2020.25.06. № 346-VI ҚР Заңымен 9) тармақшамен толықтырылды
9) тұтынушылардың келіп түскен өтініштері және оларды қарау нәтижелері туралы ақпаратты тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органның назарына жеткізуге;
2020.25.06. № 346-VI ҚР Заңымен 10) тармақшамен толықтырылды (2021 ж. 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілді)
10) өз мүшелері (қатысушылары) туралы жаңартылған ақпаратты тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органға және Тұтынушылардың құқықтарын қорғаудың бірыңғай ақпараттық жүйесіне беруге;
2020.25.06. № 346-VI ҚР Заңымен 11) тармақшамен толықтырылды
11) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) мен тұтынушылар және тұтынушылардың құқықтарын қорғау саласындағы өзге де тұлғалар арасында туындаған тұтынушылық дауларды қарау жөніндегі орган құруға міндетті.
Қазақстан Республикасының заңдарында және өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында өзін-өзі реттейтін ұйымның өзге де міндеттері белгіленуі мүмкін.
2. Өзін-өзі реттейтін ұйым өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысының туындауына әкеп соғатын қызметті жүзеге асыруға және әрекеттерді жасауға құқылы емес.
2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен 3-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
3. Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйым Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен және жағдайларда осы Заңның 28-бабының 1-тармағында көзделген мүліктік жауаптылықты қамтамасыз ету тәсілдерінің біреуін немесе бірнешеуін пайдалану арқылы өзінің міндеттемелері және өз мүшелерінің (қатысушыларының) міндеттемелері бойынша жауапты болады.
2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен 4-тармақпен толықтырылды (2023 ж. 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілді)
4. Қызмет нәтижелерін тану туралы келісім жасалған, ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйым осы Заңның 28-бабының 1-тармағында көзделген мүліктік жауапкершілікті қамтамасыз етудің бір немесе бірнеше тәсілдерін пайдалану арқылы өз міндеттемелері және өз мүшелерінің (қатысушыларының) міндеттемелері бойынша Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен және жағдайларда жауап береді.
20-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттары
2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен 1-тармақ өзгертілді (2023 ж. 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілді) (бұр.ред.қара)
1. Өзін-өзі реттейтін ұйым барлық мүшелерінің (қатысушыларының) орындауы үшін міндетті, мынадай мақсаттарды қамтамасыз етуге бағытталған қағидалар мен стандарттарды әзірлейді және бекітеді:
2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен 1) тармақша өзгертілді (бұр.ред.қара)
1) мүшелеріне (қатысушыларына) қойылатын талаптарды айқындау;
2) мүшелері (қатысушылары) өндіретін тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) сапасы мен қауіпсіздігін арттыру;
3) тауарлардың (жұмыстардың, көрсетілетін қызметтердің) сапасына қатысты тұтынушыларды жаңылыстыруға әкелетін әрекеттердің алдын алу;
4) шығарылатын өнімнің бәсекеге қабілеттілігін арттыру;
5) мүліктік жауаптылықты қамтамасыз ету тәсілдерін қолдану;
6) мүшелерінің (қатысушыларының) мүдделерін қорғау.
2. Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттары Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмеуге тиіс.
Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттарының қабылдануы, мемлекеттік органдардың өз құзыреті шегінде өзін-өзі реттеу субъектілерінің қызметін реттейтін нормативтік-құқықтық актілерді қабылдау мүмкіндігін жоққа шығармайды.
3. 2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен алып тасталды (бұр.ред.қара)
4. 2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен алып тасталды (бұр.ред.қара)
2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен 5-тармақ өзгертілді (бұр.ред.қара)
5. Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген, кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттары бекітілгенге дейін қорытынды алу үшін Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына жіберіледі.
Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы кәсіпкерлік қызмет саласындағы, міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттарын олардың мазмұнының осы Заңның 24, 25 және 26-баптарында көзделген талаптарға сәйкестігі тұрғысынан қарайды.
Қағидалар мен стандарттарға қорытынды беру мерзімі олар Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасына келіп түскен күннен бастап он бес жұмыс күнінен аспайды.
Белгіленген мерзімдерде қорытынды берілмеген жағдайда қорытынды алынды деп есептеледі.
Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттарын келісуді не келісуден бас тартуды реттеуші мемлекеттік органдар олар келіп түскен күннен бастап он бес жұмыс күні ішінде жүзеге асырады.
Реттеуші мемлекеттік органдар белгіленген мерзімдерде жауап бермеген жағдайда, міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымдардың қағидалары мен стандарттары келісілді деп есептеледі.
6. Қағидалар мен стандарттар міндетті түрде өзін-өзі реттейтін ұйымның интернет-ресурсында орналастыруға және (немесе) Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын мерзiмдi баспасөз басылымдарында жариялауға жатады.
Заңмен қорғалатын құпияны қамтитындарын қоспағанда, толық жазылмаған қағидалар мен стандарттарды жариялауға жол берілмейді.
2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен 20-1-баппен толықтырылды
20-1-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларына қойылатын талаптар
1. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларында мыналар:
1) жалпы ережелер (өзін-өзі реттейтін ұйымның атауы, терминдер мен анықтамалар);
2) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) қойылатын жалпы талаптар, мүшелердің (қатысушылардың) кәсіби мінез-құлық қағидалары;
3) өзін-өзі реттейтін ұйымның және оның мүшелерінің (қатысушыларының) қызметін ұйымдастыру тәртібі;
4) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелерін (қатысушыларын) тексеруді ұйымдастыру және жүргізу тәртібі;
5) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жауапкершілігі және оған тарту тәртібі;
6) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) жаза қолдану, оларды алу және шағым жасау тәртібі;
7) мүдделер қақтығысын болғызбау немесе реттеу жөніндегі шаралар;
8) өзін-өзі реттейтін ұйымның атына келіп түскен, оның мүшелеріне (қатысушыларына) берілген шағымдар туралы реттеуші мемлекеттік органға хабар беру тәртібі;
9) мүліктік жауапкершілікті қамтамасыз ету шараларын пайдалану тәртібі;
10) дауларды сотқа дейінгі реттеу тәртібі;
11) қорытынды ережелер (қағидаларды қолданысқа енгізу, қайта қарау және күшін жою тәртібі) көзделуге тиіс.
2. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары іскерлік әдеп қағидаларының талаптарына сәйкес келуге, өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысын жоюға немесе азайтуға тиіс.
3. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары жосықсыз бәсекелестікке, тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар мен өзге де тұлғаларға моральдық зиян немесе нұқсан келтіретін әрекеттер, өзін-өзі реттейтін ұйым мүшесінің (қатысушысының) іскерлік беделіне не өзін-өзі реттейтін ұйымның іскерлік беделіне нұқсан келтіретін әрекеттер жасауға кедергі келтіретін талаптарды белгілеуге тиіс.
4. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларында өзін-өзі реттейтін ұйым өз бетінше айқындайтын өзге де ережелер көзделуі мүмкін.
2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен 20-2-баппен толықтырылды
20-2-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның стандарттарына қойылатын талаптар
1. Өзін-өзі реттейтін ұйымның стандартында:
1) жалпы ережелер (мақсаты мен қолданылу саласы, нормативтік сілтемелер, терминдер мен анықтамалар (бар болса), жалпы мақсаттары мен қағидаттары, өнімге, процестерге және көрсетілетін қызметтерге қойылатын талаптар);
2) өнімнің, процестер мен көрсетілетін қызметтердің жалпы сипаттамалары, процестерді орындау, көрсетілетін қызметтерді жүзеге асыру, өнімді өндіру және өткізу тәртібі;
3) қорытынды ережелер (стандарттарды қолданысқа енгізу, қайта қарау және күшін жою тәртібі) көзделеді.
2. Өзін-өзі реттейтін ұйымның стандарты Қазақстан Республикасының стандарттау саласындағы заңнамасында белгіленген талаптарға сәйкес келуге тиіс.
3. Өзін-өзі реттейтін ұйымның стандартында өзін-өзі реттейтін ұйым өз бетінше айқындайтын өзге де ережелер көзделуі мүмкін.
21-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу)
1. Өзін өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу) ерікті негізде не Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда міндетті негізде болуы мүмкін, ол кәсіптік немесе кәсіпкерлік қызметтің белгілі бір түрін жүзеге асыруға не өндірілген тауарлар (жұмыстар, көрсетілетін қызметтер) нарығына рұқсат берудің міндетті шарты болып табылады.
2. Жеке кәсіпкерлік субъектілері кәсіпкерлік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) болып табылады.
3. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес кәсіптік қызметпен айналысуға құқығы бар жеке тұлғалар кәсіптік қызмет саласындағы өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) болып табылады.
4. Өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше (қатысушы) болуға қабылдау және мүшелікті (қатысуды) тоқтату шарттары мен тәртібі өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында және (немесе) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.
Өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше (қатысушы) болуға қабылдаудан бас тарту, мүшеліктен (қатысудан) шығару туралы шешімге Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен шағым жасауға болады.
5. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары) өз дербестігі мен жеке және заңды тұлғаның құқықтарын сақтап қалады.
2018.24.05. № 156-VI ҚР Заңымен 6-тармақпен толықтырылды
6. Өзін-өзі реттейтін ұйымдардың құрылтайшылары мен мүшелері (қатысушылары) тең құқықтарға ие болады және бірдей міндеттерді атқарады.
22-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымға жарналар
1. Өзін-өзі реттейтін ұйым міндетті жарналардың мынадай түрлерін белгілеуге құқылы:
1) өзін-өзі реттейтін ұйымға мүшелікке (қатысуға) кіру кезінде төленетін кіру жарналары;
2) тұрақты мерзімді негізде төленетін мүшелік жарналар.
Жарналар өзін-өзі реттейтін ұйымның меншігі болып табылады, олардың мөлшері және оларды жинау тәртібі өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында немесе Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.
2. Кіру жарнасының мөлшері мүшелік жарнаның мөлшерінен аспауға тиіс.
Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйым үшін кіру және мүшелік жарналардың болмауы немесе болуы, сондай-ақ олар болған жағдайда шекті мөлшерлері Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.
23-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз етуі және өзін-өзі реттейтін ұйымның ақпаратты оның құқыққа сыйымсыз пайдаланылуынан қорғауы
1. Өзін-өзі реттейтін ұйым өзінің интернет-ресурсында орналастыру және (немесе) Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында таратылатын бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау арқылы мынадай:
1) өз мүшелерінің (қатысушыларының) құрамы туралы;
2) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өздері өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар және өзге де тұлғалар алдындағы жауаптылығын қамтамасыз ету шарттары, тәсілдері мен тәртібі туралы;
3) өзін-өзі реттейтін ұйымға өзінің мүше болуын (қатысуын) тоқтатқан мүшелер (қатысушылар) және олардың мүше болуын (қатысуын) тоқтату негіздері туралы;
4) өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу) шарттары туралы;
5) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының мазмұны туралы;
6) өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдары мен мамандандырылған органдарының құрылымы мен құзыреті, өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органының, атқарушы басқару органының сандық және дербес құрамы туралы, өзін-өзі реттейтін ұйымның жеке-дара атқарушы басқару органының функцияларын жүзеге асыратын тұлға туралы;
7) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы және өзін-өзі реттейтін ұйымның алқалы басқару органы қабылдаған шешімдер туралы;
8) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелерін (қатысушыларын) Қазақстан Республикасы заңнамасының, өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын бұзғаны үшін жауаптылыққа тарту жағдайлары туралы (мұндай ақпарат болған кезде);
9) өзін-өзі реттейтін ұйым соттарға берген кез келген талап-арыздар мен арыздар туралы;
10) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) қызметіне өзін-өзі реттейтін ұйым жүргізген тексерулердің нәтижелері туралы;
11) өзін-өзі реттейтін ұйымның жылдық қаржылық есептілігі және Қазақстан Республикасының заңдарында мұндай аудиттің міндеттілігі белгіленген жағдайларда оның аудитінің нәтижелері туралы;
12) өзін-өзі реттейтін ұйым өтемақы қорын өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өздері өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар және өзге де тұлғалар алдындағы мүліктік жауаптылығын қамтамасыз ету тәсілі ретінде қолданған жағдайда, өзін-өзі реттейтін ұйымның өтемақы қорының мөлшері туралы ақпаратқа, сондай-ақ өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) өздері өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар және өзге де тұлғалар алдындағы мүліктік жауаптылығын қамтамасыз ету мақсатында өзін-өзі реттейтін ұйымның өтемақы қорынан төлемдерді жүзеге асыру фактілері туралы және егер осындай төлемдер жүзеге асырылған болса, мұндай төлемдердің негіздері туралы ақпаратқа;
13) Қазақстан Республикасының заңдарында және (немесе) өзін-өзі реттейтін ұйымның құжаттарында көзделген өзге де ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз етуге міндетті.
2. Өзін-өзі реттейтін ұйым өз қызметкерлерінің ақпаратты құқыққа сыйымсыз пайдалануы өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) моральдық зиян және (немесе) мүліктік залал келтіруі немесе осындай зиян және (немесе) залал келтіруге алғышарттар жасауы мүмкін ақпаратты алу, пайдалану, өңдеу, сақтау және қорғау тәсілдерін көздеуге тиіс.
3. Өзін-өзі реттейтін ұйым өз қызметкерлерінің қызмет бабына байланысты өздеріне белгілі болған ақпаратты құқыққа сыйымсыз пайдалануымен байланысты әрекеттері үшін өз мүшелерінің (қатысушыларының) алдында жауапты болады.
4. Қазақстан Республикасының заңдарында сәйкес өзін-өзі реттейтін ұйым ақпаратты ашып көрсету жөніндегі міндеттерін орындамағаны және (немесе) тиісінше орындамағаны үшін жауапты болады.
24-бап. Өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысы
1. Өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысын болғызбау мақсатында өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері (қатысушылары), өзін-өзі реттейтін ұйымның басқару органдарының құрамына кіретін адамдар, оның қызметкерлері өзін-өзі реттейтін ұйымның мүдделерін ең алдымен оның қызметінің мақсаттарына қатысты сақтауға міндетті және өздерінің кәсіптік міндеттерін жүзеге асыруға байланысты мүмкіндіктерді пайдаланбауға немесе мұндай мүмкіндіктерді өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында көрсетілген мақсаттарға қайшы келетін мақсаттарда пайдалануға жол бермеуге тиіс.
2. Өзін-өзі реттеудегі мүдделер қақтығысын болғызбау немесе реттеу жөніндегі шаралар өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында, қағидалары мен стандарттарында белгіленеді.
25-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның өз мүшелерінің (қатысушыларының) қызметін бақылауы
1. Өзін-өзі реттейтін ұйым тексерулерді жүзеге асыру арқылы өз мүшелерінің (қатысушыларының) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын, өзін-өзі реттейтін ұйымға мүше болу (қатысу) шарттарын сақтау бөлігінде кәсіптік немесе кәсіпкерлік қызметіне бақылауды жүзеге асырады.
2018.24.05. № 156-VI ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 2-тармақ өзгертілді
2. Міндетті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) тексерулерді ұйымдастыру мен жүргізу тәртібі реттеуші мемлекеттік орган келіскен, өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларында белгіленеді.
Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларында реттеуші мемлекеттік органға өзін-өзі реттейтін ұйымның атына оның мүшелеріне (қатысушыларына) келіп түскен шағымдар туралы ақпарат беру тәртібі көзделеді.
3. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшесінің (қатысушысының) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын не Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарын бұзғаны туралы шағым тексеру жүргізу үшін негіз болуы мүмкін.
Тексеру жүргізу барысында шағымда көрсетілген фактілер ғана зерттеуге жатады.
4. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшесі (қатысушысы) тексеру жүргізу үшін өзін-өзі реттейтін ұйымның сұрау салуы бойынша қажетті ақпаратты өзін-өзі реттейтін ұйым айқындайтын тәртіппен беруге міндетті.
5. Өзін-өзі реттейтін ұйым, сондай-ақ оның тексеру жүргізуге қатысатын қызметкерлері мен лауазымды адамдары оны жүргізу барысында алған мәліметтерді жария етпеуге және таратпауға жауапты болады.
6. Тексеру нәтижесінде тексерілетін мүшенің (қатысушының) өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарының талаптарын, оған мүше болу (қатысу) шарттарын, сондай-ақ өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) қызметін регламенттейтін Қазақстан Республикасының заңнамасын бұзушылықтар фактісі анықталған жағдайда, ұйымның басшы адамдары, өзін-өзі реттейтін ұйымның тексерулерді жүзеге асыратын қызметкерлері және өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) қатысты ықпал ету шараларын қолдану туралы істерді қарау жөніндегі органның мүшелері Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген, анықталған бұзушылықтарды жою, олардың алдын алу, адамдардың өміріне, денсаулығына ықтимал зиян келтіруді және қоршаған ортаға, жеке және заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне нұқсан келтіруді болғызбау, сондай-ақ бұзушылықтарға жол берген адамдарды осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында белгіленген жауаптылыққа тарту жөнінде шаралар қолдануға міндетті.
Егер осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген шараларды қолдану мемлекеттік органдардың құзыретіне жататын болса, өзін-өзі реттейтін ұйымның тексерулерді жүзеге асыратын басшылары мен қызметкерлері және өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) қатысты ықпал ету шараларын қолдану туралы істерді қарау жөніндегі органның мүшелері шаралар қолдану үшін анықталған бұзушылықтар туралы тиісті мемлекеттік органдарға дереу хабарлауға міндетті.
7. Өзін-өзі реттейтін ұйым Қазақстан Республикасының заңдарында және өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында белгіленген тәртіппен өз мүшелерінің (қатысушыларының) алдында өзін-өзі реттейтін ұйым қызметкерлерінің өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) қызметіне бақылауды жүзеге асырған кездегі құқыққа сыйымсыз әрекеттері үшін жауапты болады.
26-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) жауаптылығы
1. Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің, өзін-өзі реттейтін ұйым жарғысының, қағидалары мен стандарттарының талаптарын бұзғаны үшін оның мүшесі (қатысушысы) Қазақстан Республикасының заңдарына, өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттарына сәйкес жауапты болады.
2. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында өзгеше белгiленбесе, өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелеріне (қатысушыларына) жазаларды қолдану, алып тастау және оларға шағым жасау тәртібі өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысы мен қағидаларында айқындалады.
Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшесіне (қатысушысына) теріс қылық жасағаны үшін бір ғана жаза қолдануға болады.
3. Өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидалары мен стандарттары талаптарының бұзушылықтары туралы істер бойынша iс жүргiзу өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органының құзыретіне жатады.
4. Қазақстан Республикасының заңдарында реттеуші мемлекеттік органдардың өзін-өзі реттейтін ұйымға іс жүргізуді қозғау туралы ұсынуды енгізу құқығы көзделген жағдайларда, оны қарау олардың өкілінің қатысуымен жүзеге асырылады. Қарау уақыты мен орны туралы тиісінше хабардар етілген осы өкілдің келмей қалуы іс жүргізуді жүзеге асыруға кедергі болмайды.
5. Өзін-өзі реттейтін ұйымның атқарушы басқару органының жаза қолдану туралы шешіміне өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшесі (қатысушысы) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген тәртіппен шағым жасауы мүмкін.
6. Егер жаза қолданылған күннен бастап алты ай ішінде мүшеге (қатысушыға) жаңа жаза қолданылмаса, онда ол жаза қолданылмаған деп есептеледі.
27-бап. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүлкін қалыптастыру көздері
1. Өзін-өзі реттейтін ұйымның мүлкін қалыптастыру көздері:
1) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) міндетті жарналары;
2) ерікті мүліктік жарналар мен қайырмалдықтар;
3) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) кәсіпкерлік қызметіне, коммерциялық немесе кәсіптік мүдделеріне байланысты білім беру қызметтерін көрсетуден алынған қаражат;
4) өзін-өзі реттейтін ұйым мүшелерінің (қатысушыларының) кәсіпкерлік қызметіне, коммерциялық немесе кәсіптік мүдделеріне байланысты ақпараттық материалдарды сатудан алынған қаражат;
2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен 4-1) тармақшамен толықтырылды
4-1) банктік шот және банктік салым шарттары талаптарымен екінші деңгейдегі банктерде ақшаны орналастырудан алынған кірістер;
5) заңда тыйым салынбаған басқа да түсімдер болып табылады.
2. Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда, өзін-өзі реттейтін ұйымның бухгалтерлік есебі мен қаржылық есептілігін жүргізу міндетті аудитке жатады.
28-бап. Мүліктік жауаптылықты қамтамасыз ету тәсілдері
2018.24.05. № 156-VI ҚР Заңымен (бұр.ред.қара); 2021.30.12. № 95-VII ҚР Заңымен (бұр.ред.қара) 1-тармақ өзгертілді
1. Өзін-өзі реттейтін ұйым мүліктік жауаптылықты, оның ішінде өзінің және өз мүшелерінің (қатысушыларының) өздері өндірген тауарларды (жұмыстарды, көрсетілетін қызметтерді) тұтынушылар және өзге де тұлғалар алдындағы мүліктік жауаптылығын қамтамасыз етудің мынадай тәсілдерінің біреуін немесе бірнешеуін:
1) өтемақы қорынан төлеу;
2) азаматтық-құқықтық жауаптылықты сақтандыру;
3) өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелерін (қатысушыларын) мүліктік жауаптылыққа тарту;
4) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген, мүліктік жауаптылықты қамтамасыз етудің өзге де тәсілдерін пайдалану арқылы қолданады.
2. Мүліктік жауаптылықты қамтамасыз ету шеңберінде өндіріп алуды қолдану мынадай жағдайлардың бірінде:
1) өзін-өзі реттейтін ұйым талаптардың негізділігін және өндіріп алуды қанағаттандыру қажеттілігін мойындаған кезде;
2) соттың немесе төреліктің заңды күшіне енген шешімі негізінде жүргізіледі.
3. Егер Қазақстан Республикасының заңдарында немесе өзін-өзі реттейтін ұйымның жарғысында өзгеше көзделмесе, мүліктік жауаптылықты қамтамасыз ету шараларын пайдалану тәртібі оның мүшелерінің (қатысушыларының) жалпы жиналысы бекіткен, өзін-өзі реттейтін ұйымның қағидаларында айқындалады.
4. Өзін-өзі реттейтін ұйымның өтемақы қорының қаражаты өзін-өзі реттейтін ұйымның басқа мүлкінен бөлек болады. Өтемақы қорының қаражатын өзін-өзі реттейтін ұйымға тиесілі өзге қаражатпен, сондай-ақ қаржылық есептілікте көрсеткен кезде араластыруға жол берілмейді.
