7. Қазiргi эталондық базаны жете жарақтандыру.
Негізгі бағыты - қазіргі эталондардың метрологиялық сипаттамаларын және өлшем ауқымдарын жақсарту болып табылады.
Іске асыру тетiгi:
мемлекеттік масса бiрлiгiнiң эталондарын электрондық салыстырғыштармен жете жарақтандыру;
қазiргi ұзындықтың, электр кернеуiнiң, сыйымдылығы мен кедергiнiң, ауыспалы токтың эталондарын жаңғырту;
мемлекеттік эталондардан шама бiрлiгiн алуға және оларды одан әрi жұмысшы эталондар мен өлшем құралдарына беруге арналған жабдықтар сатып алу;
табиғи тозған қысым эталондарын алмастыруға арналған жабдықтар сатып алу;
жазық бұрыштың, күштiң бiрлiк мөлшерiн сақтау, қайталау және басқа өлшем құралдарына беруге арналған жабдықтар сатып алу болып табылады.
8. Бағдарламаны iске асыру тетiгi мынадай іс-шараларды қамтиды:
мемлекетаралық және халықаралық, сондай-ақ шет елдердiң ұлттық шамалар бiрлiктерiнiң эталондарымен жыл сайынғы салыстыруды жүргiзу;
белгiленген техникалық талаптарға сәйкес келуiн анықтау және растау мақсатында мерзiмдiк салыстырып тексерудi жүргiзу;
сатып алынатын жабдықтарды сақтау және пайдалану шарттарын қамтамасыз ету;
эталондарды жаңғырту үшiн жұмсалатын шығыстық материалдарды және қосымша материалдарды сатып алу;
эталондарды жөндеуді жүргiзу;
эталондық базаға қызмет көрсететiн қызметшiлердi оқыту.
ҚР Үкіметінің 13.03.03 ж. № 242 қаулысымен 6-бөлім өзгертілді (бұр. ред. қара)
6. ҚАЖЕТТІ РЕСУРСТАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ КӨЗДЕРІ
Бағдарламаны қаржыландыру республикалық бюджет қаражаты есебiнен жүзеге асырылады, оның iшiнде жылдар бойынша:
2001 жылға - 105,8 млн. теңге,
2002 жылға -110,988 млн. теңге,
2003 жылға - 248,879 млн. теңге.
7. БАҒДАРЛАМАНЫ ІСКЕ АСЫРУДАН КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕ
Бағдарламаны iске асыру:
Қазақстан Республикасының азаматтарын және экономикасы мүдделерiнiң өлшемдердiң бұрыс нәтижелерiнiң салдарларынан қорғауға;
материалдық және энергетикалық ресурстардың барлық түрлерiнiң шынайы есепке алынуын қамтамасыз етуде;
iргелi зерттеулер мен ғылыми талдамаларда өлшемдердiң шынайылығын қамтамасыз етуге;
адамдардың еңбек және тұрмыс жағдайларының қауiпсiздiгiн бақылау, қозғалыс қауiпсiздiгiн және қоршаған ортаны қорғау кезіндегі өлшем нәтижелерiнiң шынайылығын қамтамасыз ету бойынша ғылыми-техникалық, әлеуметтiк, экологиялық және экономикалық тиiмдiлiкке қол жеткізуге жәрдемдеседi.
ҚР Үкіметінің 19.12.01 ж. № 1658; 13.03.03 ж. № 242 (бұр. ред. қара) қаулыларымен 8-бөлім өзгертілді
8. Қазақстан Республикасының шамалар бірліктерінің эталондық
базасын дамытудың 2001-2003 жылдарға арналған бағдарламасын
іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары
───┬───────────────┬───────┬────────────┬───────┬────────┬──────────
N │ Іс-шара │Аяқталу│ Орындалуына│Орындау│Болжамды│Қаржы-
│ │нысаны │ жауаптылар │мерзімі│шығыстар│ландыру
│ │ │ │ │ (млн- │көзі
│ │ │ │ │ теңге) │
───┴───────────────┴───────┴────────────┴───────┴────────┴──────────
1 2 3 4 5 6
────────────────────────────────────────────────────────────────────
1 Мынадай жабдық- Қазақ- Қазақстан 2001 ж. 2001 ж.- Респуб.
тарды сатып алу: стан Республикасы IV тоқ- 100 ликалық
1- Табиғи газ Респуб- Индустрия саны (орындал- бюджет
бен мұнайда ликасы- және сауда ды)
күкірт пен оның ның министрлігі-
қосылыстарының Үкіме- нің Стан-
құрамын анық- тіне дарттау,
тауға арналған ақпарат метрология
анықтау шегi және серти-
0,01 мг/кг фикаттау
жабдық- жөніндегі
2. МЕМСТ 8.024 комитеті,
-75 талаптарын "ҚазМетрИн"
ескере отырып, РМК (келісім
сұйық тығызды- бойынша)
ғының мемлекет-
тік алғашқы
бiрлiк эталонын
құруға арналған,
ауқымы 650:2000
кг/м3, 20о С,
S=1,2х10-6
температурадағы
жабдық.
3. MEMCT 8.024
-75 талаптарын
ескере отырып,
сұйық тығыздығы-
ның жұмыс
эталонын құруға
арналған сәйкес
ауқымы 650:2000
кг/м3, S=2,1х10-2
:0,5х10-2 жалпы
мақсаттағы ден-
симетрлер жиын-
тығы.
4. 90:1800К,
0,05х10-6:25х10-6 К-1,
S=0,2х10-8:1,5х10-8 K-1,
Ө=0,03х10-8:30х10-8 K-1
температураларының
ауқымында тығыз
денелердiң сызықтық
ұлғаюының температу-
ралық коэффициентi
бiрлiгінiң мемле-
кеттiк эталонын
құруға арналған
жабдық.
5. 90:1800K,
0,3х10-6:25х10-6 К-1,
б=0,25х10-7:10х10-7 К-1,
температураларының
ауқымында бiрiншi
разрядты қатты
заттардың сызықтық
кеңеюiнiң темпера-
туралық коэффициентi
бiрлiгінiң жұмыс
эталонын құруға
арналған жабдық.
6. 0,1:10 См/м Sо=3х10-4,
Өо=8х10-4 ауқымында
электролит ерiтiн-
дiлерiнiң үлестi
электр өткізушiлi-
гiнiң мемлекеттік
арнайы эталон
бiрлiгiн құруға
арналған жабдық.
7. Өлшем шегi (0,01-
0,0001) моль/дм3,
нитрат-ион құрамын
бақылауға арналған
жабдық.
8. Анықтау шегі 0,01
мг/кг май және
спирттi талдау
кезiнде нитрозаминдер
құрамын бақылауға
арналған жабдық.
9. Сыну көрсеткiшi
1,2-ден 1,7-ге
дейiн ылғалдылық,
құрғақ заттар,
экстракт және қант
құрамын бақылауға
арналған жабдық.
10. рН бiрлiгiнiң екi
эталонын құруға
арналған жабдық пен
материалдар (бiрі-
мемлекеттік, екiншiсi
жұмыс эталоны
ретiнде).
11. Анықтау шегі 0,001
мг/кг эталонды
автоматтық екi
сәулелi атомдық-
абсорбциялық спектро-
фотометр/заттар мен
материалдардың
химиялық құрамын
талдау аспаптарына
арналған үлгiлердi
даярлау жабдығы.
12. Масса бiрлiгiнiң
мемлекеттік
эталондарын жете
жабдықтауға
арналған 1 кг,
200г, 50г, 20г,
5г күшiне,
SE=2х10-4:5х10-2
мг электронды
компараторлар.
13. Анықтау шегі
0,01 мг/кг
қоршаған орта
объектілерінде
ауыр металдар
тұзының құрамын
бақылауға
арналған жабдық.
────────────────────────────────────────────────────────────────────
2 Мынадай жабдық. Қазақ- Қазақстан 2002 ж. 2002 ж. Республи.
тарды сатып алу стан Республи. IV - 100 калық
немесе жаңғырту: Респуб- касы Индус- тоқсаны (орын- бюджет
14. Анықтау шегі ликасы- трия және далды)
0,01 мг/кг ның сауда ми-
тамақ Үкіме- нистрлігі-
өнімдеріндегі тіне нің Стан-
бифенил құрамын ақпа- дарттау,
бақылауға арнал- рат метрология
ған эталондық және серти-
жабдық. фикаттау
15. Спектр ауқымы жөніндегі
315-тен 980нм комитеті,
дейін, (0,1- "ҚазМетрИн"
100)%, қант, РМК (келісім
нитриттер және бойынша)
сивуха майлары-
ның құрамын
бақылауға арналған
эталондық жабдық.
16. Шығыс ауқымы
(0,057:2800) м3
/ч, Dy=(8:32)дюйм,
/\=0,01:0,05%
автоматты басқару,
ақпараты жинақтау
және өңдеу жүйе.
сiмен мұнай және
мұнай өнiмдерiнiң
көлемдi және жаппай
шығысы бiрлiгінiң
жұмыс эталонын
құру үшiн құбыр-
пiспек автоматтан-
дырылған қондырғы-
лар кешенi.
────────────────────────────────────────────────────────────────────
3 Мынадай жабдық- Қазақ- Қазақстан 2003 ж. 2003 ж. Республи-
тарды сатып алу стан Республи- IV - 185 калық
немесе жаңғырту: Респуб- касы Индус- тоқсаны бюджет
17. 10-7:103 Па, ликасы- дустрия
5:10%, 10-8:10-1 ның және сауда
Па, 10:30% ва- Үкіме- министрлігі-
куумметрлердi тіне нің Стан-
қамтитын төмен ақпарат дарттау,
абсолюттiк қысым метрология
бірлiгінiң эта- және серти-
лонын құруға фикаттау
арналған жабдық. жөніндегі
18. Температура- комитеті,
лық режимi "ҚазМетрИн"
минус 50о С-дан РМК (келісім
плюс 100о С-ға бойынша)
дейiн ұстамдылық
қателiгі +3о С,
ылғалдылығы 100%
-ға дейiн,
қателiгi +3о С
камераның қажетті
көлемi 10 м3
климаттық камера.
19. (0:360)о,
дискреттiгi 10о
-тан аспайтын,
S=0,01, Ө=0,02
көп қабырғалы
призманы және
автоколлиматор-
ларды қамтитын
жазық бұрыш
бiрлiгінiң эта-
лонын құруға
арналған жабдық.
20. (2,7:1300)
102 Па, б=0,01 %
абсолюттiк қысым
бірлiгінiң эта-
лонын құруға
арналған жабдық.
21. МЕМСТ 8.065-85
талаптарын ескере
отырып, 200:1х106
Н, /\0=0,06%:0,1%
бiрiншi дәрежелi
динамометр.
22. Бриннель шкаласы
бойынша қаттылық
бiрлiгiнiң мемле-
кеттiк эталонын
құруға арналған
жабдық.
23. Эталондық
гирьлер: 1a дәрежелi
(МОЗМ Е1) 1мг-дан
500 мг-ға дейiн,
1г-дан 500 г-ға
дейiн, 1 кг
жиынтықтар.
24. Виккерс шкаласы
бойынша қаттылық
бiрлiгiнiң мемлекет-
тiк эталонын құруға
арналған жабдық.
25. Роквелл және
Супер-Роквелл
шкаласы бойынша
қаттылық бiрлiгiнiң
мемлекеттік эталонын
құруға арналған
жабдық.
26. Мемлекеттік
температура эталонын
жете жабдықтау үшiн
арналған жоғары оңды
компаратор (немесе
F-700 үлгiдегi
жалғаушысы).
27. C3H8, СО, C6H14,
NO, СО2, SО2, H2S
газ қоспасын
өңдейтiн және
аттестаттайтын
эталондық көпфунк-
циялық автоматтан-
дырылған кешеннiң
жабдығы.
28. Физика-химия
шамаларының эталон-
дары:
рН құралдарының
мемлекеттік эталонына
арналған реперлiк
буферлi құймасы
(калий гидрофтолаты
молярлық қоспасы
0,05 моль/кг);
298,15 К температу-
расында электр
өткізу үлесi 0,1-ден
10 см/м-ге дейiн
электролиттiң
құймасының электр
өткізу үлесiнiң
мемлекеттік өлшем
жабдықтарының
эталонына арналған
хлорлы калий құймасы.
29. Мемлекеттік
уақыт және жиiлiк
эталонын жаңғырту.
────────────────────────────────────────────────────────────────────
4 Мемлекеттік эта- Қазақ- Қазақстан IV тоқ. 2001 ж. Республи-
лондарға техни- Респуб- Республи- сан, - 5,8 калық
калық қызмет ликасы- касы Индус- жыл 2002 ж. бюджет
көрсету және ның трия және сайын -8,988
оларды бiрге Үкіме- сауда мини- (орын-
алып жүру: тіне стрлігінің далды)
30. Шама бiрлiк- ақпарат Стандарттау, 2003 ж.
терiнiң эталон- метрология -18,879
дарын мемлекет- және серти-
аралық және фикаттау
халықаралық, жөніндегі
сондай-ақ шет комитеті,
елдердiң ұлттық "ҚазМетрИн"
эталондарын жыл РМК (келісім
сайынғы салыс- бойынша)
тыру және тексеру
жұмыстарын жүр-
гiзу.
31. Эталондардың
белгiленген тех-
никалық талапта-
рына сәйкестiгін
анықтау және
дәлелдеу мақса-
тында кезеңді
тексерiстердi
жүргiзу.
32. Эталондарды
сақтау және
қолдану жағдай-
ларын қамтамасыз
ету.
33. Эталондарды
жаңғырту үшiн
шығыс материалдары
мен қосымша
материалдар сатып
алу.
34. Қолданыстағы
эталондарды жөн-
деудi жүргiзу.
35. Сатып алынатын
және қолданыстағы
эталондарды күту.
────────────────────────────────────────────────────────────────────
5 Мемлекеттік са- Қазақ- Қазақстан 2002 ж. 2002 ж. Республи-
раптамадан өткен стан Республи- IV - 2 калық
Астана қаласын- Респуб- касы Индус- тоқсаны (орын- бюджет
дағы эталон ор- ликасы- трия және далды)
талығы құрылы- ның сауда ми-
сының техника- Үкіме- нистрлігі-
экономикалық тіне нің Стан-
негіздемесін ақпа- дарттау,
дайындау рат метрология
және серти-
фикаттау
жөніндегі
комитеті,
"ҚазМетрИн"
РМК (келісім
бойынша)
────────────────────────────────────────────────────────────────────
6 Мемлекеттік са- Қазақ- Қазақстан 2003 ж. 2003 ж. Республи-
раптамадан өткен стан Республи. IV - 45 калық
Астана қаласын- Респуб- касы Индус- тоқсаны бюджет
дағы эталон ор- ликасы- трия және
талығы құрылы- ның сауда ми-
сының жобалау- Үкіме- нистрлігі-
сметалық құжат- тіне нің Стан-
тамасын әзірлеу ақпа- дарттау,
рат метрология
және серти-
фикаттау
жөніндегі
комитеті,
"ҚазМетрИн"
РМК (келісім
бойынша)
────────────────────────────────────────────────────────────────────
