2) кооператив құрылтайшыларының атауы, орналасқан жері, бизнес-сәйкестендіру нөмiрлерi (егер құрылтайшы заңды тұлға болса) немесе тегі, аты, әкесінің аты (егер ол жеке басын куәландыратын құжаттарда көрсетілген болса), тұрақты тұратын жері мен жеке сәйкестендіру нөмiрi (егер құрылтайшы жеке тұлға болса) көрсетілген кооператив құрылтайшыларының тізбесі;
3) ауыл шаруашылығы кооперативін құру бойынша қызметтің тәртібі; кооперативтің құрылуына байланысты оның құрылтайшыларының міндеттері, сондай-ақ кооператив құрылтайшыларының оны құру жөніндегі қызметті жүзеге асыруының өзге де шарттары; көрсетілген адамдардың, сондай-ақ кооперативті құру мен тіркеу процесінде құрылатын ауыл шаруашылығы кооперативінің тиісті мемлекеттік органдарда мүдделерін білдіру тапсырылатын басқа да адамдардың өкілеттіктерін айқындау;
4) кооперативтің әрбір құрылтайшысының мүлік (пай) жарнасының құрамы, мөлшері мен енгізу мерзімдері туралы мәліметтер, сондай-ақ мүлік (пай) жарналарының уақтылы енгізілмеуінің салдары;
5) кіру жарналарының мөлшері мен енгізу мерзімдері туралы мәліметтер;
6) ауыл шаруашылығы кооперативінен оның құрылтайшыларының шығу тәртібі;
7) ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысын бекіту тәртібі қамтылуға тиіс.
3. Құрылтай шарты коммерциялық құпия болып табылатын құжаттар құрамына кіреді және Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда ұсынылады.
17-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысы
1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысы оның заңды тұлға ретіндегі құқықтық жағдайын айқындайтын құжат болып табылады.
2. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысы құрылтай жиналысында кооператив құрылтайшыларының айқын басым көпшiлiк даусымен (кемінде үштен екі бөлігі) бекітіледі және онда:
1) фирмалық атауы мен ұйымдастыру-құқықтық нысаны;
2) кәсіпкерлік субъектісінің мәртебесі;
3) орналасқан жері (атқарушы басқару органының орналасқан жері);
4) құру мақсаттары мен қызметінің түрлері;
5) ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарын қалыптастыру тәртібі және олардың құзыреті, шешімдер қабылдау тәртібі;
6) кооператив мүшелерінің, оның ішінде сырттай, кезекті және кезектен тыс жалпы жиналысын шақыру және өткізу тәртібі;
7) ауыл шаруашылығы кооперативіне мүшелердің кіру тәртібі мен шарттары, оның ішінде кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің кіру тәртібі мен шарттары, ауыл шаруашылығы кооперативінен шығу тәртібі;
8) ауыл шаруашылығы кооперативінен шығарудың негіздері мен тәртібі;
9) ауыл шаруашылығы кооперативінде мүшелігін тоқтатқан кооператив мүшелеріне пай төлеу (беру) тәртібі;
10) ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметінде пайда болатын құжаттардың нысандары мен түрлері, ауыл шаруашылығы кооперативінің құжаттамасын жүргізу тәртібі;
11) кооператив мүшелерінің, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің құқықтары мен міндеттері;
12) ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкін қалыптастыру көздері;
13) кооператив мүшелерінің мүлік (пай) және кіру жарналарының мөлшері мен оларды енгізу тәртібі, кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің мүлік (пай) жарналарын енгізу тәртібі мен шарттары, сондай-ақ мүлік (пай) жарналарын уақытында енгізбеу салдары;
14) кооператив мүшелерінің оның қызметіне қатысу сипаты мен тәртібі;
15) кооператив төлемдері мен кірісін бөлу тәртібі;
16) ауыл шаруашылығы кооперативінің залалдарын жабу тәртібі мен шарттары;
17) ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу тәртібі;
18) қорлардың (пай, резерв) түрлері, мөлшерлері, оларды қалыптастыру және пайдалану тәртібі;
19) ауыл шаруашылығы кооперативі қызметінің түрін өзгерту шарттары;
20) ауыл шаруашылығы кооперативін қайта ұйымдастыру және тарату шарттары міндетті түрде қамтылуға тиіс.
3. Кооператив құрылтайшылары жалпы жиналысының шешімі бойынша оның жарғысы өзге де, оның ішінде агроөнеркәсіп кешенін дамыту саласындағы уәкілетті орган әзірлейтін және бекітетін ауыл шаруашылығы кооперативінің үлгілік жарғысында қамтылатын, Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін мәліметтерді қамтуы мүмкін.
18-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына өзгерістер және (немесе) толықтырулар енгізу, ауыл шаруашылығы кооперативінің жаңа редакциядағы жарғысын қабылдау
Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына өзгерістер және (немесе) толықтырулар, ауыл шаруашылығы кооперативінің жаңа редакциядағы жарғысын қабылдау кооператив мүшелерінің жалпы жиналысында айқын басым көпшілік дауыспен немесе кооперативтің айқын басым көпшілік мүшелерінің жазбаша келісуімен (сырттай дауыс беру) қабылданады. Айқын басым көпшілік кооператив мүшелерінің жалпы санының үштен екісін құрайды.
19-бап. Филиалдар мен өкілдіктер
1. Ауыл шаруашылығы кооперативі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес филиалдар мен өкiлдiктер құра алады.
2. Ауыл шаруашылығы кооперативінің орналасқан жерiнен тыс жерде орналасқан және оның функцияларының бәрiн немесе бiр бөлiгiн, оның iшiнде өкiлдiк функцияларын жүзеге асыратын оның оқшауланған бөлiмшесi ауыл шаруашылығы кооперативінің филиалы болып табылады.
3. Ауыл шаруашылығы кооперативінің орналасқан жерiнен тыс жерде орналасқан және ауыл шаруашылығы кооперативін қорғауды және оның мүдделерiн білдiрудi жүзеге асыратын, оның атынан мәмiлелер және өзге де құқықтық iс-қимылдар жасайтын оның оқшауланған бөлiмшесi ауыл шаруашылығы кооперативінің өкiлдiгi болып табылады.
4. Ауыл шаруашылығы кооперативінің филиалдары мен өкiлдiктері заңды тұлға болып табылмайды. Оларға өздерiн құрған ауыл шаруашылығы кооперативі мүлiк бередi және олар кооператив бекiткен ереже негiзiнде жұмыс iстейдi.
5. Ауыл шаруашылығы кооперативінің филиалдары мен өкiлдiктерін есептік тiркеу Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.
4-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІНІҢ МҮЛКІ
20-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкін қалыптастыру көздері
1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкі оның мүшелерiнiң мүлік (пай) жарналарының, кіру, қосымша жарналарының, кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің мүлік (пай) жарналарының, өз қызметiнен алынатын табыстар есебiнен және Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен қалыптасады.
2. Ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкi оған меншiк құқығымен тиесiлi болады.
3. Ауыл шаруашылығы кооперативінінің мүлкіне иелік етуді, оны пайдалануды және оған билік етуді оның басқару органдары өздеріне берілген өкілдіктер шегінде жүзеге асырады.
Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында көзделген жағдайларда оның мүлкіне билік ету бойынша өкілеттіктер кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімі бойынша жүзеге асырылады.
4. Ауыл шаруашылығы кооперативі өз қызметiн жүзеге асыру үшiн қорлар (пайлық, резервтік) құруға құқылы. Бұл қорлардың түрлерi, мөлшерлерi, оларды қалыптастыру және пайдалану тәртiбi ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында кооператив мүшелерiнiң жалпы жиналысының шешіміне сәйкес көзделеді.
5. Ауыл шаруашылығы кооперативі таратылған жағдайда Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген кезектілік тәртіппен жүргізілген төлемдерден, сондай-ақ пайлар төленгеннен (берілгеннен), кооперативтік төлемдер мен кірістер бөлінгеннен кейін қалған оның мүлкі кооператив мүшелерінің арасында енгізілген мүлік (пай) жарналарына пропорционалды түрде бөлінеді.
21-бап. Кооператив мүшелерінің пайлары мен жарналары
1. Пайдың мөлшері кооператив мүшесі енгізген мүлік (пай) жарнасына пропорционалды болады. Қосымша жарна енгізген кезде пайдың мөлшері тиісінше ұлғаяды.
2. Мүлік (пай) жарналарының есебі құндық мәнде жүргізіледі. Мүлік (пай) жарнасы есебiне заттай нысанда мүлiк енгiзiлген жағдайда осындай жарнаны ақшамен бағалауды ауыл шаруашылығы кооперативінің басқармасы кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы бекітетін әдістеме бойынша жүргiзедi.
Егер мүліктің құны республикалық бюджет туралы заңмен тиісті қаржы жылына белгіленген айлық есептік көрсеткіштің жиырма мың есе мөлшеріне барабар сомадан асатын болса, оны бағалау Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен расталуға тиіс.
Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы Қазақстан Республикасының бағалау қызметі туралы заңнамасында белгіленген тәртіппен мүлік (пай) жарнасы ретінде заттай нысанда енгiзiлетін мүлiктің бағалауын ауыл шаруашылығы кооперативі қаражатының есебінен жүргізу туралы шешім қабылдауы мүмкін.
Кооператив мүшесі кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы бекіткен әдістеме бойынша енгізілген мүлік (пай) жарнасының бағалануымен келіспеген жағдайда енгізілетін жарналарды бағалау Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен оның есебінен жүргізіледі.
Ауыл шаруашылығы кооперативіне мүлік (пай) жарнасы ретінде мүлікті пайдалану құқығы берілген жағдайларда осындай жарнаның мөлшері құқық белгілейтін немесе құрылтай құжаттарында көрсетілген, бүкіл мерзімге есептелген пайдаланғаны үшін төлеммен айқындалады.
Жерді пайдалану құқығын мүлік (пай) жарнасы ретінде беру Қазақстан Республикасының жер заңнамасына сәйкес жүргізіледі.
3. Қосымша жарналар енгізу туралы шешімді кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы қабылдайды.
22-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативі мен оның мүшелерінің мүліктік жауапкершілігі
1. Ауыл шаруашылығы кооперативі өзінің міндеттемелері бойынша өзіне тиесілі барлық мүлкімен жауап береді.
Ауыл шаруашылығы кооперативі өзінің мүшелерінің міндеттемелері бойынша жауап бермейді.
2. Кооператив мүшелері ауыл шаруашылығы кооперативінің міндеттемелері бойынша жауап бермейді және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында өзгеше көзделмесе, өздері енгізген мүлік (пай) жарналарының құны шегінде ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметімен байланысты залалдардың тәуекелін көтереді.
23-бап. Кооператив мүшелеріне кооперативтік төлемдер
1. Кооператив мүшелеріне кооперативтік төлемдер - кооператив мүшелеріне ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленген тәртіппен олардың ауыл шаруашылығы кооперативінің өндірістік және (немесе) өзге де шаруашылық қызметінде қатысуына пропорционалды түрде төленетін ауыл шаруашылығы кооперативі табысының бір бөлігі.
2. Кооперативтік төлемдерді бөлу туралы шешім ауыл шаруашылығы кооперативінің тиісті жылдағы қызметінің нәтижелерін бекіту бойынша кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімі қабылданғанға дейін қабылданады.
24-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінің таза табысын оның мүшелері арасында бөлу
1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің бір жыл ішіндегі өз қызметінің нәтижелері бойынша алған таза табысын кооператив мүшелерінің арасында бөлу ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына сәйкес кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімі бойынша жүргізіледі.
Кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы таза табысты немесе оның бір бөлігін кооператив мүшелерінің арасында бөлуден алып тастау туралы шешім қабылдауға құқылы.
2. Ауыл шаруашылығы кооперативі кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының таза табысты бөлу туралы шешімі қабылданған күннен бастап бір ай ішінде таза табысты төлеуді ақшалай нысанда жүргізуге тиіс.
5-тарау. АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ КООПЕРАТИВІНДЕГІ МҮШЕЛІК
25-бап. Кооператив мүшелерінің, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің құқықтық жағдайы
1. Осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленген тәртіппен ауыл шаруашылығы кооперативіне қабылданған жеке және (немесе) заңды тұлғалар кооперативтің мүшелерi бола алады.
Жеке және заңды тұлғалар қызмет түрлері бойынша әртүрлі бірнеше ауыл шаруашылығы кооперативтерінің мүшелері бола алады.
2. Ауыл шаруашылығы кооперативінде қауымдасқан мүшелікке жол беріледі. Бұл ретте кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің жалпы саны кооператив мүшелерінің жалпы санының бестен бір бөлігінен аспауға тиіс.
Ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін және басқа да өнімдерді өндірушілер болып табылатын жеке немесе заңды тұлғалар қауымдасқан мүшелер бола алады, олар ауыл шаруашылығы кооперативінің (сондай-ақ оның мүшелерінің) өндірісті, оның ішінде өз өндірісін ұйымдастыру және дамыту үшін аталған өнімді беруіне кепілдік ету мақсатында шикізат үшін алдын ала төлем ретінде ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында кооперативтің қауымдасқан мүшелері үшін көзделген мүлік (пай) жарнасын енгізеді.
3. Кооперативтің қауымдасқан мүшелері ауыл шаруашылығы кооперативінің өндірістік және (немесе) өзге де шаруашылық қызметіне қатысуға міндетті емес.
4. Кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің мүлік (пай) жарналарының мөлшері және олар бойынша дивидендтер төлеу шарттары, қауымдасқан мүшені қабылдау және мүшелікті тоқтату тәртібі осы Заңға сәйкес ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысымен айқындалады және ауыл шаруашылығы кооперативінің кооперативтің қауымдасқан мүшелерімен жасасатын шартының талаптарында көзделеді. Осындай шартта осы Заңға және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына қайшы келмейтін басқа да ережелер көзделуі мүмкін.
26-бап. Кооператив мүшелерінің, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің құқықтары
1. Кооператив мүшесі:
1) ауыл шаруашылығы кооперативінің істерін басқаруға, сондай-ақ, кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, бір дауысқа ие құқығымен кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының жұмысына қатысуға құқылы. Бұл ретте осы құқығын кооперативтің басқа мүшелеріне беруге болмайды;
2) ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарын сайлауға және оларға сайлануға, ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметін жақсарту, оның органдарының жұмысындағы және кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, лауазымды адамдарының жұмысындағы кемшіліктерді жою туралы ұсыныстар енгізуге;
3) ауыл шаруашылығы кооперативінің қызметі туралы толық ақпарат алуға, оның ішінде ауыл шаруашылығы кооперативінің жылдық қаржы есебімен, бухгалтерлік және басқа да құжаттамасымен танысуға;
4) кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, кооператив мүшелерінің жалпы жиналысында кооперативтік төлемдерді, сондай-ақ ауыл шаруашылығы кооперативі алған таза табысты бөлуге қатысуға;
5) кооперативтік төлемдерді және кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қоспағанда, кооператив мүшелерінің арасында бөлуге жататын таза табыстың үлесін алуға;
6) ауыл шаруашылығы кооперативіндегі өзінің еңбегі үшін төлем алуға;
7) ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында өз мүшелері үшін көзделген, оның ішінде ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкін пайдалану, ауыл шаруашылығы кооперативінен материалдық және өзге де көмек алу бөлігінде жеңілдіктер мен артықшылықтарды пайдалануға;
8) кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімі бойынша ауыл шаруашылығы кооперативінің тауарларын (жұмыстарын, көрсетілетін қызметтерін) өзіндік құны бойынша және бірінші кезектегі тәртіппен сатып алуға;
9) осы Заңда белгіленген жағдайларда пайды төлеуге (беруге);
10) ауыл шаруашылығы кооперативінен осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленген тәртіппен шығуға құқылы.
2. Кооперативтің қауымдасқан мүшелерінің мыналарға:
1) кооператив мүшелерінің жалпы жиналысында оған кірген және мүлік (пай) жарнасын енгізген кезде айқындалған бағалар бойынша кооператив мүшелерімен қатар ауыл шаруашылығы өніміне, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өніміне қажеттіліктерін бірінші кезекте қанағаттандыруға;
2) өзі енгізген мүлік (пай) жарналары бойынша дивидендтер алуға;
3) ауыл шаруашылығы кооперативінен шыққан немесе ол таратылған кезде өзінің мүлік (пай) жарналары құнының төленуіне;
4) кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы шешімдер қабылдаған кезде кеңесші дауыс беруге;
5) ауыл шаруашылығы кооперативінен осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленген тәртіппен шығуға құқығы бар.
3. Кооператив мүшесінің осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарында көзделген басқа да құқықтары болуы мүмкін.
4. Осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарында көзделген кооператив мүшесінің құқықтарын, оның ішінде кооператив мүшелерінің келісімі бойынша кез келген нысанда шектеуге жол берілмейді.
27-бап. Кооператив мүшелерінің міндеттері
1. Кооператив мүшесі:
1) ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарында көзделген талаптарды сақтауға;
2) кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының, басқа да ауыл шаруашылығы кооперативін басқару органдарының өздерінің құзыретіне сәйкес қабылдаған шешімдерін орындауға;
3) ауыл шаруашылығы кооперативінің мүлкіне мүлік (пай) және кіру жарналарын, сондай-ақ қосымша жарналарды ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарында көзделген тәсілмен, тәртіппен және мөлшерде енгізуге;
4) ауыл шаруашылығы кооперативі өзінің коммерциялық құпиясы деп жариялаған мәліметтерді жария етпеуге міндетті.
2. Кооператив мүшесі осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында және ауыл шаруашылығы кооперативінің құрылтай құжаттарында көзделген басқа да міндеттерді атқаруы мүмкін.
28-бап. Кооператив мүшелерін, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерін ауыл шаруашылығы кооперативіне қабылдау
1. Кооператив мүшелерін, сондай-ақ кооперативтің қауымдасқан мүшелерін ауыл шаруашылығы кооперативіне қабылдау осы Заңның және ауыл шаруашылығы кооперативі жарғысының нормалары сақтала отырып жүргізіледі және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына сәйкес кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешімімен ресімделеді.
Кооперативтің қауымдасқан мүшелерін қабылдау ауыл шаруашылығы кооперативінің кооперативтің қауымдасқан мүшелерімен жасасатын шарты негізінде жүзеге асырылады.
2. Кооперативтің мүшелiгiне қабылдау туралы өтiнiште ауыл шаруашылығы кооперативі жарғысының талаптарын сақтау, оның ішінде ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында көзделген мүлік (пай) және кіру жарналарын енгізу жөнiндегi мiндеттемелер қамтылуға тиіс.
3. Өтініш берушi мүлік (пай) және кіру жарналарын енгізген күннен бастап кооператив мүшелігiне қабылданған болып есептеледi.
4. Кооператив мүшесiне ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелiкті растайтын құжат болып табылатын мүше кiтапшасы берiледi, онда: кооператив мүшесі туралы деректер, сондай-ақ хронологиялық тәртіппен өзі енгізген мүлік (пай) жарнасының мөлшері және оны енгізу мерзімдері; кіру жарнасының мөлшері; қосымша жарналардың мөлшері мен саны, сондай-ақ олардың нысаны (ақшалай, мүліктік) туралы мәліметтер көрсетіледі.
29-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелікті тоқтату
1. Ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелік:
1) ауыл шаруашылығы кооперативінен шыққан;
2) пай басқа тұлғалардың иелiгiне берілген;
3) кооператив мүшесi немесе кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын жеке тұлғаның қызметі тоқтатылған немесе заңды тұлға таратылған;
4) ауыл шаруашылығы кооперативінен шығарылған;
5) кооператив мүшесi немесе кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын жеке тұлға қайтыс болған, оны сот хабар-ошарсыз кеткен деп таныған немесе қайтыс болды деп жариялаған;
6) ауыл шаруашылығы кооперативі таратылған жағдайларда тоқтатылады.
2. Кооперативтің әрбiр мүшесiнің осы Заңда және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгiленген тәртiппен ауыл шаруашылығы кооперативіндегі өзiнiң мүшелiгiн өз еркiмен тоқтатуға құқығы бар. Өтініш берілген күннен бастап күнтізбелік отыз күн iшiнде ауыл шаруашылығы кооперативінен шығу туралы өтініш қаралуға тиiс.
30-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелік тоқтатылған кезде пайды сату, төлеу (беру)
1. Кооператив мүшесi өзiнiң пайын басқа тұлғаның иелiгiне беруге және ауыл шаруашылығы кооперативінен шығуға құқылы. Егер ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында өзгеше белгiленбесе, пайды кооперативтің мүшелерi болып табылмайтын тұлғалардың иелiгiне беруге болады. Пайды сату кезiнде кооперативтің басқа мүшелерi артықшылықпен сатып алу құқығын пайдаланады.
2. Осы Заңның 29-бабы 1-тармағының 1), 3 — 6) тармақшаларында көрсетiлген негiздер бойынша ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелiк тоқтатылған кезде кооператив мүшесiне немесе оның құқықтық мирасқорына оның пайы, сондай-ақ кооператив мүшесіне тиесілі кооперативтік төлемдер мен ауыл шаруашылығы кооперативінің таза табысының бір бөлігі төленедi (берiледi). Пай төлеу (беру) туралы шешiмдi ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысына сәйкес кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы қабылдайды.
3. Пайды төлеу (беру) ауыл шаруашылығы кооперативінің басқармасы белгiлеген мерзiмде жүзеге асырылады, бiрақ ауыл шаруашылығы кооперативіндегі мүшелiк тоқтатылған күннен бастап бiр жылдан аспауға тиiс.
4. Егер ауыл шаруашылығы кооперативінің кооперативтен шығатын мүшесiне оның пайын төлеуге (беруге) мүмкіндігі болмаса, кооперативтің жалпы жиналысы кооперативтің басқа мүшелерiнiң қосымша жарналар енгiзуi туралы шешiм шығарады, пай солардың есебiнен төленедi (берiледi).
5. Кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын жеке тұлғаның қызметі тоқтатылған немесе заңды тұлға таратылған кезде оның енгізген мүлік (пай) жарнасын төлеу ауыл шаруашылығы өнімі, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімі есебінен, оның ішінде кооператив мүшелерінің қосымша жарналары есебінен ақшалай және (немесе) заттай нысанда жүзеге асырылуы мүмкін. Кооперативтің қауымдасқан мүшелері ауыл шаруашылығы өнімін, акваөсіру (балық өсіру шаруашылығы) өнімін үшінші тұлғаларға кепілдікті беруін талап ету құқығын иеліктен шығарған кезде міндеттемелерді орындауды ауыл шаруашылығы кооперативі кооперативтің қауымдасқан мүшесімен жасалған шарттың немесе өзге де құжаттың талаптарына сәйкес осындай тұлғалар жүзеге асырады.
6. Кооператив мүшелері ауыл шаруашылығы кооперативінен шыққан кезде оларға жер учаскелері немесе оларға заттық құқық түрінде пай төлеу (беру) ерекшеліктері Қазақстан Республикасының жер заңнамасында белгіленеді.
31-бап. Ауыл шаруашылығы кооперативінен шығару
1. Ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында ауыл шаруашылығы кооперативінен шығару шарттары, сондай-ақ осындай шығару тәртібі көзделуі мүмкін. Ауыл шаруашылығы кооперативінен шығарылған тұлға кооператив мүшелерінің жалпы жиналысы оны шығару туралы шешім қабылдаған күннен бастап он жұмыс күні iшiнде жазбаша түрде хабарлануға тиіс.
2. Ауыл шаруашылығы кооперативінен шығарылған тұлға кооператив мүшелерінің жалпы жиналысының шешiмiне Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен шағым жасауға құқылы.
32-бап. Кооператив мүшесiнiң борыштары бойынша өндiрiп алу және кооператив мүшесiнiң құқықтық мирасқорларының мұрагерлік және кооператив мүшесi болып табылатын заңды тұлғаны қайта ұйымдастыру кезiндегi құқықтары
1. Кооператив мүшесiнiң пайы осындай борыштарды жабу үшiн өзге мүлкi жеткiлiксiз болған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртiппен оның кредиторларының талаптары бойынша өндiрiп алу нысанасы болуы мүмкiн.
2. Кооператив мүшесінің мұрагерлерi, егер ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында өзгеше көзделмесе, өтініш негiзiнде кооператив мүшесінің құқығын иемденуге құқылы.
3. Кооператив мүшесі немесе кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын заңды тұлғаны басқа ұйымдық-құқықтық нысандарға қайта құру жолымен оны қайта ұйымдастырған кезде, қайта кәсiби бейіндеуге байланысты мүшелiктi тоқтатуға негiздер болған жағдайларды қоспағанда, кооператив мүшесінің құқығына жаңадан құрылған заңды тұлға ие болады.
4. Кооператив мүшесі немесе кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын заңды тұлғаны қосу жолымен қайта ұйымдастырған кезде қосылған заңды тұлғаның мүшелiгi тоқтатылады және оның үлесі өзi қосылған заңды тұлғаға ауысады. Егер өзiне қосылған заңды тұлға кооператив мүшесі болып табылмаса, оны кооператив мүшелігіне қабылдау жалпы тәртiппен жүзеге асырылады.
5. Кооператив мүшесі немесе кооперативтің қауымдасқан мүшесі болып табылатын заңды тұлғаны бөлу немесе біріктіру жолымен қайта ұйымдастырған кезде қайта ұйымдастырылған заңды тұлғаның мүшелiгі тоқтатылады. Мұндай мүшелердiң үлестерін алу құқығы бөлу балансына және тапсыру актiсiне сәйкес жаңадан құрылған заңды тұлғаларға ауысады. Мұндай адамдар кооператив мүшесiнің құқықтарын өтiнiш негiзiнде алады.
6. Кооператив мүшесiнiң мұрагерлерi кооператив мүшесінің құқықтарына ие болмаған жағдайда оларға Қазақстан Республикасының заңнамасында және ауыл шаруашылығы кооперативінің жарғысында белгіленген тәртіппен өздерінің пайы, сондай-ақ кооперативтің мүшесіне тиесілі кооперативтік төлемдер және ауыл шаруашылығы кооперативінің таза табысының бір бөлігі төленуге (берілуге) тиіс.
