Мақта саласын дамыту туралы Қазақстан Республикасының Заңы (Жоба) (2006 жылғы 13 мамыр) (күші жойылды)

Жоба

Қазақстан Республикасының
Заңы
 
Мақта саласын дамыту туралы

ҚР Үкіметінің 2006 ж. 13 мамырдағы № 388 Қаулысымен  ҚР Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілді

Осы Заң Қазақстан Республикасында мақта саласын дамытудың құқықтық, экономикалық және ұйымдастыру негіздерін айқындайды және мақтаны өндіру, қайта өңдеу, сақтау және сату процесінде туындайтын қатынастарды реттейді.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын негізгі ұғымдар

Осы Заңда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) мақта шаруашылығы - өсімдік шаруашылығының мақта өндіру жөніндегі саласы;

2) мақта - шитті мақта, мақта талшығы, мақта тұқымы;

3) шитті мақта - тұқымынан бөлінбеген талшық;

4) мақта талшығы - шитті мақтаны бастапқы қайта өңдеу нәтижесінде алынатын негізгі өнім;

5) мақта талшығының бумасы - мемлекеттік стандарттарды, стандарттау бойынша нормалар мен басқа да нормативтік құжаттарды сақтай отырып шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу нәтижесінде алынған, мақта талшығын ерекше әдіспен нығыздаған белгілі көлемі;

6) мақта тұқымы - шитті мақтаны бастапқы қайта өңдеу нәтижесінде алынған және тұқымдық, азықтық, техникалық мақсатта пайдаланылатын мақта жемісі;

7) мақтаны қайта өңдеу ұйымы - меншік құқығында мақта тазалайтын зауыты бар, шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөнінде қызмет көрсететін заңды тұлға;

8) мақта тазалайтын зауыт - шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеуге арналған арнайы мамандандырылған техникалық ғимарат;

9) мақта қабылдау орыны - шитті мақтаны қабылдауға, сақтауға және босатуға арналған арнайы мамандандырылған техникалық ғимарат;

10) мақта иесі - мақтаны қайта өңдеу ұйымына шитті мақтаны сақтауға және (немесе) алғашқы қайта өңдеуге; мақта талшығын және мақта тұқымын сақтауға өткізген тұлға;

11) сақтау шарты - шитті мақтаны сақтау шарты;

12) қайта өңдеу шарты - шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу бойынша қызмет көрсету шарты;

13) мақта қолхаты - шитті мақтаны сақтауға және (немесе) алғашқы қайта өңдеуге; мақта талшығын және мақта тұқымын сақтауға қабылдап алғанын растайтын мақтаны қайта өңдеу ұйымы беретін қос қойма куәлігі;

14) мақта қолхатын ұстаушы - мақта иесі, мақта қолхатында индоссамент жасалған жағдайларда - индоссат;

15) қойма куәлігін ұстаушы - кепілмен ауыртпалық алған мақта иесі, қойма куәлігінде индоссамент жасалған жағдайларда - индоссат;

16) кепіл куәлігін ұстаушы - кепіл куәлігімен куәландырылған міндеттемеде мақтаны кепілге ұстаушы болып табылатын тұлға;

17) шитті мақтаны сақтау - шитті мақтаны қабылдау, сақтау және босату жөніндегі технологиялық операциялар кешені;

18) шитті мақтаны мақта талшығына алғашқы қайта өңдеу - мақтаны қайта өңдеу ұйымдары жүзеге асыратын, шитті мақтаны қабылдау, тазалау және босату; мақта талшығын және мақта тұқымын қабылдау, сақтау және босату жөніндегі технологиялық операцияларды қоса алғандағы әрекет;

19) мақтаның сапасы - стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттардың, санитарлық және фитосанитариялық ережелердің, нормалардың және өзге де нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкестігін айқындайтын мақтаның тұтыну қасиеттерінің жиынтығы;

20) шитті мақтаның сапасына сараптама жасау - көлік құралын (қойманы) зерттеуді, сынаманы іріктеп алу мен сынақтан өткізуді, шитті мақтаның сапасы туралы куәлікті ресімдеуді қамтитын шитті мақта сапасының нақты көрсеткіштерін анықтау мен растауға бағытталған шаралар кешені;

21) мақта талшығының сапасына сараптама жасау - сынаманы іріктеп алу мен сынақтан өткізуді, мақта талшығының сапа сертификатын ресімдеуді қамтитын мақта талшығы сапасының нақты көрсеткіштерін анықтау мен растауға бағытталған шаралар кешені;

22) мақта рыногының мониторингі - мақта рыногына қатысушылар жүзеге асыратын мақтаны өндіруді, қайта өңдеуді, сақтауды және сатуды қоса алғанда, мақта рыногы мәліметтерін жинауға, өңдеуге және талдауға бағытталған іс-шаралар жиынтығы;

23) шитті мақта өндірісі - шитті мақта өсіруге бағытталған агротехникалық іс-шаралар кешені;

24) мақтаның мамандандырылған ауыспалы егісі - жерді пайдалану аумағындағы бір ауыл шаруашылығы тауар өндірушідегі егістік жердің құрылымында мақтаның үлес салмағы жетпіс пайыздан аспайтын жағдайдағы, аурулар мен зиянкестердің жиналуына кедергі жасайтын, топырақ құнарын сақтау мен көтеруге, шитті мақтаның өнімділігін және сапасын арттыруға әсер ететін, мақтаның басқа ауыл шаруашылығы дақылдарымен ғылыми негізделген кезектесуі;

25) мақта рыногына қатысушылар - шитті мақтаны өндіруге, мақта талшығына алғашқы қайта өңдеуге және мақтаны сатуға қатысушы тұлғалар;

26) мақта саласы аясындағы уәкілетті орган - мақта шаруашылығы саласында мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

27) мақта қолхаттары бойынша міндеттемелерді орындауға кепілдік беру қоры - мақтаны қайта өңдеу ұйымдарының өздері берген мақта қолхаттары бойынша міндеттемелерін орындамауынан мақта қолхаттарын ұстаушылардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету мақсатында қызметін жүзеге асыратын заңды тұлға.

2-бап. Қазақстан Республикасының мақта саласын дамыту туралы заңнамасы

1. Қазақстан Республикасының мақта саласын дамыту туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді және Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің, осы Заңның және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілерінің нормаларынан тұрады.

2. Егер Қазақстан Республикасы бекіткен халықаралық шартта осы заңдағыдан өзгеше ережелер болса, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.

2-тарау. Мақта рыногын мемлекеттік реттеудің

мақсаты мен нысандары

3-бап. Мақта рыногын мемлекеттік реттеудің мақсаты

Мақта рыногын мемлекеттік реттеудің мақсаты мақта саласының дамуы, ғылыми негізделген технологияларды, техникалық реттеуді енгізу және мақта шаруашылығын индустриализациялау, оны тоқыма және тамақ өнеркәсібімен интеграциялау негізінде мақтаның бәсекеге бейімділігін арттыру болып табылады.

4-бап. Мақта рыногын мемлекеттік реттеудің нысандары

Мақта рыногын мемлекеттік реттеу:

1) мақта шаруашылығын мемлекеттік қолдау;

2) мақта қолхаттары бойынша міндеттемелердің орындалуына кепілдік беру жүйесін дамыту;

3) кластерлік даму принциптерін есепке ала отырып мақта шаруашылығының тоқыма және тамақ өнеркәсібімен интеграциялануын ынталандыру;

4) шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті лицензиялау және мақтаны қайта өңдеу ұйымдарының қызметін бақылау;

5) техникалық реттеу;

6) шитті мақтаның сапасына сараптама жасау жөнінде қызметтер көрсететін сынақтан өткізу зертханаларын тіркеу, сондай-ақ олармен шитті мақтаның сапасына сараптама жасауды жүргізу тәртібі талаптарын сақтауды бақылау;

7) мақта талшығының сапасына сараптама жасауды жүзеге асыратын сараптама жасау органын тіркеу, сондай-ақ олармен мақта талшығының сапасына сараптама жасауды жүргізу ережесін сақтауды бақылау;

8) мақта рыногының мониторингі;

9) мақта егілетін аймақтарда мақтаның мамандандырылған ауыспалы егістерін ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері сақтауының мониторингі;

10) монополияға қарсы заңнама арқылы жүзеге асырылады.

5-бап. Мақта шаруашылығы мен мақта рыногын дамытуды мемлекеттік қолдау нысандары

Мақта өндірісінің тұрақтылығын, өнімнің сапасын арттыруды, мақта рыногының дамуын, сондай-ақ мақтаны өткізу рыногын кеңейтуді қамтамасыз ету мақсатында мынадай нысандарда мемлекеттік қолдау жүзеге асырылады:

1) мақта шаруашылығы саласында инвестициялық, салықтық, бюджеттік және кедендік ынталандырушы саясаттарды қалыптастыру және жүзеге асыру;

2) мемлекеттік бюджет есебінен мынадай іс-шараларды ұйымдастыру:

мақтаның мемлекеттік тұқым ресурстарын қалыптастыру;

мақтаның селекциясын және тұқым шаруашылығын дамыту жөніндегі ғылыми зерттеулер мен іс-шаралар жүргізу;

шитті мақта өндірудің ғылыми негізделген технологиясын енгізу;

шитті мақтаны өндіру кезінде егістік аудандардың құрылымын оңтайландыру және мақтаның мамандандырылған ауыспалы егісін енгізу;

мелиорациялық және жер суландыру жұмыстарын жүргізу;

мақта егілетін аймақтарда өсімдіктерді қорғау мен карантинге қаражат бөлу;

мақта өндіру және тоқыма өнеркәсібі салалары үшін мемлекеттік білім тапсырысына сәйкес мамандар дайындау;

3) мақта өндірушілер мен мақтаны қайта өңдеу ұйымдарына техника мен жабдықты лизингтік жеткізуді жүзеге асырушы арнайы мамандандырылған ұйымдарға қаражат бөлу;

4) шитті мақта өндірушілерге мақтаның мемлекеттік тұқым ресурстарынан тұқымдық несие беру;

5) мақта рыногына қатысушыларды ақпараттық қамтамасыз ету.

6-бап. Қазақстан Республикасы Yкіметінің құзыретi

Қазақстан Республикасының Үкіметі:

1) мақта шаруашылығындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттарын, мақта рыногының даму стратегиясын әзірлейді және іске асыруды қамтамасыз етеді;

2) шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын субъектілерге қойылатын біліктілік талаптарды; шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті лицензиялау ережесін, сонымен қатар шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына берілетін лицензия нысанын бекітеді;

3) сақтау бұқаралық шартының және қайта өңдеу бұқаралық шартының үлгі нысандарын бекітеді;

4) мақта қолхаттары бойынша міндеттемелерді орындауға кепілдік беру қорларының қызмет етуі және таратылуы ережесін мақтаны қайта өңдеу ұйымдарының мақта қолхаттары бойынша міндеттемелерді орындауға кепілдік беру жүйесіне қатысуы ережесін; мақта қолхаттары бойынша міндеттемелерді орындауға кепілдік беру қорларының кепілдік алуы ережесін; мақта қолхаттары бойынша міндеттемелерді орындауға кепілдік беру қорларының міндеттерін жоюы тәртібін, сондай-ақ мақта қолхаттары бойынша міндеттемелерді орындауға кепілдік беру қорларында мемлекеттің қатысуы нысаны мен тәртібін бекітеді;

5) мақта талшығының сапасына сараптама жасауды және мақта талшығының сапасына сертификат беруді жүзеге асыратын сараптама жасау органын айқындайды;

6) мақта талшығының сапасына сараптама жасауды жүзеге асыратын сараптама жасау органына қойылатын біліктілік талаптарды; мақта талшығының сапасына сараптама жасау және мақта талшығының сапасына сертификат беру ережесін бекітеді;

7) мақта рыногы саласында халықаралық ынтымақтастықты ұйымдастырады.

7-бап. Мақта саласы аясындағы уәкілетті органның құзыретi

Мақта саласы аясындағы уәкілетті органның құзыретіне:

1) мақта шаруашылығы саласындағы мемлекеттік саясатты қалыптастыруды және іске асыруды қамтамасыз ету;

2) мақтаның мемлекеттік тұқым ресурстарын қалыптастыру мен басқаруды және олардың сандық-сапалық жағдайына бақылауды жүзеге асырады;

3) мақта рыногы мониторингін жүргізу; мақтаның сандық-сапалық есебін жүргізу; мақтаны қайта өңдеу кәсіпорнын уақытша басқаруды жүргізу; мақта қолхаттарын беру, айналысы, жою және өтеу, мақта қолхатының нысаны (үлгісі) мен сипаты; шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеудің технологиялық процесін ұйымдастыру; шитті мақта өндірушілерге мақтаның мемлекеттік тұқым ресурстарынан тұқымдық несие беру ережелерін әзірлеу және бекіту;

4) шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын субъектілерге; мақта талшығына сараптама жасауды жүзеге асыратын сараптама жасау органына қойылатын біліктілік талаптарды әзірлеу;

5) шитті мақтаның сапасына сараптама жасауды жүргізу тәртібіне қойылатын талаптарды, сондай-ақ техникалық реттеу және метрология жөніндегі уәкілетті органның келісімі бойынша шитті мақтаның сапасы туралы куәлік нысанын (үлгісін) әзірлеу және бекіту;

6) техникалық реттеу және метрология жөніндегі уәкілетті органның келісімі бойынша мақта талшығының сапа сертификатының нысандарын (үлгілерін) әзірлеу және бекіту;

7) мақта рыногының мониторингін жүргізу;

8) мақтаның сапасын бақылау;

9) мақта талшығының сапасына сараптама жүргізу және мақта талшығының сапа сертификатын беру жөніндегі сараптама жасау органының қызметін бақылау;

10) мақта рыногын реттеу және мақта иелерінің мүдделерін қорғау мақсатында мақта рыногына қатысушылардың ресми өтініштері (шағымдары) (беймәлімнен басқа) негізінде мақтаны қайта өңдеу ұйымдары қызметін заңнама талаптарын сақтауы нысанына инспекциялауды (тексеру) өзі және (немесе) сәйкес мемлекеттік органдарды тарту арқылы жүргізу;

11) Қазақстан Республикасының мақта саласын дамытуы туралы заңнамасының бұзылғандығы туралы жазбаша нұсқама беру;

12) мақтаны қайта өңдеу ұйымына уақытша басқаруды енгізу туралы шешім қабылдау; шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына берілген лицензияны қайтарып алу туралы; мақтаны қайта өңдеу ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот органдарына талап өтініш беруге бастама жасау;

13) шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына берілген лицензияның күшін тоқтата тұру уақытында, сондай-ақ осы Заңның 33-бабының 2-тармағында көрсетілгендей негіз болған жағдайда мақтаны босатуға тыйым салу;

14) мақта рыногын техникалық реттеу саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу немесе техникалық реттеу саласындағы нормативті құқықтық актілерге өзгерістер мен (немесе) толықтырулар енгізу, стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттарды ақтуалдандыру және бірегейлендіру туралы Қазақстан Республикасының заңнамаларында белгіленген тәртіппен ұсыныстар дайындау және енгізу;

15) мақтаның мемлекеттік стандарттарын, стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттарын және сапасын жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізу;

16) мақта саласы аясындағы уәкілетті органның мемлекеттік инспекторы туралы ережені әзірлеу және бекіту;

17) шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыратын субъектілерге қойылатын біліктілік талаптарын сақтау мәселесі бойынша есеп беру мерзімдерін, есеп жүргізу құжаттарының тізбесі мен нысандарын белгілеу кіреді.

8-бап. Жергілікті атқарушы органның құзыретi

Жергілікті атқарушы органның құзыретіне:

1) шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті лицензиялау;

2) мақта саласы аясындағы уәкілетті орган бекіткен мақта рыногы мониторингін жүргізу ережесіне сәйкес мақта рыногы мониторингін жүргізуге қатысу;

3) мақта егілетін аймақтарда мақтаның мамандандырылған ауыспалы егістерін ауыл шаруашылығы тауар өндірушілері сақтауының мониторингі;

4) шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асырушы мақтаны қайта өңдеу ұйымдарын бақылау, оның ішінде:

мақта иелерінің мүдделерін қорғау мақсатында, белгіленген тәртіппен бекітілген шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті лицензиялау ережесіне сәйкес, мақтаны қайта өңдеу ұйымдарын біліктілік талаптарына сәйкестігі нысанына лицензиялаудан кейінгі жыл сайынғы бекітілген кестелер негізінде зерттеу;

белгіленген тәртіппен бекітілген шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті лицензиялау ережесіне сәйкес мақтаны қайта өңдеу ұйымдарының зерттеу актілерін ресімдеу;

5) мақтаны қайта өңдеу ұйымына уақытша басқаруды енгізу туралы мақта саласы аясындағы уәкілетті органға ұсыныс енгізу; мақтаны қайта өңдеу ұйымын мәжбүрлеп тарату туралы сот органдарына талап өтініш беруге бастама жасау туралы мақта саласы аясындағы уәкілетті органға ұсыныс енгізу;

6) мақтаның сапасы жөніндегі мемлекеттік стандарттарды, нормативтік құжаттарды, мақта рыногы саласындағы нормативтік құқықтық актілерді жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізу;

7) шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына берілетін лицензияның күшін толығымен немесе осы Заңның 31-бабымен белгіленген негіздер бойынша жекелеген операцияларды жүзеге асыру бөлігінде тоқтата тұру, сондай-ақ шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына берілген лицензияны кері қайтарып алуға бастама жасау кіреді.

3-тарау. Мақтаның сапасын бақылау

9-бап. Мақтаның сапасын бақылау

1. Мақтаның сапасын бақылауды мақта саласы аясындағы уәкілетті орган жүзеге асырады және мақтаның сапасына қойылатын талаптарды айқындайтын мемлекеттік стандарттарды және басқа да нормативтік құжаттарды сақтауды қамтамасыз етуге бағытталған.

2. Мақтаның сапасын бақылауға:

1) мақта рыногына қатысушылардың ресми өтініштері (шағымдары) (беймәлімнен басқа) негізінде мақта иелерінің мүдделерін қорғау мақсатында мақтаны сақтауға және қайта өңдеуге қабылдау және босату кезінде мақтаның сапа көрсеткіштерін айқындауды бақылау;

2) мақта рыногына қатысушылардың ресми өтініштері (шағымдары) (беймәлімнен басқа) негізінде мақта иелерінің мүдделерін қорғау мақсатында сақтаудағы және қайта өңдеудегі мақтаның сандық және сапалық жағдайын бақылау;

3) санитарлық және фитосанитариялық бақылау жатады.

10-бап. Шитті мақтаның сапасына сараптама жасау

1. Шитті мақтаның сапасына сараптама жасауды Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен тіркелген сынақтан өткізу зертханалары жүзеге асырады.

2. Кез-келген мақта рыногына қатысушы келісім негізінде шитті мақтаның сапасына сараптама жасауды жүргізу үшін тіркелген сынақтан өткізу зертханасына жолығуға құқылы.

3. Мақта иелерінің мүдделерін қорғау мақсатында шитті мақтаның сапасына сараптама жасау және шитті мақтаның сапасы туралы куәлік беру тәртібін, сонымен қатар техникалық реттеудің мемлекеттік жүйесі талаптарын сақтау нысанына, кесте негізінде жыл сайын, сонымен қатар мақта рыногына қатысушылардың ресми өтініштері (шағымдары) (беймәлімнен басқа) негізінде, шитті мақтаның сапасына сараптама жасау жөніндегі тіркелген сынақтан өткізу зертханалардың қызметін бақылауды техникалық реттеу және метрология саласындағы уәкілетті орган мақта саласы аясындағы уәкілетті органмен бірге жүзеге асырады.

11-бап. Мақта талшығының сапасына сараптама жасау

1. Мақта талшығының сапасына сараптама жасау міндетті болып табылады және мақта талшығы бумасының әрбірі бойынша (бума бойынша) жүзеге асырылады. Мақта талшығы сапасының сертификатынсыз, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес талап етілетін өзге де құжаттарсыз мақта талшығын сатуға жол берілмейді.

2. Мақта талшығының сынамасын сынақтан өткізуді және сапасына сертификат беруді Қазақстан Республикасының Үкіметі анықтаған сараптама жасау органы жүзеге асырады.

Сынаманы іріктеп алуды және сараптама жасау органының сынақтан өткізу зертханасына сынаманы жеткізуді мақтаны қайта өңдеу ұйымы жүзеге асырады.

3. Мақта талшығы сапасын объективті тәуелсіз бағалауды және мақта талшығының нақты сапасы туралы шынайы ақпаратқа мүдделі тұлғалардың қол жеткізуін қамтамасыз ету мақсатында мақта саласы аясындағы уәкілетті орган, мақта талшығының сапасына сараптама жүргізу және мақта талшығының сапасына сертификат беру жөніндегі сараптама жасау органының қызметіне тоқсан сайын, сонымен қатар халықаралық сертификаттау жүйесінде тіркелген ұйымдарды мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен тарту арқылы мақта талшығының сапасына сараптама жасауды жүргізу және мақта талшығының сапасына сертификат беру ережесін сақтау нысанына бақылауды жүзеге асырады.

4-тарау. Мақтаны қайта өңдеу ұйымдарының

қызметіне қойылатын талаптар

12-бап. Мақтаны қайта өңдеу ұйымының мақсаты

1. Мақтаны қайта өңдеу ұйымы жалпы қолданыстағы тауар қоймасы деп танылады.

2. Сақтау шарты және қайта өңдеу шарты бұқаралық шарттар болып табылады.

3. Шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі мақтаны қайта өңдеу ұйымдары атқаратын қызмет шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына берілетін лицензия негізінде жүзеге асырылады.

4. Шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыру құқығына берілетін лицензиясы жоқ тұлғаның:

1) шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметтерді атқаруға;

2) өз атауында, құжаттарында, хабарландырулар мен жарнамаларда шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыруды білдіретін "мақтаны қайта өңдеу ұйымы", "мақта тазалау зауыты", "мақта қабылдау орыны" деген немесе одан туындайтын сөздерді пайдалануға құқығы жоқ.

5. Мақтаны қайта өңдеу ұйымында:

1) мақта тазалау зауытында:

біреуден кем емес мақта қабылдау орыны;

шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі технологиялық операцияларды жүзеге асыруға арналған жабдық;

таразы жабдығы;

ауа алмастыру жабдығы;

тиеу-түсіру техникасы (жабдығы);

мақтаның сапасын айқындауға арналған өндірістік-технологиялық зертхана;

мақтаны сақтау үшін арнайы бөлінген орын;

2) мақта тазалау зауыты тұрған орыннан басқа жерде орналасқан мақта қабылдау орнында:

шитті мақтаны жинауға және сақтауға арналған ашық (жабық) алаңқай;

таразы жабдығы;

ауа алмастыру жабдығы;

шитті мақтаның сынамасын іріктеп алуға және сынауға арналған зертханалық жабдық;

тиеу-түсіру техникасы (жабдығы) болуы керек.

Мақта тазалау зауытының, сондай-ақ мақта тазалау зауыты тұрған орыннан басқа жерде орналасқан мақта қабылдау орынының аумағы қоршалған болуы тиіс.

13-бап. Мақтаны қайта өңдеу ұйымының міндеттерi

Мақтаны қайта өңдеу ұйымы:

1) мақтаны сақтау шарттарын сақтауға және стандарттау жөніндегі нормативтік құқықтық актілердің және нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес шитті мақтаны мақта талшығына сапалы бастапқы қайта өңдеуді қамтамасыз етуге;

2) сақтауға және (немесе) қайта өңдеуге қабылданған мақтаның сандық және сапалық сақталуын берілген мақта қолхаттарына сәйкес қамтамасыз етуге;

3) көрсетілген қызметтер үшін қарызы жоқ болған жағдайда шарттың жағдайына сәйкес мақта қол хатын ұстаушының талабы бойынша мақта қолхатының орнына сақтаудағы мақтаны босатуға;

4) қажет болған жағдайда иесінің талабы бойынша мақтаның сапасын тексеру үшін мақта сынамасын алуды қамтамасыз етуге;

5) сақтау шартында және (немесе) қайта өңдеу шартында көзделген мақтаның иелері алдындағы міндеттемелерін орындауға міндетті.

14-бап. Мақтаны қайта өңдеу ұйымының қызметтерін төлеу

Мақтаны қайта өңдеу ұйымының қызметтерін төлеу сақтау шартына және (немесе) қайта өңдеу шартына сәйкес ақшалай немесе мақта иесінің мақта қолхатында индоссамент жасай отырып тиісті мақта мөлшерін мақтаны қайта өңдеу ұйымына беру арқылы жүргізіледі.

15-бап. Мақтаны қайта өңдеу ұйымының қызметін шектеу

1. Мақтаны қайта өңдеу ұйымдарына мыналарды:

1) тоқыма өнімдерін өндіру мен сату;

2) мақта терминалы, ал сәйкес лицензиясы болған жағдайда - кеден қоймасы ретінде қызмет көрсетуді қоспағанда, шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеуге қатысы жоқ кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға, сондай-ақ кепілдіктер беруге және үшінші тұлғаның міндеттемелері бойынша өзінің мүлігін кепілдікке қоюға тыйым салынады.

Мақтаны қайта өңдеу ұйымдары мақтаны сақтау және шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеуге байланыссыз қызметі бойынша операциялардың бөлек есебін жүргізуді қамтамасыз етуге міндетті.

2. Оларсыз шитті мақтаны мақта талшығына бастапқы қайта өңдеу жөніндегі қызметті жүзеге асыру толығымен мүмкін болмайтындықтан немесе айтарлықтай нашарлайтындықтан мақтаны қайта өңдеу ұйымдарына негізгі құралдарын шеттетуге тыйым салынады.

3. Мақтаны қайта өңдеу ұйымдары сақтауға және (немесе) қайта өңдеуге тапсырылған мақтаға иелік етуге құқығы жоқ.

16-бап. Мақтаны қайта өңдеу ұйымының есебі және есеп беруi