Қазақстан Республикасы Yкіметінiң алғашқы медициналық-санитариялық көмектi дамыту, жастардың тұрғын үй саясаты, тiршiлiк ету қауiпсiздігін және салауатты өмiр салтын қалыптастыру жағдайын, таза тағам мен ауызсуды қамтамасыз ету жөніндегі шешiмдерi қабылдануға тиiс.
Ауыл халқының өсiп-өну және жыныстық денсаулығы мәселелерi бойынша медициналық көмек көрсету үлесiн ұлғайту жағына қарай медициналық көмектi қайта құрылымдауға саятын ұйымдастыру сипатындағы шаралар, сондай-ақ халықтың орналасуы мәселелерiнiң ақпараттық-білім беру аспектiлерiн жандандыру жөніндегі шаралар қолданылатын болады.
Бағдарламалық ережелердi өмiрге енгізу осы Бағдарламаны iске асыру жөніндегі iс-шаралар жоспары арқылы жүзеге асырылатын болады.
Бағдарламаның орындалуын үйлестiру және бақылау мақсатында оның мониторингi жүргiзiлетiн болады. Бұдан басқа, Қазақстан Республикасында демографиялық саясатты жүргiзудiң нәтижелiлiгi индикаторларының жүйесiн енгізу көзделуде, олар тиiстi бағыттар бойынша халықтың тiршiлiк қызметi көрсеткiштерiн қамтитын болады. Неғұрлым маңызды индикаторлардың қатарына, ең алдымен медициналық-демографиялық көрсеткiштер және көшiп кету (эмиграция) көңiл-күйiне баға беру, сондай-ақ басқа да әлеуметтiк нормативтер кiретiн болады. Бағдарлама мониторингiнiң және демографиялық индикаторлар талдауының нәтижесi жекелеген бағыттарға түзету енгізу және кейiнгi Бағдарламаларды әзiрлеу үшiн негiз болады.
4. Қажеттi қаржыландыру ресурстары мен көздерi
2001-2005 жылдарда Бағдарламаны iске асыру мынадай көздерден жүзеге асырылатын болады:
1) республикалық бюджеттен;
2) жергiлiктi бюджеттерден;
3) Қазақстан Республикасының заңдарымен тыйым салынбаған өзге де қаржыландыру көздерiнен.
2001 жылы Бағдарламаны iске асыру республикалық және жергiлiктi бюджеттерде бекітілген қаражаттар шегiнде жүзеге асырылатын болады.
Бағдарламаны қаржыландыру республикалық бюджетте білімдi, денсаулық сақтау саласындағы бағдарламаларды, әлеуметтiк қамсыздандыру мен әлеуметтiк көмек саласындағы қызметтi, мәдениет, спорт және ақпарат саласындағы қызметтi, көшi-қон саласындағы қызметтi, қоршаған табиғи ортаны қорғау жөніндегі iс-шараларды қаржыландыруға арналып көзделген қаражаттар шегiнде жүзеге асырылатын болады.
Халықаралық ұйымдардың техникалық және гранттық көмектерін, YЕҰ-дың, қоғамдық қорлардың және Қазақстан Республикасының заңнамалық кесiмдерiмен тыйым салынбаған өзге де көздердiң демеушiлiк қолдауын тарту көзделiп отыр.
5. Бағдарламаны іске асырудан күтiлетiн нәтиже
Бағдарламаны толық iске асыру және онда көзделген барлық шараны қабылдау нәтижесiнде орташа және ұзақ мерзiмдi болашақта Қазақстанның тұрақты әлеуметтiк-экономикалық дамуын қамтамасыз ету мақсатында халықтың сандық та, сапалық та өсуiн одан әрi ұлғайтудың негiзi қамтамасыз етiлетiн болады. 2005 жылы Қазақстан Республикасы халқының жалпы саны 15 миллионға жуық адам болады деп болжануда.
2001-2005 жылдар iшiнде демографиялық даму үшiн алғышарттар жасау 2010 жылға қарай халық санының өсуiн 16,0 миллион адамға дейiн және 2030 жылға қарай ТОК (2,5 есе) ұлғаюы, күтiлетiн өмiр сүру ұзақтығы, көшi-қонның терiс сальдосын төмендету есебiнен 20,0 миллион адамға дейiн жеткізудi қамтамасыз етуге тиiс.
Жағдай қолайлы болған, атап айтқанда, халықтың материалдық әл-ауқаты мен әлеуметтiк даму деңгейiн арттыру мақсатына сай экономикалық өсу қарқыны болған ретте, 2030 жылы халық саны 22 миллион адамға дейiн өсуi мүмкiн.
Бағдарламаның жанама нәтижелеріне мыналарды жатқызған жөн:
1) әсiресе, жасөспiрiмдер арасында аборттың және жыныстық қатынас арқылы жұғатын аурулардың деңгейiн төмендету;
2) белгілі бір дәрежеде ішкі көші-қондағы теңгерімсіздікті жою және халықтың тұрмыс жағдайлары мен өндіргіш күштерді дамытуға мемлекеттік қажеттілікті ескере отырып, халықты ұтымды орналастыру үшін негіз жасау, ол халықтың тұрмыс деңгейін арттыруға жәрдемдесетін болады.
ҚР Үкіметінің 17.04.02 ж. № 444; 20.03.04 ж. № 364 қаулыларымен 6-тармақ өзгертілді
6. Қазақстан Республикасы демографиялық дамуының 2001-2005 жылдарға
арналған бағдарламасын iске асыру жөніндегі Іс-шаралар жоспары
Iс-шара | Аяқталу нысаны | Орындалуына жауаптылар | Орындалу мерзімі |
1 | 2 | 3 | 4 |
1. Демографиялық саясатты іске асыру жөніндегі ұйымдастыру-құқықтық іс-шаралар |
1.1. 1.2. АҚТҚ дертiнiң анадан балаға тiкелей өтуінің алдын алу бағдарламасын әзiрлеу және енгізу 1.3. "Міндетті әлеуметтік сақтандыру туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасын әзірлеу және Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарауына енгізу 1.4. Қоршаған ортаның гигие- насы жөнінде аймақтық бағдарлама әзірлеу 1.5. Экологиялық білім тұжырымдамасын әзірлеу 1.6 1.7. Қазақстан Республикасы демографиялық дамуының 2001 -2005 жылдарға арналған бағдарламасының iске асыры- луына талдау жүргiзу | Нормативтік құқықтық кесімнің жобасы Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат Нормативтік құ- қықтық кесімнің жобасы Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат | ДСМ ЕХҚМ ДСМ, ТОҚМ, облыстардың, Астана және Алматы қалала. рының әкімдері БҒМ, ТОҚМ КДА, СА, ДСМ, БҒМ, Ақпарат мині, ЭБЖМ | 2002 ж. маусым 2001 ж. қазан 2002 ж. желтоқ. сан 2001 ж. қазан 2005 ж. ақпан |
2. Өсiп-өну денсаулығын сақтау |
2.1. Отбасын жоспарлау, аборттан кейiнгi консультация жөніндегi қызмет көрсетулерге қол жеткізудi кеңейту 2.2. Патологиясы бар жүктi әйелдерге акушерлiк-қамқор- лыққа қол жеткізудi және оның біліктiлiгiн арттыру- Әйелдерге медициналық жәрдем көрсетудiң барлық деңгейінде (ФАП, СА, СДА, ОАА, ҚА, ОА, ПНО) босанғаннан кейiнгi асқынудан сауықтыру. 2.3. Бедеулiктi емдеудiң жаңа медициналық технологиясын енгізу 2.4. Еркектер үшiн, белсiз- дiктi қоса алғанда, жыныстық және өсіп-өну денсаулығы проблемаларына орай алдын алу мен жәрдем көрсету жөніндегi медициналық көмек қызметiн құру 2.5. Жасөспiрiмдер мен жастарды өсіп-өну функцияла- рының (айналыс бойынша) бұзылуын анықтау мәнiне тексерудi жүзеге асыру | Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат -//- Нормативтiк құқықтық кесімнің жобасы -//- -//- | ДСМ ДСМ ДСМ ДСМ ДСМ | 2002 ж. желтоқсан 2002 ж. желтоқсан 2003 ж. маусым 2003 ж. қазан 2003 ж. наурыз |
3. Өлiмдi азайту |
3.1. Алғашқы медициналық- санитариялық жәрдем ұйым- дарында телефон және көлiк байланысын жақсарту 3.2. Балалар мен жасөспi- рiмдердi жыныстық қатынас арқылы жұғатын аурулар (ЖҚЖА) мен АҚТҚ/ЖҚТБ дерті- нің бар-жоғына тексерудi жүзеге асыру 3.3. Жазатайым оқиғадан, өндiрiсте жарақат алудан халықтың өлiмiн азайтуға қол жеткізу, меншік нысанына қарамастан барлық өндiрiстiк кәсіпорындарда қауіпсіздік техникасы қызметтерінің жұмыс істеуiн қамтамасыз ету 3.4. Бұқаралық ақпарат құрал- дарында халықтың салауатты өмір салтын насихаттаудың пәрмендiлігін арттыру жолымен нашақорлықтың және маскүнем- дiктiң таралуына қарсы күрестi насихаттауды күшейту | Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат Нормативтік құ- қықтық кесімнің жобасы Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат -//- | ДСМ, облыстар- дың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері ДСМ ЕХҚМ Ақпарат- мині,ДСМ | жыл сайын желтоқ- сан 2003 ж- қазан жыл сайын желтоқсан жыл сайын желтоқсан |
4. Отбасы институтын нығайту |
4.1. Yлгiлi отбасы, этно- мәдени дәстүрлер мен норма- ларды қайта жаңғырту, отбасының адамгершілiк негiз- дерiн күшейту жөнiнде жұмыс жүргiзу 4.2. Отбасы институтын, гендерлiк теңдiк қағидаттарын насихаттау, ата-аналардың балаларды тәрбиелеудегi рөлiн көтеру | Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат -//- | КДА, облыстар- дың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері Ақпмині,ОӘІҰК (келісім бойынша), КДА, ДСМ, ӘдМ | жыл сайын желтоқ- сан жыл сайын желтоқсан |
5. Көші-қон |
5.1. Репатрианттар (оралман- дар) отбасының өзінің тарихи отанына қоныс аударуын және орналасуын ұйымдастыру- Көшiп келу квотасын жыл сайын ұлғайтуды көздеу 5.2. Қазақстан Республика- сында көшiп кету көңiл-күйi мониторингiн жүргiзу | Қазақстан Республикасы Президентінің "Көшіп келу квотасы туралы" Жарлығының жобасы Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат | КДА КДА, СА | жыл сайын маусым 2003 жылдан бастап жыл сайын ақпан |
6. Әлеуметтiк-экономикалық қажеттiлiктердi қанағаттандыру үшін жағдай жасау |
6.1. Жұмыссыз әйелдердi жаңа мамандықтарға оқыту және қайта оқыту жолымен олардың біліктiлігін үнемi арттыру 6.2. Жәбiрлеуден зардап шеккен әйелдер үшiн баспаналар құру 6.3. Аймақтарда әйелдердiң әлеуметтiк серiктестiгi орталықтарын құру 6.4. Мүмкiндiгi шектеулi мектеп жасына дейiнгi бала- ларды тәрбиелеу мен оқытудың арнаулы білім беру бағдарла- маларын әзiрлеу және енгізу 6.5. Қазiргi заманғы шағын жасақталатын мектептер үлгiсiн әзiрлеу 6.6. Қазақстан Республика- сында қашықтықтан оқыту туралы тәртіптi әзiрлеу 6.7. Мектепке дейiнгi тәрбие мен оқыту жүйесiнiң одан әрi дамуын қамтамасыз ету 6.8. Мектеп жасына дейiнгi балаларды дамыту үшін бас- тауыш буында "степ бай степ" бағдарламасын әзiрлеу және енгізу 6.9. Мектепке дейiнгi тәрбие мен оқытудың мемлекеттік стандартының жобасын әзiр- леуге конкурс өткізу 6.10. Жалпы білім беретiн мектептер оқушыларының ыстық тамақпен және қоғамдық тамақ- тандырумен қамтамасыз етiлуiне талдау жүргiзу 6.11. Еліміздің жоғары оқу орындарында демограф мамандар даярлауды жүзеге асыру 6.12. Дене тәрбиесі және спорт ұйымдарының материал- дық-техникалық базасын нығайту, балалар мен жас- өспірімдерді спорт секция- ларында шынығуға тартуды қамтамасыз ету | Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат Нормативтiк құқықтық кесімнің жобасы Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат Нормативтік құқықтық кесімнің жобасы -//- -//- -//- -//- -//- Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат Нормативтік құқықтық кесімнің жобасы Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат | ЕҚМ, ОӘІҰК (келісім бойынша) Облыстардың, Астана, Алматы қалаларының әкімдері ОӘІҰК (келісім бойынша), облыстардың, Астана және Алматы қала- ларының әкім- дері, ҮЕҰ БҒМ БҒМ БҒМ БҒМ БҒМ БҒМ БҒМ, облыс- тардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдері БҒМ ТурСА | жыл сайын желтоқсан 2002 ж. жел- тоқсан 2002 ж. желтоқсан 2001 ж. желтоқсан 2001 ж. желтоқсан 2002 ж. маусым Тұрақты 2001 ж. қараша 2001 ж. қыркүйек Тоқсан сайын 2003 ж. қыркүйек жыл сайын желтоқсан |