Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі ұлттық органдардың деңгейiнде Иран стандарттар мен өнеркәсiптiк зерттеулер институтымен (ISIRI) Түрiк стандарттар институтымен (TSE) Америка стандарттар институтымен (NISЕT), DIN немiс институтымен, Германияның Материалдарды зерттеу және бақылау жөніндегі Федеративтiк ведомствосымен (ВАМ) және Германияның Физика және метрология федеративтiк институтымен (РТВ) осындай құжаттарға қол қойылды.
Болгария Республикасымен, Корея Республикасымен, Польша Республикасымен, Израиль мемлекетiмен үкiметаралық келісімдердiң жобалары келiсу үшiн дайындалды.
Пәкiстанмен, Үндiстанмен, Сауд Аравиясымен, Вьетнаммен стандарттау, метрология және сертификаттау саласындағы өзара iс-қимыл туралы ұсыныстар дайындалды және Сауда-экономикалық, ғылыми-техникалық және мәдени ынтымақтастық жөніндегі үкiметаралық комиссияға жолданды.
Мақсат. Қазақстанның стандарттау және сертификаттау, салаларында халықаралық еңбектi бөлуге қатысуы, сондай-ақ Қазақстан мүдделi халықаралық стандарттарды қолдану арқылы республиканың мүдделерiн қорғау.
Негiзгi шаралар. Стандарттау, сертификаттау және аккредиттеу жөніндегі жұмыстарды серпiндi жетiлдiрудiң, халықаралық стандарттар бойынша жұмысқа көшудiң қажеттiгi ескерiле отырып халықаралық ынтымақтастық саласындағы жұмыстарды жалғастыру және жетiлдiру ұйғарылады.
Бiрiншi кезекте Қазақстан Республикасын Стандарттау жөніндегі халықаралық ұйымға ISO кiргiзу, Стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі мемлекетаралық кеңесте (МАК) және Заңдық метрология халықаралық ұйымдарында (OIMIL) ынтымақтастықты ұдайы қолдау. Халықаралық электротехникалық комиссияға (IES) мүше болып кiру және өнiмдер сауда әрiптестерi елдерiмен екiжақты ынтымақтастық, оның iшiнде Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан үшжақты ынтымақтастығын жасасу үшiн жағдайлар мен қажеттi материалдарды дайындау.
Еуропа қоғамдастығы елдерiмен сауда алмасудың көлемiн ескере отырып Еуропаның стандарттау және сертификаттау жөніндегі мемлекетаралық кеңесiнiң мүшелерiмен бiрлесiп ТМД елдерiнде еуропалық стандарттар мен нормаларды қолдану және оларды орталықтандырып сатып алу (қамтамасыз ету мәселелерiнiң шешiмiн табу қажет).
Оны мүмкiн болатын Қазақстанның аумағына енгізу, сондай-ақ республикада семинарлар өткізу және мамандарды оқыту үшiн халықаралық және дүниежүзiнiң өнеркәсiптiк дамыған елдерiнiң ұлттық ұйымдарын тарту мақсатында шет елдердегi стандарттау және аккредиттеу жөніндегі ұлттық органдардың жұмыс тәжiрибесiн зерделеуге көп көңiл бөлiнетiн болады.
9. Штрихтiк кодтау жүйесiн құру.
Iстiң жай-күйi. "Қазақстан Республикасындағы штрихтiк кодтау жүйесi туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінiң 1996 жылғы 11 қыркүйектегi № 1110 қаулысын iске асыру мақсатында осы уақытқа дейiн өнiмдер мен олардың орамаларына тауарларды таңбалау кезiнде пайдаланылатын EAN штрихтiк кодтарын қолданудың және орналастырудың негiзгi ережесi, тәртібі белгiлендi. Қазақстан Республикасында құрылған EAN Қазақстан ұйымын ұлттық нөмiрлеу ұйымы ретiнде таныған EAN Тауар нөмiрленуi халықаралық ассоциациясына мүше болып кiрдi.
EAN Қазақстанның негiзгi функциялары: мүдделi ұйымдарға өнiмдердiң сандық және штрихтiк кодының құрамына кiретiн олардың реттiк кодын бередi.
Мақсат. Материалдық және қаржы ағымдарының тауар қозғалысының есебiн жүргiзу, оның iшiнде өнiмнiң өндiрiстен тұтынуға дейiнгi өмiрлiк циклының iс жүзiнде барлық баспалдақтарында материалдық ағымдарға бақылау жасау; ақша массасының жаппай қысқаруы кезiнде ақша қаражатының айналымдылығын жеделдету; iлеспе құжаттамаларды жасауға байланысты шығыстарды төмендету; ұрлыққа қарсы пәрмендi күресу; әлеуметтiк сала мен құқық қорғау органдарында жұмыстың тиiмдiлiгiн арттыру.
Негiзгi шаралар. Қойылған мақсаттарды iске асыру:
штрихтiк кодтау технологияларын, оның iшiнде республикада "5 кезектесетiндерден 2", 39, 128 немесе жеделдетiлген халықаралық почтада кодтау кезiнде, өнеркәсiптiң әртүрлi салаларының технологиялық процестерiн басқаруда, iс қағаздарын жүргiзуде, қанды кодтау мен кiтапхана iсiнде және басқаларында қолданылатын басқа да штрихтiк кодтарды қолданудың негiзгi ережесi мен тәртібін реттейтiн нормативтiк құжаттардың жиынтығын қолдануға талдау жасау және оның нормативтiк-құқықтық базасын әзiрлеу;
штрихтiк кодтау жөніндегі ҚР СТ 6.0 96 негiзiн салушы стандартқа "5 кезектесетiндерден 2", 39, 128 немесе басқа да штрихтiк кодтарды қолдану және өнiмдер мен қызмет көрсетулердi сатушылар мен сатып алушылардың/тапсырысшылардың өзара iс-қимылын, құқықтарын және мiндеттерiн белгiлеу саласы бөлiгiнде өзгерістер енгізу. Сонымен бiр уақытта штрихтiк кодтау технологиясын, оның iшiнде өнеркәсiптiк кәсiпорындарда, көтерме және бөлшек сауда, қызмет көрсету саласында, денсаулық сақтау мен фармацевтiк қызметте, қан қызметiнде, қоғамдық қауiпсiздiкте, енгізу үшiн экономика мен өнеркәсiптiң басымдықты салаларындағы кодтандыру объектiлерiн белгiлеу қажет.
4. Бағдарламаны iске асыру
1. Бағдарламаны ресурстық қамтамасыз ету.
Бағдарламаның шараларын қаржыландыру техникалық көмектер мен мемлекеттік бюджеттiң мүмкiн болатын көздерiн тартудың есебiнен жүргiзiледi. Бағдарламаны iске асыру үшiн 1998-2000 жылдары 7 665976 АҚШ доллары талап етiледi. 1-кесте
__________________________________________________________________
Шаралардың атауы | Бағдарламаны iске асыруға арналған
|қаржы шығындары (мың АҚШ доллары)
|____________________________________
|Барлығы| оның iшiнде
| |____________________________
| | 1998 | 1999 | 2000
| |жылға | жылға | жылға
| |(борыш) | |
___________________________________________________________________
1 | 2 | 3 | 4 | 5
___________________________________________________________________
1. Техникалық көмек гранттары | | | |
қаражатының есебiнен | | | |
қаржыландыру: | | | |
___________________________________________________________________
1) дүниежүзiнiң өнеркәсiбi | 2000 | - | 1000 | 1000
дамыған елдерiнiң халықаралық,| | | |
аймақтық және ұлттық | | | |
стандарттарын, техникалық | | | |
регламенттерiн және | | | |
жiктеушiлерiн алу | | | |
___________________________________________________________________
2) Астана қаласында Ақпарат. | 4000 | - | 2000 | 2000
тық орталық құру және оны | | | |
жарақтандыру | | | |
___________________________________________________________________
3) кадрларды оқыту және | 1000 | - | 500 | 500
даярлау | | | |
___________________________________________________________________
Жиыны | 7000 | - | 3500 | 3500
___________________________________________________________________
2. Мүшелiк жарналарды төлеу: | | | |
___________________________________________________________________
1)мемлекетаралық ынтымақтастық| | | |
___________________________________________________________________
Стандарттау жөніндегі |6,855 | 3,538 | 3,317 | -
мемлекетаралық кеңес (МАК) | | | |
___________________________________________________________________
2) халықаралық ынтымақтастық: | | | |
___________________________________________________________________
Стандарттау жөніндегі |105,343| 79,007 | 26,336 | -
халықаралық ұйым (ISO) | | | |
___________________________________________________________________
заң шығару метрологиясы |53,778 |40,557 | 13,221 | -
жөніндегі халықаралық ұйым | | | |
(IOML) | | | |
___________________________________________________________________
мемлекеттік стандарттарды | 500 | - | 300 | 200
халықаралық талаптармен | | | |
үйлестiру | | | |
___________________________________________________________________
ЖИЫНЫ: |665,976|123,102 |342,874 | 200
___________________________________________________________________
Жиынның жалпы сомасы: | 7665, |123,102 | 3842, | 3700
| 976 | | 874 |
____________________________________________________________________
2. Бағдарламаны iске асырудың тетiгi
Жұмыстардың негiзгi тапсырысшысы Қазақстан Республикасының Энергетика, индустрия және сауда министрлігі, атқарушысы "Стандарттау және сертификаттау туралы" және "Өлшемдер бiрлiгi туралы" Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес бiрыңғай ғылыми-техникалық саясат жүргiзу және стандарттау, метрология және сертификаттау жөніндегі жұмыстарды үйлестiру жүктелген Қазақстан Республикасы Энергетика, индустрия және сауда министрлігінiң Стандарттау, метрология және сертификаттау комитетi болып белгiлендi.
Бағдарламаға қатысуға Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органдары, сондай-ақ заңды және жеке тұлғалары тартылады.
Бағдарламаны iске асырудың тетiгi өзiне:
бағдарламада көзделген жұмыстарды жоспарлауды, iске асыруды және олардың атқарылуына бақылау жасауды қамтамасыз ететiн ұйымдастыру шараларын;
халықаралық нормалар мен талаптарды ескере отырып мемлекеттік стандарттау және сертификаттау жүйелерiн жетiлдiру аяқтауға мүмкiндiк беретiн методологиялық шараларды;
ақпараттарды қорғаудың талаптарын сақтай отырып ең жаңа технологияларды енгізудiң негiзiнде республикада ақпараттық жүйелер құруды қамтамасыз ететiн техникалық шараларды қамтиды.
Бағдарламаның орындалуына бақылау жасауды негiзгi тапсырысшы жүзеге асырады. Бақылау жасау:
атқарушының бағдарламалық шаралардың iске асырылуы туралы мерзiмдi есептiлiгiн;
атқарушының бөлiнген қаражатты пайдалануына бақылау жасауды;
бағдарламалық шараларды орындаудың мерзiмдерi мен сапасының сақталуына бақылау жасауды қамтиды.
Қоса атқарушылар жұмыстарды негiзгi атқарушыға негiзгi атқарушы белгiлеген тәртiпке сәйкес өздерiнiң қаражатты пайдалануына және бағдарламалық шаралардың орындалуына есеп бередi.
5. 1998-2000 жылдарға арналған мемлекеттік стандарттау
және сертификаттау жүйелерiн жетiлдiру бағдарламасын
iске асыру жөніндегі негiзгi шаралар
___________________________________________________________________
Шаралардың атауы | Аяқтау | Жауапты |Атқару
| нысан |атқарушы | мерзiмi
___________________________________________________________________
1. Стандарттау және
сертификаттау жөніндегі
қолданылып жүрген заңдарды
жетiлдiру
"Стандарттау туралы" Заңдардың Мемстандарт, 1998 жыл:
және "Сертификаттау туралы" жобалары Орталық қазанда -
Қазақстан Республикасы атқарушы Әдiлетминi,
заңдарының жобаларын органдар қарашада-
дайындау Үкiмет
2. Стандарттау және
сертификаттау жөніндегі
нормативтiк құжаттарды
жетiлдiру
Оларды халықаралық Стандарт Мемстандарт 1998-2000
нормалар мен талаптарға жылдары
(ISO 8402, ISO 9000, EN
45000, ISO/IEC 2 басшылығы
және басқалары) сәйкес
келтiру мақсатында стан.
дарттау, сертификаттау
және аккредиттеу жөніндегі
негiзiн салушы нормативтiк
құжаттардың кешенiн қайта
қарау және әзiрлеу:
"Қазақстан Республика. Стандарт Мемстандарт 1998 жылғы
сының мемлекеттік стандарт. қараша
тау жүйесi. Негiзгi ережелер"
"Қазақстан Республика. Стандарт Мемстандарт 1998 жылғы
сының мемлекеттік стандарт. қараша
тау жүйесi. Мемлекеттік
стандарттарды әзiрлеудiң
тәртібі"
"Стандарттау жөніндегі Стандарт Мемстандарт "-"
жұмыстарды жоспарлаудың
тәртібі" стандартының жобасы
"Стандарттау және Стандарт Мемстандарт 1998 жылғы
сертификаттау жөніндегі ақпан
халықаралық, аймақтық және
ұлттық нормативтiк құжат.
тарды қолданудың тәртібі"
стандартының жобасы
"Сапа және өндiрiс Стандарт Мемстандарт 1998 жылғы
жүйелерiн сертификаттау. қараша
Негiзгi ережелер"
стандартының жобасы
"Сапа және өндiрiс Стандарт Мемстандарт "-"
жүйелерiн сертификаттау.
Өндiрiстi сертификаттауды
жүргiзудiң тәртібі"
стандартының жобасы
"Сапа және өндiрiс Стандарт Мемстандарт "-"
жүйелерiн сертификаттау.
Сапа жүйелерiн сертификат.
тауды жүргiзудiң тәртібі"
стандартының жобасы
"Сертификаттау жөнiн. Стандарт Мемстандарт 1999 жылғы
дегi органдарды, сынақ және тамыз
өлшеу лабораторияларын
аккредиттеудiң жүйесi.
Негiзгi ережелер"
стандартының жобасы
"Сертификаттау жөнiн. Стандарт Мемстандарт 2000 жылғы
дегi органдарды сынақ және мамыр
өлшеу лабораторияларын
тiркеу жүйесi. Сынақ
лабораторияларына (орталық.
тарына)талап және оларды
тіркеудiң тәртібі"
стандартының жобасы
"Сертификаттау жөнiн. Стандарт Мемстандарт 2000 жылғы
дегi органдарды, сынақ және мамыр
өлшеу лабораторияларын
аккредиттеу жүйесi. Сертифи.
каттау жөніндегі органдарға
талап және оларды аккредит.
теудiң тәртібі"
стандартының жобасы
3. Ұлттық стандарттарды
халықаралық талаптармен
үйлестiру
1. Оларды халықаралық Мемстан. Мемстандарт, 1999 жылғы
нормалармен және талаптармен дарттың министрлiктер шiлде
үйлестiру мақсатында респуб. қаулысы мен ұйымдар
лика экономикасының сала.
ларында өнiмдер мен
шикiзаттың негiзгi экспорт.
талатын түрлерiне қолданы.
латын нормативтiк құжаттар.
дың жай-күйiне талдау
жүргiзу
2. ISO сериясы 14000 Стандарт Мемстандарт, 1999 жылы
"Қоршаған ортаны басқару мүдделi
жүйесi" халықаралық стан. министрлiк.
дарттардың негізінде ұлттық тер
кешенiн әзiрлеу
4. Каталогтау және
фирмалық стандарттау
жүйелерiн құру
Жүйелердiң негiзгi Стандарт. Мемстандарт "-"
ережелерiн; каталогтау тар,
жүйесiнiң есебiн жүргiзу ұсынымдар
мен жүргiзудiң тәртібін;
фирмалық стандарттарды/
кәсiпорындардың стандарт.
тарын құрудың, олардың
мазмұнының және берiлуiнiң
тәртібін реттейтiн стан.
дарттар мен ұсынымдардың
кешенiн әзiрлеу
5. Республикада
штрихтiк кодтау жүйесiн
енгізу
Штрихтiк кодтау жүйесi Стандарт Мемстандарт 1998 жылғы
бойынша стандарттардың желтоқсан
кешенiн әзiрлеу
6. Республикада
техникалық-экономикалық
және әлеуметтiк ақпарат.
тарды (ТЕАӘ) жiктеу және
кодтау жүйесi бойынша
жұмыстар жүргiзу
1. Республиканың Мемстан. Мемстандарт "-"
аумағында қолданылатын дарттың
жiктеушiлердiң (ТЕАӘ) қаулысы
тiзбесiн дайындау
2. Ресей мен ТМД-ның Мемстандарт, 1998 жылғы
Молдаваның мемлекетаралық Мемлекет. Еңбек және қараша-
жiктеушiлер ретiнде ұсыныл. аралық халықты желтоқсан
ған халық туралы (кәсiбi, Кеңесiне әлеуметтiк
мамандықтары, жұмыспен қорытынды қорғау
қамтылу мәртебесi) ұлттық министрлігі
жiктеушiлерiн пысықтау
3. Техникалық-эконо. Стандарт Мемстандарт 1999 жылғы
микалық және әлеуметтiк ақпан
ақпараттарға(ТЕАӘ) жiктеу.
шiлер жүргiзудiң тәртібіне
стандарттар әзiрлеу
7. Қазақстан Республи.
касының Мемлекеттік стан.
дарттар қорын қалыптастыру
және дамыту
1. Қазақстан үшiн Мемстан. Мемстандарт, 1998-2000
мүдденi бiлдiретiн дүниежүзi дарттың Стандарттар жылдары
елдерiнiң халықаралық, қаулысы жөніндегі
аймақтық және ұлттық стан. техникалық
дарттарының тiзбесiн дайындау комитеттер
2. Оларды республиканың Стандарт. Мемстандарт, "-"
аумағында қолдану мақсатында тар Энергетика,
халықаралық, аймақтық индустрия
және ұлттық стандарттарды және сауда
алуды және аударуды министрлігі
қамтамасыз ету
3. Қазақстан Республи. Норматив. Мемстандарт 1998 жылдың
касы стандарттарының ақпа. тiк құжат қарашасы
раттық қорлары жұмысының
(НҚ мен каталогтарды
дайындауды қамтамасыз етудi,
басып шығаруды және таратуды
қоса алғанда) тәртібін;
нормативтiк құжаттарды Норматив. Мемстандарт "-"
Қазақстан Республикасының тiк құжат
Мемлекеттік стандарттар
қорының құжаттарына жатқызу.
дың тәртібін реттейтiн
нормативтiк құжаттардың
кешенiн әзiрлеу
8. Мемстандарттың
жүйесiнде арнаулы Ақпараттық
орталық құру
1. Тарифтер мен сауда Энергетика Энергетика, 1998 жылдың
жөніндегі Бас келісімнiң индустрия индустрия желтоқсаны
ГАТТ/ДСҰ талаптарына және сауда және сауда
сәйкес Ақпарат орталығын министрлi. министрлігі
құру гiнiң
қаулысы
2. Ақпарат орталығын Орталықты Энергетика, 1999 жылы
қажеттi техникалық құрал. жарақтан. индустрия
дармен, ұйымдастыру техни. дыру және сауда
касымен және нормативтiк министрлігі
базамен жарақтандыру
9. Кадрларды даярлау
және қайта даярлау
жүйелерiн жетiлдiру
1. Дүниежүзiнiң Тәжiрибе. Энергетика, 1999-2000
өнеркәсiптiк дамыған елдерi. лердi индустрия жылдары
нiң ұлттық ұйымдарды стан. зерделеу, және сауда
дарттау және сертификаттау мамандарды министрлігі
жөніндегі жұмыс тәжiрибе. шет елде
лерiн зерделеу оқыту
