177-бап. Жазаны өтеуден босатылатын сотталғандарға көмек көрсету
1. Гауптвахтада ұстау немесе бас бостандығынан айыру түріндегі жазаларды өтеуден босатылатын адамдар тұратын жерлерiне немесе жұмысына дейiн тегiн жолақымен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Үкіметі белгiлеген тәртiппен жолда жүргенде азық-түлiкпен немесе ақшамен қамтамасыз етiледi.
2. Қажеттi маусымдық киiмi, аяқкиiмi мен оларды сатып алуға қаражаты болмаған жағдайда бас бостандығынан айыру орындарынан босатылатын адамдар мемлекеттік қаражат есебiнен киiммен және аяқкиiммен қамтамасыз етiледi. Оларға Қазақстан Республикасының Үкіметі белгiлеген мөлшерде бiр жолғы ақшалай жәрдемақы берiлуi мүмкiн.
3. Жазадан босатылатын адамдарды тамақпен, киiммен, аяқкиiммен қамтамасыз етудi, бiр жолғы ақшалай жәрдемақы берудi, сондай-ақ жолына ақы төлеудi жазаны атқарушы мекеме жүзеге асырады.
4. I және II топтағы мүгедектердi, жүктi әйелдер мен жас балалары бар әйелдердi, сондай-ақ кәмелетке толмағандарды бас бостандығын шектеу немесе бас бостандығынан айыру түріндегі жазаны өтеуден босату кезiнде жазаны атқарушы мекеменiң әкiмшiлiгi олардың туыстарын не өзге адамдарды алдын ала хабардар етедi.
5. Түзеу мекемелерiнен босатылатын, денсаулық жағдайы бойынша ұдайы күтiмге мұқтаж адамдар, сондай-ақ он алты жасқа дейiнгi кәмелетке толмағандар тұратын жерiне туыстарына немесе алып кетуге келген өзге адамға не түзеу мекемесi қызметкерiне ертiп жiберiледi.
2004.20.12 № 13-III ҚР Заңымен (2005.01.01. бастап қолданысқа енгiзiледi) 178-бап жаңа редакцияда (бұр. ред. қара)
178-бап. Жазаны өтеуден босатылған адамдарға жұмысқа орналасуда және тұрмысын жайластыруда, әлеуметтiк көмектiң басқа түрлерiн көрсетуде жәрдемдесу
Аудан (облыстық маңызы бар қала), республикалық маңызы бар қала, астана әкiмдiгi жазаны өтеуден босатылған адамдарға жұмысқа орналасуда және тұрмысын жайластыруда, сондай-ақ әлеуметтiк көмектiң басқа түрлерiн көрсетуде жәрдемдеседi.
2007.26.03. № 240-III ҚР Заңымен 178-1-баппен толықтырылды
178-1-бап. Шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамның жүріс-тұрысын бақылау
1-тармаққа өзгерістерді қара 2011.18.01. № 393-IV ҚР Заңы (2012 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізіледі)
1. Жазасын өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамның жүріс-тұрысын бақылауды босатылған адамның тұрғылықты жері бойынша Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі айқындайтын тәртіппен - ішкі істер органдары, ал әскери қызметшілерге қатысты Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі айқындайтын тәртіппен әскери бөлімдер мен мекемелердің командованиесі (бұдан әрі - уәкілетті органдар) жүзеге асырады.
2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген органдар шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамдарды жазасының өтелмеген қалған бөлігі ішінде жеке есепке алуды жүзеге асырады, оларға жүктелген міндеттердің орындалуын бақылайды.
3. Шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адам бақылаудан жалтарған жағдайда уәкілетті орган оның тұратын жерін және жалтару себептерін анықтау бойынша бастапқы іс-шараларды жүргізеді.
4. Шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамның осы Кодекстің 178-2-бабында көрсетілген міндеттердің бірін дәлелді себепсіз екі реттен артық орындамауы оның міндеттерді орындаудан қасақана жалтаруы болып табылады.
5. Егер, шартты түрде мерзімінен бұрын босату қолданылған адам жазасының өтелмеген қалған бөлігі ішінде бірнеше мәрте әкімшілік құқық бұзушылық не сол үшін оған әкімшілік қамау қолданылған құқық бұзушылық жасаса немесе міндеттерді орындаудан қасақана жалтарса, уәкілетті орган сотқа шартты түрде мерзімінен бұрын босатудың күшін жою және жазасының өтелмеген қалған бөлігін атқару туралы ұсыным енгізеді.
2007.26.03. № 240-III ҚР Заңымен 178-2-баппен толықтырылды (1 тармақтың 9 тармақшасы 2008 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілді); 2008.10.12. № 101-IV Заңымен 178-2-бап өзгертілді (бұр.ред.қара)
178-2-бап. Жазасын өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамдардың міндеттерi
1. Жазасын өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамдар:
1) тұрғылықты жеріндегі ішкі істер органдарында белгіленген тәртіппен тіркеуден өтуге;
2) ішкі істер органдары белгілеген уақытта тұрғылықты жерінен кетпеуге;
3) ішкі істер органдарын жазбаша хабардар етпей тұрғылықты жерін, жұмыс және оқу орнын ауыстырмауға;
4) жұмыстан және оқудан бос уақытта ішкі істер органдары белгілеген жерлерге бармауға;
5) ішкі істер органдарының жазбаша рұқсатынсыз басқа жерлерге шықпауға;
6) жәбірленушінің денсаулығына, мүлкіне келтірген залалды немесе мемлекетке келтірген материалдық залалды өтеу жөнінде шаралар қолдануға;
7) ішкі істер органдарының талабы бойынша шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамның жүріс-тұрысын бақылауды жүзеге асыруға қажетті түсініктер мен өзге де құжаттарды беруге;
8) ішкі істер органдарына шақырту бойынша келуге міндетті. Дәлелді себептерсіз келмеген кезде, шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адам күштеп әкелінуі мүмкін;
9) тұрғылықты жеріндегі салық органына Қазақстан Республикасының салық заңнамасында белгіленген тәртіппен кірістері және салық салу объектісі болып табылатын және Қазақстан Республикасының аумағында да және одан тыс жерлерде орналасқан мүлкі туралы декларация тапсыруға міндетті. Көрсетілген декларация жазаның қалған өтелмеген бөлігі өткенге дейін тапсырылады.
Бұл ретте, аталған тұлғалар ішкі істер органына салық органының декларацияны алғаны туралы анықтамасын тапсырады.
2. Жазасын өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған адамға сот оның түзелуіне септігін тигізетін басқа да міндеттерді орындауды:
1) алкоголизмге салынудан, нашақорлықтан, уытқұмарлықтан емделу курсынан өтуді;
2) жыныс жолдары арқылы жұғатын аурулардан емделу курсынан өтуді;
3) отбасын материалдық қолдауды жүзеге асыруды жүктей алады.
3. Жазасын өтеуден шартты түрде мерзімінен бұрын босатылған әскери қызметшілердің міндеттері Қазақстан Республикасының әскери қызмет туралы заңдарымен белгіленеді.
2005.08.07 № 67-III ҚР Заңымен 179-бап өзгертілді
179-бап. Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды әкiмшiлiк қадағалау
Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған, аса қауiптi қайталап жасаған қылмысы үшiн, сондай-ақ экстремизмнiң белгілерi бар қылмыстары үшін, ауыр және аса ауыр қылмыстары үшiн жазаларын өтеушi немесе қасақана жасаған қылмыстары үшiн бас бостандығынан айыруға екi және одан да көп рет сотталған адамдарға, егер олардың жазасын өтеу кезіндегі мiнез-құлқы өздерiнiң түзелу жолына қасақана түскiсi келмейтiндiгiн және қоғам үшiн қауiптi болып қала беретiндiгiн дәлелдесе, әкiмшiлiк қадағалау тағайындалады.
180-бап. Iшкi iстер органдарының әкiмшiлiк қадағалауын белгiлеу қажет адамдар жөніндегі материалдарды әзiрлеу және ресiмдеу
1. Түзеу мекемесiнiң әкiмшiлiгi жазалау мерзiмi аяқталуына дейiн бiр айдан кешiктiрмей iшкi iстер органдарының әкiмшiлiк қадағалауын тағайындау қажет адамдарды анықтайды.
2. Түзеу мекемесiнiң бастығы бас бостандығынан айыру орындарынан босатылатын осы Кодекстiң 179-бабында аталған адамдар жөнiнде әкiмшiлiк қадағалау тағайындау туралы сотқа ұсыныс жолдайды.
3. Бас бостандығынан айыру орындарынан босату алдында әкiмшiлiк қадағалау тағайындалған адамдар жөнiнде түзеу мекемесiнiң әкiмшiлiгi қадағалауға алынушының өзi таңдаған тұратын жерi бойынша iшкi iстер органына сотталушының барып жететiн уақытын көрсете отырып, әкiмшiлiк қадағалау тағайындау туралы судьяның қаулысын жiбередi.
2007.26.03. № 240-III ҚР Заңымен 180-1-баппен толықтырылды
180-1-бап. Туберкулездің төңірегіндегілерге қауіп туғызатын, жұқпалы түрімен ауыратын адамдарды қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінен босату
1. Егер қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінен босатылатын, туберкулездің төңірегіндегілерге қауіп туғызатын, жұқпалы түрімен ауыратын адамдар жазаны өтеу кезеңінде емдеудің толық курсынан өтпесе, олар босатылғаннан кейін Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мәжбүрлеп емделуге жатады.
2. Қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінің әкімшілігі осы баптың 1-тармағында көрсетілген адамдарға қатысты жаза мерзімі аяқталардан кемінде бір ай бұрын, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес мәжбүрлеп емдеуді тағайындау туралы мекеменің орналасқан жері бойынша сотқа ұсыныс жібереді.
3. Туберкулездің жұқпалы түрімен ауыратын, сот шешімімен мәжбүрлеп емдеу белгіленген адамдарды қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінен босату туралы хабарлама туберкулезді емдейтін мамандандырылған емдеу-профилактикалық ұйымына және мекеменің орналасқан жері бойынша ішкі істер органдарына жіберіледі.
8-Бөлім. Шартты сотталған адамдарға бақылау жасау
24-тарау. Шартты сотталғандардың жүріс-тұрысын бақылауды жүзеге асыру
ҚР 16.07.01 ж. № 244-II Заңымен ; 2009.10.12. № 228-IV ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 181-бап өзгертілді
181-бап. Шартты сотталғандардың жүрiс-тұрысын бақылауды жүзеге асырушы органдар
1. Шартты сотталғандардың жүрiс-тұрысын бақылауды сынақ мерзiмi iшiнде сотталғандардың тұратын жерi бойынша қылмыстық-атқару инспекциялары, ал шартты сотталған әскери қызметшiлер жөнiнде олардың әскери бөлiмдерiнiң командованиесi жүзеге асырады.
2. Шартты түрде сотталған адамдардың жүріс-тұрысын бақылауды жүзеге асыруға Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі мен Ішкі істер министрлігінің бірлескен нормативтік құқықтық актісінде айқындалатын тәртіппен ішкі істер органдарының қызметкерлері тартылады.
ҚР 16.07.01 ж. № 244-II; 21.12.02 ж. № 363-II (бұр. ред. қара) ; 2009.10.12. № 228-IV (бұр.ред.қара) Заңдарымен 182-бап өзгертілді; 2011.18.01. № 393-IV ҚР Заңымен 182-бап өзгертілді (бұр.ред.қара)
182-бап. Шартты сотталғандардың жүрiс-тұрысын бақылауды жүзеге асыру тәртібі
1. Қылмыстық-атқару инспекциялары сынақ мерзiмi iшiнде сотталғандардың жеке есебiн жүргiзедi, iшкi iстер органдарының қызметкерлерiнiң қатысуымен сотталғандардың қоғамдық тәртiптi сақтауын бақылайды.
2. Сотталушыға қосымша жаза ретiнде белгiлi бiр лауазымда болу немесе белгiлi бiр қызметпен айналысу құқығынан айыру тағайындалған жағдайда қылмыстық-атқару инспекциясы осы Кодекстiң 24-29-баптарында көзделген шараларды толық көлемiнде жүзеге асырады.
3. Сотталушы мiндеттi әскери қызметке шақырылған жағдайда жергілікті әскери басқару органына үкiмнiң көшiрмесi, қажет болған жағдайларда қызметтен өту орны бойынша сотталушының жүрiс-тұрысын бақылауды жүзеге асыруға керектi өзге де құжаттар жiберiледi. Әскери бөлiмнiң командованиесi он күн мерзiмде қылмыстық-атқару инспекциясына шартты сотталғандарды есепке қойғаны, қызмет аяқталған соң - әскери бөлiмнен кеткенi туралы хабарлауға мiндеттi.
4. Шартты сотталғандар қылмыстық-атқару инспекцияларының және әскери бөлiмдер командованиелерiнiң алдында өзiнiң жүрiс-тұрысы туралы есеп беруге, сот жүктеген міндеттерді орындауға айына екі рет тіркелу үшін, сондай-ақ шақыру бойынша қылмыстық-атқару инспекциясына келiп тұруға мiндеттi. Дәлелдi себептерсiз келмеген жағдайда шартты сотталушы ерiксiз келтiрiлуi мүмкiн.
5. Шартты сотталушы бақылаудан жалтарған жағдайда қылмыстық-атқару инспекциясы оның жүрген жерi мен жалтару себептерiн анықтау жөнiнде алғашқы шараларды қолданады.
2011.18.01. № 393-IV ҚР Заңымен 6-тармақпен толықтырылады (2012 жылғы 1 шілдеден бастап қолданысқа енгізіледі)
2009.10.12. № 228-IV ҚР Заңымен 183-бап өзгертілді (бұр.ред.қара)
183-бап. Сынақ мерзiмiнiң есептелуi
1. Сынақ мерзiмi сот үкімі заңды күшiне енген кезден бастап есептеледi.
2. Сынақ мерзiмi бiткен соң шартты сотталушының жүрiс-тұрысын бақылау тоқтатылады, сөйтiп ол қылмыстық-атқару инспекциясының есебiнен шығарылады.
3. Сынақ мерзімінің өтуі соттың шартты түрде сотталған адамды іздестіру жариялау туралы қаулысы шыққан сәттен бастап тоқтатылады және соттың шешімі бойынша қайта басталады.
ҚР 21.12.02 ж. № 363-II Заңымен 184-бап өзгертілді (бұр. ред. қара); 2009.10.12. № 228-IV ҚР Заңымен 184-бап жаңа редакцияда (бұр.ред.қара); 2011.18.01. № 393-IV ҚР Заңымен 184-бап өзгертілді (бұр.ред.қара)
184-бап. Шартты түрде сотталған адамдардың жауаптылығы
1. Сотталған адам қоғамдық тәртіпке және адамгершілікке, кәмелетке толмағандардың құқықтарына, жеке тұлғаға және отбасылық-тұрмыстық қарым-қатынастар аясына қол сұғатын әкімшілік құқық бұзушылық жасап, сол үшін оған әкімшілік жаза қолданылған, тіркеу үшін келмеген, қылмыстық-атқару инспекцияларының рұқсатынсыз тұрғылықты жерін ауыстырған жағдайда, қылмыстық-атқару инспекциясы сынақ мерзімін ұзарту, бірақ бір жылдан аспайтын уақытқа ұзарту туралы сотқа ұсыныс енгізеді, сондай-ақ оны шартты сотталудың күші жойылуы мүмкін екендігі туралы жазбаша түрде ескертеді.
2. Жеткілікті негіздер болған жағдайда қылмыстық-атқару инспекциясы сотқа сынақ мерзімін бір жылға дейін ұзарту туралы ұсыныс жібереді.
3. Шартты түрде сотталған адам сынақ мерзімі ішінде осы баптың 1-тармағында көрсетілген бұзушылықтарды қайталап жасаған, заңды талаптарға бағынбаған, сол сияқты шартты сотталған адамның тәртібіне бақылауды жүзеге асыратын орган қызметкерлерін қорлаған не оларға қатысты зорлық іс-әрекеттер жасаймын деп қорқытқан не егер сотталған адам бақылаудан жасырынған жағдайда, сотқа шартты жазаның күшін жою туралы ұсыныс жіберіледі.
4. Қылмыстық-атқару инспекциясына тіркелу үшін келмеген сәттен бастап он бес күннен астам уақыт ішінде тұратын жері анықталмаған, шартты түрде сотталған адам бақылаудан жасырынған деп танылады.
Қазақстан Республикасының
Президентi
Қосымша
Сот үкімі бойынша тәркiленуге жатпайтын мүлiктер
ТIЗБЕСI
Сотталушы мен оның асырауындағы адамдар үшiн қажеттi, оған жеке меншiк құқығында тиесiлi немесе оның ортақ меншiктегi үлесi болып табылатын мынадай мүлiк түрлерi мен нәрселер тәркiленуге жатпайды:
1. Егер сотталушы мен оның отбасы тұрақты тұрып жатса, тұрғын үйi, пәтерi немесе олардың жекелеген бөлiктерi.
2. Тәркiленуге жатпайтын үй мен шаруашылық құрылыстары орналасқан жер учаскелерi, сондай-ақ жеке қосалқы шаруашылық жүргiзуге қажеттi жер учаскелерi.
3. Негiзгi кәсiбi ауыл шаруашылығы болып табылатын адамдарда шаруашылық құрылыстары мен саны оның отбасының қажеттерiн қанағаттандыруға қажеттi үй малы, сондай-ақ малға арналған жемшөп.
4. Кезектi ауыл шаруашылық дақылдарын егуге қажеттi тұқым.
5. Үй жабдығы заттары, керек-жарақтар, киiмдер:
а) киiлiп жүрген киiм, аяқкиiм, iшкиiм, қолданылатын көрпе-төсек, ас үй және асхана заттары. Мех және басқа қымбат киiм-кешек, асхана сервизi, қымбат металдардан жасалған, сондай-ақ көркемдiк жағынан құнды нәрселер тәркiленуi мүмкiн;
б) сотталушы мен оның отбасы мүшелерi үшiн қажетi шамалы жиhаз;
в) балалардың барлық керек-жарақтары.
6. Сотталушы мен оның отбасы мүшелерi үшiн, егер сотталушының негiзгi кәсiбi ауыл шаруашылығы болса, жаңа өнiмге дейiн қажеттi мөлшердегi азық-түлiк, ал қалған жағдайларда - азық-түлiк өнiмдерi мен жалпы сомасы Қазақстан Республикасының Үкіметі белгiлеген мөлшердегi ақша.
7. Ас дайындауға және отбасының тұрғын-жайын жылытуға арналған отын.
8. Сотталушының кәсiптiк iсiн жалғастыруға қажеттi мүкаммал (оның iшiнде оқулықтар мен кiтаптар), бұған сотталушы тиiстi қызметпен айналысу құқығынан айырылған немесе мүкаммал оның қылмыс жасауы үшiн пайдаланылған жағдайлар қосылмайды.
9. Мүгедектердiң жүрiп-тұруына арнайы арналған көлiк құралдары.
10. Сотталушы марапатталған халықаралық, мемлекеттік және өзге де сыйлықтар.