2. Мемлекеттік борыш iшкi және сыртқы мемлекеттік борышты қамтиды.
3. Мемлекеттік iшкi борыш - Қазақстан Республикасы Yкіметінiң, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің және жергiлiктi атқарушы органдардың Қазақстан Республикасының қарыз берушi резиденттерiнiң алдындағы мемлекеттік iшкi қарыздары мен басқа да борыштық мiндеттемелерi бойынша мемлекеттік борышының құрамдас бөлiгi.
4. Мемлекеттік сыртқы борыш - Қазақстан Республикасы Үкіметінiң және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің Қазақстан Республикасының қарыз берушi резидент еместерiнiң алдындағы мемлекеттік сыртқы қарыздар мен басқа да борыштық мiндеттемелерi бойынша мемлекеттік борышының құрамдас бөлiгi.
195-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінiң және жергiлiктi атқарушы органдардың мемлекеттік борышты өтеу мен оған қызмет көрсету жөніндегі мiндеттемелерi
1. Қазақстан Республикасының Үкіметі республикалық бюджеттiң қаражатымен қамтамасыз етiлетiн үкiметтiк борышты өтеу және оған қызмет көрсету жөнiнде мiндеттемелер атқарады.
2. Жергiлiктi атқарушы органдар жергiлiктi бюджеттердiң қаражатымен қамтамасыз етiлетiн өзiнiң борышын өтеу және оған қызмет көрсету жөнiнде мiндеттемелер атқарады.
3. Қазақстан Республикасының Үкіметі және жергiлiктi атқарушы органдар бiр-бipiнiң мiндеттемелерi бойынша жауап бермейдi.
4. Қазақстан Республикасы Үкіметінiң және жергiлiктi атқарушы органдардың мiндеттемелерi қарыз берушiге негiзгi борыш қайтарылған және борышқа қызмет көрсету жөніндегі төлемдер толық мөлшерде төленген кезде орындалды деп есептеледi.
5. Қазақстан Республикасының Үкіметі және жергiлiктi атқарушы органдар тиiсiнше үкiметтiк борыштың және жергiлiктi атқарушы органдар борышының мониторингiн борышты қалыптастыру, өзгерту және оған қызмет көрсету процесiн есепке алуды, талдауды және бақылауды жүзеге асыру арқылы жүзеге асырады.
196-бап. Мемлекеттік борышты басқару
Мемлекеттік борышты басқару:
1) алдағы орта мерзiмдi кезеңге арналған мемлекеттік және мемлекет кепiлдiк берген қарыз алу мен борыштың жай-күйiн ондағы көрсеткiштердi үкiметтiк борышты және жергiлiктi атқарушы органдардың борышын өтеу және қызмет көрсету көлемдерiн, лимиттерiн, мемлекеттік кепiлдiктердi ұсынудың белгiленген көлемдерiне сәйкес айқындай отырып жыл сайынғы бағалауды және болжамдауды қамтиды. Алдағы орта мерзiмдi кезеңге арналған мемлекеттік және мемлекет кепiлдiк берген қарыз алу мен борыштың жай-күйi мен болжамын жыл сайынғы бағалауды дайындауды бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкiлеттi орган Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiмен бiрлесiп, бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi органның қатысуымен республиканың әлеуметтiк-экономикалық дамуының орта мерзiмдi жоспарының, жинақталған мемлекеттік және мемлекет кепiлдiк берген борыштың көлемдерi мен құрылымының негiзiнде жүзеге асырады;
2) бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкiлеттi органның тиiстi қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда бекітілетiн үкiметтiк борыш лимитiн және мемлекеттік кепiлдiктер беру лимитiн айқындауын;
3) бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi органның тиiстi қаржы жылына арналған республикалық бюджетте бекітілетiн Қазақстан Республикасы Үкіметінiң қарыз алу көлемдерiн, нысандары мен шарттарын, үкiметтiк борышты өтеу мен қызмет көрсету көлемдерiн айқындауын;
4) бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi органның мемлекеттік қарыздарды тiркеудi, мемлекеттік қарыздар алу, өтеу және қызмет көрсету мониторингiн және мемлекеттік борыш мониторингiн жүзеге асыруын;
5) борыш құрылымын оңтайландыру жөніндегі, соның iшiнде борышты мерзiмiнен бұрын өтеу, ұйымдастырылған бағалы қағаздар рыногында мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздарды эмитенттiң сатып алуы мен сатуы, мемлекеттік және мемлекет кепiлдiк берген борышты қайта құрылымдау, борышты қайта қаржыландыру, мемлекеттік және мемлекет кепiлдiк берген қарыз алу тәуекелiн басқару жөніндегі iс-шаралар дайындауын және iске асыруын қамтиды.
197-бап. Мемлекеттік және мемлекет кепiлдiк берген борыштың жай-күйi туралы мәлiметтердi жариялау
Қазақстан Республикасы мемлекеттік борышының ағымдағы жай-күйi туралы, мемлекеттік борышты өтеу есебiне төленген ақша сомасы туралы, берiлген мемлекеттік кепiлдiктер және кепiлдiктер бойынша төленген ақша сомалары туралы мәлiметтер ашық болып табылады және оларды бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi органның статистикалық есеп нысанында тоқсан сайын ресми жариялауына жатады.
44-тарау. Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарыз алуы
198-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінiң қарыз алу мақсаттары
Қазақстан Республикасы Үкіметінiң қарыз алуы республикалық бюджет тапшылығын қаржыландыру мақсатында жүзеге асырылады.
Қазақстан Республикасының Үкіметі бюджет профицитi кезiнде үкiметтiк қарызды қайта қаржыландыру үшiн қарыз алуды жүзеге асыра алады.
199-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінiң қарыз алуды жүзеге асыруы
1. Қазақстан Республикасы Үкіметінiң қарыз алуы Қазақстан Республикасының Үкіметі белгiлеген тәртiппен:
1) қарыз алудың қаржылық шегiн белгiлеу;
2) қарыз алудың инвестициялық басымдықтарын айқындау;
3) болжамды үкiметтiк қарыздардың тiзбесiн қалыптастыру негiзiнде жүзеге асырылады.
2. Қазақстан Республикасының Үкіметі атынан қарыздар тартуды әрбір жекелеген қарыз шарты немесе мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздар түрi бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметі шешiмiнiң негiзiнде бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi орган жүзеге асырады.
3. Бюджеттi aтқару жөнiндегі орталық уәкiлеттi орган Қазақстан Республикасы Үкіметінiң мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздарының эмитентi болып табылады, ол осындай мемлекеттік эмиссиялық бағалы қағаздардың әрбiр шығарылымының көлемдерiн, мерзiмдерiн және шарттарын айқындайды.
200-бап. Қазақстан Республикасы Yкіметінiң қарыз алуды шектеуi
Қазақстан Республикасы Yкіметінiң мемлекеттік қарыз алуы тиiстi қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңмен белгiленген үкiметтiк қарыз лимитiмен және үкiметтiк борышқа қызмет көрсетуге бағытталатын бюджет қаражаттары көлемiмен шектеледi.
201-бап. Қазақстан Республикасы Yкіметінiң борышын өтеу мен оған қызмет көрсету
Қазақстан Республикасы Үкіметінiң борышын өтеудi және оған қызмет көрсетудi, олар шығарған мемлекеттік бағалы қағаздарды ұйымдастырылған бағалы қағаздар рыногында сатып алуды бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi орган тиiстi қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда көзделген бюджет қаражаттары есебiнен Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi арқылы Қазақстан Республикасының Yкіметі белгiлеген тәртiппен жүзеге асырады.
45-тарау. Жергілікті атқарушы органдардың қарыз алуы
202-бап. Жергiлiктi атқарушы органдардың қарыз алу мақсаттары
2006.05.07. № 165-III ҚР Заңымен 1-тармақ өзгертілді (2006.01.07. бастап қолданысқа енгізілді) (бұр. ред. қара)
1. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергiлiктi атқарушы органдарының қарыз алуы бюджеттік инвестициялық жобаларды (бағдарламаларды) iске асыру мақсатында облыстық бюджеттiң, республикалық маңызы бар қала, астана бюджетiнiң тапшылығын қаржыландыру үшiн Қазақстан Республикасы Үкіметінен қарыз алу түрiнде жүзеге асырылады.
2006.05.07. № 165-III ҚР Заңымен 2-тармақ өзгертілді (2006.01.07. бастап қолданысқа енгізілді) (бұр. ред. қара)
2. Аудандардың (облыстық маңызы бар қалалардың) жергiлiктi атқарушы органдарының қарыз алуы бюджеттік инвестициялық жобаларды (бағдарламаларды) iске асыру мақсатында аудан (облыстық маңызы бар қала) бюджетiнiң тапшылығын қаржыландыру үшiн облыстың жергiлiктi атқарушы органынан қарыз алу түрiнде жүзеге асырылады.
3. Жергiлiктi атқарушы органның қарыздары бойынша алынған қаражаттар тиiстi қаржы жылына арналған жергiлiктi бюджеттi атқару тәртібімен аталған мақсаттарға пайдаланылады.
203-бап. Жергiлiктi атқарушы органдардың қарыз алуын шектеу
1. Облыстың жергiлiктi атқарушы органының, республикалық маңызы бар қаланың, астананың мемлекеттік қарыз алуы тиiстi жергiлiктi атқарушы органның белгiленген борыш лимитiмен және тиiстi жергiлiктi атқарушы органның борышын өтеуге және оған қызмет көрсетуге бағытталатын жергiлiктi бюджет қаражатының көлемiмен шектеледi.
2004.20.12 № 13-III ҚР Заңымен 2-тармақ жаңа редакцияда (2005.01.01. бастап қолданысқа енгiзiлдi) (бұр. ред. қара)
2. Тиiстi қаржы жылына жергiлiктi атқарушы орган борышының лимитiн Қазақстан Республикасының Үкіметі алдағы үш жылдық кезеңге арналған орта мерзiмдi фискалдық саясатта айқындалған мақсаттар мен мiндеттерге сүйене отырып белгiлейді.
3. Жергiлiктi атқарушы органның борышын өтеуге және қызмет көрсетуге арналған шығыстардың көлемi тиiстi қаржы жылына арналған жергiлiктi бюджет кiрiстерiнiң он процентiнен аспауға тиiс.
204-бап. Жергiлiктi атқарушы органдардың борышын өтеу мен оған қызмет көрсету
Жергілiктi атқарушы органдардың борышын өтеудi және оған қызмет көрсетудi олар тиiстi қаржы жылына арналған жергiлiктi бюджетте көзделген қаражаттар есебiнен, Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртiппен жүзеге асырады.
46-тарау. Мемлекет кепілдік берген қарыз алу мен борыш
205-бап. Мемлекеттік кепiлдiк
1. Қазақстан Республикасының мемлекеттік (үкiметтiк, егемендiк) кепiлдiгi (бұдан әрi - мемлекеттік кепiлдiк) - Қазақстан Республикасының қарыз алушы резидентi одан тиесiлi соманы белгiленген мерзiмде төлемеген жағдайда берешектi толық немесе iшiнара өтеуге Қазақстан Республикасы Үкіметінiң қарыз берушiнiң алдындағы мiндеттемесi.
2. Мемлекеттік кепiлдiктер қарыз берушiлерге Қазақстан Республикасы резиденттерiнiң өздерi алған мемлекеттік емес қарыздар бойынша мiндеттемелерiн орындауды қамтамасыз етуi ретiнде берiледi.
3. Қарыздар бойынша Қазақстан Республикасының атынан мемлекеттік кепiлдiктер берудiң айрықша құқығына Қазақстан Республикасының Yкіметі ие болады.
Қазақстан Республикасы Үкіметінiң тапсыруы бойынша мемлекеттік кепiлдiктер берудi бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi орган Қазақстан Республикасының Үкіметі белгiлейтiн шарттармен және тәртiппен жүзеге асырады.
206-бап. Мемлекеттік кепiлдiктер берудi шектеу
1. Мемлекеттік кепiлдiктер тиiстi қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңмен белгiленетiн лимит шегiнде берiледi.
2. Мемлекеттік кепiлдiктер жергiлiктi атқарушы органдардың қарыздарын қайтаруды қамтамасыз ету ретiнде берiлмейдi.
3. Мемлекеттік кепiлдiктер беру лимитiнiң көлемi осы лимит белгiленген тиiстi қаржы жылының шегiнде ғана пайдаланыла алады.
207-бап. Мемлекеттік кепiлдiктер беру шарттары
1. Мемлекеттік кепiлдiктер Қазақстан Республикасы Үкіметінiң қаулылары негізiнде берiледi.
2006.05.07. № 165-III ҚР Заңымен 2-тармақ өзгертілді (2006.01.07. бастап қолданысқа енгізілді) (бұр. ред. қара)
2. Мемлекеттік кепiлдiктер беру осы Кодекстiң 213-бабына сәйкес кепiл мiндеттемелерiн атқару кезiнде Қазақстан Республикасының Үкіметі жұмсайтын бюджет қаражатының қарыз алушыға қайтарымдылығы шарттарымен жүзеге асырылады.
3. Мемлекеттік емес қарыз бойынша мемлекеттік кепiлдiк берiлгенi үшiн қарыз алушыдан жарғылық капиталына мемлекеттiң жүз процент қатысуымен құрылған заңды тұлғалар үшiн мемлекеттік кепiлдiк сомасының 0,2 процент мөлшерiнде және басқа да заңды тұлғалар үшiн мемлекеттік кепiлдiк сомасының екi процентi мөлшерiнде алдын ала бiржолғы төлем (алым) алынады.
4. Мемлекеттік кепiлдiк беру мемлекеттік кепiлдiк беру туралы келісім мен Қазақстан Республикасы Үкіметінiң мемлекеттік кепiлдiк жөніндегі мiндеттемелерiн орындауға байланысты республикалық бюджеттен бағытталған қаражаттарды қайтару жөніндегі мiндеттемелердiң орындалуы қамтамасыз етiлгенiн растайтын құжаттар ресiмделiп, тiркелгеннен кейiн жүзеге асырылады.
Мемлекеттік кепiлдiк беру туралы келісім - бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi орган, сенім бiлдiрiлген өкiл (агент) және мемлекет кепiлдiк берген қарызды алушы арасындағы тараптардың мемлекеттік кепiлдiк беру, мемлекет кепiлдiк берген қарыз шартына сәйкес мiндеттемелердi, мемлекеттік кепiлдiк бойынша мiндеттемелер орындалған жағдайда бөлiнген республикалық бюджет қаражатын қайтаруды қамтамасыз ету жөніндегі құқықтық қатынастарды белгiлейтiн келісім.
208-бап. Мемлекеттік кепiлдiк алуға үмiткер тұлғаларға қойылатын талаптар
1. Қарыздар бойынша мемлекеттік кепiлдiк алуға үмiткер заңды тұлғаларға осы заңды тұлғалар қарыз алушы ретiнде әрекет еткенде, мынадай талаптар қойылады:
1) кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асырушының Қазақстан Республикасының резидентi болуы;
2) Қазақстан Республикасы Үкіметінiң шешiмiмен бекітілетiн, тиiстi кезеңге арналған мемлекеттік кепiлдiкпен берiлетiн мемлекеттік емес қарыздардың қаражаты есебiнен қаржыландыруға ұсынылып отырған инвестициялық жобалардың тiзбесiне енгiзiлген жобалардың iске асырылуын жүзеге асыру;
2006.05.07. № 165-III ҚР Заңымен 3) тармақша өзгертілді (2006.01.07. бастап қолданысқа енгізілді) (бұр. ред. қара)
3) қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалауды жүзеге асыратын уәкiлеттi органмен келiсе отырып бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi орган белгiлейтiн қарыздардың қайтарылуын қамтамасыз ету талаптарын қанағаттандыратын банк кепiлдiгiнiң не сақтандыру шартының болуы;
4) салалық уәкiлеттi органның оң қорытындысының болуы;
5) бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi органның оң қорытындысының болуы;
6) экономикалық жоспарлау жөніндегі орталық уәкiлеттi органның оң қорытындысының болуы;
7) бюджеттік жоспарлау жөніндегі орталық уәкiлеттi органның оң қорытындысының болуы;
2006.05.07. № 165-III ҚР Заңымен 8) тармақша өзгертілді (2006.01.07. бастап қолданысқа енгізілді) (бұр. ред. қара)
8) бұрын алынған мемлекет кепілдік берген қарыздарды, ол бойынша басталған төлем мерзiмдерiн, сондай-ақ кредиторлар алдындағы өзге де мерзiмi өткен берешектi өтеу және оған қызмет көрсету жөнiнде берешектерiнiң болмауы;
9) жобаның жалпы құнын жаппайтын қарыз тартылған жағдайда, ұсынылып отырған инвестициялық жобаны қоса қаржыландыру жөніндегі мiндеттемелердiң қамтамасыз етiлуi.
2. Қазақстан Республикасының Үкіметі мемлекеттік емес қарыздың және инвестициялық жоба тәуекелiнiң шарттарына қарай мемлекеттік кепiлдiк алуға үмiткер тұлғаларға қойылатын қосымша талаптар белгiлей алады.
209-бап. Мемлекеттік кепiлдiктер беруге арналған инвестициялық жобаларды iрiктеу
Мемлекеттік кепiлдiктер беруге арналған инвестициялық жобаларды iрiктеудi Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын тәртiппен экономикалық жоспарлау жөніндегі орталық уәкiлеттi орган жүргiзедi.
210-бап. Мемлекеттік кепiлдiктiң нысаны
2006.05.07. № 165-III ҚР Заңымен 1-тармақ өзгертілді (2006.01.07. бастап қолданысқа енгізілді) (бұр. ред. қара)
1. Мемлекеттік кепiлдiк бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi орган мен қарыз берушi (облигациялар ұстаушылардың өкілі) арасында кепiлдiк шартын жазбаша түрде жасасу арқылы не мемлекеттік емес қарыз бойынша кепiлгердiң мiндеттемесiн (кепiлдiк мiндеттемесiн) бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi органның қабылдағаны туралы жазбаша хабарлау нысанында берiледi.
Мемлекеттік емес сыртқы қарыздар бойынша кепiлдiк шарты болған жағдайда, бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi орган Қазақстан Республикасының заң актілерінде белгiленген тәртiппен қарыз алушының векселдерiн авалдандыруға құқылы.
Осы баптың және осы Кодекстiң 211-бабының талаптарына сәйкес келетiн құжат қана мемлекеттік кепiлдiк болып танылуы мүмкiн. Мемлекеттік органдардың және олардың лауазымды адамдарының ешбiр актілерінде немесе өзге де құжаттарында мемлекеттік кепiлдiктiң заңдық күшi болмайды.
2. Әрбiр инвестициялық жоба бойынша кепiлдiк шартына, кепiлдiк берiлген мiндеттемеге, қарыз алушының әрбiр мiндеттемесi бойынша авалға бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi органның бiрiншi басшысы қол қояды.
211-бап. Мемлекеттік кепiлдiктiң мазмұны
1. Кепiлдiк шартында немесе кепiлдiк берiлген мiндеттемеде:
1) соған сәйкес мемлекеттік кепiлдiк берiлетiн Қазақстан Республикасы Үкіметі қаулысының деректемелерi;
2) қарыз алушының атауы және тұрған жерi;
2006.05.07. № 165-III ҚР Заңымен 3) тармақша өзгертілді (2006.01.07. бастап қолданысқа енгізілді) (бұр. ред. қара)
3) қарыз алушының негiзгi мiндеттемесiнiң мазмұны;
4) кепiлдiк берiлетiн қарыз сомасы, берiлетiн мемлекеттік кепiлдiктiң күшi қолданылатын қарыз бойынша басқа да кепiлдiк берiлетiн мiндеттемелер;
5) мемлекеттік кепiлдiктiң қолданылу мерзiмi;
6) кепiлдiк шартына (кепiлдiк берiлген мiндеттемеге) қол қойған лауазымды адам көрсетiледi.
2. Кепiлдiк шартында, кепiлдiк берiлген мiндеттемеде осы баптың 1-тармағының 4) және 5) тармақшаларында көзделген талаптар болмаған жағдайда:
1) мемлекеттік кепiлдiк қарыз бойынша борышкердiң барлық мiндеттемелерiнiң орындалуын қамтамасыз етедi;
2) мемлекеттік кепiлдiк қарыз шартының қолданылу мерзiмiне берiлдi деп есептеледi.
Кепiлдiк шартында және кепілдiк берiлген мiндеттемеде осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында көзделген талаптар болмаған не осы Кодекстiң 210-бабының 2-тармағын бұза отырып, уәкiлеттi емес адам оларға қол қойған, сондай-ақ қарыз алушының мiндеттемелерiн авалдандырған жағдайда мемлекеттік кепiлдiк жарамсыз деп есептеледi.
2004.20.12 № 13-III ҚР Заңымен 122-бап өзгертілді (2005.01.01. бастап қолданысқа енгiзiлдi) (бұр. ред. қара)
212-бап. Мемлекеттік кепiлдiктер берудi және мемлекет кепiлдiк беретiн қарыздарды есепке алу
Берiлетiн мемлекеттік кепiлдiктердi және мемлекет кепiлдiк беретiн қарыздарды бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi орган Қазақстан Республикасының Үкіметі белгiлеген тәртiппен тiркеуге және есепке алуға тиiс.
Бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi орган мемлекет кепiлдік берген борыштың мониторингiн және оны басқаруды жүзеге асырады.
Мемлекет кепiлдiк берген қарызды алған қарыз алушының қаржылық жай-күйiнiң мониторингi Қазақстан Республикасының Үкіметі белгiлеген тәртiппен жүзеге асырылады.
213-бап. Мемлекеттік кепiлдiктің орындалуы
Егер қарыз шартының талаптарында өзгеше көзделмесе, қарыз алушы мемлекеттік кепiлдiкпен қамтамасыз етiлген қарызды төлем мерзiмi басталған күнi және тиiстi қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда көзделген қаражаттар шегiнде толық немесе iшiнара өтемеген жағдайда, қарыз берушiнiң талабы бойынша мемлекеттік кепiлдiк төлем күнi басталғаннан кейiн орындалуға жатады.
Мемлекеттік кепiлдiк бойынша мiндеттемелердiң орындалуына бағытталған қаражаттарды қайтаруға, қарызды қайта құрылымдауға, борышкердi ауыстыруға, талап қою мерзiмi өтiп кетуiне, аталған қаражатты қайтару бойынша талаптарды тоқтатуға осы Кодекстiң 183-188-баптары қолданылады.
Мемлекеттік кепiлдiк бойынша мiндеттемелердiң орындалуына бөлiнген қаражат осы Кодекстiң 176-бабына сәйкес белгiленген сыйақы ставкасы бойынша мемлекеттік кепiлдiк беру туралы келісімде белгiленген мерзiм iшiнде республикалық бюджетке қайтарылуға тиiс.
Қазақстан Республикасының Үкіметі қарыз шартының талаптарына сәйкес және қарыз берушiнiң келісімiмен Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес банкрот деп танылған және (немесе) таратылған қарыз алушы үшiн тиiстi қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда көзделген қаржы есебiнен мемлекеттік кепiлдiктi орындау арқылы мемлекет кепiлдiк берген қарызды мерзiмiнен бұрын өтеудi жүзеге асыруға құқылы.
214-бап. Мемлекет кепiлдiк берген қарыздарды қайта құрылымдау
1. Мемлекет кепiлдiк берген қарызды қайта құрылымдау Қазақстан Республикасының Үкіметі шешiм қабылдаған жағдайда қарыз берушi мен қарыз алушының келісімi бойынша жүзеге асырылады.
2. Қарыз берушiнiң талабы бойынша мемлекет кепiлдiк берген қарызды қайта құрылымдау кезiнде бұрын берiлген мемлекеттік кепiлдiктi Қазақстан Республикасының Үкіметі растай немесе жаңасымен ауыстыра алады.
3. Бұл ретте кепiлдiк берiлген қарыз сомасы бұрын берiлген мемлекеттік кепiлдiк бойынша қарыз сомасынан артық бола алмайды. Жаңадан берiлген мемлекеттік кепiлдiкке осы Кодекстiң 206-бабының 1-тармағында белгiленген шектеулер қолданылмайды.
215-бап. Мемлекет кепiлдiк берген қарыз бойынша қарыз алушыны ауыстыру
1. Мемлекет кепiлдiк берген қарыз бойынша қарыз алушыны ауыстыруға Қазақстан Республикасының Үкіметі шешiм қабылдаған жағдайда қарыз шарты тараптарының келісімi бойынша жол берiледi.
2. Мемлекет кепiлдiк берген қарыз бойынша қарыз алушы ауыстырылған жағдайда, бюджеттi атқару жөніндегі орталық уәкiлеттi орган мемлекеттік кепiлдiктi Қазақстан Республикасы Үкіметінiң шешiмi негiзiнде қарыз берушiнiң талабы бойынша жаңасымен ауыстыра немесе растай алады.
3. Бұл ретте кепiлдiк берiлген қарыз сомасы бұрын берiлген мемлекеттік кепiлдiк бойынша қарыз сомасынан артық бола алмайды. Жаңадан берiлген мемлекеттік кепiлдiкке осы Кодекстiң 206-бабының 1-тармағында белгiленген шектеулер қолданылмайды.
216-бап. Мемлекеттік кепiлдiктiң қолданылуын тоқтату негiздерi
Мемлекеттік кепiлдiк:
1) қарыз алушы немесе кепiлгер Қазақстан Республикасының Үкіметі кепiлдiк берген қарыз бойынша мiндеттемелердi толық орындаған;
2) егер кепiлдiк шартында (кепiлдiк мiндеттемесiнде) өзгеше айтылмаса, онда көрсетiлген кепiлдiк мерзiмi өткен;
3) қарыз шартында және (немесе) кепiлдiк шартында (кепiлдiк мiндеттемесiнде) арнайы айтылған;
4) мемлекет кепiлдiк берген қарыз бойынша қайта құрылымдау және (немесе) қарыз алушыны ауыстыру Кезiнде кепiлдiк жаңасына ауыстырылған жағдайларда, өзiнiң қолданысын тоқтатады.
2006.05.07. № 165-III ҚР Заңымен 217-бап өзгертілді (2006.01.07. бастап қолданысқа енгізілді) (бұр. ред. қара)
217-бап. Мемлекет кепiлдiк берген қарыз қаражаттарын пайдалануға қойылатын шектеулер
Мемлекет кепiлдiк берген қарыз қаражаттарын қарыз талаптарында көзделмеген мақсаттарға, сондай-ақ мемлекеттік органдарға кредит беруге пайдалануға тыйым салынады.
2006.05.07. № 165-III ҚР Заңымен 218-бап өзгертілді (2006.01.07. бастап қолданысқа енгізілді) (бұр. ред. қара)
218-бап. Мемлекет кепiлдiк берген қарыз қаражаттарының
пайдаланылуына бақылау жасау және жауаптылық
Мемлекет кепiлдiк берген қарыз қаражатының пайдаланылуын бақылау Қазақстан Республикасының Үкіметі белгiлеген тәртiппен жүзеге асырылады.
Мемлекеттік кепiлдiгi бар қарыз бойынша қарыз алушы Қазақстан Республикасының Үкіметі кепiлдiк берген қарыз бойынша алынған қаражаттарды нысаналы пайдаланбағаны үшiн және қарыз алушы қарыз бойынша борыштық мiндеттемелердi орындамаған жағдайда мемлекеттік кепiлдiк бойынша мiндеттемелердi орындауға бөлiнген қаражаттарды қайтару үшiн Қазақстан Республикасының заңдарымен көзделген жауаптылықта болады.
2006.05.07. № 165-III ҚР Заңымен 46-1-тараумен толықтырылды (2006.01.07. бастап қолданысқа енгізілді)
46-1-тарау.
Мемлекет кепілгерлігi
218-1-бап. Мемлекет кепілгерлігi
1. Мемлекет кепілгерлігі - борышкер өзінен алынуға тиесілі соманы төлемеген жағдайда қарыз беруші одан берешекті өндіріп алу жөнінде қарыз алушыға қатысты барлық қисынды шараларды қолданғаннан кейін Қазақстан Республикасы Үкіметінің концессиялық келісім шеңберінде, мемлекетке берілетін концессия объектісінің құнынан аспайтын қарыз беруші алдындағы қарыз алушының борышын толық немесе ішінара өтеу міндеттемесі.
Мемлекетке берілетін концессия объектісінің құны Қазақстан Республикасының Yкіметі белгілеген тәртіппен айқындалады.
2. Мемлекет кепілгерлігі қарыз алушының мемлекетке берілетін концессия объектісінің құнынан аспайтын сомаға мемлекет кепілгерлігімен тартылған қарыздар бойынша міндеттемелерін орындауын қамтамасыз ету ретінде қарыз берушілерге беріледі.
3. Қазақстан Республикасы Үкіметінің мемлекет кепілгерлігімен тартылатын қарыздар бойынша Қазақстан Республикасы атынан мемлекет кепілгерлігін беруге ерекше құқығы бар.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің тапсырмасы бойынша бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті орган Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын талаптармен және тәртіппен мемлекет кепілгерлігін беруді жүзеге асырады.
218-2-бап. Мемлекет кепілгерлігін беруге шектеулер
1. Мемлекет кепілгерлігі тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген лимит шегінде беріледі.
2. Мемлекет кепілгерлігімен тартылатын қарыз қаражаты концессия объектілерін құруға ғана пайдаланылады.
3. Мемлекет кепілгерліктері бұрын тартылған қарыздарды қайта қаржыландыру ретінде, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдардың қарыздарын қайтаруды қамтамасыз ету ретінде тартылатын қарыздар бойынша берілмейді.
4. Мемлекет кепілгерліктерін беру лимитінің көлемі осы лимит белгіленген тиісті қаржы жылы шегінде ғана пайдаланылуы мүмкін.
218-3-бап. Мемлекет кепілгерліктерін беру шарттары
1. Мемлекет кепілгерліктері Қазақстан Республикасы Үкіметі қаулыларының негізінде беріледі.
2. Мемлекет кепілгерлігін беру осы Кодекстің 218-9-бабына сәйкес қарыз алушының концессия объектісін мемлекетке беруінің міндеттілігі шартымен жүзеге асырылады.
3. Мемлекеттік емес қарыз бойынша мемлекет кепілгерлігі берілгені үшін қарыз алушыдан жарғылық капиталына мемлекет жүз процент қатысуымен құралатын заңды тұлғалар үшін - мемлекет кепілгерлігі сомасының 0,2 проценті мөлшерінде және басқа заңды тұлғалар үшін мемлекет кепілгерлігі сомасының екі проценті мөлшерінде алдын ала біржолғы төлем (алым) өндіріп алынады.
4. Мемлекет кепілгерлігін беру мемлекет кепілгерлігімен тартылатын қарыздың қайтарымдылығын қамтамасыз ету жөніндегі сақтандыру шарты ресімделгеннен және берілгеннен кейін жүзеге асырылады.
218-4-бап. Мемлекет кепілгерлігін алуға үміткер тұлғаларға
қойылатын талаптар
1. Заңды тұлғалар өздері қарыз алушы ретінде әрекет ететін қарыздар бойынша мемлекет кепілгерлігін алуға үміткер болғанда осы заңды тұлғаларға мынадай талаптар қойылады:
1) кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының резиденті болу;
