқықты іске асырады.
Өтінішті қарау және көрсетілген лицензияларды беру осы Кодекстің ережелеріне сәйкес жүргізіледі.
5. Егер барлауға арналған лицензия аумағы шегіндегі жер қойнауы учаскесіне лицензия беру туралы өтінішті бергеннен кейін барлауға арналған лицензияның мерзімі өтсе, осы баптың 4-тармағында көзделген лицензия берілгенге не оны беруден бас тартылғанға дейін барлауға арналған лицензия жер қойнауы учаскесінің мәлімделген бөлігінде өз қолданысын жалғастырады.
Осы тармаққа сәйкес мәлімделген жер қойнауы учаскесі бойынша пайдалы қатты қазбаларды өндіруге, жер қойнауы кеңістігін пайдалануға немесе кең таралаған пайдалы қазбаларды өндіруге арналған лицензияны беру үшін барлауға арналған лицензияның қолданысы кезеңінде жер қойнауын пайдаланушы:
1) барлауға арналған ең төмен шығыстар бойынша міндеттемелерді мойнына алмайды;
2) белгіленген мөлшерде жер учаскелерін пайдаланғаны үшін төлемақы (жалдау төлемдерін) төлеуге міндетті;
3) осындай учаскеде барлауды жүзеге асыруға құқылы.
6. Осы бапта көзделген айрықша құқықты басқаға беруге жол берілмейді.
28-тарау. Пайдалы қатты қазбаларды өндіру
202-бап. Пайдалы қатты қазбаларды өндіруге арналған лицензия
Пайдалы қатты қазбаларды өндіруге арналған лицензия бойынша оны иеленушінің мынадай операцияларды:
1) пайдалы қатты қазбаларды өндіруді (алуды);
2) тау-кен жұмыстарын жүргізу, тау-кен өндіруші және (немесе) тау-кен-қайта өңдеу өндірісін, техногендік минералдық түзілімдерді орналастыру мақсатында жер қойнауы кеңістігін пайдалануды;
